ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ

26/1/1936: Οι τελευταίες εκλογές πριν τη δικτατορία Μεταξά

Δημοσίευση: 30 Ιαν 2022 19:30

Μετά τη χρυσή τετραετία της ανάπτυξης, της σταθερότητας και της δημιουργίας 1928 - 1932, με πρωθυπουργό τον Ελευθέριο Βενιζέλο και Πρόεδρο Δημοκρατίας τον ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, ακολουθεί μία πολυτάραχη τετραετία με σημαντικά γεγονότα για την Ελλάδα και με πολλές εναλλαγές πρωθυπουργών και κυβερνήσεων. Ένα σημαντικό γεγονός στη διάρκεια αυτής της τετραετίας ήταν η απόπειρα δολοφονίας του Ελευθέριου Βενιζέλου στις 06.06.1933 που είχε μεγάλο αντίκτυπο στο εσωτερικό και εξωτερικό. Την ημέρα εκείνη ο Βενιζέλος με τη γυναίκα του, την Έλενα, είχαν πάει επίσκεψη στην Κηφισιά σε φιλικό σπίτι και έφυγαν από εκεί στις 11 το βράδυ. Όταν έφτασαν στο ύψος του Αμαρουσίου δέχτηκαν επίθεση με όπλα, από ένα αυτοκίνητο χωρίς φώτα που πέρασε ανάμεσα στο «Πακάρ» του Βενιζέλου και το αυτοκίνητο των σωματοφυλάκων του. Από τη συμπλοκή και τους πυροβολισμούς τραυματίστηκε η Έλενα σε χέρι και πόδι ελαφρά, αλλά ο σωματοφύλακας Μαρκάκης χτυπήθηκε στο κεφάλι και πέθανε μετά από τρεις μέρες στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός.


Ο μετριόφρων πρωθυπουργός Παναγής Τσαλδάρης όταν έμαθε το γεγονός έδωσε αυστηρή εντολή να συλληφθούν οι εγκληματίες και να τιμωρηθούν. Από τις έρευνες που έγιναν διαπιστώθηκε ότι οργανωτής της δολοφονικής απόπειρας ήταν ο διοικητής της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών, Ι. Πολυχρονόπουλος. Η απόφαση μετά την εκδίκαση της δολοφονικής απόπειρας (ανακρίσεις, αναζήτηση υπευθύνων, δύο αναβολές της δίκης) βγήκε στις 22.02.1935 στο Κακουργιοδικείο Αθηνών: «Για φόνο, απόπειρα φόνου και οπλοχρησία εκ συστάσεως για τους: Ι. Πολυχρονόπουλο και Α. Δικαίο ως ηθικούς αυτουργούς και Ν. Πολυχρονόπουλο, Π. Φρυτζαλά, Κ. Σουλιώτη, Λ. Φασουλά και Γ. Καραθανάση ως φυσικούς αυτουργούς... το βούλευμα δεχόταν ότι κάποιος υπήρξε χρηματοδότης της απόπειρας, για την οποία είχε δαπανηθεί ποσό πάνω από δύο εκατομμύρια δραχμές της εποχής εκείνης. Αλλά δεν ανέφερε ποιος». (βιβλ. 1, σελ. 100).
Η δίκη όμως διακόπηκε οριστικά, διότι επτά μέρες μετά ξέσπασε το αποτυχημένο βενιζελικό Κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935, όπου από κακή συνεννόηση και έλλειψη συντονισμού μεταξύ Σαράφη και Πλαστήρα απέτυχε και οι συμμετέχοντες βενιζελικοί πολιτικοί και στρατιωτικοί παράγοντες καταδικάστηκαν από τα στρατοδικεία που στήθηκαν και άρχισαν να δικάζουν από 18 Μαρτίου έως 14 Μαΐου 1935 (τότε έγινε και η άρση του στρατιωτικού νόμου), αφού αποστρατεύτηκαν 2.000 βενιζελικοί αξιωματικοί που πριν 20 χρόνια με τους αγώνες διπλασίασαν την Ελλάδα. Τα στρατοδικεία καταδίκασαν σε θάνατο 60 άτομα (55 ερήμην, διότι έφυγαν από την Ελλάδα). Δύο στρατηγοί εν αποστρατεία που ήταν μέλη της «Δημοκρατικής Άμυνας» εκτελέστηκαν στις 24.04.1935, Μεγάλη Τετάρτη, ζητωκραυγάζοντας πριν την εκτέλεση «Ζήτω η Δημοκρατία!». Ήταν ο διοικητής Στρατιάς Μικράς Ασίας Αναστάσιος Παπούλας 72 ετών και ο στρατηγός Μιλτιάδης Κοιμήσης. Στις 5 Απριλίου είχε εκτελεστεί με απόφαση του Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης ο Ίλαρχος Στυλιανός Βολάνης. Χάρη δόθηκε σε δύο επαναστάτες του Ναυτικού που δικάστηκαν από το Ναυτοδικείο σε θάνατο, γιατί έστειλε τηλεγράφημα στις 3 Μαΐου ο βασιλιάς Γεώργιος Β' από το Λονδίνο προς τον Τσαλδάρη για να σταματήσουν οι εκτελέσεις. Βενιζέλος και Πλαστήρας κατέφυγαν στη Γαλλία, ενώ ο αντιστράτηγος Καμμένος, διοικητής του Δ' Σώματος Στρατού που επαναστάτησε, δεν προχώρησε προς Θεσσαλονίκη, αλλά σταμάτησε στον Στρυμόνα, θέλοντας να μη χυθεί ελληνικό αίμα, έφυγε στη Βουλγαρία με πολλούς αξιωματικούς και από εκεί στην Κωνσταντινούπολη.
Στις 11 Μαρτίου έληξε οριστικά το κίνημα και ο Κονδύλης που του δόθηκε ο βαθμός του αντιστρατήγου, όταν έφτασε στη γέφυρα του Στρυμόνα είπε στους επιτελείς του: «Σε τούτα τα θολά και παγωμένα νερά πνίγηκε η Δημοκρατία». Δεν είχε άδικο. Όσα γεγονότα επακολούθησαν δικαίωσαν τα λεγόμενά του. Η επιστροφή του βασιλιά Γεωργίου Β' στην Αθήνα στις 25.11.1935 έγινε μετά από το «δημοψήφισμα» στις 03.11.1935 με 98% ΝΑΙ. Τα βενιζελικά κόμματα απείχαν. Ο Γεώργιος και ο νέος υπηρεσιακός πρωθυπουργός Κων. Δεμερτζής αποφάσισαν να γίνουν εκλογές στις 26 Ιανουαρίου 1936. Οι εκλογές αυτές έγιναν ήρεμα με το πλειοψηφικό σύστημα. Τα βενιζελικά κόμματα εξέλεξαν 142 βουλευτές με ποσοστό 44,7%, τα αντιβενιζελικά κόμματα 143 βουλευτές με 47,6% και το Παλλαϊκό Μέτωπο (Κ.Κ.Ε.) εξέλεξε 15 βουλευτές με ποσοστό 5,7%. Ο αρχηγός των φιλελευθέρων Σοφούλης πρότεινε να γίνει κυβέρνηση εθνικής ενότητας και δεν έγινε αποδεκτή. Ήρθε σε συνεννόηση με τον αρχηγό του Κ.Κ.Ε., Στ. Σκλάβαινα, που όμως και αυτή δεν προχώρησε λόγω αντιδράσεων φιλελευθέρων βουλευτών. Εν τω μεταξύ στις 31.01.1936 πέθανε ο Κονδύλης, στις 18.03.1936 πέθανε ο Ελ. Βενιζέλος στο Παρίσι και στις 13.04.1936 ο πρωθυπουργός Δεμερτζής.
Ο Γεώργιος Β' διόρισε τότε πρωθυπουργό τον Ιωάννη Μεταξά και σε συνεδρίαση της Βουλής στις 27.04.1936 η κυβέρνηση πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από 241 βουλευτές έναντι 59 βουλευτών που ψήφισαν κατά και προέρχονταν από το Κ.Κ.Ε., το κόμμα του Μυλωνά και το κόμμα του Γεωργίου Παπανδρέου. Στις 30.04.1936 η Βουλή έκλεισε και θα άνοιγε 30 Σεπτεμβρίου. Στις 17.05.1936 πεθαίνει και ο αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος Τσαλδάρης και παραμονή μιας γενικής απεργίας στις 4 Αυγούστου 1936, ο Μεταξάς και ο Γεώργιος Β' κηρύσσουν δικτατορία καταργώντας το Σύνταγμα και τη Βουλή.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1. «ΤΑ ΦΟΒΕΡΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ - 1η Μαρτίου 1935», Κ.Ν. Καλιγάς, Εκδ. Φυτράκη, ΑΘΗΝΑ, 1974.

 

Από τον Στέφανο Παπαγεωργίου

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

SYNERGEIO
ΛΙΟΠΡΑΣΙΤΗΣ

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass