Η θεωρητική διδαχή προς τους πολίτες συνεχίζεται χωρίς μέτρο. Οι «αντιεξουσιαστές» ήρθαν στην εξουσία, τα πράγματα μπερδεύονται ολοένα και περισσότερο. Ποιος και πού είναι ο ανατροπέας των κοινωνικών δομών και αξιών; Εύλογες απορίες του μέσου πολίτη που αγωνιά για το αύριο. Που συγχέει τις έννοιες και παραγνωρίζεται με τους άξιους χειριστές του «ανατρεπτικού» λόγου
Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Σύνδεσμος Ημερησίων Περιφερειακών Εφημερίδων
Δεν θα μπορούσα να μην μπω στον πειρασμό να στηλιτεύσω τις πρώτες κινήσεις της νέας κυβέρνησης που ισχυρίζεται πως καινοτομεί στην άσκηση της εξουσίας. Ο νέος πρωθυπουργός προσπαθεί καθημερινά να περάσει στον κόσμο πως θα γίνουν κοσμογονικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα. Ο κ. Παπανδρέου, με κέντρο τον πολίτη, επιχειρεί να πείσει τους Έλληνες ότι στην κυριολεξία θα δουν άσπρη μέρα. Οι αλλαγές, σύμφωνα με τον ίδιο, θα είναι τόσο βαθιές που στην κυριολεξία θα μιλάμε για πραγματική επανάσταση! Οι αναφορές του νέου πρωθυπουργού προς την κοινοβουλευτική του ομάδα ήταν και για τη διαφθορά, και για τα ρουσφέτια, και για τη δικαιοσύνη αλλά και την ίδια τη λειτουργία του εθνικού κοινοβουλίου. Τους τόνισε χαρακτηριστικά πως «πρέπει να δουλέψουν σκληρά» και να μην υποκύψουν στις πιέσεις που θα δεχτούν για εξυπηρετήσεις, βολέματα και άλλου είδους πειρασμούς. Καλά, ήθελα να ξέρω, πώς ο πρωθυπουργός πιστεύει ότι θα καταπολεμήσει το ρουσφέτι; Σε περίπτωση που γίνουν όλοι οι έλεγχοι που αξιώνει και το κράτος λειτουργήσει έστω και για μια μέρα σωστά, η μισή Ελλάδα θα πρέπει κανονικά να πάει φυλακή! Το σύστημα της γραφειοκρατίας, της κερδοσκοπίας, των κάθε είδους συναλλαγών, αλλά και των σχέσεων των κομμάτων με τα κάθε λογής συμφέροντα είναι τόσο πολύ βαθιά δομημένο που η όποια απόπειρα αλλαγής θα επιφέρει τεράστιες απώλειες σε αυτόν που την επιχειρεί. Συγκεκριμένα, για το κυβερνών κόμμα θα σημάνει προοδευτική απώλεια του ποσοστού που το έφερε στην εξουσία. αλλά και σταδιακή πτώση της δημοτικότητας του ίδιου του πρωθυπουργού. Να μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα ή θα πρέπει να δημιουργηθεί εξαρχής ένα διαφορετικό πλέγμα σχέσεων μεταξύ της εξουσίας και του πολίτη παρά το όποιο κόστος, ή θα προχωρούν οι αλλαγές με τέτοιους αργούς ρυθμούς που μάλλον σε διακόσια χρόνια και βάλε, θα φανεί να αλλάζει κάτι. Είναι κάτι σαν ανέφικτο να προσπαθεί να πείσει ο νέος πρωθυπουργός ότι θα υπάρξει από ’δω και στο εξής διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα. Τα κάθε λογής συμφέροντα που σπρώχνουν τις κυβερνήσεις στην εξουσία έχουν και αυτά τις απαιτήσεις τους και η διαφάνεια είναι κάτι που λειτουργεί ενάντια στη λογική τους. Και μην μου πείτε ότι το κάθε κόμμα δεν έχει ανάγκη αυτούς τους κύκλους συμφερόντων… «Θα είμαστε οι αντιεξουσιαστές στην εξουσία!», τονίζει με καμάρι ο πρωθυπουργός. Όμως όλοι γνωρίζουμε πως ο αντιεξουσιασμός δεν συμβαδίζει με την εξουσία και η φράση είναι ατυχής και σαν απόφθεγμα αλλά και σαν εκφραστική υπέρβαση, προκειμένου να καταστεί σαφές ότι θα έχουμε στο τιμόνι μια ανατρεπτική εξουσία… Η ανατροπή δεν συνάδει με την άσκηση εξουσίας που θέλει να καταργήσει. Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα για τους πολιτικούς που στην προσπάθεια να πείσουν, χρησιμοποιούν φραστικά ακόμη και αυτούς που ευθέως τους απειλούν! Ο νέος πρωθυπουργός λοιπόν συνεχίζει τη θεωρητική του διδαχή προς τους πολίτες, πιστεύοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα τους κάνει να τον εμπιστευθούν. Όμως πέρα από τη θεωρία, υπάρχει και η πράξη. Τι θα κάνει για παράδειγμα για το θέμα που έχει δημιουργηθεί με το λιμάνι του Πειραιά και τους Κινέζους; Διάλογος ναι, όμως η απεργία συνεχίζεται και οι άνθρωποι εκεί αγωνιούν. Τι θα πράξει άραγε με το θέμα της ένοπλης επαναστατικής βίας και των οργανώσεων που έχουν επανασυσταθεί; Ή μήπως τάχα με τις νέες επιχειρήσεις «Αρετή» (κατά περίεργο τρόπο πάλι επί ΠΑΣΟΚ τις είχαμε τη δεκαετία του ΄80) που ξεκινά ο Χρυσοχοΐδης στα Εξάρχεια, θα νομιμοποιείται ο κάθε βουλευτής του Λ.Α.ΟΣ. (βλ. Άδωνις Γεωργιάδης) που επιθυμεί ολοένα και μεγαλύτερη καταστολή; Είναι ένα πρόβλημα και αυτό και δεν συνάδει, νομίζω, με την «αντιεξουσιαστική» νοοτροπία του νέου πρωθυπουργού… Τι θα γίνει άραγε με την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος, τα αυθαίρετα στις δασικές εκτάσεις, τις καταπατήσεις, την υποβάθμιση των υγροτόπων, την τσιμεντοποίηση και τα τοιαύτα; Ή μήπως ο πρωθυπουργός θα τα βάλει και με τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς; Τι θα γίνει με τη χρήση των ορυκτών καυσίμων και την «πράσινη» ανάπτυξη που κανονικά δεν θα έπρεπε να την περιέχει δίπλα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Όλα καλά και όλα ωραία στη θεωρία. Στην πράξη υπάρχουν τεράστιες δυσκολίες. Αν δεχθούμε ότι ο Γιώργος Παπανδρέου είναι «αντιεξουσιαστής», τότε πολλοί άλλοι τρελαίνονται για την άσκηση εξουσίας. Και δεν μιλώ μόνο για τους κομματικούς αλλά και τους κάθε λογής εντεταλμένους για εξυπηρέτηση καθαρά εξουσιαστικών συμφερόντων που ο λαός αγνοεί. Όταν ο Γιώργος θελήσει να φερθεί αντισυμβατικά π.χ. στο θέμα των ναρκωτικών δοκιμάζοντας το πείραμα της Ολλανδίας (κάποτε το εξυμνούσε) , θα έχει απέναντί του όλα εκείνα τα συμφέροντα που κερδοσκοπούν από το εμπόριο ηρωίνης. Όταν θελήσει να πριμοδοτήσει τη βιολογική γεωργία, θα έχει απέναντί του τις κάθε λογής φαρμακοεταιρίες και τους αγρότες εκείνους που ζουν από την εύκολη, γρήγορη και αποτελεσματική για την τσέπη συμβατική γεωργία. Υπάρχουν πολλά θέματα λοιπόν που θα έχει να αντιμετωπίσει ο νέος πρωθυπουργός. Ακόμη και αν δεχθούμε πως οι προθέσεις του είναι αγαθές, δεν πρέπει να λησμονούμε όχι μόνο το κυβερνητικό του επιτελείο, αλλά και όλους αυτούς τους κύκλους των συμφερόντων που στέκονται απέναντί του. Σε όλους αυτούς άραγε ο Γιώργος Παπανδρέου θα φερθεί «αντιεξουσιαστικά»; Και με ποιον τρόπο; Πολλά λόγια λέγονται, απλά γιατί κάτι άλλο πρέπει να ειπωθεί που θα εντυπωσιάσει και θα δικαιολογήσει τη διαφορετική άσκηση πολιτικής. Όταν οι λέξεις ηχούν βαρύγδουπα, τότε αυξάνεται και ο φόβος του πολίτη για την ισχύ τους. Ήρθαν οι αντιεξουσιαστές στην εξουσία και δεν το έχουμε καταλάβει; Ή μόνον τα παχιά τα λόγια κλέβουν και πάλι την παράσταση; Ο πολίτης είναι και πάλι ο αποδέκτης. Ακούει, κρίνει και συμπεραίνει. Από την αντίδρασή του θα κριθούν όλα. Από την αποδοκιμασία ή επιδοκιμασία του στα κελεύσματα της εξουσίας που διά μέσω του νέου πρωθυπουργού τον προσκαλεί στον «αντιεξουσιαστικό αγώνα» για την ανατροπή των υπαρχουσών δομών. Μέχρι να χάσει το μέτρο και την κρίση για το που βρίσκονται πραγματικά οι «αντιεξουσιαστές» και πού ελλοχεύει η κοινωνική ανατροπή. Μέχρι να αρχίσει να συγχέει τους λόγους που κάποιοι ρίχνουν μολότοφ στους δρόμους και κάποιοι άλλοι ταρακουνούν τα θεμέλια μιας ρουσφετολογικής κοινωνίας γεμάτη από εξουσιαστές.