Πάντα έτσι ήταν στη ζωή, δεν παραπονιέμαι. Αφθονούσαν οι σφυρίχτρες, λιγόστευαν τα κλαρίνα, που λέει κι ένας φίλος. Από λάδι ένα σωρό, λουκουμάδες ψαρεύαμε ελάχιστους, δεν ξαφνιάζομαι.
Η επαναστατικότητα είναι σαν την ευαισθησία. Εύκολα τη διαφημίζεις, δυσκολότερα την κάνεις πράξη. Εύκολα φοράς το ρολόι στο δεξί χέρι, δύσκολα το απλώνεις για να κρατηθεί απ’ αυτό ένα χαρμάνι της ζωής. Εύκολα σηκώνεις υψωμένη τη γροθιά στον αέρα, δύσκολα σπας με αυτή τα δεσμά του νεκρού γάμου σου. Εύκολα ντύνεσαι το κόκκινο του αγώνα, δύσκολα κοκκινίζεις από ντροπή σε δημόσια θέα για ένα λάθος σου.
Οι περισσότερες έρευνες της ψυχολογίας μπάζουν σαν τον χτυπημένο Τιτανικό γιατί βασίζονται σε ερωτηματολόγια αυτό-αναφοράς. Οι άνθρωποι εκεί απαντούν για λογαριασμό τους. Είτε επειδή είναι φτωχοί παρατηρητές του εαυτού τους, είτε κυρίως επειδή στις απαντήσεις τους ενσωματώνουν ασυνείδητα τους ευσεβείς πόθους τους παρουσιάζουν τους εαυτούς τους λανθασμένα και τινάζουν μεθοδολογικά τις έρευνες στον αέρα. Φοράνε λοιπόν τα κόκκινα μπλουζάκια στο κορμί μαζί με τα ρολόγια στο δεξί και δίνουν απαντήσεις που θυμίζουν ωροσκόπια.
Υπάρχουν στη ζωή δύο κατηγορίες ανθρώπων. Οι δάσκαλοι κι αυτοί που κάνουν! Οι επαναστάτες πάντα έκαναν κι η σύγχρονη ψυχολογία το υποστηρίζει: Η προσωπικότητα καθρεφτίζεται στις πράξεις μας, κρύβεται στα λόγια μας. Θες, λοιπόν, να ξεχωρίσεις την ήρα από το στάρι; Απλώς παρατήρησε.
Βλέπε τριγύρω τους σηκωμένους γιακάδες στα πόλο μπλουζάκια των ανδρών, γεμάτους αυθάδεια και αντίδραση στον κομφορμισμό, και παραφύλαξε στη γωνία που θα συναντήσουν το μισητό αφεντικό τους πόσες φορές θα λυγίσουν τη μέση τους. Δες τη χειραφετημένη γυναίκα να αλωνίζει όλο δυναμισμό και υπερηφάνεια την πλατεία και παρατήρησε πως χρησιμοποιεί τη θηλυκότητά της για να επιβάλει τα επιχειρήματά της στην παρέα. Όσο πειστικό είναι ένα επιχείρημα που πνίγεται στα ουρλιαχτά και τις αγριοφωνάρες, άλλο τόσο είναι και κείνο που γλιστρά από τα κατακόκκινα γυναικεία χείλη στο πιο πλούσιο μπούστο. Καθόλου πειστικά, διόλου επαναστατικά και τα δύο. Σηκωμένοι γιακάδες και λάγνα βλέμματα δεν καλύπτουν απλώς την ένδεια σε προσωπικότητα και επιχειρήματα. Πολλές φορές την αναδεικνύουν σηκώνοντας σε ψηλά ώστε να πέσεις με κρότο!
Μπορεί η επαναστατικότητα να μοιάζει με μπαλόνι, όσο πιο μεγάλη είναι άλλο τόσο συνήθως περισσότερο αέρα περιέχει, κρύβει όμως την αλήθεια της στον απόλυτο κριτή της.Την εξουσία!
Το αληθινό πρόσωπο του επαναστάτη φαίνεται στον καθρέπτη της εξουσίας, η οποία εξασφαλίζει ακροατήριο και πειραματόζωα. Αναδεικνύει δε, σα φωτογραφικό χαρτί όσα κρύβει το μυαλό όταν δεν έχει το άτομο δυνατότητα επιβολής και κυριαρχίας. Μ’ άλλα λόγια το πηλίκιο στο κεφάλι του κάθε φουκαρά που παίρνει την εξουσία στα σοβαρά είναι αυτό που σηκώνει τον δείκτη του χεριού του στο ύψος των ματιών σου. Κάνε τον άνθρωπο μια μέρα γονιό (ψήλωσέ τον απέναντι σε ανίσχυρους ανηλίκους), μια μέρα διευθυντή (βάλ’ τον πίσω από γραφείο και μπροστά από συναδέλφους), μια μέρα δάσκαλο (κάθισέ τον στην έδρα με δικαίωμα λόγου για ώρες) και μέτρα με το μόνο αληθινό μέτρο και κριτήριο. Αυτό της πράξης.
Η μόνη επανάσταση είναι αυτή που καταργεί τον εαυτό της. Ο πραγματικά δυνατός είναι αυτός που δε χρησιμοποιεί τη δύναμή του, ούτε καν την επικαλείται. Στο τραπέζι με τα τσίπουρα περισσότερη επαναστατικότητα κρύβει ο μεζές που δε φαγώθηκε από σένα που επειδή έκανες λογαριασμό 100 ευρώ νομίζεις ότι είναι δικό σου το μαγαζί!
Δεν ξέρω πόση επανάσταση κρύβει το σύνθημα «Η τύχη είναι στα χέρια σου, οι πέτρες στο δρόμο», που διαβάζω στον φρεσκοβαμμένο τοίχο, γνωρίζω όμως πόσο έχει το πλαστικό χρώμα για εξωτερικό τοίχο. Περίπου 4 με 5 ευρώ το λίτρο.
Δεν ξέρω πόσο δικαιωματική παρέμβαση είναι μια κατάληψη δημόσιου κτιρίου με την επίκληση της αναβάθμισης των χώρων υγιεινής του, γνωρίζω όμως ότι με την παράδοση του κτίσματος προσφέρονται δωρεάν μαθήματα πεδίου σε πολεμικούς ανταποκριτές. Βομβαρδισμένο πεδίο καταμεσής της πόλης!
Δεν ξέρω, τέλος, πόσα μπιφτέκια κατανάλωσαν τα παλικάρια πριν σπάσουν τις προάλλες τα κρεοπωλεία στα Εξάρχεια και στα Τρίκαλα, σε μια πράξη «επαναστατικότητας» και επιθετικού ακτιβισμού, αλλά μάλλον για βήγκαν τους κόβω. Παλικάρια της φακής!
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ
