Από τον Νίκο Ι. Μεγαδούκα
«Κρίσιμο» ως προς τις αποφάσεις που θα πρέπει να λάβει ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής αναφορικά με το χρόνο διεξαγωγής των εκλογών και έναν πιθανότατο ανασχηματισμό της κυβερνήσεώς του, θεωρείται το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα («όταν θα φύγει ο καπνός από τις φωτιές», σύμφωνα με κορυφαίο κυβερνητικό παράγοντα) καθώς όλες οι υπάρχουσες πληροφορίες και ενδείξεις τον φέρουν έτοιμο να ξεπεράσει διλήμματα και αναστολές και να καταλήξει σε συγκεκριμένες θέσεις.
Βεβαίως, οι όποιοι πρωθυπουργικοί σχεδιασμοί «πήγαν κατ’ αρχήν πίσω», μετά τις νέες καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα, ιδιαίτερα δε το Λεκανοπέδιο της Αττικής, πυρκαγιές που προκάλεσαν τεράστια οικολογική καταστροφή, κατέδειξαν εκ νέου τις διαχρονικές αδυναμίες του, κομματικά διαρθρωμένου, κρατικού μηχανισμού και τις διαχρονικές ευθύνες αυτών που κυβέρνησαν τον τόπο τα τελευταία χρόνια και εφάρμοσαν – παρά τις περί του αντιθέτου ρητορείες τους – επί της ουσίας τους «δασοκτόνες» πολιτικές.
ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΣΜΕΝΟΣ...
Ο Κώστας Καραμανλής είναι, εκ των πραγμάτων («δεν πάει άλλο», λένε όλα σχεδόν τα «γαλάζια» στελέχη, σε συνομιλίες με την «Ε») αναγκασμένος να καταλήξει σε κάποιες αποφάσεις, είτε αυτές αφορούν ένα κυβερνητικό ανασχηματισμό (πιθανότατα δομικό), είτε την επίσπευση της προσφυγής στις κάλπες (ήδη κυκλοφορεί ως πιθανή ημερομηνία η 11η Οκτωβρίου) το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς όλα τα μηνύματα, από το χώρο της οικονομίας και της αγοράς είναι αρνητικά, ενώ, με δεδομένες τις αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού, ουδείς είναι σε θέση να εγγυηθεί το πώς θα καταστεί δυνατή η αντιμετώπιση της επαπειλούμενης πανδημίας της νέας γρίπης.
Εξάλλου, δεν θα πρέπει, σε καμιά περίπτωση, να υποτιμηθούν τα εθνικά θέματα – «θα είναι κρίσιμο το επόμενο εξάμηνο», προεξόφλησε η κ. Ντόρα Μπακογιάννη – αφού παραμένει ανοικτό το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ και το Κυπριακό, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις συνεχίζουν να παρουσιάζουν ανισορροπία, ενώ έχουν αρχίσει να διαμορφώνονται νέα γεωπολιτικά δεδομένα, μετά τη «στρατηγική αναβάθμιση» των σχέσεων της Άγκυρας με το Κρεμλίνο.
Ο πρωθυπουργός πιέζεται, ήδη, από τη «γαλάζια» κομματική βάση, αλλά και κυβερνητικούς βουλευτές, που διακατέχονται από ηττοπάθεια, μετά το δυσμενές, για τη ΝΔ, αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του περασμένου Ιουνίου και άπαντες του ζητούν πρωτοβουλίες εξόδου από την κρίση.
Την ίδια δε στιγμή, δεν επιθυμεί, όπως δείχνουν οι μέχρι στιγμής ενέργειές του να ανοίξει η Ολομέλεια της Βουλής, όπου η «γαλάζια»πλειοψηφία είναι οριακή και στηρίζεται στον Αριστοτέλη Παυλίδη και στον Ι. Μανώλη, ο οποίος έχει, ήδη, ανακοινώσει πως σκοπεύει να παραιτηθεί.
