Η χώρα μας είναι από τις τελευταίες στην Ευρώπη και στον κόσμο, που άρχισε να εφαρμόζει τη μέθοδο της εκχώρησης σε ιδιώτες για την κατασκευή του εθνικού οδικού δικτύου, με την παραχώρηση σε αυτούς συνήθως για τριάντα χρόνια την εκμετάλλευσή του, εισπράττοντας το αντίστοιχο τέλος διέλευσης (Διόδια). Ακόμα και στην κομμουνιστική Κίνα αυτή η μέθοδος έχει προ πολλού με επιτυχία εφαρμοσθεί. Και μόνο στη δική μας χώρα θεωρούμε ότι η μέθοδος αυτή είναι επιζήμια για τα συμφέροντα του δημοσίου και ότι η παραχώρηση αυτή δίδεται με αποικιοκρατικούς όρους με αδιαφάνεια και το μόνο, που επιτυγχάνουμε με αυτό είναι να θησαυρίζουν οι εργολάβοι.
Είναι όμως τα πράγματα έτσι ή και σε αυτόν τον τομέα υπάρχει πλήρης σύγχυση και παραπληροφόρηση;
Επί αυτού θα προσπαθήσω επιγραμματικά και συνοπτικά να απαντήσω. Θα ήταν ευχής έργο να μπορούσε και στην πατρίδα μας να είχαμε ένα κράτος, που να ήταν σε θέση να κατασκευάζει από μόνο του, τόσο μεγάλα έργα, να τα συντηρεί, να τα λειτουργεί αποτελεσματικά, χωρίς κομματικές παρεμβάσεις και άλλες παρενέργειες, που συνήθως δημιουργούν δυσάρεστες και ανεπιθύμητες καταστάσεις, που καταλήγουν στη διαφθορά, στη διαπλοκή, στην αδιαφάνεια και ό,τι συνεπάγεται στη συνέχεια με αυτό. Αυτό το μοντέλο όπως είναι γνωστό απέτυχε όπου δοκιμάστηκε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου. Εξαιτίας αυτού κατάρρευσαν όλες οι χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού και βρίσκονται σήμερα σε οικτρά οικονομική και κοινωνική κατάσταση, ο μεταρρυθμιστής ηγέτης του σημερινού οικονομικού θαύματος της Κίνας, που έβγαλε από την εξαθλίωση 400 εκατ. Κινέζους, Ντενγκ Χσίαο Πινγκ είχε πει το 1978 την ανεπανάληπτη φράση «Δεν με ενδιαφέρει εάν η γάτα είναι μαύρη ή άσπρη, αρκεί να πιάνει ποντίκια». Η μακρινή Κίνα μάς δείχνει πιστεύω το σωστό δρόμο.
Με τη μέθοδο αυτή σήμερα κατασκευάζονται στη χώρα μας πέντε οδικές αρτηρίες συνολικού μήκους 1471 χιλιομέτρων όπως: Ιόνιος οδός (Ηγουμενίτσα - Αντίρριο), Ολυμπιακή οδός (Πάτρα - Πύργος - Ολύμπια Καλαμάτα), Κόρινθος Τρίπολη - Μεγαλόπολη - Καλαμάτα - Σπάρτη. Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου (Θερμοπύλες - Διάνοιξη Τεμπών - Κλειδί) και Ε-65 Παναγιά Μετσόβου - Λαμία (Ενώνει την Εγνατία με την ΠΑΘΕ).
Συνολικός προϋπολογισμός του τεράστιου και πρωτοφανούς αυτού έργου είναι 8,6 δισ. ευρώ και βαρύνουν εκτός μιας μικρής συμβολικής συμμετοχής του δημοσίου τους ιδιώτες. Με τη μέθοδο αυτή έχουν κατασκευασθεί η Αττική Οδός και η Γέφυρα Ρίου - Αντιρίου.
Από την είσπραξη των διοδίων η οποία καθορίζεται στη σύμβαση του έργου παραχώρησης, που έχει υπογραφεί μεταξύ του δημοσίου και του ιδιώτη κατασκευαστή, το 19% είναι ΦΠΑ και πηγαίνει κατ΄ ευθείαν στο κράτος, το 15% για τη λειτουργία του έργου, 20% για τη συντήρηση, το 25% για την απόσβεση του έργου (τοκοχρεωλύσιο) και το υπόλοιπο 21% είναι το κέρδος του εργολάβου. Υπόψη ότι το εκτελούμενο σήμερα έργο των πέντε οδικών αυτών αρτηριών έχουν επικυρωθεί με νόμους, από τη Βουλή και έχουν ψηφισθεί και από την αξιωματική αντιπολίτευση.
Πιστεύω ότι από τη στιγμή, που το σύνολο του Εθνικού Οδικού Δικτύου πλην της Εγνατίας οδού, έχει παραχωρηθεί σε ιδιώτες εργολάβους τα σημάδια βελτίωσης αυτού αρχίζουν να γίνονται ορατά σε όλους τους τομείς (οδόστρωμα - τοποθέτηση στηθαίων, περιποίηση πρασίνου, σταθμοί εξυπηρέτησης οχημάτων). Αυτό δεν σημαίνει ότι ο ιδιώτης εργολάβος πρέπει να είναι ασύδοτος και στο απυρόβλητο. Απεναντίας φροντίδα και μέριμνα του κράτους αλλά και των κατοίκων, που χρησιμοποιούν αυτές τις αρτηρίες, είναι ο καθημερινός έλεγχος για την αυστηρή τήρηση και εφαρμογή των υποχρεώσεων του εργολάβου, που απορρέουν από τις συμβάσεις.
Τα έσοδα που εισέπραττε το κράτος από όλα τα σημεία των διοδίων της χώρας, πριν αυτά παραχωρηθούν σε ιδιώτες εργολάβους, ανήρχοντο περίπου σε 200 εκατ. ευρώ το χρόνο. Σήμερα και μετά την αύξησή τους, εκτιμώ ότι θα υπερβούν τα 300 εκατ. το χρόνο και με την πάροδο του χρόνου, όταν θα μπαίνουν σιγά-σιγά και τα υπόλοιπα τμήματα των νέων εθνικών οδών, που κατασκευάζονται ενδεχομένως να φθάσουν και τα 400 εκατ. ευρώ το χρόνο. Όλη αυτή η προσπάθεια που γίνεται να αποκτήσουμε ένα άρτιο εθνικό οδικό δίκτυο, θα πρέπει να την αξιολογήσουμε μακροπρόθεσμα για τα οφέλη που θα προκύψουν για την εθνική μας οικονομία. Όπως εξοικονόμηση καυσίμων, λιγότερα τροχαία ατυχήματα, μείωση του κόστους μεταφοράς των πάσης φύσεως προϊόντων και άλλα πολλά. Στη χώρα μας κάθε χρόνο έχουμε από τα τροχαία ατυχήματα 2100 νεκρούς το χρόνο (6,5 άνθρωποι την ημέρα) και πάρα πολλούς ανάπηρους. Το ετήσιο κόστος της εθνικής μας οικονομίας από τα τροχαία ανέρχεται σε 500 εκατ. ευρώ.
