- Ο άνθρωπος «φύσει ορέγεται του ειδέναι», τόνιζε ο Αριστοτέλης. Και αυτή η όρεξη για γνώση αρχίζει απ΄ τη νηπιακή του ηλικία που είναι γεμάτος απορίες και ερωτήματα για όσα βλέπει γύρω του. Θέλει να γνωρίσει τον κόσμο που τον περιβάλλει. Ετσι γεννήθηκε η Φυσική Επιστήμη, η οποία ξεκινάει απ΄ την παρατήρηση και τον προβληματισμό, πάει στην υπόθεση, ελέγχει πειραματικά την υπόθεση και, είτε καταλήγει στην απόδειξη, είτε κάνει μια νέα υπόθεση κ.ο.κ. Η διαδικασία αυτή της έρευνας είναι βασανιστική και χρονοβόρος, χωρίς να καταλήγει πάντοτε σε αίσιο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, το φάρμακο για τη σύφιλη λέγεται σαλβαρσάνη ή 606, επειδή έγιναν 606 πειράματα μέχρι να επιτευχθεί η παρασκευή του.
- Εννοείται ότι πολλά ερωτήματα δεν έχουν απαντηθεί ακόμη και η Φυσική Επιστήμη, μοιάζει με μια πολυκατοικία που χτίζεται, έφτασε σε κάποιον όροφο, αλλά οι «αναμονές» προεξέχουν…
- Στην αρχαία Ελλάδα, όταν δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν κάποιο φυσικό φαινόμενο, έπλαθαν ένα μύθο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο μύθος του Εγκέλαδου, του αρχηγού των Γιγάντων, που τον πέταξε η Αθηνά στην Αίτνα και από τότε με τις κινήσεις του προκαλεί τους σεισμούς και με την πνοή του εκτοξεύει προς τα έξω τη λάβα.
- Σήμερα η Φυσική Επιστήμη στηρίζεται μόνο στην εξ αποδείξεως αλήθεια. Δεν δέχεται βεβαιότητες και ντετερμινισμούς και διέπεται από τις αρχές της αβεβαιότητας, της απροσδιοριστίας, της σχετικότητας και της διαψευσιμότητας.
- Ο άνθρωπος, ωστόσο, όταν ενηλικιώνεται, εκτός από τους προβληματισμούς για τη φύση, έχει και ερωτήματα που αναφέρονται στη σφαίρα της μεταφυσικής: Ποιος είμαι, γιατί ήρθα στη ζωή, ποιος είναι ο προορισμός μου, τι μέλλει γενέσθαι μετά θάνατον κ.λπ. Ερωτήματα που συνθέτουν το λεγόμενο υπαρξιακό άγχος. Ερωτήματα υπερεμπειρικά, υπερβατικά, που ξεπερνούν τα ανθρώπινα μέτρα και σταθμά. Στα ερωτήματα αυτά έρχεται να δώσει απαντήσεις η θρησκεία, η οποία δέχεται την εξ αποκαλύψεως αλήθεια και στηρίζεται στο δόγμα, δηλαδή στην αρχή του θρησκευτικού συστήματος της οποίας δεν επιτρέπεται αμφισβήτηση εκ μέρους όσων το ακολουθούν.
- Αποτελεί κοινή συνείδηση ότι η θρησκεία και η επιστήμη αποτελούν τις κυρίαρχες συνιστώσεις του πολιτισμού όλων των λαών σε όλες τις εποχές. Και, επειδή έχουν διαφορετικά πεδία δράσης, θα πρέπει να κινούνται σε δύο παράλληλους άξονες. Από τη γεωμετρία είναι γνωστό ότι παράλληλες λέγονται δύο ευθείες γραμμές που δεν τέμνονται πουθενά παρά μόνο στο άπειρο. Ετσι, λοιπόν, και οι άξονες της θρησκείας και της επιστήμης δεν πρέπει να τέμνονται γιατί διαφορετικά προκαλούνται συγκρούσεις οι οποίες ζημιώνουν και τη θρησκεία και την επιστήμη. Συγκρούσεις οι οποίες οφείλονται σε άγνοιες, σε εμπάθειες και σε φανατισμούς. Παραδείγματα τέτοιων συγκρούσεων υπάρχουν πολλά. Από τις σταυροφορίες και τις φρικαλεότητες της ιεράς εξέτασης στο Μεσαίωνα, μέχρι τη διαμάχη μεταξύ της θεωρίας της εξέλιξης και της αρχής της δημιουργίας και, ακόμη, έως τον τρόπο μετάδοσης του ιού της γρίπης των χοίρων.
- Δεν είμαι σε θέση να προσδιορίσω αν και πότε θα σταματήσουν αυτές οι τομές και οι συγκρούσεις. Εχω μόνο να αναφέρω μία εμπειρία μου: Πριν από 7-8 χρόνια, οι μαθητές του Γυμνασίου μιας κωμόπολης της περιοχής αρμοδιότητάς μου ως σχολικού συμβούλου δεν πίστευαν ότι η γη γυρίζει γύρω απ΄ τον ήλιο αλλά το αντίθετο. Τι είχε συμβεί; Ο ιερέας της ενορίας, που έκανε στα παιδιά και κατηχητικό, τα έπεισε ότι ο ήλιος περιφέρεται γύρω απ΄ τη γη. Το επιχείρημά του ήταν «ατράνταχτο»: Μα, αφού τον βλέπουμε κάθε μέρα να φεύγει απ΄ την ανατολή και να πάει στη δύση ποια άλλη απόδειξη χρειαζόμαστε;
Εφοδιάστηκα με αφίσες, σλάιντς, βίντεο και κάθε άλλο εποπτικό μέσο που διέθετα και πήγα στο Γυμνάσιο. Απασχόλησα τους μαθητές περισσότερο από 3 ώρες και προσπάθησα να απαντήσω σε όλα τα ερωτήματα και να λύσω όλες τις απορίες τους. Σας ομολογώ ότι, φεύγοντας δεν ήμουν βέβαιος ότι τους έπεισα όλους. Παρ΄ όλο που το περιστατικό παράπεμπε στην εποχή του Γαλιλαίου…
