Του κ. Ιωάννη Στρατή,
διευθυντή του 4ου Δημοτικού Σχολείου Λάρισας
Όπερα είναι... μια χοντρή κυρία που τραγουδά δυνατά... απαντά ένας μαθητής όταν η καθηγήτρια της Μουσικής προσπαθεί να ενημερώσει τους μαθητές του σχολείου μας για την παράσταση του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας «Ο Μαγικός Αυλός» που θα παρακολουθήσουν τις προσεχείς μέρες. Αν θελήσω να εντάξω αυτή τη δήλωση του μαθητή στη μουσική θα πω εύκολα ότι ο μαθητής έχει άγνοια ή ακόμα πιο εύκολα ότι δεν έχει μουσική παιδεία. Αν την εντάξω στην κοινωνική ψυχολογία τότε- επίσης εύκολα- το στερεότυπο «η χοντρή κυρία» είναι λαθεμένο. Και στη μια περίπτωση και στην άλλη τα παιδιά πρέπει να αποκτήσουν μουσική παιδεία και η παρακολούθηση ανάλογων με το «Μαγικό Αυλό» παραστάσεων είναι επιβεβλημένη. Πώς όμως αφού αρκετοί μαθητές αδυνατούν να πληρώσουν τα 10 ευρώ εισιτήριο που έβαλε το Δημοτικό Ωδείο; Άραγε ποια είναι η θέση του Δημάρχου ή του Δημοτικού Συμβουλίου;
Συζητώντας τηλεφωνικά με τον διευθυντή του Δημοτικού Ωδείου και διαμαρτυρόμενος για την τιμή των 10 ευρώ που θεωρώ αποτρεπτική για συμμετοχή μαθητών σε τέτοιου είδους παραστάσεις, μου ειπώθηκε πως η παράσταση έχει έξοδα και η επιχορήγηση από το Δήμο Λάρισας δεν καλύπτει τα έξοδα.
Η θέση μου – λογιστικά σκεπτόμενος αν και δεν είμαι λογιστής αλλά δάσκαλος – ήταν πως αν η τιμή ήταν μικρή (συμβολικά τα 3 ευρώ) τότε ο μαθητικός πληθυσμός και θα ανταποκρινόταν μαζικά στο κάλεσμα και η παράσταση θα κάλυπτε ένα μεγάλο μέρος εξόδων, αφού το κάλεσμα απευθύνθηκε σε περίπου δέκα χιλιάδες (10.000) μαθητές. Αλήθεια προσπαθήσατε άραγε να βρείτε χορηγούς αν υποθέσουμε ότι ο σκοπός του Ωδείου είναι με τη συγκεκριμένη παράσταση να μορφώσει τη μαθητική κοινότητα; Ή μήπως δεν υπάρχουν χορηγοί για τέτοιου είδους εκδηλώσεις; Αφήνοντας κατά μέρος τα λογιστικά και απευθυνόμενος στους αρμόδιους είτε είναι Δήμαρχοι, Διευθυντές ή Πρόεδροι Ωδείων και Πολιτιστικών Οργανισμών, θα πω ότι η μαθητική κοινότητα έχει ανάγκη από τέτοιου είδους καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και θα πρέπει να είναι δωρεάν η παρακολούθηση, αφού οι θεατές είναι μαθητές. Και τα επιχειρήματα εδώ είναι πολλά:
1ον. Δημοσιεύθηκε στον Τύπο ότι η εν λόγω παράσταση είναι διασκευασμένη για παιδιά. Άρα η πρώτη σκέψη μου με οδηγεί να χειροκροτήσω την πρωτοβουλία αφού προφανώς ο σκοπός του Ωδείου είναι να φέρει τη νεολαία πιο κοντά στην κλασική μουσική. Όμως η τιμή των δέκα ευρώ μάλλον θα διατηρήσει το στερεότυπο... της χοντρής κυρίας. Δεν είναι δυνατόν να υποστηρίζετε ότι τα έξοδα είναι πολλά. Κι αν όντως είναι πολλά τότε ή μην καλείτε σχολεία ή μη διασκευάζετε παραστάσεις για παιδιά, γιατί ερχόμαστε σε δύσκολη θέση να φέρουμε στην παράσταση μόνο τους έχοντες το αντίτιμο. Είναι ρατσιστικό (οι πλούσιοι και οι φτωχοί μαθητές) τα σχολεία να οδηγούνται σε τέτοιου είδους διακρίσεις γιατί θέλετε εσείς να βγάλετε τα έξοδα.