Υπενθυμίζεται ότι ο Κ. Καραμανλής αποφάσισε να τερματίσει τις εργασίες της Ολομέλειας Βουλής από τον Μάιο, ώστε να μην είναι όμηρος του Αρ. Παυλίδη και των βουλευτών που ενεπλάκησαν στο σκάνδαλο του Βατοπαιδίου, ενώ απέφυγε να παραθέσει ακόμη και το παραδοσιακό δείπνο στους βουλευτές των θερινών τμημάτων.
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ...
Το κρισιμότερο πρόβλημα που θα προσδιορίσει και τις τελικές πρωθυπουργικές αποφάσεις είναι αυτό της οικονομίας: Τα κρατικά ταμεία είναι άδεια, οι δαπάνες δεν «μαζεύονται», η αγορά πνίγεται στις ακάλυπτες επιταγές κι οι επιχειρήσεις βρίσκονται στο «κόκκινο».
Υπό το πρίσμα αυτό, οι περισσότεροι αναλυτές προεξοφλούν έξαρση των κοινωνικών εντάσεων, με επίκεντρο την οικονομία και την κοινωνία, καθώς δεν αποκλείουν επεισόδια (ίσως δε και επανεμφάνιση του τρομοκρατικού φαινομένου) με αφορμή τη δίκη του αστυνομικού Κορκονέα, στα τέλη Οκτωβρίου, ή την «επέτειο» από τον θάνατο του Αλέξη Γρηγορόπουλου, στις αρχές Δεκεμβρίου.
Επισημαίνεται ότι ο υπουργός της Οικονομίας Γιάννης Παπαθανασίου δήλωσε προ ολίγου καιρού πως «πρέπει να κάνουμε όσα δεν έγιναν εδώ και δεκαετίες» και αυτό σημαίνει δυσάρεστες αποφάσεις για τους εργαζομένους και τα λαϊκά στρώματα, σ΄ ότι αφορά, καταρχήν, τους μισθούς και την κοινωνική ασφάλιση.
Συνεπώς θεωρείται ιδιαιτέρως δύσκολο να μπορέσει μια αδύναμη κυβέρνηση, όπως είναι σημερινή να μπορέσει να πάρει τις (όπως παραδέχονται στο κυβερνητικό επιτελείο) επώδυνες αποφάσεις, αποφάσεις που σημαίνουν βαρύτατο πολιτικό κόστος, καθώς θα πρόκειται για αποφάσεις εις βάρος των λαϊκών στρωμάτων, τα οποία μονίμως, παγίως και διαχρονικώς, είναι αυτά που πληρώνουν τον κόστος των οικονομικών κρίσεων.
ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ
Ο πρωθυπουργός (για τον οποίο η «Ελευθεροτυπία» έγραψε «Σσσ... Ο Κώστας σκέφτεται») έχει δεχθεί εισηγήσεις για επίσπευση των εκλογών (τις οποίες επιζητούν το ΠΑΣΟΚ και ο Γιώργος Α. Παπανδρέου, ο οποίος δεν κρύβει το φόβο του ότι θα παραλάβει, μεταφορικά και ουσιαστικά, «καμένη γη»,) αλλά προσώρας ουδείς εκ των κυβερνητικών παραγόντων, είναι σε θέση να προεξοφλήσει την τελική πρωθυπουργική απόφαση.
Είναι δε γεγονός ότι η κυβέρνηση εκπέμπει αντιφατικά μηνύματα, καθώς συνυπάρχουν δηλώσεις εναντίον των πρόωρων εκλογών, καθώς και πρωτοβουλίες με εμφανή την «εκλογική» σκοπιμότητα (όπως οι πρωθυπουργικές επισκέψεις και δη μέσα στο καλοκαίρι, στο ΙΚΑ, στα ΚΕΠ, αλλά και σε έργα στη Θράκη) ενώ υπήρξε και μια δήλωση του (πανταχόθεν βαλλόμενου, με αφορμή τα όσα είπε για τις πυρκαγιές) κυβερνητικού εκπροσώπου Ευ. Αντώναρου πως «δεν θα επιτρέψουμε στο ΠΑΣΟΚ να οδηγήσει τη χώρα σε πολύμηνη προεκλογική περίοδο». Δήλωση, η οποία αν μη τι άλλο δείχνει έναν προβληματισμό για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, αν μάλιστα συνδυαστεί με τις έως και απρεπείς, ως προς τις εκφράσεις που εμπεριέχουν, επιθέσεις του Ευ. Αντώναρου κατά του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ.
Αυτές ακριβώς οι επιθέσεις κατά του Γιώργου Α. Παπανδρέου πείθουν τους αναλυτές ότι η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην τεχνητή όξυνση και στην πόλωση, με την εκ νέου προβολή του διλήμματος «Καραμανλής ή Παπανδρέου». Συναφώς επισημαίνεται ότι ο πρωθυπουργός στην περίπτωση των πρόσφατων πυρκαγιών προτίμησε να μην εμφανισθεί, ευελπιστώντας ότι θα μείνει «έξω από το κάδρο» των ευθυνών.
ΔΙΧΑΣΜΕΝΟΙ...
Ο Κώστας Καραμανλής έχει συνεχείς διαβουλεύσεις με τους βασικούς του συνεργάτες Π. Παυλόπουλο, Γ. Σουφλιά , Δημ. Σιούφα, Ντόρα Μπακογιάννη και Ευ. Μεϊμαράκη.
Ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς, που ανέλαβε το συντονισμό των έργων για την επόμενη μέρα των πυρκαγιών, φέρεται να παραμένει υποστηρικτής της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, την ίδια ώρα που η Ντόρα Μπακογιάννη εμφανίζεται, στις δημόσιες δηλώσεις της, υπέρ της συνεχίσεως του κυβερνητικού έργου, χωρίς, ωστόσο, να αποκλείει οποιοδήποτε ενδεχόμενο.
Υπέρ των πρόωρων εκλογών φέρεται να τάσσεται ο πρόεδρος της Βουλής Δημήτρης Σιούφας, ο πρωθυπουργικός σύμβουλος Γιάννης Λούλης, πιθανές τις θεωρεί ο Υπουργός Αμύνης Ευ. Μεϊμαράκης - αν και φέρεται να προτιμά το Μάρτιο - ενώ στον αντίποδα βρίσκονται ο Υπουργός των Εσωτερικών Προκόπης Παυλόπουλος και ο Υπουργός Παιδείας Άρης Σπηλιωτόπουλος.
Βασικό επιχείρημα υπέρ της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες αποτελεί η κατάσταση της οικονομίας και τα επώδυνα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν.
Αξιοσημείωτο, εξ άλλου, είναι το γεγονός ότι ο Γραμματέας της ΝΔ Λευτέρης Ζαγορίτης ζήτησε από τις κομματικές οργανώσεις να του καταθέσουν προτάσεις για υποψηφιότητες στις εθνικές εκλογές.
ΣΕΝΑΡΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ
Σύμφωνα με τον επικρατέστερο σενάριο (το οποίο φαίνεται πως παραμένει και μετά τις πυρκαγιές) ο Κώστας Καραμανλής εκτιμάται πως θα δείξει τις εκλογικές του προθέσεις από το βήμα της ΔΕΘ στις 5 και 6 Σεπτεμβρίου.
Ως πιο πιθανή ημερομηνία προκηρύξεως των εκλογών θεωρείται η 9η Σεπτεμβρίου (οπότε ξεκινά τις εργασίες του το Γ΄ Θερινό Τμήμα της Βουλής και στο οποίο συμμετέχουν όλοι οι «αντάρτες» της ΝΔ και έχει δηλώσει ότι θα παραιτηθεί ο Ι. Μανώλης), ή η 14η Σεπτεμβρίου, δηλαδή η επομένη της παρουσίας του Γ. Α. Παπανδρέου στη ΔΕΘ, όπου αναμένεται να απαιτήσει και πάλι εκλογές.
