αυτή αποτελεί ορόσημο στην ιστορία του αγροτικού κινήματος, γιατί άνοιξε τον δρόμο για τη λύση του αγροτικού προβλήματος, που δόθηκε τελικά από την Επαναστατική Κυβέρνηση του Ν. Πλαστήρα με το Διάταγμα «περί καθολικής απαλλοτριώσεως των τσιφλικιών» της 15ης Μαρτίου του 1923. Τελικά, ως το 1936 απαλλοτριώθηκαν 472 τσιφλίκια και αποκαταστάθηκαν 38.117 οικογένειες ακτημόνων. Οι νέοι ιδιοκτήτες, μετά την παραλαβή των γεωργικών τους κλήρων, ασχολήθηκαν αρχικά με παραδοσιακές καλλιέργειες και από τη δεκαετία του ’50, όταν πλέον είχαν αποκτήσει τον απαραίτητο γεωργικό εξοπλισμό, στράφηκαν προς τις εντατικές καλλιέργειες, και κυρίως προς το βαμπάκι και τα ζαχαρότευτλα. Μέχρι το 1997 οι ετήσιες εκδηλώσεις για την επέτειο του Κιλελέρ γίνονταν στον χώρο του παλαιού μνημείου, που είχε ανεγερθεί στις αρχές της δεκαετίας του ’50. Από το 1997 όμως οι επετειακές εκδηλώσεις γίνονται στο νέο παρακείμενο μεγαλοπρεπές μνημείο, που εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου από τον τότε πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο.
Το Κιλελέρ, από τη δεκαετία του ’80 και για μερικά χρόνια αργότερα, έζησε μία περίοδο δόξας και μεγαλείου. Κάθε χρόνο, την ημέρα της γιορτής, σύμπασα η πολιτική ηγεσία της χώρας, τα πολιτικά κόμματα, οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις και δεκάδες χιλιάδων αγροτών συνέρρεαν από όλα τα μέρη της Ελλάδας στον χώρο της θυσίας για να παραστούν στη γιορτή και να τιμήσουν τους αγρότες που θυσιάστηκαν για να απελευθερώσουν τη θεσσαλική γη από την κατοχή των τσιφλικάδων. Όμως, με το πέρασμα του χρόνου, η γιορτή άρχισε να ατονεί και να προκαλεί εύλογες ανησυχίες για την επιβίωσή της. Τα τελευταία χρόνια η εικόνα που παρουσιάζει η άλλοτε λαμπρή και ιστορική αυτή γιορτή είναι θλιβερή. Η κοσμοθάλασσα, που πλημμύριζε παλαιότερα το μνημείο του Κιλελέρ, αποτελεί πλέον νοσταλγικό παρελθόν. Μόνο οι ευχάριστες αναμνήσεις παραμένουν ζωντανές για να θυμίζουν τα περασμένα μεγαλεία. Τα πολιτικά κόμματα διοργανώνουν ξεχωριστές εκδηλώσεις το καθένα, στις οποίες συμμετέχουν μερικές μόνο δεκάδες κομματικών οπαδών τους. Ο αγροτικός κόσμος -στη συντριπτική του πλειονότητα- απέχει από αυτές τις εκδηλώσεις. Δε θέλει να νομιμοποιήσει με την παρουσία του μια γιορτή παρωδία. Και φυσικά, την ευθύνη για τη θλιβερή αυτήν εικόνα που εμφανίζει η γιορτή τη φέρουν αποκλειστικά τα πολιτικά κόμματα. Προτάσσοντας, όπως πάντα, το κομματικό τους συμφέρον, τα κόμματα μετέτρεψαν μία κατεξοχήν ενωτική και πανελλήνιας εμβέλειας επέτειο σε κομματική φιέστα. Για να εκλείψει το δυσάρεστο αυτό φαινόμενο, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των αγροτών, σε συνεργασία με τον Δήμο Κιλελέρ, οφείλουν να αναλάβουν -το συντομότερο δυνατό- τις αναγκαίες πρωτοβουλίες, ώστε το Κιλελέρ να αποκτήσει και πάλι ενωτικό χαρακτήρα και πανελλήνια αίγλη. Μια τέτοια προσπάθεια θα αποτελούσε την καλύτερη έμπρακτη έκφραση τιμής και ευγνωμοσύνης σ’ εκείνους που αγωνίστηκαν για να γκρεμίσουν το δουλοκτητικό καθεστώς των τσιφλικάδων.
Από τον Απόστολο Γερόπουλο