* Του Γ. Καραβάνα (karavanas1@yahoo.gr)
Η πορεία κατά την πρόσφατη Γενική Απεργία δεν έμοιαζε με τις άλλες. Το πλήθος ετερόκλητο! Γιατροί με γραβάτες, αγρότες με τρακτέρ. Έμποροι, ελευθεροεπαγγελματίες, υπάλληλοι. Άνεργοι νέοι, συνταξιούχοι γέροι (μερικοί όχι και τόσο...). Πανό ποικίλων συνθημάτων, πολιτευτές αντίθετων κομμάτων. Ένα μόνο το κοινό όσων διαδήλωναν: το «δεν πάει άλλο». Το «πάρτε πίσω το φορολογικό και το ασφαλιστικό». Η πορεία δεν είχε κάποιο ειδικό αίτημα – δεν είχε θετική πρόταση. Διαδηλώναμε απλώς για το τι ΔΕΝ θέλουμε. Χωρίς να είμαστε σίγουροι τι θέλουμε και πως θα προκύψει. Ένα είναι το σίγουρο: ότι η κρίση δεν θα φύγει μόνη της. Αν δεν αλλάξουμε εμείς, δεν θα αλλάξει κι εκείνη. Και μέχρι στιγμής δεν αλλάζουμε!
Όσοι ξέρουν από χωριό, σίγουρα έχουν δει κότα στριμωγμένη σε σήτα που προστέθηκε πρόσφατα. Η κότα σχεδόν πάντα επιχειρεί να περάσει μέσα απ’ την σήτα, ακολουθώντας το γνωστό μονοπάτι. Αγωνίζεται μάταια ξανά και ξανά, να χωθεί μέσα σε τρύπες που δεν τη χωράνε. Αυτόν το δρόμο ξέρει, σ’ αυτόν επιμένει! Όσο μάλιστα αυξάνει το άγχος, τόσο αυξάνει και η μανία με την οποία χτυπιέται επάνω στα σύρματα. Ο πανικός, η πεποίθηση πως η έξοδος βρίσκεται στη γνώριμη μεριά και το λίγο μυαλό, δεν επιτρέπουν στην κότα να κάνει δυο βήματα πίσω και να δει ότι, λίγο πιο κάτω, η σήτα είναι ανοιχτή! Συνεχίζει μονότονα να χτυπιέται στην ίδια κατεύθυνση.
Είδαμε επικεφαλής στις συγκεντρώσεις όσους ψηφίσαμε και μας έφτασαν εδώ! Κάποιοι μάλιστα ασκούν ακόμα και σήμερα εξουσία. Κάποιοι πρώην βουλευτές κι άλλοι που μέχρι χτες μοίραζαν αδιαφανώς δημόσιο χρήμα, από θέσεις σε δήμους, νομαρχίες και περιφέρειες. Και τώρα, όπως κι η κότα, αντί εναλλακτικής επαναλαμβάνουν το μόνο που ξέρουν να κάνουν καλά: οργανώνουν πορείες, βγάζουν λόγους, διεκδικούν...! Από ποιον άραγε; Όπως κι η δύσμοιρη κότα έτσι κι εμείς δεν συνειδητοποιούμε πως οι απεργίες, οι πορείες και οι διεκδικήσεις της μιας ομάδας από την άλλη, δεν παράγουν νέο πλούτο! Πως μια οικονομία που απαρτίζεται από εκατοντάδες μικροσυμφέροντα, μένει καθηλωμένη όπως ο Γκιούλιβερ, απ’ τις εκατοντάδες κλωστές των Λιλιπούτειων. Και πως αντίθετα οι κοινωνίες που προοδεύουν κι ευημερούν, είναι αυτές όπου κυριαρχούν γενικοί κανόνες χωρίς αβάσιμες εξαιρέσεις. Κανόνες απλοί για τη φορολογία, την εργασία, την ασφάλιση, τη σύνταξη, τα κοινωνικά επιδόματα. Εμείς, εξακολουθούμε να ζητούμε απλώς να εξαιρεθεί ο δικός μας κλάδος, το δικό μας επάγγελμα, η δική μας ομάδα, από τις νέες κάθε φορά ρυθμίσεις. Διαφορετικό επίδομα η έγκυος στο δημόσιο, διαφορετικό η έγκυος στον ιδιωτικό τομέα, διαφορετικό η άνεργη έγκυος... Κι όταν οι διεκδικήσεις πετυχαίνουν, κάνουμε το θεσμικό μας πλαίσιο ακόμα πιο περίπλοκο, ακόμα πιο δαπανηρό - την κοινωνία ακόμα πιο κατακερματισμένη. Και τελικά, την οικονομία λιγότερο ανταγωνιστική, λιγότερο παραγωγική. Διεκδικούμε μερίδιο στη φτώχεια, δεν παράγουμε πλούτο.
