Σαφέστατη έχει καταστεί η θέση της κυβέρνησης Παπανδρέου στο θέμα της ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. Σε συνέντευξή του στο εβδομαδιαίο πολιτικό περιοδικό «Επίκαιρα» ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Δρούτσας, την παρουσίασε ακόμη πιο αναλυτικά, χωρίς να αφήνει σκιές αμφιβολίας σε οποιαδήποτε πτυχή. «Δεν νοείται ούτε σκέψη για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Σκόπια χωρίς προηγούμενη επίλυση του θέματος της ονομασίας. Αυτή είναι μια ξεκάθαρη θέση, την οποία όλοι πρέπει να καταλάβουν, πρωτίστως δε η ηγεσία της γειτονικής χώρας», τόνισε ο Δ. Δρούτσας και συνέχισε: «Ζητούμε μια ονομασία, με γεωγραφικό προσδιορισμό, έναντι όλων (erga omnes) και τονίζουμε προς κάθε κατεύθυνση ότι αυτή είναι η εθνική ‘’κόκκινη γραμμή’’».
Με έμμεσο τρόπο, ο οποίος δεν αφήνει όμως κανένα περιθώριο αμφιβολίας, προειδοποίησε τους εταίρους και συμμάχους της κυβέρνησης στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, αλλά και την ηγεσία των Σκοπίων, ότι η Αθήνα είναι διατεθειμένη να προβάλει βέτο αν δεν γίνουν δεκτοί αυτοί οι όροι, χωρίς πάντως να προφέρει τη λέξη βέτο. «Η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών - μελών της Ε.Ε., άρα και της Ελλάδας» τόνισε επί λέξει.
Η συνέντευξη Δρούτσα στα «Επίκαιρα» θα μπορούσε κατά κάποιο τρόπο να θεωρηθεί απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης στο εθνικιστικό παραλήρημα του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ, του ακροδεξιού Νικόλα Γκρούεφσκι, κατά τη διάρκεια περιοδείας του στην Αυστραλία, το τελευταίο δεκαήμερο του Οκτωβρίου.
«Δεν υπάρχουν μόνο Μακεδόνες του Βαρδάρη, του Αιγαίου ή του Πιρίν, αλλά υπάρχουν μόνο Μακεδόνες!», διακήρυξε εκεί ο Γκρούεφσκι, μακαρίζοντας τους «Μακεδόνες στην Αυστραλία που έχουν μια μοναδική ευκαιρία να ζήσουν μαζί με τους συμπατριώτες από το Αιγαίο και το Πιρίν, κάτι που δεν είναι δυνατόν στη φυσική πατρίδα τους».
ΟΤΑΝ ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΣΥΓΚΛΟΝΙΖΕΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ
Θα έκανε πολύ καλύτερα ο ακροδεξιός εθνικιστής Γκρούεφσκι, αντί να προσπαθεί να θεμελιώσει διεκδικήσεις επί τμήματος των πληθυσμών και των εδαφών της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, να φρόντιζε να αμβλύνει τις οξύτατες διαφορές ανάμεσα στους Σλάβους και τους Αλβανούς κατοίκους της ΠΓΔΜ μήπως και διασώσει τη χώρα του από τη διάσπαση και τον διαμελισμό που σήμερα προβάλλουν όλο και πιο έντονα ως υπαρκτές απειλές.
Στην Ελλάδα δεν συνηθίζουμε να παρακολουθούμε την εξέλιξη των σχέσεων των δύο λαών που συναπαρτίζουν το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού της ΠΓΔΜ. Αυτό συνιστά σοβαρή παράλειψη, η οποία καθιστά ανεπαρκώς επεξεργασμένη και έτσι λιγότερο αποτελεσματική την ελληνική εξωτερική πολιτική.
