Αυτό το δράμα έκανε τον Γολγοθά τον φρικτότερο μαρτυρικό τόπο. Αλλά και τον αγιότερο. Φρικτότερο μεν, γιατί εκεί εκτελέσθηκε το φοβερότερο έγκλημα των αιώνων. Το πλέον σκληρό και αποτρόπαιο. Αγιότερο δε εξαιτίας της θυσίας του θεανθρώπου για τη σωτηρία του κόσμου. Του μοναδικού με απόλυτη έννοια Αγίου και Αναμάρτητου.
Σύμβολο του Μαρτυρίου και της θυσίας του Χριστού ο Γολγοθάς. Αλλά και ο Τίμιος Σταυρός. Το έως τότε μισητό, απεχθές και αποτρόπαιο όργανο θανατικής εκτέλεσης ειδεχθών κακούργων και εγκληματιών. Αγιάστηκε από το Πανάχραντο Σώμα και το Τίμιο Αίμα του Θεανθρώπου.
Όλα τα Πάθη του Χριστού προκαλούν οργή και φρίκη. Υπέστη πολλές ταπεινώσεις, ταλαιπωρίες και βασανισμούς ο Αναμάρτητος. Ευτελίσθηκε και ταλαιπωρήθηκε όσο κανένας άλλος. Είναι γνωστή η έκφραση που λέγεται στις μεγάλες ταλαιπωρίες: «Μαρτύρησα σαν τον Χριστό!». Ας αναλογισθούμε την πορεία Του μόνον από τον Μυστικό Δείπνο στην Γεθσημανή, από την Γεθσημανή στον Άννα, από τον Άννα στον Καϊάφα, από τον Καϊάφα στο Πραιτώριο, από το Πραιτώριο στον Ηρώδη, από τον Ηρώδη στον Πιλάτο και από εκεί στον λόφο του Γολγοθά και στο ικρίωμα του Σταυρού.
Σωματικά, αλλά και ψυχικά τα Πάθη του Χριστού. Δέχτηκε τους «εμπτυσμούς, τα ραπίσματα τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την πορφυρά χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην και προπάντων τον σταυρόν και τον θάνατο».
Μέσα από την οδύνη των Παθών του Κυρίου προβάλλει όλο το απροσμέτρητο ύψος της παντοδυναμίας της αγάπης Του για τον κόσμο. Αυτής, που δεν γνωρίζει όρια. Της αγάπης, που υψώνεται ως τη θυσία υπέρ όλων των αμαρτωλών. Και υπέρ αυτών ακόμη των σταυρωτών Του.
Η θυσία του Χριστού είναι μοναδική. Καμία άλλη δεν συγκρίνεται μαζί της. Γιατί δεν είναι θυσία για φίλους και ημετέρους, αλλά για τη ζωή και τη σωτηρία του κόσμου όλου. Για να ζήσει και να ευτυχήσει αιώνια κάθε ψυχή.
Η σταυρική θυσία του Χριστού είναι βασικό θέμα της ορθοδόξου Θεολογίας και Σωτηριολογίας. Κατέχει κεντρική θέση στη διδασκαλία και στη ζωή της Εκκλησίας. Ο Εσταυρωμένος Χριστός και ο Σταυρός Του είναι το καύχημα του Αποστόλου Παύλου: « Ου γαρ έκρινα του ειδέναι τι εν υμιν, ειμή Ιησούν Χριστόν και τούτον Εσταυρωμένον», γράφει προς τους Κορίνθιους (Α’ Κοριθ. 2,2). Και στους Γαλατάς διακηρύσσει: « Εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι, ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δι’ ού εμοί κόσμος εσταύρωται καγώ τω κόσμω» ( Γαλ. 6, 14).
Ο Εσταυρωμένος Κύριος είναι ανά τους αιώνες η δόξα της Εκκλησίας. Γι’ αυτό η εικόνα της Σταύρωσης κατέχει κεντρική θέση στους ναούς της Ορθοδοξίας. Βρίσκεται στο Ιερό Βήμα, πίσω από την Αγία Τράπεζα, για να είναι παντού ορατή. Και να διδάσκει. Να υπενθυμίζει την άπειρη αγάπη του Θεού για τον κόσμο. Να ομιλεί μυστικά, όπως λέει ο ποιητής: «Για την αγάπη σου Εγώ ανέβηκα εις τον Σταυρό. Για την αγάπη τη δική μου, τι έκανες εσύ παιδί μου;».
Η θέα της εικόνας της Σταύρωσης και του Σταυρού του Χριστού είναι εξόχως διδακτική και παρήγορη. Παρηγορεί και ενισχύει τον καθένα στις θλίψεις, τους πόνους και τις δοκιμασίες της ζωής. Και είναι συγχρόνως το αποτρεπτικό μέσον για τη διάπραξη αμαρτημάτων.
Μακάρι ο Εσταυρωμένος Κύριος και ο Σταυρός να είναι πάντα ψηλά στις καρδιές μας. Και να υψώνεται, όπως λέει ο ποιητής, «εις θόλους υψηλών ναών, εγγίζων εις τα νέφη, την οικουμένην (να) στέφει».
Από τον Βασίλειο Χ. Στεργιούλη
