Μου εκθείαζε τις επαγγελματικές του επιτυχίες, τις αρετές των παιδιών του, τα χαρίσματα της συζύγου του, την προκοπή της οικογένειάς του και το αυγάτισμα της περιουσίας του. Η έπαρσή του δεν είχε όρια! Αυτός ο τέλειος! Κι όλα αυτά στο πεζοδρόμιο, όπου με μπλόκαρε ένα πρωινό και δεν έλεγε να με απελευθερώσει...
Τον άκουγα αποσβολωμένος νιώθοντας τόσο μικρός, τόσο μειωμένος, τόσο άτυχος και σκεφτόμουν πόσοι τέτοιοι «τέλειοι» συνάνθρωποί μας υπάρχουν γύρω μας. Ο συνομιλητής μου έδινε την εντύπωση ενός κυνηγού της τελειότητας που μοναδικός του στόχος είναι το κυνήγι της επιτυχίας, της πρωτιάς σε όλα. Αυτή η ατέρμονη προσπάθεια να είναι κανείς τέλειος επαγγελματίας, τέλεια νοικοκυρά, τέλειος πατέρας και τέλεια μάνα είναι τόσο διαδεδομένη στον καιρό μας που, καθώς συνοδεύεται σχεδόν πάντα από μια μικροαστική καυχησιολογία, καταντά ψυχοσωματικό άγχος.
Σκεφτόμουν πόσο δυστυχής θα είναι αυτός ο τύπος μέσα στην ευτυχία του. Ο ψυχαναγκασμός της τελειότητας είναι τελικά το ακάνθινο στεφάνι των ανθρώπων. Μια αγωνιώδης προσπάθεια να σου δείξει ο άλλος πόσο ακούραστος δουλευταράς είναι, πόσες επιτυχίες έχει στη ζωή του αυτός και τα παιδιά του, και, συγχρόνως, να σου πετάξει και μια σειρά ενοχών για τη δική σου ανεπάρκεια.
Υπάρχουν άνθρωποι που προβάλλουν με τέτοια έμφαση την τελειότητά τους, ώστε βασανίζουν εαυτούς και αλλήλους και το λιγότερο που απομένει, στα παιδιά τους τουλάχιστον, είναι να τους... ξεπεράσουν. Είναι αυτοί που απαιτούν συνεχώς λεπτομερείς γνώσεις για κάθε θέμα, πολιτική, επιστήμες, τέχνες, αθλητισμό κ.λπ. έτσι ώστε να βρίσκονται πάντα στο κέντρο του ενδιαφέροντος των άλλων. Είναι οι ίδιοι που δεν επιτρέπουν κανένα λάθος στον εαυτό τους, αλλά ένα μικρό ανθρώπινο ολίσθημα αρκεί για να τους στείλει κατευθείαν στον πάτο της κατάθλιψης.
Υπάρχουν νοικοκυρές που στο σπίτι τους δεν θα βρεις ποτέ ούτε έναν κόκκο σκόνης, που σιδερώνουν ακόμα και τις κάλτσες των παιδιών τους κι αν ανοίξεις το ψυγείο τους βρίσκεσαι μπροστά στο όγδοο θαύμα, ενώ η κουζίνα τους αστράφτει τακτοποιημένη σαν να μην πάτησε πόδι ανθρώπου εκεί.
Αλλά υπάρχουν και χειρότερα. Μανάδες που χτυπούν τα παιδιά τους επειδή λερώθηκαν στο παιχνίδι ή όταν κλαίνε και ενοχλούν. Πατεράδες που τιμωρούν τους γιους τους επειδή φέρνουν βαθμούς μικρότερους του 19,9 ή τους πλακώνουν στα χαστούκια αν τύχει και παρακούσουν εντολή τους, όσο παράλογη ή αναχρονιστική κι αν είναι. Όλα τα θέλουν τέλεια, άψογα και δεν δέχονται καμιά παρασπονδία, ανθρώπινη άλλωστε.
Τους συμπονάω αυτούς τους ανθρώπους. Είναι άτομα βαθύτατα δυστυχισμένα και προβληματικά. Από την ώρα που θ’ ανοίξουν τα μάτια τους, μέχρι να γείρουν κατάκοποι για ύπνο, κουβαλάν το βαρύ σταυρό της τελειότητας. Φαίνεται ότι δεν τους έχει πει κανείς πως τελειότητα δεν υπάρχει και πως ακόμα και ο Χριστός κάποια στιγμή ικέτεψε τον πατέρα Του να τον απαλλάξει από το πικρό ποτήρι της θέωσης.
Τελικά τι είναι η τελειότητα; Μια χίμαιρα είναι, ένας αντικατοπτρισμός των μειονεκτικών ανθρώπων, που όσο την αποζητάμε, τόσο γλιστράει από τα χέρια μας, τόσο πιο μακριά και πιο ψηλά τοποθετείται, έτσι ώστε η συνεχής αδυναμία μας να τη φτάσουμε μας μετατρέπει σε Σίσυφους μιας άχρηστης ουτοπίας.
Για όσους από μας κάποτε κυνηγήσαμε την τελειότητα, είναι γνωστά τα αποτελέσματα. Η ζωή γίνεται δυσβάσταχτη και οι άνθρωποι εχθρικοί. Κανείς δεν αντιλαμβάνεται την αγωνία μας και ούτε είναι διατεθειμένος να αποδεχθεί την τρέλα του μεγαλείου δίπλα του. Και το χειρότερο, αυτά ακριβώς που διακαώς επιθυμούμε είναι και το αδιέξοδό μας. Προσέχοντας να μην κάνουμε λάθος, κάνουμε το ένα λάθος μετά το άλλο, αλλά δεν το παραδεχόμαστε μέσα στην αυταρέσκεια και στην έπαρσή μας. Προσπαθώντας να έχουμε μια άψογα τακτοποιημένη οικογένεια, απολαμβάνουμε τελικά το χάος που φέρνει η διάλυση. Στην καλύτερη περίπτωση τα παιδιά μας παίρνουν αριστεία στο σχολείο αλλά στη ζωή τους αποτυγχάνουν παταγωδώς, ενώ στη χειρότερη περίπτωση η πίεση της τελειότητας τα οδηγεί στη φυγή, στα ναρκωτικά, στο αλκοόλ, ακόμα και στην αυτοκτονία. Ο σύζυγος κερατώνει τη γυναίκα του με μια λιγότερο καλή νοικοκυρά αλλά περισσότερο ανθρώπινη γυναίκα και η σύζυγος βρίσκει έναν λιγότερο εργασιομανή και σπασίκλα της τελειότητας.
Κι όμως η ζωή είναι τόσο ωραία όσο είναι απλή και οι άνθρωποι τόσο επιθυμητοί και συμπαθητικοί όταν είναι ατελείς! Με τα λάθη τους. Μόνον όταν κοιμόμαστε δεν κάνουμε λάθη. Στους δημιουργικούς ανθρώπους που βιώνουν τη ζωή ως περιπέτεια κι όχι ως «πανελλήνιες εξετάσεις» αρέσει ο εαυτός τους. Νιώθουν μια χαρά με το σώμα και το μυαλό τους, αποδέχονται τους γύρω συνανθρώπους τους ως ισότιμους, αγαπούν την κοινωνία και δεν αισθάνονται συνεχώς σαν κατάσκοποι σε εχθρικό στρατόπεδο. Δεν φορούν προσωπεία και δεν έχουν τίποτα να κρύψουν. Η δυστυχία της τελειότητας δεν τους αγγίζει.
Να τι θα ήθελα να πω στον επηρμένο συμπολίτη που με ζάλισε με τις τελειομανείς φιλοδοξίες του και τις ατέλειωτες επιτυχίες του. Αλλά δεν τα είπα. Απλώς τα έγραψα.
