Τον Σεπτέμβριο του 1944 έφυγαν οι Γερμανοί από την Καρδίτσα. Αμέσως άνοιξαν τα σχολεία. Κατεβήκαμε χαρούμενοι από τα ορεινά χωριά μας για να ξαναβρούμε τα θρανία που είχαμε εγκαταλείψει για μεγάλα χρονικά διαστήματα, όσο διαρκούσε η κατοχή.
Ήμουν στην προτελευταία τάξη του οχταταξίου τότε Γυμνασίου. Πρώτο μάθημα η οργανική χημεία, θέμα η αιθυλική αλκοόλη. Καθηγητής ένας εξαίρετος φυσικός, ο αξέχαστος Στέφανος Σερμπέτης. Μας δήλωσε ότι η εαμική εξουσία επέβαλε τη χρήση της δημοτικής στην εκπαίδευση, πράγμα που τον δυσκόλευε, επειδή επί μία εικοσαετία εδίδασκε στην καθαρεύουσα. Συνέχισε λοιπόν σε άπταιστη καθαρεύουσα, αναφέροντας ότι «τα πλέον γνωστά προϊόντα, περιέχοντα αιθυλικήν αλκοόλην, είναι ο ζύθος και ο οίνος. Ο ζύθος υπερέχει από απόψεως θρεπτικής αξίας, από δε υγιεινής απόψεως υπερέχει ο οίνος». Τα θυμάμαι επί λέξει.
Παράλληλα με τα μαθήματα έπρεπε να προετοιμαστούμε για την παρέλαση που θα γινόταν στη γιορτή για την απελευθέρωση. Την προετοιμασία ανέλαβε ο καθηγητής των «τεχνικών», ο καταξιωμένος ζωγράφος Δημήτρης Γιολδάσης, ο οποίος έχει αφήσει θαυμάσιους πίνακες από τη ζωή στον θεσσαλικό κάμπο. Θυμάμαι μερικούς στίχους από το τραγούδι που μας είχε μάθει για την παρέλαση:
«Καμαρωτά, χαρούμενα τα νιάτα σαν σε χορό βαδίζουν πάντα εμπρός.
Φλόγα, ζωή και θέληση γεμάτα, κι’ είναι η ζωή τους όλο χαρά και φως».
Από τη γιορτή παρέμεινε ζωηρά στη μνήμη, η θριαμβευτική είσοδος στην πόλη μιας μεγάλης ομάδας γυναικών από τον κάμπο. Οι υπέροχες καραγκούνες, ντυμένες με τις παραδοσιακές φορεσιές, στητές σαν δωρικές κολώνες, βάδιζαν περήφανα σε άψογη διάταξη τραγουδώντας τον αξέχαστο θούριο του ξεσηκωμού:
«Βροντάει ο Όλυμπος, αστράφτει η Γιώνα
Μουγκρίζουν τ’ Άγραφα, σείεται η στεριά
Στ’ άρματα στ’ άρματα, εμπρός στον αγώνα
Για τη χιλιάκριβη τη λεφτεριά».
Εντύπωση προκάλεσε η παρέλαση πολλών γερμανικών φορτηγών αυτοκινήτων. Τα είχαν πρόσφατα λαφυραγωγήσει οι αντάρτες από μια επιτυχή επιχείρηση εναντίον των Γερμανών. Ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση προκάλεσε η παρέλαση αρμάτων μάχης. Ήταν ιταλικά, από τον αφοπλισμό της μεραρχίας Πινερόλο που είχε έδρα τη Λάρισα, αλλά και γερμανικά λάφυρα από επιδρομές στις αμαξοστοιχίες που κινούνταν μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Γίνονταν συχνά ανατινάξεις της σιδηροδρομικής γραμμής. Ακολουθούσαν επιθέσεις στις σταματημένες αμαξοστοιχίες, κυρίως από τη θρυλική θεσσαλική Ταξιαρχία ιππικού, αποκομίζοντας Γερμανούς αιχμαλώτους και πλούσια λάφυρα. Η ταξιαρχία αυτή είχε εμπλουτιστεί με τα 800 άλογα και τον οπλισμό του αφοπλισθέντος ιταλικού συντάγματος της Αόστης. Στρατιωτικός διοικητής της ταξιαρχίας ήταν ο ικανότατος συνταγματάρχης ιππικού του εθνικού στρατού Κασσάνδρας. «Καπετάνιος» ήταν ο υπαξιωματικός ιππικού του εθνικού στρατού Μπουκουβάλας (ψευδώνυμο). Όμως το όνομα του συνταγματάρχη Κασσάνδρα δεν είχε καθόλου ακουστεί. Η ταξιαρχία ήταν γνωστή ως ταξιαρχία Μπουκουβάλα. Η εξήγηση του παράδοξου αυτού είναι απλή. Ο Μπουκουβάλας ήταν κομμουνιστής, ενώ ο Κασσάνδρας δεν ήταν και μετά την απελευθέρωση παραιτήθηκε. Ήθελε να αποφύγει τη συμμετοχή του στις εμφύλιες συγκρούσεις που θεωρούσε ότι θα ακολουθούσαν αναπόφευκτα μετά την απελευθέρωση.
Πέρασαν οι παρελάσεις και οι γιορτές και η ζωή ξαναβρήκε τον ρυθμό της. Οι νέοι της Καρδίτσας, καταπιεσμένοι από τις συνθήκες της κατοχής, διεκδικούσαν ορμητικά τις χαρές της ζωής. Τα πάρτι διαδέχονταν το ένα το άλλο. Με γραμμόφωνο, με ψωμοτύρι και κεφτέδες για μεζέ, με ντόπιο κρασί Μεσενικόλα, διασκέδαζαν σαν τρελοί. Τα ειδύλλια αναπτύσσονταν με αστρονομική ταχύτητα. Τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια έσπευσαν να χορέψουν τον χορό του Ησαΐα, η ζωή έπρεπε να κερδίσει τον χαμένο χρόνο.
Το 1945 υπήρξε έτος με ρεκόρ γεννήσεων. Συναντά κανείς σήμερα πολλούς εβδομηντάρηδες.
Ο Άγγελος Ζαχαρόπουλος είναι επίτιμος διευθυντής Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρ. γενικός διευθυντής Υπουργείου Γεωργίας – μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ
