Μπορεί η προεκλογική εκστρατεία για τις σημερινές βουλευτικές εκλογές στη Γερμανία να ήταν υποτονική, ανιαρή και αδιάφορη, αλλά απόψε τη νύχτα όχι μόνο οι Γερμανοί, αλλά και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι θα παρακολουθούν με αγωνία τη ροή των αποτελεσμάτων. Αν μάλιστα επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις - πράγμα που δεν είχε συμβεί καθόλου στις προηγούμενες εκλογές του 2005 -, τότε θα παρακολουθήσουμε ένα εκλογικό θρίλερ. Η έκβαση αυτής της αναμέτρησης άλλωστε, αφορά σε ολόκληρη την Ευρώπη, αντικειμενικά. Όχι μόνο γιατί η Γερμανία, ως η υπερδύναμη της Γηραιάς Ηπείρου, είναι αυτή που καθορίζει την πολιτική της Ε.Ε. σε όλα τα ζητήματα στρατηγικής σημασίας, αλλά και επειδή ειδικά αυτές οι εκλογές θα επηρεάσουν πολύ την πορεία της ευρωπαϊκής κεντροαριστεράς.
Για το αποτέλεσμα αυτό καθαυτό, με τη στενή έννοια του όρου, δεν υπάρχουν παρά μόνο δευτερεύουσες απορίες. Πρώτοι θα βγουν οπωσδήποτε οι δεξιοί χριστιανοδημοκράτες της CDU. Είχαν πάρει ένα γλίσχρο 35,2% το 2005, σήμερα μπορεί να πάρουν ακόμη λιγότερο, αλλά πρώτοι θα είναι.
Δεύτεροι θα βγουν, φυσικά, οι σοσιαλδημοκράτες του SPD. Είχαν πάρει 34,2% στις προηγούμενες εκλογές. Καθώς, όμως, αυτή την τετραετία συγκυβέρνησε με τους χριστιανοδημοκράτες, ένα τμήμα των ψηφοφόρων του έχει εξοργιστεί και αποκλείεται να το ξαναψηφίσει. Έτσι, παρόλο που το 34,2% ήταν ήδη το χειρότερο αποτέλεσμα του SPD τον τελευταίο μισόν... αιώνα, όλα δείχνουν ότι θα σημειώσει σήμερα νέο αρνητικό ρεκόρ.
Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να πέσει κάτω και από το χειρότερο ποσοστό όλης της ιστορίας του - το 28,8%, που είχε σημειώσει το 1952.
Χριστιανοδημοκράτες και σοσιαλδημοκράτες έπαιρναν παλιότερα συνολικά 80% των ψήφων ή και παραπάνω, αλλά σήμερα αναμένεται να κυμανθούν λίγο πάνω από το 60%.
Η ΑΠΕΓΝΩΣΜΕΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΜΜΑΧΩΝ
Με τόσο χαμηλά ποσοστά, εννοείται ότι κανέναν από τα δύο κόμματα δεν είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση μόνο του. Ούτε στη Βρετανία, η οποία έχει το πιο αισχρά καλπονοθευτικό σύστημα του κόσμου, δεν σχηματίζεται κυβέρνηση με 35%!
Η δεξιά χριστιανοδημοκρατία επιδιώκει σχηματισμό κυβέρνησης με το «κόμμα-παράσιτο (!)» της γερμανικής πολιτικής ζωής, όπως το αποκαλούν οι εχθροί του, το κεντροδεξιό κόμμα των Φιλελευθέρων του FDP, το οποίο στα θέματα της οικονομίας είναι το πιο ακραία αντιλαϊκό κόμμα της Γερμανίας. Πολύ πιο δεξιό από τη δεξιά, συγκαταλέγεται στους «ταλιμπάν» του νεοφιλελευθερισμού στην Ευρώπη.
Το κόμμα αυτό, το οποίο έχει ξεπεράσει το 13%, αποκαλείται «παράσιτο» γιατί επί μισόν αιώνα κατορθώνει να συμμετέχει στην κυβέρνηση είτε αυτή είναι της δεξιάς είτε είναι της κεντροαριστεράς!
Μόλις το 1998 κατόρθωσαν οι Γερμανοί να απαλλαγούν από την παρουσία του FDP στην κυβερνητική εξουσία, όταν ο σοσιαλδημοκράτης Γκέρχαρτ Σρέντερ έγινε καγκελάριος μέσω συνεργασίας με τους Πράσινους, ενώ το 2002 το πρόβλημα λύθηκε με τη συγκυβέρνηση χριστανοδημοκρατών-σοσιαλδημοκρατών, οπότε οι Φιλελεύθεροι περίσσευαν.
Φέτος, όμως, εμφανίζονται ανεβασμένοι στις δημοσκοπήσεις που τους δίνουν από 12% ως 15% και έτσι έχουν αναθαρρήσει θεωρώντας βέβαιο ότι τελείωσε η απουσία τους από τα κυβερνητικά έδρανα.
Έχουν μάλιστα καταληφθεί από τόση αλαζονεία και θρασύτητα, ώστε την περασμένη Κυριακή έκαναν στο Πότσνταμ έκτακτο συνέδριο, όπου αποφάσισαν ότι αρνούνται εκ των προτέρων οποιαδήποτε συζήτηση για συμμετοχή τους σε κυβέρνηση συνεργασίας σοσιαλδημοκρατών, φιλελευθέρων και οικολόγων. Θέλουν συγκυβέρνηση μόνο με τη δεξιά της Μέρκελ.
Αν, όμως, το ποσοστό τους και πρωτίστως οι έδρες τους απόψε δεν υπερβαίνουν συνολικά τις 306 που δίνουν την πλειοψηφία στο 611μελές γερμανικό κοινοβούλιο, οι Φιλελεύθεροι κινδυνεύουν να δουν πάλι μπροστά τους ένα «μεγάλο συνασπισμό» των χριστιανοδημοκρατών με τους σοσιαλδημοκράτες και να μείνουν εκ νέου στα κρύα του λουτρού.
Η «ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΚΗ» ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΩΝ
Οι σοσιαλδημοκράτες ενδέχεται να είναι απόψε σε θέση να σχηματίσουν κεντροαριστερή κυβέρνηση συνεργασίας με τους Πράσινους και το κόμμα Αριστερά, το οποίο συγκροτήθηκε με τη συγχώνευση αριστερών σοσιαλδημοκρατών από τη Δυτική Γερμανία και μεταλλαγμένων πρώην κομμουνιστών από την Ανατολική Γερμανία.
Οι σοσιαλδημοκράτες, όμως, αποκλείεται να προχωρήσουν σε τέτοια κίνηση. Η δεξιά ηγεσία τους μισεί θανάσιμα την Αριστερά και έχει ήδη διακηρύξει ότι αποκλείει κατηγορηματικά τη συγκρότηση κυβέρνησης ακόμη και με την ανοχή, χωρίς καν συμμετοχή, της Αριστεράς!
Η υποτιθέμενη «προηγμένη» πολιτικά Γερμανία, δηλαδή, βρίσκεται σε εκείνο το επίπεδο αντιαριστερής υστερίας που βρισκόταν η Ελλάδα πριν από... μισόν αιώνα, στη δεκαετία του 1960, όταν ο γέρος Γεώργιος Παπανδρέου αρνιόταν κάθε συνεργασία με την αριστερή ΕΔΑ λόγω του έξαλλου αντικομμουνισμού του καθεστώτος της αμερικανοκρατίας.
Άλλωστε, και το 2005 μπορούσε η ηγεσία των Γερμανών σοσιαλδημοκρατών να είχε προχωρήσει στη συγκρότηση κεντροαριστερής κυβέρνησης. Στο απελθόν κοινοβούλιο το SPD είχε 221 έδρες, η Αριστερά 53 και οι Πράσινοι 51. Σύνολο 325 - πολύ πάνω από τις 306 της απόλυτης πλειοψηφίας.