Στο πλαίσιο αυτό, σχεδόν κανένας στη χώρα μας δεν αντελήφθη την ένταση που προκάλεσε στις σχέσεις Αλβανών και Σλάβων της ΠΓΔΜ η έκδοση της «Μακεδονικής Εγκυκλοπαίδειας» από την Ακαδημία Επιστημών της γειτονικής χώρας. Εξήψε τέτοια πάθη και προκάλεσε τόσο έντονες αντιδράσεις, ώστε η Ακαδημία Επιστημών της ΠΓΔΜ να αναγκαστεί να αποσύρει άρον - άρον από την κυκλοφορία των εγκυκλοπαίδειά της, να απομακρύνει τον αρχισυντάκτη του έργου ονόματι Μπλάζε Ρίστεφσκι και να συγκροτήσει νέα συντακτική επιτροπή για να αναθεωρήσει το έργο στα επίμαχα σημεία του και να ετοιμάσει άλλη, καινούρια έκδοση.
Η εγκυκλοπαίδεια αυτή «υπήρξε επί αρκετές εβδομάδες ένα εθνικό μήλον της έριδος και πηγή ατελείωτων διαμαρτυριών προερχομένων από τη Βουλγαρία, την Αλβανία, το Κόσοβο, καθώς και από τις πρεσβείες των ΗΠΑ και της Βρετανίας», επισήμανε το εβδομαδιαίο περιοδικό «Γκλόμπους» των Σκοπίων.
«Το πιο αξιοσημείωτο γεγονός αυτής της υπόθεσης είναι ότι ένα απλό βιβλίο υπήρξε αρκετός για να αποκαλύψει πόσο εύθραυστες είναι οι διεθνικές σχέσεις στη Μακεδονία. Αποτελεί απόδειξη ότι όλη η πρόοδος που σημειώθηκε μετά το 20001 (σ.σ. όταν ξέσπασαν εμφύλιες συγκρούσεις Αλβανών και Σλάβων της ΠΓΔΜ) με αντίτιμο ανθρώπινες ζωές και μεγάλες προσπάθειες, μπορεί να σαρωθεί εν ριπή οφθαλμού», υπογραμμίζει το περιοδικό αυτό.
ΔΥΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο της εφημερίδας «Εξπρές» που εκδίδεται στην Πρίστινα, την πρωτεύουσα του Κοσόβου, είναι ιδιαιτέρως αποκαλυπτικό για τον τρόπο που σκέπτονται οι Αλβανοί της ΠΓΔΜ όχι μόνο για τα τρέχοντα πολιτικά ζητήματα, αλλά και για την παλαιότερη και την πρόσφατη ιστορία της χώρας όπου κατοικούν.
Ο αρθρογράφος, αφού αναφέρεται στο «κόμπλεξ που ωθεί τους Μακεδόνες που αναζητούν εθνική ταυτότητα να γίνονται εχθροί με την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τελευταία με την Αλβανία», τονίζει:
«Αυτό που πρέπει να καταλάβει κανείς είναι ότι οι Αλβανοί και Μακεδόνες, έχουν διαφορετική θεώρηση της ιστορίας των μεν και των δε, καθώς και της συγκρότησης του κράτους τους. Οι Μακεδόνες σκέπτονται και διαβεβαιώνουν ότι βρίσκονταν εδώ πριν από εμάς, κληρονόμοι του Μεγάλου Αλέξανδρου, του οποίου το όνομα στολίζει καμία ντουζίνα πλατειών, αεροδρομίων κ.λπ. Από την πλευρά μας, εμείς πιστεύουμε και βεβαιώνουμε ότι ήμασταν εδώ πριν από αυτούς».
Η αλβανική εφημερίδα του Κοσόβου προχωρά στη συνέχεια για να θίξει ένα πολύ πιο ακανθώδες ζήτημα που δεν άπτεται του μακρινού παρελθόντος, αλλά του παρόντος και του μέλλοντος της ΠΓΔΜ.
«Οι Αλβανοί και οι Μακεδόνες διαφέρουν επίσης στη θεώρησή τους για την πρόσφατη ιστορία. Κοντά στο Τέτοβο (σ.σ. στο αλβανόφωνο κομμάτι της ΠΓΔΜ) υψώνεται ένα άγαλμα στη μνήμη πέντε μελών του Απελευθερωτικού Στρατού των Αλβανών της ΠΓΔΜ (UCK) που σκοτώθηκαν τον Μάρτιο του 2001. Για τους Αλβανούς, αυτοί είναι ήρωες. Για τους Μακεδόνες είναι τρομοκράτες. Πώς θα διδαχθούν τα παιδιά των μεν και των δε στο σχολείο την ιστορία του 2001;».
Η ΠΓΔΜ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΜΜΕΝΗ ΣΤΑ ΔΥΟ
Το χάσμα ανάμεσα στους Σλάβους και τους Αλβανούς της ΠΓΔΜ διαρκώς διευρύνεται, παρόλο που δεν σημειώνονται ένοπλες συγκρούσεις, όπως το 2001. Στη ζοφερή αυτή εκτίμηση συμπίπτουν και οι δύο πλευρές:
«Η πολιτική τύφλωση αυτών που μας κυβερνούν και η ανικανότητά τους να αντλήσουν μαθήματα από το παρελθόν διευρύνουν καθημερινά το χάσμα που χωρίζει τις δύο κοινότητες της χώρας μας», υπογραμμίζει το σλάβικο περιοδικό «Γκλόμπους», το οποίο επιρρίπτει στους ομοεθνείς του την κύρια ευθύνη για την κατάσταση αυτή.
«Η έλλειψη δημοκρατικής ικανότητας οδήγησε τη (δεξιά) κυβέρνηση του VMRO κατευθείαν στην παγίδα, στην οποία είχαν ήδη πέσει οι σοσιαλδημοκράτες την περίοδο που επακολούθησε της ανεξαρτησίας, το 1991. Για αρκετά χρόνια αυτοί οι τελευταίοι δεν είχαν παίξει τίμια με τους Αλβανούς εταίρους τους, μην εκχωρώντας τους τίποτα και απαξιώνοντάς τους έτσι εντελώς στα μάτια των εκλογέων τους. Αυτή η πολιτική επέτρεψε την εκκόλαψη αλβανικών κομμάτων όλο και πιο ριζοσπαστικών και οδήγησε κατευθείαν στις ένοπλες συγκρούσεις του 2001», τονίζει το «Γκλόμπους» και βγάζει το πολύ δυσάρεστο συμπέρασμα:
«Η πλειοψηφία των Αλβανών της ΠΓΔΜ έχει πειστεί ότι δεν θα μπορέσουν να πετύχουν περισσότερη ισότητα (σ.σ. με τους Σλάβους συμπατριώτες τους) παρά μόνο με τη δύναμη και τη βία, όχι μέσω των δημοκρατικών θεσμών».
Το σλαβικό περιοδικό, το οποίο, ιδεολογικοπολιτικά πρόσκειται περισσότερο προς τη σοσιαλδημοκρατική αντιπολίτευσής της ΠΓΔΜ, είναι άκρως απαισιόδοξο ως προς το μέλλον της χώρας και γράφει σχετικά:
«Ωθώντας στα άκρα την αρχή της πολιτικοποίησης της μακεδονικής κοινωνίας και τοποθετώντας τα μέλη του κόμματός του σε όλες τις σημαντικές θέσεις, ο Νικόλα Γκρούεφσκι δεν δίνει καθόλου ελπίδες σε εκείνους που εργάζονται για την προσέγγιση ανάμεσα στις κοινότητες της Μακεδονίας. Αυτή η πολιτική, η οποία είναι αντίθετη προς την αρχή της ανεκτικότητας και της ειρηνικής συγκατοίκησης, οδηγεί ευθέως σε μια ομοσπονδιοποίηση της χώρας, και μάλιστα στη διάσπασή της!».
