Δηλώσεις επί δηλώσεων, προκλήσεις και από επίσημα χείλη στη γείτονα, κατάφεραν να συντηρήσουν την ένταση, ενώ ακόμα και αν η πολεμική δείχνει να εκτονώνεται ως ένα βαθμό, οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η τελεία δεν έχει μπει ακόμα...
Όσοι παρακολουθούν την κινητικότητα των τελευταίων ημερών και τις δηλώσεις των Τούρκων στρατηγών κάθε άλλο παρά εξεπλάγησαν για τα όσα συνέβησαν. Πριν το επεισόδιο στα Ίμια στις 12/2/2018, στις 9/2/2018 ο επικεφαλής των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, στρατηγός Χουλουσί Ακάρ, μιλούσε για «στρατιωτική επιχείρηση στο Αιγαίο» σημειώνοντας πως η Τουρκία παράλληλα με τη στρατιωτική επιχείρηση στο Αφρίν είναι σε θέση να εξασφαλίσει τα συμφέροντά της σε όλες τις θάλασσες που την περιτριγυρίζουν.
Όπως ανέφερε ο Τούρκος στρατηγός «είμαστε αποφασισμένοι για τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων και συμφερόντων της χώρας μας, που προέρχονται από το διεθνές δίκαιο και διεθνείς συμφωνίες, σε όλες τις θάλασσές μας» υπογραμμίζοντας: «Δεν είναι μόνο τα Ίμια, μπορούμε να καλύψουμε ολόκληρο το Αιγαίο. Έχουμε τη δύναμη να λειτουργούμε στο Αφρίν και να ελέγξουμε ταυτόχρονα την Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο».
Τις συγκεκριμένες δηλώσεις ακολούθησε το επεισόδιο, με το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών να αναφέρει σε ανακοίνωσή του ότι ο γ.γ. του τουρκικού υπουργείου τηλεφώνησε στον γ.γ. του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών «σε σχέση με επικίνδυνους ελιγμούς σκαφών του ελληνικού λιμενικού στην περιοχή των Ιμίων που ανήκει στη χώρα μας (σ.σ.: στην Τουρκία) και τον ενημέρωσε ότι υπάρχει έντονη παρουσία των ελληνικών ενόπλων Δυνάμεων στον αέρα και στη θάλασσα», σημειώνοντας μάλιστα ότι «η Άγκυρα δεν πρόκειται να ανεχθεί τέτοιες συμπεριφορές».
Μετά τη χλιαρή απάντηση του ελληνικού ΥΠ.ΕΞ., ακολούθησαν οι δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε ιδιαίτερα προσβλητικούς τόνους. Και ενώ η ένταση φαινόταν ότι εκτονώνεται με την τηλεφωνική συνομιλία Τσίπρα – Γιλντιρίμ, ο Τούρκος πρωθυπουργός, ακριβώς την επόμενη μέρα, δήλωνε ότι: «Τις τελευταίες ημέρες, στην ένταση που ξεκίνησε στα Ίμια υπήρξαν κάποιες παραβιάσεις που βρήκαν απάντηση. Και στη συνέχεια, η ηρεμία αποκαταστάθηκε εξ αιτίας του ανοιχτού διπλωματικού διαλόγου μέσω των διαύλων επικοινωνίας»...
Στη συνεχιζόμενη προκλητικότητα επιχείρησε να βάλει τελεία ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, επισκεπτόμενος το επιχειρησιακό κέντρο του Λιμενικού Σώματος και στέλνοντας με τη σειρά του μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται ούτε να επιτρέψει, ούτε να δεχθεί, ούτε να ανεχθεί καμία αμφισβήτηση της εδαφικής ακεραιότητάς της και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων». Τόνισε δε ότι «οι προκλήσεις και η επιθετική ρητορική έναντι των κυριαρχικών δικαιωμάτων κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στρέφεται εναντίον ολόκληρης της ΕΕ».
Απευθυνόμενος στο πλήρωμα του «Γαύδος» ο πρωθυπουργός τόνισε ότι: «Στις κρίσιμες στιγμές η επίδειξη ψυχραιμίας δεν συνιστά μονάχα στάση ευθύνης, αλλά και στάση γενναιότητας».
Παρά το επεισόδιο και την αντιπαράθεση, χαμηλούς τόνους κράτησε και η αντιπολίτευση, γεγονός που επίσης δείχνει τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Διεθνώς, υπήρξε καταδίκη της τουρκικής επιθετικότητας, τόσο από την Ε.Ε. όσο και από τη Γερμανία, ενώ οι ΗΠΑ προτίμησαν την πολιτική ίσων αποστάσεων ζητώντας αποκλιμάκωση και από τις δύο πλευρές. Κατά της Τουρκίας και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, ενώ δύο φορές ο εκπρόσωπός της Μαργαρίτης Σχοινάς κάλεσε την Τουρκία να σέβεται τους κανόνες καλής γειτονίας. Δηλώσεις οι οποίες μάλιστα έτυχαν και εξαιρετικά αρνητικού σχολιασμού από τα τουρκικά ΜΜΕ, με ιστοσελίδες να αναφέρουν ότι η ΕΕ διάλεξε την πλευρά της Ελλάδας...
Παρ’ όλα αυτά όμως, πόσο εξασφαλισμένη και θωρακισμένη είναι τελικά η Ελλάδα απέναντι στους εξωτερικούς κινδύνους από τη συμμετοχή της στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ;
Δυστυχώς όπως αποδεικνύει η Ιστορία, το κάθε κράτος εντάσσεται σε «παίγνια» πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων, με βάση την ισχύ του σε κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο.
Η συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ, δεν εμπόδισε τη χρεοκοπία της χώρας, ούτε τον ασφυκτικό έλεγχο, που οδήγησε ακόμα και σε εκχώρηση μέρους της κυριαρχίας της στον οικονομικό τομέα.
Αντίστοιχη είναι και η προστασία που παρέχει το ΝΑΤΟ στην Ελλάδα. Ανάλογη της ισχύος της. Γιατί μην ξεχνάμε μέλος του ΝΑΤΟ είναι και η Τουρκία, καθώς επίσης και «πολύτιμος και στρατηγικός εταίρος της ΕΕ», έστω και αν η σχέση τον τελευταίο καιρό περνά κρίση.
Άλλωστε το ΝΑΤΟ δεν έκανε καμία κίνηση να προστατεύσει την Κύπρο από την εισβολή, ενώ δεν έχει πάρει θέση υπέρ των ελληνικών θέσεων στο Αιγαίο.
Οι ισορροπίες σε διεθνείς συνασπισμούς διαμορφώνονται ως επί το πλείστον στη βάση των γεωστρατηγικών σχεδιασμών και του νόμου του ισχυρού. Η Τουρκία ακόμα και αν έχει «πέσει σε δυσμένεια» λόγω της κατάστασης στη Συρία, αυτό δεν σημαίνει ότι έχει αποδυναμωθεί πλήρως και δεν υπάρχουν πλέον τα ισχυρά συμφέροντα που τη συνδέουν τόσο με χώρες της ΕΕ όσο και των ΗΠΑ. Η αποκλιμάκωση της έντασης είναι το ευκταίο, καθώς σε αντίθετη περίπτωση η ζυγαριά στο ποιος θα βγει χαμένος βαραίνει μάλλον προς την πλευρά της Ελλάδας. Το σίγουρο είναι πάντως ότι βαδίζουμε μάλλον σε ολισθηρό έδαφος...
* Της Αλεξάνδρας Φωτάκη
