Ωστόσο, αυτό που φαίνεται να λείπει από αυτήν τη βασική γνώση, την οποία οι περισσότεροι συχνά απωθούν, όταν εμφανίζεται με κάποια αφορμή ως επιλογή ή πρόταση στο μυαλό τους, είναι ότι η κίνηση, με όποιο τρόπο ή ένταση κι αν συμβαίνει, δεν είναι απλά καλή για τη συνολική μας υγεία. Είναι καθημερινά απαραίτητη και κρίσιμη για να είμαστε, με βιολογικούς όρους, η καλύτερη εκδοχή της ανθρώπινης φύσης μας.
Η κίνηση είναι ο τρόπος που ο εγκέφαλός μας κατανοεί ότι είμαστε ζωντανοί και εμπλεκόμαστε ενεργά σε αυτό το πράγμα που ονομάζουμε ζωή, δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή της η Kelly Mc Gonigal, συγγραφέας του βιβλίου «The Joy of Movement». Αλλά η ζωή μας, οι κατοικίες μας, η εργασία και οι μετακινήσεις μας, έχουν από νωρίς σχεδιαστεί και αναπτύσσονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να λειτουργούμε σε σύγκρουση με τη βιολογική μας εξέλιξη, αναζητώντας συνεχώς τρόπους για να μην κουραστούμε.
Γιατί η κίνηση δεν συνεισφέρει μόνο σε μια καλή σωματική και ψυχική υγεία. Πoυ είναι φυσικά εξαιρετικά σημαντικό. Μας επιτρέπει, επίσης, να ανακαλύψουμε και να κατανοήσουμε διαφορετικές πτυχές του εαυτού μας. Μας βοηθά να νιώσουμε ευάλωτοι, αλλά και εξαιτίας αυτού, να ανακαλύψουμε πόσο μεγάλα είναι τα όριά μας και πόση απεριόριστη δύναμη διαθέτουμε μέσα μας. Δημιουργεί, με ένα μαγικό τρόπο, ελπίδα και κουράγιο να αντιμετωπίσουμε από μια απόσταση τις δυσκολίες της ζωής. Και το πιο σημαντικό: ενεργοποιεί βιολογικά την αύξηση της επιθυμίας μας να συνεργαστούμε με τους άλλους. Να είμαστε κοινωνικοί, δοτικοί και δημιουργικοί, αναδεικνύοντας και υπενθυμίζοντας έτσι το σημαντικότερο εγγενές χαρακτηριστικό που μας βοήθησε καθοριστικά ως ανθρώπινο είδος να επιβιώσουμε και να θριαμβεύσουμε: τη συνεργασία και ό,τι θετικό εμπεριέχεται σε αυτή.
Σήμερα, παρά το γεγονός ότι η κίνηση σε διάφορες εκδοχές της είναι μια δημοφιλής τάση, ωστόσο προτείνεται διαρκώς μονόπλευρα και συνδέεται κυρίως με την απώλεια θερμίδων και τη δημιουργία ενός "ελκυστικού" σώματος και μιας "καλής" εικόνας. H σύγχρονη κατασκευασμένη ανάγκη για τη ψηφιακή αποτύπωση ενός "προσεγμένου αισθητικά κόσμου" στα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να έχει οδηγήσει πολλούς στην άσκηση για την επίτευξη του παραπάνω στόχου, αλλά δεν τους βοηθά να την προσεγγίσουν με τη σωστή πρόθεση, να αντιληφθούν τα πραγματικά της οφέλη και να διαμορφώσουν την απαραίτητη διά βίου σχέση μαζί της.
Στην κατανόηση της κίνησης ως προτεραιότητας και της ουσιαστικής προσφοράς της, η εκπαίδευση μπορεί να έχει έναν καθοριστικό και αντισταθμιστικό ρόλο στη σημερινή πραγματικότητα. Εστιάζοντας από πολύ νωρίς στην ανάδειξη της αξίας του παιχνιδιού και της βιωματικής μάθησης, μπορεί να βοηθήσει τους μικρούς μαθητές να κάνουν αυτό που σε αυτές τις ηλικίες είναι βιολογικά η κύρια ανάγκη τους: να παίζουν, να κινούνται, να ανακαλύπτουν μέσα από τη διαρκή εκτόνωση της περιέργειάς τους πράγματα για τον εαυτό τους, για τους άλλους, για τον κόσμο γύρω τους.
Αντίστοιχα, στις μεγαλύτερες βαθμίδες, είναι ανάγκη το μάθημα της φυσικής αγωγής, που αντιμετωπίζεται τόσο περιφρονητικά από τους περισσότερους μαθητές, τους γονείς, αλλά και την πολιτεία, να αναβαθμιστεί στον ρόλο που του αναλογεί. Με το κατάλληλο πρόγραμμα σπουδών, την επιμόρφωση όλων των εκπαιδευτικών και τα απαραίτητα υλικά και υποδομές, είναι απαραίτητο να δοθεί στους μαθητές η δυνατότητα να κινούνται καθημερινά, να δοκιμάζουν διαφορετικούς τρόπους κίνησης για να ανακαλύψουν ποια ταιριάζει στο σώμα τους και τους φέρνει χαρά, να έρχονται σε επαφή και να γυμνάζονται στη φύση μέσα από πεζοπορίες και ειδικά σχεδιασμένες εκδρομές και να διαθέτουν χρόνο και έμφαση για να παρατηρήσουν και να κατανοήσουν όχι μόνο τα εξωτερικά αισθητικά οφέλη, αλλά κυρίως τις αλλαγές και τα συναισθήματα μέσα τους.
Μια τέτοια συστηματική και πολύπλευρη προσέγγιση της κίνησης από το σχολείο συνολικά θα βοηθήσει τους μαθητές όχι μόνο να αισθάνονται και να σκέφτονται καλύτερα, που είναι απαραίτητο για την ψυχική τους υγεία και τις μαθησιακές επιδόσεις τους. Θα βελτιώσει, επίσης, τη συμπεριφορά τους και θα ενισχύσει τη διάθεσή τους για συνεργασία, συνύπαρξη και κατανόηση για τους άλλους. Και θα τους οδηγήσει σταδιακά στην καθημερινή ενσωμάτωση της κίνησης στη ζωή τους για αυτό που, σε κάθε μορφή της, πραγματικά είναι: ένα ταξίδι αναζήτησης νοήματος, ελπίδας και κατανόησης του εαυτού μας. Μια διαρκής γιορτή της ζωής και της φύσης μας.
Από τον Τάσο Μπάρμπα, εκπαιδευτικό, ερευνητή
