«Σέ προσκυνεῑν τον Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, καί σέ γινώσκειν ἐξ ὓψους ἀνατολήν, Κύριε, δόξα σοι» (Απολυτίκιο Χριστουγέννων).
Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί ολόκληρης της οικουμένης θα κληθούμε από την Εκκλησία μας να προσκυνήσουμε ως «Παιδίον» στην αγκαλιά της Αγίας Μητέρας Του, την Παναγία μας, Αυτόν που είναι ο «ὁ ῶν και ὁ ῆν και ὁ ἐρχόμενος» (Αποκ. α΄ 8), ο «μεγάλης βουλῆς ἄγγελος», ο «ἐξουσιαστής», ο «ἄρχωντῆς εὶρήνης», ο «πατήρ τοῡ μέλλοντος αὶῶνος» (Ησ. θ΄6).
Όλο το στερέωμα συμμετέχει σ΄αυτήν την προσκύνηση. Όπως ψάλλει η Εκκλησία: «Οι άγγελοι (προσφέρουν) τον ύμνο, οι ουρανοί τον αστέρα, οι μάγοι τα δώρα, οι ποιμένες το θαύμα, η γη το σπήλαιο, η έρημος τη φάτνη και το γένος των ανθρώπων μητέρα Παρθένον», στον νηπιάσαντα Κύριο του ουρανού και της γης. Και αυτό, διότι το βρέφος αυτό, το φαινομενικά αδύνατο, είναι ο Παντοκράτωρ, ο Σωτήρας, ο Θεάνθρωπος. Παρατηρώντας τα γεγονότα διά της πίστεως αντιλαμβανόμαστε ότι το αδύνατο αυτό βρέφος είναι ο «πρόαὶώνων Θεός», ο Κύριος του κόσμου και της ιστορίας. Μέσα από αυτήν την προοπτική μπορούμε να ελπίσουμε ότι Αυτός, ο ενανθρωπήσας Θεός, θα βοηθήσει τον λαό Του να υπερβεί και την παρούσα κρίση.
Υπάρχουν πολλά κοινά σημεία της εποχής μας με εκείνη κατά την οποία γεννήθηκε ο Χριστός «ἐπί Καίσαρος Αὐγούστου ... ἐν Βηθλεέμ τῆς Ίουδαίας». Και τότε υπήρχε μια μορφή παγκοσμιοποίησης ανάλογη με αυτήν που επιχειρείται σήμερα. Η φορολογία ήταν απάνθρωπη. Το αυτεξούσιο και η ελευθερία του ανθρώπου συντρίβονταν, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του Καίσαρα. Είναι γνωστοί οι εξανδραποδισμοί και τα βασανιστήρια των ανθρώπων από τους τότε δυνάστες. Επιπλέον είναι γνωστά τα έκλυτα ήθη της τότε κοινωνίας, κατά αντιστοιχία με τη φαυλότητα των «θεών» που λάτρευαν οι άνθρωποι.
Ωστόσο και σήμερα η κρίση που αντιμετωπίζουμε δεν είναι μόνο οικονομική αλλά και ηθική και θεολογική. Κρίση οικονομική, διότι η φτώχεια, η ανέχεια και η απόγνωση μαστίζει πολλές οικογένειες και όχι μόνον. Κρίση ηθική, διότι ο πολιτισμός μας όλο και περισσότερο εδραιώνεται στη φιλαυτία και στον εγωκεντρισμό αντί στην αγάπη. Ο Απόστολος Παύλος λέει στον Τιμόθεο ότι στους εσχάτους καιρούς οι άνθρωποι θα γίνουν «φίλαυτοι, φιλάργυροι, ἀλαζόνες, ὑπερήφανοι, βλάσφημοι, γονεῡσι ἀπειθεῑς, ἀχάριστοι ...ἄστοργοι...ἀνήμεροι, ἀφιλάγαθοι» (Β΄Τιμ.3,1-3). Φοβερή εποχή! Και βλέπουμε πράγματι σήμερα όλα αυτά τα γνωρίσματα στους ανθρώπους. Βλέπουμε να διώκεται απροκάλυπτα η πίστη στον Χριστό και η ελευθερία του ανθρώπου. Κρίση θεολογική, διότι μεταίρονται όρια αιώνια, τα οποία θεμελίωσαν οι άγιοι Πατέρες με Οικουμενικές Συνόδους «μη μέταιρε ὃρια αίώνια, ἅ ἔθεντο οἱ πατέρες σου» Παροιμ. Κβ΄22, 28, και αντικαταστάθηκαν από ξενόφερτες «θεολογίες». Αυτές οι «θεολογίες» άδειασαν τις Εκκλησίες της Ευρώπης και αδειάζουν και τους δικούς μας Ιερούς Ναούς, διότι καλλιεργούν τον ορθολογισμό και τον σκεπτικισμό.
Όπως στην εποχή εκείνη που ο λαός βρίσκονταν «ἐν χώρᾳ και σκιᾷ θανάτου φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῑς» (Ματθ.δ΄16), ο Θεάνθρωπος Κύριος Ιησούς Χριστός πρόσφερε τη λύτρωση, ευελπιστούμε ότι και στην παρούσα κρίσιμη χρονική στιγμή του έθνους μας ο Παντοδύναμος Κύριος δεν θα μας στερήσει την ευλογία Του και δε θα αφήσει να χαθεί το πολυδοκιμασμένο έθνος μας. Ο Θεάνθρωπος Κύριος Ιησούς Χριστός και θέλει και μπορεί τη σωτηρία μας. Σεβόμενος όμως την ελευθερία μας περιμένει και τη δική μας συνεργασία, που εκφράζεται με τη μετάνοια και την προσευχή μας.
Είναι πάντοτε επίκαιρα τα λόγια του μεγάλου Σέρβου Επισκόπου Αχρίδος, Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, ο οποίος το 1929 έγραφε: «Μέχρι πότε θα διαρκέσει η κρίση; Όσο το πνεύμα των ανθρώπων παραμείνει δίχως αλλαγή. Ώσπου οι υπερήφανοι υπαίτιοι αυτής της κρίσης να παραιτηθούν μπροστά στον Παντοδύναμο. Ώσπου οι άνθρωποι και οι λαοί να θυμηθούν, την ακαταλαβίστικη λέξη «κρίση», να τη μεταφράζουν στη γλώσσα τους, ώστε με αναστεναγμό και μετάνοια να φωνάζουν «η Θεία δίκη»! («Δρόμος δίχως Θεό δεν αντέχεται...», σ. 35-36).
Όλος ο λαός καλούμαστε σε μετάνοια και προσευχή, για να επέμβει ο Θεός, όπως έγινε στη Νινευΐ (Ιωνά γ΄10). Διότι η μετάνοια φέρνει την αγαθότητα του Θεού, πάνω από τη δικαιοσύνη Του. Αλλά και αν ακόμα δεν μετανοήσουμε και δεν προσευχηθούμε οι πολλοί, τουλάχιστον ας μετανοήσουμε και ας προσευχηθούμε οι λίγοι πιστοί, και ο Θεός μπορεί να μας σώσει, όπως θα έσωζε τα Σόδομα και τα Γόμμορα, εάν υπήρχαν έστω και δέκα δίκαιοι (Γεν.ιη΄20-32).
Με την πεποίθηση πως, αν πράξουμε έτσι, ο Ένσαρκος Λόγος, θα μας βοηθήσει όχι απλά να ξεπεράσουμε την πολύπλευρη κρίση, αλλά θα μας χαρίσει, μέσα από την πικρή δοκιμασία, καρπούς σωτήριους, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής: «Και τοῑς γενομένοις κακοῑς ἀγαθοπρεπῶς κέχρηται προς διόρθωσιν ἡμῶν ὁ Θεός» (PG4 305D), προσκυνούμε το Θείο Βρέφος με την πίστη, ότι θα επιβλέψει με ευμένεια το λαό Του. Αμήν! Καλά Χριστούγεννα με Χριστό και με ειλικρινή μετάνοια από όλους μας!