Αντίθετα με τις κότες, οι γάτες ψάχνουν αμέσως για εναλλακτικό δρόμο, όταν διαπιστώνουν αδιέξοδο . Αντιμετωπίζουν το πρόβλημα κατάφατσα: γυρίζουν την πλάτη στην προηγούμενη κατεύθυνση. Έτσι, έχουν περισσότερες πιθανότητες να διαπιστώσουν πως η σήτα είναι ανοιχτή από το πλάι! Συνήθως δραπετεύουν γρήγορα, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες (βλέπε Ιρλανδία, Κύπρος...). Τις τελευταίες δεκαετίες ο κόσμος άλλαξε, κυρίως λόγω τεχνολογίας. Μέσω του διαδικτύου, τα κεφάλαια μπορούν να αλλάζουν πατρίδα μέσα σε δευτερόλεπτα. Οι άνθρωποι ταξιδεύουν περισσότερο, ευκολότερα και φθηνότερα. Τα σύνορα, όσον αφορά στην οικονομία τουλάχιστον, έχουν ανοίξει. Υπάρχουν ευρωπαίοι που διαμένουν σε μια χώρα και εργάζονται σε άλλη. Τα κράτη πλέον ανταγωνίζονται για την προσέλκυση κεφαλαίων, επιχειρήσεων και ανθρώπων. Βελτιώνουν τα ασφαλιστικά συστήματα, χαμηλώνουν τη φορολογία, απλοποιούν το θεσμικό πλαίσιο, γίνονται φιλικότερα. Η νέα κατάσταση δεν έχει σχέση με τις κλειστές οικονομίες της μεταπολεμικής Ευρώπης. Είναι μια σήτα - με ανοιχτές όμως πλευρές - που μπήκε αθόρυβα στην αυλή μας, όσο καταναλώναμε δανεικά κι επιδοτήσεις. Εντούτοις, οι περισσότεροι επιμένουν στο γνώριμο μονοπάτι. Κοπανιόμαστε επί 6 χρόνια σαν κότες, πάνω στη νέα παγκόσμια πραγματικότητα. Αυτό που με μελαγχόλησε περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο στις πρόσφατες συγκεντρώσεις, ήταν τα τραγούδια! «Ο Πέτρος, ο Γιόχαν κι ο Φρανς» στη μία πλατεία, «Πάγωσε η Τσιμινιέρα» στην άλλη... Τραγούδι για τα μονοπώλια στη μία, σε μια χώρα που τα μοναδικά πλέον μονοπώλια είναι τα κρατικά, τραγούδι για τις τσιμινιέρες στην άλλη, σε μια χώρα που τα εργοστάσια κλείνουν ή φεύγουν για γειτονικές χώρες, το ένα μετά το άλλο. Μια κοινωνία ιδεολογικά κολλημένη στον περασμένο αιώνα! Μια κυρίαρχη ιδεολογία (που υπηρετούν αριστεροί και δεξιοί), που έχει προ πολλού κριθεί ως αποτυχημένη διεθνώς. Μια νέα γενιά παγιδευμένη σε συνθήματα που είχαν ίσως αξία, σε τελείως διαφορετικές συνθήκες και εποχές.
Η λύση όμως είναι απέναντι κι ας μας φαίνεται περίεργη! Σε κάθε τι που μας ακούγεται φυσιολογικό και οικείο, πρέπει να είμαστε καχύποπτοι. Να κάνουμε δυο βήματα πίσω και να αναρωτιόμαστε: «μα κάτι παρόμοιο δεν κάναμε ως τώρα; Τέτοιο δεν ήταν το σύστημα που χρεοκόπησε;». Και να γινόμαστε γάτες! «Θέλουμε αναδιανεμητικό ασφαλιστικό σύστημα». Μα τέτοιο δεν έχουμε και σήμερα; «Θέλουμε κράτος μεγάλο και ισχυρό, που να μπορεί να τα προσφέρει όλα». Μήπως όμως ένα κράτος ικανό να στα προσφέρει όλα, είναι και ικανό να στα παίρνει όλα; Μήπως είναι καλύτερα να παρέχει λιγότερα, να παίρνει λιγότερα και να σε αφήνει ελεύθερο να επιλέξεις εσύ τι θα κάνεις με τα δικά σου λεφτά; Πώς θα ασφαλιστείς, πώς θα μορφωθείς, πως θα καλλιεργήσεις... Μήπως ένα κράτος που μοιράζει πολλά, αφού πρώτα αφαιρέσει πολλά, αφαιρεί τελικά και το κίνητρο των παραγωγικών ανθρώπων να παράξουν;* Ο Γιώργος Καραβάνας είναι μέλος της Δ.Ε. της ΔΡΑΣΗΣ
