Φαίδρα πάντα προσέχουμε στον δρόμο. Κοιτάς δεξιά; Κοιτάς αριστερά; Περιμένεις να ανάψει πράσινο το φανάρι; Καθημερινά η Φαίδρα όσες φορές και αν έβγαινε από το σπίτι άκουγε τις ίδιες ερωτήσεις από τον μπαμπά, τη μαμά, τη γιαγιά, τον παππού για να μάθει πώς θα περνάει με ασφάλεια τον δρόμο. Βασικό μέλημα όσων αγαπούσαν τη Φαίδρα ήταν να της μάθουν όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζει για να είναι ασφαλής στον δρόμο. Η ασφάλεια του παιδιού στον δρόμο, είναι μια πολύ μεγάλη έγνοια για τον κάθε γονιό. Τι θα σκεφτόσασταν όμως αν σας έλεγα ότι τα στατιστικά δεδομένα δείχνουν πως το παιδί σας είναι πιο πιθανό να κακοποιηθεί σεξουαλικά από το να το χτυπήσει ένα αυτοκίνητο, καθώς περνάει τον δρόμο;
Πόσες φορές μιλήσατε στο παιδί σας για τη σεξουαλική κακοποίηση;
Τόσο μέσα από το οικογενειακό περιβάλλον όσο και μέσα από το σχολείο, με την κατάλληλη εκπαίδευση το παιδί πρέπει να μάθει να αυτοπροστατεύεται.
Η ιδέα να μιλήσεις σε ένα παιδί για τη σεξουαλική κακοποίηση είναι σαν να ρίχνεις μαύρη μπογιά σε λευκό νυφικό. Φοβάσαι πως θα του στερήσεις την αθωότητά του. Δεν θέλεις να το τρομάξεις δείχνοντάς του πόσο άγριος είναι ο κόσμος που ζει. Ωστόσο οφείλεις να του δώσεις όσα περισσότερα εφόδια γίνεται για να προστατευτεί.
Δεν μπορείτε να βρίσκεστε παντού για να προστατεύσετε το παιδί σας μπορείτε όμως να του μάθετε πώς να προστατεύει τον εαυτό του, να μην είναι ευάλωτο, και να σας μιλήσει έγκαιρα αν κάτι του συμβεί.
Αρχίστε μαθαίνοντας στο παιδί σας ότι υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία στο σώμα του τα οποία δεν επιτρέπεται να αγγίζουν οι άλλοι (αυτά που καλύπτονται από τα εσώρουχα). Το παιδί πρέπει να ενθαρρυνθεί, αν έχει κάποιο πρόβλημα, να το συζητήσει και να ζητήσει βοήθεια από έναν έμπιστο ενήλικα ο οποίος θα ανήκει στο “δίκτυο ασφαλείας” του.
Τα ίδια τα παιδιά σπάνια καταγγέλλουν τους θύτες και είναι αυτή η μυστικότητα και η κοινωνική σιωπή που προστατεύει τους δράστες και επιτρέπει τη συνέχιση της κακοποίησης.
Γι’ αυτό μάθετέ του να διαχωρίζει το καλό από το κακό μυστικό και ότι τα κακά μυστικά δεν τα κρατάμε μέσα μας να μας πνίγουν, αλλά τα λέμε πάντα σε έναν ενήλικα που εμπιστευόμαστε.
Η κακοποίηση των παιδιών είναι δυστυχώς ένα αυξανόμενο φαινόμενο της εποχής μας. 9 στις 10 περιπτώσεις κακοποίησης παραμένουν χωρίς καταγγελία, προστασία και αντιμετώπιση.
Εάν υποψιάζεστε ότι ένα παιδί κακοποιείται είναι σημαντικό να μη σιωπήσετε. Είναι απαραίτητο να εκπαιδευτούμε όλοι, γονείς, εκπαιδευτικοί, ιατροί, αστυνομικοί στην αναγνώριση των συμπτωμάτων και στη στήριξη των παιδιών-θυμάτων κακοποίησης.
Οφείλουμε να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας για να το προλάβουμε πριν συμβεί. Να τους μιλήσουμε ξανά και ξανά για το πώς να προστατευτούν.
Το να μιλήσετε στα παιδιά σας για τη σεξουαλική κακοποίηση είναι σαν να τους μιλάτε για το πώς πρέπει να διασχίζουν τον δρόμο.
Δεν θα λέγατε στο παιδί σας μόνο μια φορά πώς να περάσει τον δρόμο με ασφάλεια, για την κακοποίηση γιατί να το κάνετε;
Τα παιδιά θα προστατεύονται ουσιαστικά όταν οι ενήλικες αναλάβουν προσωπικά την ευθύνη για την προστασία τους. Αυτό θα πραγματωθεί όταν αποφασίσουμε να κοιτάξουμε χωρίς δικαιολογίες την πραγματικότητα, να συζητήσουμε σκληρά, να αλλάξουμε τις συμπεριφορές σχετικά με τα θύματα και τους δράστες, να βρούμε το θάρρος να δράσουμε όταν κάτι πέφτει στην αντίληψή μας αντί να κοιτάμε από μακριά.
Όλοι έχουμε τον ρόλο μας στην προστασία των παιδιών.
Η αντιμετώπιση της κακοποίησης των παιδιών είναι τόσο σημαντική υπόθεση που δεν θα μπορούσε να είναι ευθύνη ενός μόνο φορέα ή υπηρεσίας.
Η προστασία των παιδιών είναι ευθύνη όλων.
* Η Λία Ρογγανάκη είναι γενική-οικογενειακή ιατρός, πρόεδρος Περιφερειακής Επιτροπής Ισότητας των Φύλων της Περιφέρειας Θεσσαλίας
