Κατά γενική παραδοχή η πολιτική απαξιώθηκε σε βαθμό που απειλεί επικίνδυνα τη συνοχή της κοινωνίας μας. Πρωτεργάτες αυτής της κατάντιας είναι διαχρονικά οι ίδιοι οι πολιτικοί, οι οποίοι με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους έβλαψαν σοβαρά τη σχέση εμπιστοσύνης τους με τους πολίτες, ενώ θα έπρεπε να απολαμβάνουν εκτίμηση και σεβασμό από αυτούς, αφού, υποτίθεται, εγκαταλείπουν επάγγελμα και οικογένεια για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους για το καλό του λαού. Και είναι πράγματι μεγάλη η αποστολή των πολιτικών και τόσον απαραίτητη η πολιτική τέχνη, που χωρίς αυτήν τα άτομα δεν θα μπορούσαν να συγκροτηθούν σε κοινωνικές ομάδες, κατά τον Πρωταγόρα, και θα χάνονταν μακριά από μια οργανωμένη κοινωνική ζωή. Τα λάθη των πολιτικών αρχίζουν από την επομένη των εκλογών, αφού χωρίς σοβαρούς λόγους δεν αποδέχονται το εκλογικό αποτέλεσμα και ζητούν διεξαγωγή νέων εκλογών, παρουσιάζοντας όλα μαύρα οι μεν, όσα οι δε θεωρούν άσπρα. Μέση εκτίμηση δεν υπάρχει. Ο εγωισμός και ο συμφεροντολογικός ανταγωνισμός δεν επιτρέπει καμιά συνεννόηση, καμιά συνεργασία για το γενικό καλό. Έτσι φθάσαμε εκεί που φθάσαμε, και με τη συμμετοχή πολιτών, που θέλουν να κινούνται έξω από τα όρια του νόμου, να μιλούν μόνον για δικαιώματα και ποτέ για υποχρεώσεις, καθιστάμενοι με τη συμπεριφορά τους συνεργοί στο θλιβερό κατάντημα.
Υπάρχει άραγε δυνατότητα να βγούμε από αυτό το τέλμα; Και βέβαια υπάρχει. Αρκεί να συνέλθουμε από την κακοδαιμονία μας. Η χώρα μας απόκτησε μια νέα κυβέρνηση. Ανεξάρτητα από το πόσον αρέσει ή δεν αρέσει στον καθένα μας, η πατρίδα μας και ο καθένας χωριστά έχουμε συμφέρον να επιτύχει αυτή τους στόχους της ή έστω κάποιους από αυτούς, αρκεί αυτοί να στοχεύουν στην επιδίωξη και παγίωση της διαφάνειας, της αξιοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και στην βελτίωση των όρων ζωής των πολιτών. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι θα πρέπει η κυβέρνηση να στέκεται μακριά από τον εντυπωσιασμό και από τα επικοινωνιακά τρικ. Πρέπει κάθε ενέργειά της και κάθε λήψη μέτρου να στοχεύει κατευθείαν στην ουσία. Έτσι μόνον θα κερδίσει το στοίχημα και θα προσφέρει ουσιαστικό έργο. Ίσως είναι η τελευταία ευκαιρία για να μπουν κάποια πράγματα στο σωστό δρόμο. Αν αυτό δεν γίνει, το πολιτικό παιγνίδι θα απογοητεύσει και πάλι το λαό και η κακοδαιμονία θα παγιωθεί πάνω από τα κεφάλια μας.
Οι ελπίδες που γεννήθηκαν στις πρώτες μέρες της νέας διακυβέρνησης μπορούν να διατηρηθούν για αρκετούς μήνες. Υπάρχει υπομονή και ανοχή. Φθάνει όλες οι καταστάσεις να αντιμετωπίζονται με την δέουσα σοβαρότητα. Και αυτό δεν πρόκειται ασφαλώς να συμβεί, αν συνεχισθεί η επικοινωνιακή τακτική των πρώτων ημερών. Οι ελπίδες δεν πρέπει να γκριζάρουν από τώρα. Καταρχήν καμιά επιτυχία δεν πρόκειται να προκύψει από το νεολογισμό και τη μετονομασία αρκετών υπουργείων, παρά μόνον από την δουλειά ουσίας. Κακώς π.χ. καταργήθηκε και συγχωνεύτηκε το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας στο υπουργείο Οικονομίας. Η Ελλάδα είναι η πρώτη δύναμη στον κόσμο στον τομέα αυτό και μόνον γι' αυτό θα έπρεπε να διατηρηθεί η αυτοτέλειά του. Κακώς το υπουργείο Δημόσιας Τάξης μετονομάστηκε σε «υπουργείο Προστασίας του πολίτη». Σ' όλον τον κόσμο η αποστολή του αποδίδεται με την φράση «υπουργείο Δημόσιας Τάξης», γιατί άμα υπάρχει Δημόσια Τάξη, ευνομία και κοινωνική γαλήνη, υπάρχει και προστασία του πολίτη. Εξάλλου ο πολίτης θα πρέπει να προστατεύεται στις καθημερινές του δασοληψίες από όλα τα υπουργεία και όχι μόνον από ένα. Κακώς στο υπουργείο Παιδείας προστέθηκε και η φράση «διά βίου μάθησης». Η λέξη «Παιδεία» είναι η μείζων έννοια μέσα στην οποία χωρεί και η μάθηση και η μόρφωση και ό,τι άλλο σχετικό. Κακώς στο υπουργείο Δικαιοσύνης προστέθηκαν και οι έννοιες «διαφάνεια» και «ανθρώπινα δικαιώματα», γιατί η διαφάνεια είναι καθήκον όλων των υπουργείων και όχι μόνον ενός, το οποίον ούτως ή άλλως δεν μπορεί να ασκεί εποπτικό ρόλο στα άλλα υπουργεία για τις πράξεις και τις παραλείψεις τους. Κακώς αφέθηκε ο τίτλος στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, γιατί ο παλαιότερος τίτλος «υπουργείον Γεωργίας» ήταν περιεκτικότατος και δεν χρειάζονταν ούτε η λέξη «ανάπτυξη» ούτε η λέξη «τρόφιμα». Η ανάπτυξη του τομέα της γεωργίας είναι κάτι το αυτονόητον, όπως και τα τρόφιμα, που μόνον η γεωργία παράγει. Κακώς ανακατεύθηκαν οι αρμοδιότητες και σ' άλλα υπουργεία και αλίμονό μας, αν περιμένουμε καλυτέρευση του επιπέδου μας από τις μετονομασίες των υπουργείων!