2ον. Υπάρχουν γονείς που έχουν να πληρώσουν και πληρώνουν, γονείς που δεν έχουν να πληρώσουν ή πληρώνουν από το υστέρημά τους, και γονείς που έχουν αλλά δεν θέλουν να πληρώσουν για πολλούς λόγους. Και η θέση η δική μου σαν εκπαιδευτικός και Διευθυντής είναι μία. Ή όλοι οι μαθητές ή κανένας. Εσείς κύριοι αρμόδιοι της Δημοτικής Αρχής τι θα επιλέγατε; Έχουμε ή όχι ίσες ευκαιρίες μόρφωσης ή η παράσταση είναι για τους λίγους;
3ον. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η βαριά βιομηχανία της χώρας μας είναι ο πολιτισμός μας και ο τουρισμός. Μα αν στοχεύουμε σαν Δήμος στους Μεσογειακούς του 2013 να φέρουμε στην πόλη μας τουρίστες, ποια καλλιτεχνική υποδομή θα έχουν οι σημερινοί μαθητές όταν οικονομικά αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στο αντίτιμο ενός τέτοιου εισιτηρίου; Πώς θα γεμίσετε τα Ωδεία αύριο; Σας ενδιαφέρει άραγε το αύριο, η καλλιέργεια της καλλιτεχνικής παιδείας των μαθητών ή αδιαφορείτε για τον όποιο μουσικό... αναλφαβητισμό έχουν οι σημερινοί μαθητές;
4ον. Κύριε Δήμαρχε και κύριοι του Δημοτικού Συμβουλίου. Η επιστολή μου με θέμα τα 10 ευρώ θα παρακαλούσα να μη θεωρηθεί μόνο σαν ένα είδος διαμαρτυρίας ή προστασίας των... φτωχών μαθητών ή ακόμα και ευκαιρία καταγγελίας της διεύθυνσης του Δημοτικού Ωδείου. Δεν είναι αυτή η πρόθεσή μου και θα προτιμούσα να εκληφθεί σαν ευκαιρία περισυλλογής ή αν θέλετε σαν ευκαιρία επαναπροσδιορισμού του ρόλου μας σε σχέση με τη νεολαία είτε είμαστε δήμαρχοι, δάσκαλοι, ή δημοτικοί σύμβουλοι.
Αγαπητοί συνάδελφοι εκπαιδευτικοί, ξεκινώντας από το χώρο μας θα πω ότι το να θεωρούμε το σχολείο μόνο ως μια προετοιμασία για κάτι που θα συμβεί αργότερα σημαίνει ότι διατρέχουμε τον κίνδυνο να παραβλέψουμε τις ανάγκες και τις ευκαιρίες της παρούσας στιγμής. Τα παιδιά δεν εκκολάπτονται σε ενηλίκους ύστερα από μια απομονωμένη επώαση στα σχολεία. Δεν θέλω να σκεφτώ δηλαδή ότι αυτή η τεράστια προσπάθεια του Δημοτικού Ωδείου δεν θα τύχει της μαζικής προσέλευσης των σχολείων της πόλης. Πανηγυρίζουμε σαν Λαρισαίοι που η πόλη μας έχει ένα τέτοιο ποιοτικό Ωδείο αλλά με πνίγει αν αναγκαστούμε να έλθουν όσοι φέρουν τα 10 ευρώ. Και με πνίγει γιατί τέτοιου είδους παραστάσεις μπορούν να διαμορφώσουν όχι μόνο χαρακτήρες αλλά και να προσδιορίσουν και τους αυριανούς ρόλους των σημερινών παιδιών. Ας μην ξεχνάμε ότι οι ρόλοι που αναλαμβάνουν αργότερα τα παιδιά και η απασχόληση που θα αναζητήσουν εξαρτώνται εν μέρει από το πώς θα προσδιορίζονται ως άτομα κατά τα καθοριστικά χρόνια της εκπαίδευσής τους.
Κύριε δήμαρχε, ηγείστε μιας πόλης που έχει την τύχη να διαθέτει ένα Ωδείο και μια Πινακοθήκη σε ποιότητα που λίγες πόλεις διαθέτουν. Είμαστε όλοι περήφανοι για το έργο τους. Δεν είμαι όμως λογιστής αλλά ούτε και με ενδιαφέρουν οι επιχορηγήσεις που λαμβάνουν αυτοί οι χώροι. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι η καλλιέργεια της αισθητικής παιδείας και η συμμετοχή της σημερινής νεολαίας στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας.
Νομίζω ότι και σεις με το έργο σας έχετε δείξει έμπρακτα το ενδιαφέρον σας προς αυτή την κατεύθυνση. Θα παρακαλούσα λοιπόν με την ευαισθησία και τη διορατικότητα που σας διακρίνει να ενισχύετε κατάλληλα τέτοιου είδους εκδηλώσεις. Και ας μου επιτραπεί η έκφραση, δεν σας τιμά, νομίζω, να λέγεται ότι τα 10 ευρώ των μαθητών θα καλύψουν τα έξοδα της παράστασης. Σκοπός σας θα πρέπει να είναι να διατηρηθεί η αξία των τεχνών της πόλης μας ανεξάρτητα από τις κοινωνικές ή οικονομικές συνθήκες των καιρών. Τα 10 ευρώ νομίζω ότι αποτελούν μια απειλή στην ίδια την υπόσταση της μουσικής παιδείας.
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω τον διευθυντή του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας κ. Αλεξίου για τον ευγενικό τρόπο αντιμετώπισης που έτυχα κατά την τηλεφωνική μας επικοινωνία και να του υποσχεθώ ότι το σχολείο μας θα προσπαθήσει να έλθει στο Ωδείο γιατί... η όπερα δεν είναι η... χοντρή κυρία που τραγουδά δυνατά!