Δεν το έκαναν, όμως, και προχώρησαν στον καταστροφικό για την επιρροή του SPD «μεγάλο συνασπισμό» με τη δεξιά. Το αποτέλεσμα είναι πως τόσο η Αριστερά όσο και οι Πράσινοι θα αυξήσουν σήμερα την εκλογική τους απήχηση. Από 8,7% και 8,1% που είχαν πάρει αντίστοιχα το 2005, οι δημοσκοπήσεις τους δείχνουν πάνω από 10% στο κάθε κόμμα για αυτή την εκλογική αναμέτρηση.
Αν δεν συγκεντρώνουν δηλαδή απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αυτό θα οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στο ότι οι σοσιαλδημοκράτες θα χάσουν σήμερα δεκάδες έδρες.
ΑΥΞΗΜΕΝΕΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΝΕΟ «ΜΕΓΑΛΟ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ»
Η στάση των κομμάτων και τα αναμενόμενα αποτελέσματα, με κύριο χαρακτηριστικό την περαιτέρω μείωση της δύναμης των σοσιαλδημοκρατών και την παραμονή των χριστιανοδημοκρατών σε χαμηλά επίπεδα ποσοστών, αν επιβεβαιωθούν στην κάλπη, καθιστούν σχεδόν μονόδρομο τη συγκρότηση και πάλι ενός «μεγάλου συνασπισμού».
Κάθε άλλη λύση φαίνεται υπερβολικά αδύναμη για μια χώρα τόσο ισχυρή όσο η Γερμανία και με την πολιτική κουλτούρα της Γερμανίας. Το γερμανικό κατεστημένο, το οποίο έχει ανάγκη κυβέρνησης που να φροντίζει σε πολιτικό επίπεδο τα συμφέροντά του σε πανευρωπαϊκή και παγκόσμια κλίμακα, δεν μπορεί να αρκεστεί σε μια κυβέρνηση οριακής πλειοψηφίας πέντε-δέκα εδρών στην ομοσπονδιακή Βουλή. Απαιτεί σταθερές κυβερνήσεις επαρκούς ή ευρείας κοινοβουλευτικής βάσης και σε καμιά περίπτωση δεν είναι δυνατόν να αποτελέσει τέτοια κυβέρνηση ένας συνασπισμός χριστιανοδημοκρατών και φιλελευθέρων, ανεξαρτήτως των πύρινων λόγω που βάζει ο Γκουίντο Βεστερβέλε, ο αρχηγός των τελευταίων.
Από την άλλη πλευρά, κυβέρνηση κεντροαριστεράς αρνείται να συγκροτήσει το SPD, το οποίο, όπως έχει ήδη αποδειχθεί σε κρατιδιακό επίπεδο, είναι πρόθυμο να παραδώσει ακόμη και στους χριστιανοδημοκράτες την πρωθυπουργία κρατιδίων, παρά να την πάρουν οι σοσιαλδημοκράτες συνεργαζόμενοι με την Αριστερά ή στηριζόμενοι από αυτήν!
Αυτή η στάση όμως εξελίσσεται. Υπάρχουν ήδη κάποια κρατίδια, όπου το SPD συνεργάζεται με την Αριστερά - κυρίως στα πέντε κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας.
Ευρέως διαδεδομένη είναι επίσης και η άποψη που εκφράζει αρθρογράφος των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» του Λονδίνου ότι «μέσα στα επόμενα λίγα χρόνια το SPD θα αντικαταστήσει την ηγεσία του που γερνάει και μπορεί να είναι πιο ανοιχτό σε νέες συμμαχίες.
«Η Άνγκελα Μέρκελ κατόρθωσε να γίνει καγκελάριος μόνο επειδή το SPD αρνήθηκε να συγκροτήσει συνασπισμό με την Αριστερά», υπογραμμίζει η βρετανική εφημερίδα.
ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Αυτή η αλλαγή στάσης των ηγετών του SPD δεν πρόκειται σίγουρα να λάβει χώρα σήμερα ή τις επόμενες μέρες και εβδομάδες, οπότε οι κυβερνητικές επιλογές τους πιθανότατα θα οδηγήσουν σε ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση της εκλογικής απήχησης των σοσιαλδημοκρατών.
Τι είναι αυτό, όμως, σε βαθύτερο πολιτικό επίπεδο, που προκαλεί αυτή τη μείωση της επιρροής τους;
Η γραμμή τους, η υιοθέτηση νεοφιλελεύθερων διαχειριστικών αντιλήψεων, απαντά χωρίς περιστροφές το σοβαρό γερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ», το οποίο κάνει ορισμένες σημαντικές επισημάνσεις, αναφέροντας μεταξύ άλλων:
«Ο ζήλος για εκσυγχρονισμό και μεταρρυθμίσεις των σοσιαλδημοκρατών εξόργισε ένα τμήμα των οπαδών τους. Η αναζήτηση νέων εκλογικών στρωμάτων οδήγησε στην παραμέληση της κληρονομημένης πελατείας τους. Έτσι έπεσαν σε μια παγίδα αξιοπιστίας... Στο σοσιαλδημοκρατικό τριπλό αγώνα για πολιτική ελευθερία, οικονομική ασφάλεια και κοινωνική δικαιοσύνη, οι μεταρρυθμιστές εμφανώς παρέδωσαν ολοκληρωτικά το κράτος και το θυσίασαν στην αχαλίνωτη αγορά», τονίζει το γερμανικό περιοδικό. Δεν διστάζει μάλιστα καθόλου να βγάλει το οδυνηρό συμπέρασμα: «Κανένας από τους ανανεωτές δεν βρίσκεται πλέον, στην εξουσία. Ο «τρίτος δρόμος» τους αποδείχθηκε αδιέξοδος».
Ο «ΜΑΚΡΥΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ ΤΗΣ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ»
Ανάλογες είναι οι εκτιμήσεις και της ισπανικής εφημερίδας «Ελ Παΐς» στο φύλλο της Πέμπτης. «Αξιόλογο τμήμα των ψήφων του SPD φεύγει προς τα αριστερά ή διογκώνει την αποχή», τονίζει και συνεχίζει: «Πρέπει κανείς να συνυπολογίσει την τιμή που έχει υποχρεωθεί να πληρώσει το SPD για την άσκηση της εξουσίας κατά τη διάρκεια 11 χρόνων και τον συμβιβασμό του με τις περικοπές του λαμπρού γερμανικού κράτους ευημερίας. Ψηφοφόροι και μαχητικά στελέχη της παλιάς Δυτικής Γερμανίας πέρασαν όπως ήταν στις γραμμές του Όσκαρ Λαφοντέν, ο οποίος έφυγε θυμωμένος από την κυβέρνηση και το κόμμα».
Και η «Ελ Παΐς» καταλήγει στο πικρό συμπέρασμα: «Τα σημάδια ενός έντονου και μακρού σοσιαλδημοκρατικού χειμώνα είναι αδύνατον να μην τα παρατηρεί κανείς. Το φυσιολογικό είναι ότι τη Δευτέρα η αριστερά θα βρεθεί σε μια εντυπωσιακή κρίση, στη Γερμανία και στην Ευρώπη».
Πιο σκληρό το «Σπίγκελ» στους τίτλους σχετικής ανάλυσής του στο τελευταίο τεύχος του: «Ο δρόμος στο αδιέξοδο - Η Ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία βυθίζεται στην πιο βαθιά κρίση της ιστορίας της», γράφει χωρίς περιστροφές.
Η ανάλυση αυτή τελειώνει με τρόπο που προκαλεί ανατριχίλα: «Ίσως το φέρετρο δεν είναι ακόμη έτοιμο, αλλά τις σανίδες με τις οποίες θα το φτιάξουν, τις έχουν ήδη πλανίσει!», δηλώνει στο περιοδικό ο αναλυτής Τόμας Κλάου, από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στο Παρίσι. Η ζωή θα δείξει αν έχει δίκιο...