Ένα άλλο επικοινωνιακό τρικ ήταν και αυτό με την ηλεκτρονική υποβολή χιλιάδων αιτήσεων για κατάληψη θέσεων Γεν. Γραμματέων και προέδρων Οργανισμών. Είναι δυνατόν να βρεθεί λογικός άνθρωπος για να πιστέψει ότι μπορεί να επιλεγεί στις θέσεις αυτές χωρίς εξέταση... άλλων κριτηρίων; Αυτές οι θέσεις είναι σ' όλον τον κόσμο καθαρά πολιτικές και η κοινωνία δείχνει ανοχή στις επιλογές της κάθε κυβέρνησης και δεν θα έπρεπε να υποτιμηθεί η νοημοσύνη μας. Αν κάποτε πέσει η ένταση στις κομματικές αντιθέσεις και κυριαρχήσει παντού η αξιοκρατία, τότε μπορεί το βιογραφικό του καθενός να παίξει το ρόλο του.
Όσον αφορά στην προσπάθεια της κυβέρνησης να περιστείλει τις άσκοπες δαπάνες που παρατηρούνται στο μεγάλο αριθμό των κρατικών αυτοκινήτων και στις ανεξέλεγκτες κινήσεις τους, πρέπει να λεχθεί ότι πρόκειται για σωστή πρωτοβουλία, αρκεί να μην μείνει κενό γράμμα. Το νοικοκύρεμα αυτό επιβάλλεται, όχι τόσο για την εξοικονόμηση πόρων, που δεν σώζεται η κατάσταση με μερικές δεκάδες εκατομμυρίων, όταν λείπουν πολλές δεκάδες δισεκατομμυρίων, όσο για την πάταξη της προκλητικότητας. Είναι όντως πολλά τα αυτοκίνητα του δημοσίου και των νομικών προσώπων του, που κυκλοφορούν συχνά άσκοπα και επιβάλλονται ασφαλώς περιορισμοί, που θα πρέπει να είναι λογικοί και να απέχουν από τις ακρότητες. Στους ΟΤΑ π.χ. δεν υπάρχουν περιθώρια για μείωση των αυτοκινήτων, γιατί οι Δήμοι που προέκυψαν από τις συνενώσεις έχουν αρκετούς οικισμούς, που πρέπει να φροντίζονται καθημερινά από όλα τα συνεργεία των Δήμων. Και αυτό χωρίς αυτοκίνητα δεν γίνεται. Το απαιτεί η εξέλιξη. Εξάλλου η χρήση κρατικών αυτοκινήτων από διάφορους αξιωματούχους είναι εξαιρετικά δύσκολο να σημειώσει μείωση, όσο η νοοτροπία της διοργάνωσης χιλιάδων εορτών και πανηγύρεων σ' όλη την επικράτεια κατ' έτος έχει ξεπεράσει κάθε όριο σοβαρότητας. Γιορτή κρασιού, γιορτή κερασιού, γιορτή καρπουζιού, γιορτή τυριού, γιορτή βαμβακιού, γιορτή ροδάκινου, γιορτή πορτοκαλιού, γιορτή μήλου κ.λπ. και κοντά σ' αυτές τις γιορτές προιόντων χιλιάδες «διεθνή» και «παγκόσμια» συνέδρια για ποικίλα θέματα και χιλιάδες μουσικές και χορευτικές συναντήσεις, αλλά και αμέτρητα επιστημονικά συνέδρια. Αν δεν πάτε σ' αυτά οι προσκαλούμενοι αξιωματούχοι, αρχίζουν τα πικρά παράπονα των διοργανωτών. Να λοιπόν γιατί δεν αναμένεται σοβαρή εξοικονόμηση χρημάτων από την εν λόγω προσπάθεια περισυλλογής. Ωστόσο όμως πρέπει να γίνουν περικοπές. Τέλος καθαρά επικοινωνιακό τρικ θεωρείται η απόφαση να μετακινείται ο πρωθυπουργός της χώρας με τους υπουργούς του με μικρού κυβισμού αυτοκίνητα, που δεν παρέχουν σοβαρή ασφάλεια, ενώ οι επιβαίνοντες σ' αυτά αποτελούν στόχους εγκληματικών στοιχείων. Εν κατακλείδι καλό είναι το νοικοκύρεμα και η πάταξη κάθε σπατάλης, αλλά καλύτερο και ωφελιμότερο είναι η νέα κυβέρνηση να ασχοληθεί από την πρώτη κιόλας μέρα της θητείας της με τα σοβαρά προβλήματα του λαού, που οξύνει η παρατεινόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση και που είναι η ανεργία, τα ελλείμματα, η εγκληματικότητα και άλλα. Οι επικοινωνιακού χαρακτήρος εξαγγελίες ξεθωριάζουν γρήγορα.
* Ο δρ. Ι. Παπαδημόπουλος είναι δικηγόρος, πρώην βουλευτής της Ν.Δ.
