* Του Δρ. Μιλτιάδη Γ. Δεληχά
«Η διαπαιδαγώγηση γίνεται με την ηδονή και την οδύνη»
Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια
Ο αρχαίος φιλόσοφος Αριστοτέλης, οριοθέτησε την παιδαγωγική που οδηγεί στην αρετή ανάμεσα στην επιβράβευση (ηδονή) και την τιμωρία (οδύνη). Ωστόσο, οι έννοιες αυτές έχουν διαστρεβλωθεί μέσα στη γενικευμένη παρακμή της νεοελληνικής πραγματικότητας. Όσον αφορά στην επιβράβευση, διάχυτη είναι η αίσθηση ότι δεν αποδίδεται στον άξιο, αυτόν που κοπιάζει, αλλά σ' εκείνον που διαθέτει τις κατάλληλες προσβάσεις. Κατά κανόνα κερδίζει όποιος μεσολαβεί και όχι όποιος παράγει ενώ το νόμιμο ως νομότυπο υπερτερεί του ηθικού. Έτσι, ως πρότυπα συμπεριφοράς προβάλλονται εναλλακτικά η δουλοπρέπεια και ο αυταρχισμός.
Ανάλογα ισχύουν και σε όσα αφορούν στην τιμωρία (οδύνη). Η παγιωμένη πλέον ατιμωρησία όσων διαχειρίστηκαν την εξουσία και τον δημόσιο πλούτο, αποθρασύνει τους παρανομούντες και απογοητεύει την κοινωνική πλειοψηφία των νομοταγών πολιτών που εισπράττει την φτώχεια κι ενσαρκώνει ολοένα και περισσότερο την ψυχολογία του θύματος. Με δεδομένο λοιπόν ότι οι πολίτες σήμερα, δεν βιώνουν την επιβράβευση των προσπαθειών τους αλλά ούτε και την τιμωρία των υπευθύνων, στερούνται προτύπων και κινήτρων.
Ο Αριστοτέλης, διέκρινε τρεις μορφές πολιτευμάτων : τη μοναρχία, την αριστοκρατία και τη δημοκρατία, με αντίστοιχες εκτροπές τους την τυραννία, την ολιγαρχία και την οχλοκρατία. Στη χώρα μας, τα οθωμανικά κατάλοιπα, ο ωχαδελφισμός και η θεσμική απαξίωση των εκάστοτε κυβερνώντων, έχουν διαμορφώσει μια ιδιότυπη κατάσταση που εμπεριέχει και τις τρεις παραπάνω εκτροπές! Εν μέσω του ασφυκτικού πλαισίου της παγκοσμιοποίησης, η δημοκρατία μας υφίσταται την τυραννία της οικονομικής ολιγαρχίας και των κρατικοδίαιτων συντεχνιών με την ανοχή - έως συμμετοχή - των πολιτικών. Παράλληλα, τα Μ.Μ.Ε. με την κινδυνολογία και με μια κριτική που μονίμως έπεται των γεγονότων, ωθούν την κοινωνία στην οχλαγωγία και την οχλοκρατία. Σε όλα τα επίπεδα, η εκτροπή από το μέτρο καλλιεργεί τάσεις ασυδοσίας και ασυλίας που υποθάλπουν την αναρχία και νομοτελειακά οδηγούν στον αυταρχισμό. Έτσι, η κοινωνία, χάνει την πραγματική της δύναμη να συνεισφέρει σε ουσιαστικές αλλαγές και κατακερματίζεται σε ομάδες με κοινά απωθημένα ή συμφέροντα...
Με την πολιτική και πολιτισμική χρεοκοπία, η χώρα μας πληρώνει ένα συλλογικό τίμημα οδύνης, αφού επέτρεψε να χαλαρώσουν οι θεσμοί και να απαξιωθούν οι ίδιες οι δομές της. Η οικονομική χρεοκοπία αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου και δίνει πλέον άλλοθι στην ανεπάρκεια του μέσου νεοέλληνα που επιζητά ισότητα στην παρανομία… Η δημοκρατία μας, συμψηφίζοντας την ανικανότητα των διαχειριστών της, διανύει μια κρίσιμη εφηβεία. Και θα αρχίσει να ωριμάζει μόνον όταν πάψει να εγγυάται ηδονή στους βολεμένους και αποδώσει οδύνη στους υπευθύνους…
* Ο Δρ. Μιλτιάδης Γ. Δεληχάς είναι στέλεχος της πολιτικής κίνησης «Ευρώπη-Οικολογία» που συνεργάζεται με «Το Ποτάμι»