ΟΙ ΑΛΒΑΝΟΙ ΟΧΥΡΩΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΖΟΥΝ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΖΩΗ
Η εφημερίδα «Εξπρές» του Κοσόβου συμφωνεί με τις εκτιμήσεις αυτές και επαυξάνει: «Αυτές οι δύο κοινότητες δεν έχουν πλέον τα ίδια συμφέροντα», τονίζει και συνεχίζει: «Οι Αλβανοί της Μακεδονίας γνωρίζουν καλύτερα τα πολιτικά προβλήματα της Αλβανίας ή του Κοσόβου από εκείνα του κράτους όπου ζουν. Γι’ αυτούς ο Αλβανός πρωθυπουργός Σαλί Μπερίσα ή ο Κοσοβάρος ομόλογός του Χασίμ Θάτσι είναι πιο σημαντικοί από τους Μακεδόνες πολιτικούς υπευθύνους, τον πρωθυπουργό Γκρούεφσκι ή τον πρόεδρο Ιβάνοφ. Αυτό είναι γεγονός».
Η αλβανοκοσοβάρικη εφημερίδα γίνεται πιο αναλυτική: «Η Ελλάδα αντέταξε το βέτο της στην υποψηφιότητα των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ εξαιτίας του ονόματος της χώρας, αλλά για το 30% του πληθυσμού που αποτελείται από Αλβανούς αυτό δεν έχει καμία σημασία» αναφέρει ως παράδειγμα, πριν προχωρήσει σε ακόμη πιο επώδυνες διαπιστώσεις.
«Δυστυχώς, αυτή η εγκυκλοπαίδεια της διχόνοιας αποκάλυψε μια Μακεδονία κομμένη στα δύο. Ένα κράτος που κατά βάθος δεν λειτουργεί ως τέτοιο. Η εμπειρία ενός ενιαίου μακεδονικού κράτους που υποστήριξε με μεγάλο ενθουσιασμό η διεθνής κοινότητα, υπέκυψε δυστυχώς στη δοκιμασία της πραγματικότητας», υπογραμμίζει η «Εξπρές» και συνεχίζει για να περιγράψει την αλληλοαπομάκρυνση των δύο εθνοτήτων που κατοικούν στη χώρα:
«Οι Αλβανοί περιχαρακώνονται όλο και περισσότερο στη ζώνη τους, στα δυτικά της Μακεδονίας. Οσο πιο πολύ αυτοδιαχειρίζονται τα εδάφη τους, τόσο περισσότερο γίνονται μια εθνικά ομογενής οντότητα και τόσο περισσότεροι οι Μακεδόνες απομακρύνονται προς τα ανατολικά της χώρας», γράφει.
ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙ ΟΤΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΑΥΤΟ ΘΑ ΕΠΙΒΙΩΣΕΙ
Όπως το σλαβικό περιοδικό «Γκλόμπους» μιλάει απαισιόδοξα για μελλοντική διάσπαση της ΠΓΔΜ, έτσι και η εφημερίδα «Εξπρές» καταλήγει σε ανάλογα συμπεράσματα:
«Αυτή η εγκυκλοπαίδεια υπογραμμίζει την απουσία προοπτικών για ένα μακεδονικό κράτος, ένα πραγματικό, το οποίο θα έδινε στους Μακεδόνες και στους Αλβανούς τη δυνατότητα να ζήσουν ως ίσοι προς ίσους και να υπερασπίζονται τα ίδια συμφέροντα. Δυστυχώς αυτό κινδυνεύει να μη συμβεί ποτέ στη Μακεδονία. Αντίθετα, συγκρούσεις αυτού του είδους θα είναι συνηθισμένες και θα καταλήξουμε σε μια θεωρητική Δημοκρατία της Μακεδονίας, ενώ στην πράξη θα υπάρχουν δύο διαφορετικές χώρες: μια Μακεδονία που θα ανήκει στους Μακεδόνες και μια άλλη που θα ανήκει στους Αλβανούς, υπογραμμίζει.
Στην πραγματικότητα, το κομμάτι που ανήκει στους Αλβανούς δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τη διατήρηση της ΠΓΔΜ. Θεωρεί το κράτος αυτό ως μεταβατικό στάδιο μέχρι να ενωθεί με το Κόσοβο και την Αλβανία για να επιτευχθεί η εθνική ολοκλήρωση των Αλβανών, με τη συγκρότηση της «Μεγάλης Αλβανίας».
