Από τον Κώστα Χατζή
Πρώτη, εισαγωγική διευκρίνιση: Η ανταπόκριση είναι αυθεντική, ενός Ισπανού εθελοντή, από αυτούς που σώζουν πρόσφυγες. Και το πρόσωπο στο οποίο αναφέρεται δεν είναι επινόηση φαντασίας, είναι υπαρκτό, ευτυχώς ακμαίο. Ας το ονομάσουμε Χρήστο, ένα συνηθισμένο όνομα, γιατί η άτρωτη σεμνότητά του δεν θα επέτρεπε τη δημοσιοποίηση του πραγματικού ονόματός του. Γράφει, λοιπόν, ο Ισπανός στην ανταπόκρισή του, από την οποία παραλείπονται, επιλεκτικά, αναφορές σε συγκεκριμένα πρόσωπα:
[Είναι οι εθελοντές και είναι και ο Χρήστος. Είναι οι διασώστες και είναι και ο Χρήστος. Ο Χρήστος είναι ένας από εκείνους τους ελάχιστους που θεωρώ φίλους και πρότυπο για Ανθρώπους. Που έχει χιούμορ, τσαγανό, καρδιά, και στέργει χωρίς να αποζητά αναγνώριση, συγχαρητήρια, αξιώματα. Τον γνώρισα ένα απόγευμα που μιλούσαμε για ραδιοσυχνότητες και διάσωση σε ναυάγια. Είναι αυτός που μπαίνει μπροστά στη μάχη για τον συνάνθρωπο, όχι για την πάρτη του, που έχει το θάρρος της γνώμης γιατί έχει γνώση και πράτει ανθρωπιστικά. Γιατί είναι στη Λέσβο συνέχεια και δεν έχει βγάλει ούτε μια selfie, ενόσω κάποιοι άλλοι ποζάρουν στο σελφοκόνταρο 10 φορές τη μέρα, νάρκισσοι και παράτυποι. Είναι ο Χρήστος που επιστρέφει Αθήνα, για λίγες μέρες, να τον δει η μάνα του και να πειστεί ότι αντέχει και είναι ζωντανός. Αυτός είναι ο Χρήστος, σ’ αυτόν υποκλίνομαι και δεν σταματώ να τον ευχαριστώ που υπάρχει και μας τρίβει στα μούτρα το «κάντε λάϊκ για να στείλουμε 0.10 ευρώ στο τάδε ίδρυμα», τον ανθρωπισμό α λα καρτ Χριστούγεννα-Πάσχα, και την ανεκτικότητα στον ξένο, τον Μετανάστη, τον Πρόσφυγα, από την ασφάλεια και τη ζεστασιά του σπιτιού μας, με σοκολάτα βιενουά, iPad και κουβερτούλα fleece, να κρατούν τα μπουτάκια καυτά. Σ’ ευχαριστώ που υπάρχεις και μας ξεφτιλίζεις καθημερινά].
Στην ανταπόκριση του Ισπανού «ανταποκρίνομαι» με λίγες σημειώσεις, πρόχειρα καταγραμμένες.
Πρώτη: Αυτές οι μανάδες μας πόσες φορές μας κάνουν να «νιώθουμε ζωντανοί»; Μόνο όταν μας γεννούν, ή και μετά;…Εκείνη η φράση «Α, ρε μάνα!» χαμηλόφωνα ή σαν κραυγή, στη χαρά αλλά και στη λύπη, είτε τις έχουμε κοντά είτε τις αποχωριστήκαμε, δίνει μιαν απάντηση…
Δεύτερη: Αυτό το παλικάρι, πώς και από ποιους έμαθε το αδιαπραγμάτευτο «Να μη ξέρει η δεξιά σου, τι κάνει η αριστερά σου»;
Τρίτη: Η τηλεόραση μπορεί να ενημερώσει, αλλά και να παραπλανήσει. Η λίγη τηλεοπτική ενημέρωση δεν αρκεί. Και η υπερβολική μπορεί να προκαλέσει σύγχυση. Η επιλογή είναι ευθύνη δική μας. Δεν μεταβιβάζεται σε προστάτες και καθοδηγητές. Όσο κι αν αυτό επιδιώκεται με πολλούς τρόπους. Το on/of παραμένει δική μας επιλογή.
Ειδικά για το μεταναστευτικό πρόβλημα, οξύ και πρωτόγνωρο σ’ αυτήν την ένταση, η ενημέρωση απαιτεί επίμονη ετοιμότητα και εγρήγορση. Έτσι, ώστε η εικόνα να προσεγγίζει, να πλησιάζει την πραγματικότητα. Ο Ουμπέρτο Έκο, εδώ και καιρό, το είχε επισημάνει: « Τα mass media μας έπεισαν ότι το φανταστικό είναι πραγματικό και τώρα άρχισαν να μας πείθουν ότι το πραγματικό είναι φανταστικό. Κι όσο περισσότερη πραγματικότητα μας δείχνουν οι τηλεοπτικές οθόνες, τόσο πιο κινηματογραφικός γίνεται ο καθημερινός μας κόσμος». Στον καθημερινό μας κόσμο, όπως το καθημερινό μας φαγητό, και οι ασταμάτητοι, οι καθημερινοί πνιγμοί προσφύγων…Τρομάζει αυτή η καθημερινή «εξοικείωσή» μας με τον ζόφο.
Τέταρτη: Έψαχνα να βρω μια λέξη, μόνο μια, που να αποδίδει αυτό που μας συμβαίνει και με το μεταναστευτικό, κι όχι μόνο μ’ αυτό. Δηλαδή, την πολυπραγμοσύνη μας, τη διατύπωση γνώμης με έπαρση και κομπασμό, για τα πάντα. Ταιριάζει, νομίζω, να αναγνωρίσουμε ότι ασκούμαστε στη δοκησισοφία. Η λέξη με την αρχαιοελληνική ρίζα και το ακριβέστατο νόημα καλύπτει όλο το φάσμα των απόψεων, σχετικά με το θέμα. Από την εγκληματική κραυγή «Ρίξτε τους στη θάλασσα» μέχρι το ανεύθυνο «Άσε τους να…λιάζονται!». Στο ενδιάμεσο ο εναγώνιος προβληματισμός για να βρεθεί ρεαλιστική και ανθρωπιστική λύση. Κάποιοι, όμως, ένστολοι και εθελοντές, έχουν δώσει τη δική τους απάντηση: διακινδυνεύοντας σώζουν ζωές. Τόσο απλό!
xatzis@hotmail.com