Οι εκτιμήσεις των κυβερνητικών στελεχών, σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα, συγκλίνουν στο ότι οι εκλογές (υπό την προϋπόθεση ότι θα οριστικοποιηθούν) θα πραγματοποιηθούν στις 11 (ή στις 18) Οκτωβρίου, εν πάση δε περιπτώσει ο Κώστας Καραμανλής στη ΔΕΘ θα «παίξει» περισσότερο πολιτικά.
Τι σημαίνει αυτό; Πως θα τονίσει την απόλυτη κρισιμότητα της οικονομικής καταστάσεως, θα δώσει μια πρόγευση περί σκληρών και επώδυνων μέτρων (χωρίς, όμως, να ανοίξει σχετικώς τα χαρτιά του) και συνεπώς θα ζητήσει αφενός μεν συναίνεση, αφετέρου δε θα καλέσει τον αρχηγό ΠΑΣΟΚ Γ. Α. Παπανδρέου να ανακαλέσει τη θέση του να μην ψηφίσει τον Κάρολο Παπούλια στην παρούσα Βουλή.
Στην κυβέρνηση αναμένουν ότι το ΠΑΣΟΚ θα αρνηθεί κι έτσι ο Κώστας Καραμανλής, σύμφωνα με αυτό το σενάριο, θα προχωρήσει σε εκλογές, τις οποίες θα προσπαθήσει να χρεώσει στο Γ. Α. Παπανδρέου, ότι δηλαδή είναι ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ που συντηρεί το φθοροποιό κλίμα μιας παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου και δεν αφήνει την κυβέρνηση να αντιμετωπίσει απρόσκοπτα την οικονομική κρίση.
Είναι εμφανές ότι στη λογική των «γαλάζιων» υπάρχει το σύνδρομο της «πράσινης παρενθέσεως». Τι σημαίνει αυτό;
Σημαίνει ότι στη ΝΔ θέλουν να πιστεύουν ότι το ΠΑΣΟΚ ακόμη κι να κερδίσει τις εκλογές δεν θα έχει την απαιτούμενη αυτοδυναμία για τις ριζικές τομές και τις ανατροπές, τις οποίες έχει υποσχεθεί και οι οποίες απαιτούνται για το ξεπέρασμα της κρίσεως. Έτσι θα υποχρεωθεί, σε σύντομο χρονικό διάστημα, να προσφύγει εκ νέου στις κάλπες και ως τότε (λένε στη ΝΔ) το κόμμα θα έχει το χρόνο να ανασυνταχθεί και να πιθανώς να ανακάμψει.
Όμως, όλα αυτά είναι ασκήσεις επί χάρτου και σενάρια και μάλιστα σε χρονική συγκυρία, κατά την οποία η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσεως δεν μπορεί να περιμένει, ενώ ελλοχεύει κι ο κίνδυνος να προκύψει, από τις εκλογές, μια ακόμη αδύναμη κυβέρνηση, αν λάβουμε υπόψη μας πως στο σκάνδαλο Siemens φέρεται μπλεγμένο όλο το πολιτικό σύστημα κι έτσι ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει τη λαϊκή αντίδραση μπροστά στην κάλπη.
Εκτός κι αν ο Κώστας Καραμανλής επιλέξει – όπως λέει ένα άλλο σενάριο των τελευταίων 24ωρων – να μην πάει σε εκλογές, να κρατηθεί όσο περισσότερο είναι εφικτό στην εξουσία και αντί όλων αυτών να προχωρήσει σε έναν ριζικό ανασχηματισμό, αφήνοντας εκτός όλους σχεδόν τους «βαρόνους» του κόμματος.-
