H μονοδιάστατη εξωτερική μας πολιτική

Από τον Αργύρη Αργυριάδη

Η ενδιαφέρουσα είδηση αυτής της εβδομάδας προέρχεται από το εξωτερικό και αποδεικνύεται «πολυδιάστατη» (για να χρησιμοποιήσουμε και εμείς τη λέξη των ημερών).

Η Ινδία πέτυχε εκεί που άλλοι απέτυχαν. Με την επιτυχημένη προσσελήνωση του Chandrayaan-3 στον νότιο πόλο της Σελήνης, την περασμένη εβδομάδα, εισήλθε στην κλειστή λέσχη των μεγάλων διαστημικών δυνάμεων, καθώς έγινε η τέταρτη χώρα που πήγε στη Σελήνη. Μάλιστα πέτυχε κάτι ακόμα πιο σημαντικό. ‘Εγινε η πρώτη χώρα που προσσεληνώθηκε στον ανεξερεύνητο νότιο πόλο του μυστηριώδους δορυφόρου της Γης. Σημειωτέον ότι λίγες ημέρες νωρίτερα, συνετρίβη το αντίστοιχο διαστημικό σκάφος της Ρωσίας στην ίδια ανεξερεύνητη περιοχή της Σελήνης. Οι συνειρμοί εύλογοι και αναπόφευκτοι...
Το ενδιαφέρον, όμως, με ιδιαίτερη σημασία για εμάς είναι το πού βρισκόταν ο Ινδός πρωθυπουργός εκείνη τη σημαντική στιγμή και πού προγραμμάτιζε να πάει.
Ο Ναρέντρα Μόντι, λοιπόν, συντονίστηκε και παρακολούθησε σε ζωντανή ροή την προσσελήνωση από το Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής, όπου παρευρέθηκε στη 15η Σύνοδο Κορυφής BRICS των αναδυόμενων κρατών. Με το πέρας της σημαντικής αυτής συνάντησης έρχεται στην Ελλάδα, για επίσημη επίσκεψη, που σύμφωνα με όσα έχει διαρρεύσει η ελληνική διπλωματία, αποφασίστηκε και διοργανώνεται στο... «φτερό», χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία και μικρή αποστολή πολιτικών και επιχειρηματιών από την ινδική πλευρά.
Προφανώς για την Ινδία, η Ελλάδα, από πολιτική και οικονομική άποψη, δεν είναι χώρα «πρώτης γραμμής». Θα έπρεπε, όμως, να ήταν για την Ελλάδα. Η χώρα μας δείχνει μια δυσερμήνευτη εμμονή για σύναψη οικονομικών σχέσεων με τις χώρες του Αραβικού κόλπου (οι οποίες ποτέ δεν ευοδώθηκαν για ποικίλους λόγους) αγνοώντας μια χώρα με την οποία είχαμε στο παρελθόν ιστορικούς πολιτικούς δεσμούς. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι η Ινδία είναι η πολυπληθέστερη χώρα στον πλανήτη με 1,4 δισεκατομμύρια κατοίκους. Οι ελληνικές εξαγωγές με δυσκολία αντιστοιχούν σε 1 ευρώ ανά Ινδό, ενώ η χώρα έχει ετήσιο εξερχόμενο τουρισμό 40 εκατομμυρίων ατόμων υψηλού εισοδήματος. Η αναγκαιότητα σύναψης και εμβάθυνσης δεσμών με τη συγκεκριμένη χώρα είναι προφανής.
Εξίσου προφανής είναι η έλλειψη σοβαρών διπλωματικών και οικονομικών σχέσεων όλα αυτά τα χρόνια. Πριν 40 έτη, το μακρινό 1983, ήταν η τελευταία φορά που Ινδός πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Ελλάδα, με τον Ανδρέα Παπανδρέου να υποδέχεται την Ίντιρα Γκάντι, αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι η μικρή Ελλάδα μπορεί να κάθεται ισότιμα στις πολιτικές τράπεζες της διεθνούς διπλωματίας. Ήταν η εποχή της «Κίνησης των Έξι», μιας διεθνούς πρωτοβουλίας για την ειρήνη και τον διεθνή αφοπλισμό, στο λυκόφως του ψυχρού πολέμου μεταξύ των τότε υπερδυνάμεων ΗΠΑ και ΕΣΣΔ.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω και με αφορμή τη συγκεκριμένη επίσκεψη που παραμένει σε «χαμηλή πτήση», λόγω έλλειψης προετοιμασίας και σαφούς ατζέντας, ίσως είναι σκόπιμο να επανακαθορίσουμε το αξιακό πλαίσιο της δικής μας – οικονομικής πρωτίστως – διπλωματίας. Με την Κίνα έχουμε εδώ και καιρό συνάψει σημαντικές οικονονικές σχέσεις. Με τις υπόλοιπες χώρες του BRICKS, όμως, όχι. Ας ξεκινήσουμε τώρα, με συνέπεια και μετρήσιμους στόχους με την Ινδία. Μπορούμε να δούμε μακρύτερα από τον στενό βαλκανικό ορίζοντα που η γεωγραφία μας επιφύλλαξε. Ηγέτες με όραμα το είχαν καταλάβει...