Στο παρελθόν, τα περισσότερα Κράτη του κόσμου είχαν χωρικά ύδατα 3 ναυτικών μιλίων. Το 1936 η Ελλάδα καθόρισε το εύρος των χωρικών υδάτων, στα 6 ναυτικά μίλια. Η Τουρκία διά της στάσεώς της, αποδέχθηκε την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης, χωρίς καμία απολύτως αντίδραση. Το 1964 η Τουρκία επέκτεινε και αυτή με τη σειρά της, την αιγιαλίτιδα Ζώνης της, από τα 3 ναυτικά μίλια στα 6. Η Τουρκία σήμερα έχει χωρικά ύδατα 6 ναυτικά μίλια στο Αιγαίο και 12 στη Μαύρη Θάλασσα και στην Ανατολική Λεκάνη της Μεσογείου, μέχρι τον Κόλπο της Αττάλειας.
Με τη σύμβαση του δικαίου της Θαλάσσης του Μοντέγκο Μπέϊ (Τζαμάικα 1982) θεσπίσθηκε εύρος χωρικών υδάτων για όλες τις Χώρες χωρίς καμία απολύτως εξαίρεση, τα 12 ναυτικά μίλια.
Η Ελλάδα κατά την κύρωση της σύμβασης για το δίκαιο της Θάλασσας, με τον νόμο 2321/1995 δήλωσε ρητά ότι επιφυλάσσεται να ασκήσει σε οιονδήποτε χρόνο το δικαίωμά της να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της, μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια. Ως αντίδραση προς τη νόμιμη αυτή θέση της Ελλάδας, η Τουρκική Εθνοσυνέλευση, εξουσιοδότησε με ψήφισμά της την 8-6-1995, την Τουρκική Κυβέρνηση, εν λευκώ και στο διηνεκές να κηρύξει πόλεμο (casus belli) στην Ελλάδα σε περίπτωση που, η τελευταία (Ελλάδα) επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της, πέραν των 6 ναυτικών μιλίων, εννοώντας προφανώς το Αιγαίο.
Η Χώρα μας αποτελεί τη μοναδική εξαίρεση από τα 149 παράκτια Κράτη του πλανήτη που, ενώ έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν τα χωρικά τους ύδατα, στα 12 ναυτικά μίλια, δεν έχει ασκήσει ακόμα αυτό το δικαίωμα και εξακολουθεί να διατηρεί μικρότερο εύρος στα 6 ναυτικά μίλια και τούτο λόγω της απειλής του casus belli (αιτία πολέμου) από την Τουρκία εάν, προβούμε σε αυτή την ενέργεια. Επίσης η Χώρα μας περιλαμβάνεται στα 17 παράκτια Κράτη που, δεν έχουν ακόμα θεσπίσει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).
Τώρα με 6 ναυτικά μίλια χωρικά ύδατα στην Ελλάδα αντιστοιχεί το 43,5 του Αιγαίου και στην Τουρκία 7,5%. Με 10 ναυτικά μίλια το 43,5% γίνεται 63,9% (Ελλάδα) και 8,5% (Τουρκία). Με 12 ναυτικά μίλια το 63,9% γίνεται 71,5% (Ελλάδα) και το 8,7% (Τουρκία) και το 19,8% διεθνή ύδατα.
Στα χωρικά ύδατα κάθε χώρα ασκεί πλήρη κυριαρχία και θεωρούνται μέρος της δικής της επικράτειας. Με την επιχειρούμενη αυτή επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, η Ελλάδα αυξάνει την επικράτειά της κατά 14.000 τετρ. χλμ. Όση είναι περίπου η έκταση της Θεσσαλίας.
Σύμφωνα με τη σύμβαση του διεθνούς δικαίου των Θαλασσών, η επέκταση των χωρικών υδάτων ενός κυριάρχου Κράτους, όπως είναι η Ελλάδα, γίνεται με μονομερή ενέργεια τούτου, χωρίς να είναι υποχρεωμένο να ενημερώσει προς τούτο, τα όμορα παράκτια Κράτη όπως, απαιτείται για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, όταν, οι μεταξύ τους αποστάσεις, είναι μικρότερες των 400 ναυτικών μιλίων όπως συμβαίνει και στο Αιγαίο και το Ιόνιο.
Στην προκειμένη περίπτωση στο εσωτερικό της χώρας μας, διαμορφώνονται δύο τάσεις. Μια με την επέκταση των χωρικών μας υδάτων στο Ιόνιο στα 12 ναυτικά μίλια, ταυτιζόμεθα πλήρως με τις θέσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο που, υποστηρίζει ότι σε αυτό υπάρχουν ιδιαιτερότητες, γιατί πρόκειται για μια ημίκλειστη Θάλασσα και δεν μπορούν να εφαρμοσθούν σε τούτο οι διατάξεις της σύμβασης του δικαίου των Θαλασσών, το οποίον, δεν το έχει υπογράψει και ότι επ’ αυτού πρέπει να συναινέσει και αυτή (Τουρκία). Διαφορετικά ισχύει το casus belli. Η άλλη ότι αυτή η εκκρεμότητα διαρκεί από το 1973. Λύση στον ορίζοντα δεν φαίνεται και δεν μπορούμε να παραμένουμε αδρανείς, για το σύνολο των ακτογραμμών μας και είναι αναφαίρετο, δικαίωμα της Ελλάδας, να προχωρήσει σε αυτή την ενέργεια τμηματικά και επιλεκτικά όποτε αυτό κρίνει η ίδια σκόπιμο και επιβεβλημένο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι, με αυτόν τον τρόπο απεμπολεί τα δικαιώματά της στην υπόλοιπη επικράτειά της (Αιγαίο).
Άποψή μου είναι ότι η κίνηση αυτή δεν είναι άμεσα απορριπτέα, χρειάζεται όμως ακόμα ως προς αυτό πολλή δουλειά, όποια απόφαση και εάν παρθεί επί τούτου καλό θα είναι να γίνει μέσω Βουλής, να υπάρξει προς τούτο ευρεία εσωτερική συναίνεση, καλή προετοιμασία ώστε η όλη επιχειρούμενη σχεδίαση για την τμηματική και επιλεκτική επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο και αλλού να μην επιδέχεται καμιάς απολύτως νόμιμης αμφισβήτησης από κανέναν γείτονα.
Εξάλλου η χώρα μας επ’ αυτού και για να κατοχυρώσει τις δικές της θέσεις στο Αιγαίο, έχει καταθέσει από την 20-3-2013 στον ΟΗΕ με τη μορφή επισήμου εγγράφου, ρηματική διακοίνωση και ενημέρωσε σχετικά τούτο, για τις καθημερινές και συνεχείς προκλητικές κινήσεις και τις πέρα για πέρα απαράδεκτες διεκδικήσεις της στο Αιγαίο. Η Τουρκία με τη σειρά της αμέσως προχώρησε και αυτή με σχετική δική της ρηματική διακοίνωση και έτσι σήμερα ο ΟΗΕ έχει στα χέρια του επισήμως τις θέσεις και των δύο χωρών. Είναι πιστεύω στην προκειμένη περίπτωση ένα ισχυρό χαρτί στα χέρια της χώρας μας.
Από τον Μιχαήλ Γκρίλλα, σμήναρχο ε.α.
