Από τον Βασίλη Πλατή
Οι τελευταίες επιτυχίες της κουρδικής πολιτοφυλακής στα σύνορα μεταξύ Συρίας και Τουρκίας που είχαν ως αποτέλεσμα την απώθηση για δεύτερη φορά μέσα σε έξι μήνες του στρατού του «Ισλαμικού Κράτους» (ISIS) από την εξέχουσας στρατηγικής σημασίας πόλη Κομπάνι επαναφέρουν το ερώτημα εάν υπό τις παρούσες συνθήκες είναι εφικτή η συγκρότηση ανεξάρτητου κουρδικού κράτους στα σύνορα της Συρίας με την Τουρκία. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιτυχίες των Κούρδων μαχητών στην περιοχή έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία στην τουρκική ηγεσία, καθώς πρόσφατα ο πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε προειδοποιητικά ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει τη δημιουργία κουρδικού κράτους στα νότια σύνορά της με τη Συρία. Προφανώς την ανησυχία του Ερντογάν για το ενδεχόμενο δημιουργίας κουρδικής κρατικής οντότητας σε συριακό έδαφος επιτείνει και η ευνοϊκή στάση των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων δυτικών δυνάμεων, που προσφέρουν ενισχύσεις από ξηράς και αέρος στις κουρδικές πολιτοφυλακές εναντίον των δυνάμεων του ISIS.
Η αλήθεια είναι ότι η Δύση ποτέ στο παρελθόν δεν ενδιαφέρθηκε πραγματικά για τους Κούρδους, καθώς επέδειξε σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό «σκανδαλώδη» ανοχή εξασφαλίζοντας κυρίως στην Τουρκία το χρόνο για να επιδιώξει στρατιωτική λύση. Οι σταυροφόροι των ανθρώπινων δικαιωμάτων εκκώφευσαν για περισσότερο από τριάντα χρόνια στο δράμα του κουρδικού λαού προτάσσοντας πολιτικές σκοπιμότητες.
Ωστόσο, οι Κούρδοι αποτελούν ένα έθνος περίπου τριάντα πέντε εκατομμυρίων ψυχών, το οποίο δεν έχει κατορθώσει να συγκροτηθεί σε κράτος και παραμένει διαμελισμένο στις επικράτειες τεσσάρων διαφορετικών χωρών. Εκτός από τον κύριο όγκο του πληθυσμού τους που κατοικεί στην Τουρκία, όπου από τα εβδομήντα πέντε εκατομμύρια των κατοίκων, είκοσι δύο περίπου είναι κουρδικής καταγωγής, Κούρδοι είναι εγκατεστημένοι και στο βόρειο Ιράκ (σχεδόν έξι εκατομμύρια), στο δυτικό Ιράν (περίπου πέντε εκατομμύρια) και στη βόρεια Συρία (σχεδόν δύο εκατομμύρια). Συνεπώς, η παρουσία συμπαγών κουρδικών πληθυσμών στη νοτιοανατολική Τουρκία σε συνάρτηση με τη γειτνίαση της περιοχής αυτής με τη «φλεγόμενη» Μέση Ανατολή καθιστούν το κουρδικό πρόβλημα ιδιαίτερα σημαντικό.
Σε αυτή την περιοχή της Τουρκίας, ο κουρδικός πληθυσμός «πλήρωσε» βαρύ φόρο αίματος κυρίως στη δεκαετία του 1990 από τα αντίποινα των δυνάμεων του επίσημου κράτους και των κατά τόπους παραστρατιωτικών ομάδων στις επιθέσεις του PKK. Ολόκληρα χωριά καταστράφηκαν, εκατοντάδες χιλιάδες Κούρδοι εκτοπίστηκαν από τις εστίες τους, ενώ στο τέλος της παραπάνω δεκαετίας περίπου 35.000 άνδρες και γυναίκες βρήκαν το θάνατο.
Αντίθετα, οι Κούρδοι του Βορείου Ιράκ που είχαν δοκιμάσει και εκείνοι τη σκληρότητα του τουρκικού κράτους, εκμεταλλεύτηκαν την αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ (2002-2003) ώστε να διαμορφώσουν συνθήκες αυτονομίας. Συγκεκριμένα, οι Κούρδοι Πεσμεργκά του Βορείου Ιράκ επωφελήθηκαν από την άρνηση της Τουρκίας να επιτρέψει να διέλευση αμερικανικών στρατευμάτων από το έδαφός της και άνοιξαν μέτωπο που με τη συνδρομή των αμερικανικών δυνάμεων οδήγησε στην κατάληψη των πετρελαϊκών κέντρων Κιρκούκ και Μοσούλης, που έως τότε ήλεγχαν οι δυνάμεις του Σαντάμ Χουσεΐν. Το Κιρκούκ ελέγχεται και σήμερα ακόμη από τους Κούρδους, ενώ αποτελεί στόχο αλλεπάλληλων επιθέσεων από την πλευρά των τζιχαντιστών. Ίσως να έφτασε η ώρα οι Κούρδοι μαχητές κατά «Ισλαμικού Κράτους» στη Συρία να «ανταλλάξουν» το αίμα των δικών τους με τη δημιουργία κουρδικού κράτους στην περιοχή. Μόνο την τελευταία εβδομάδα 223 Κούρδοι εκτελέστηκαν στο Κομπάνι από τους τζιχαντιστές….
Ο Βασίλης Πλατής, είναι φιλόλογος, δρ. Ιστορίας Α.Π.Θ.
