ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ

Ο ακροβάτης και οι κλόουν

Ο Μάριο Ντράγκι έπεσε. Εδώ που τα λέμε και πολύ άντεξε να κυβερνάει με όλους αυτούς τους ακραίους που έχουν κυριαρχήσει στην Ιταλία τα τελευταία χρόνια. Και τώρα; Την απάντηση έδωσε πολύ εύστοχα ένας Ιταλός πολίτης όταν ρωτήθηκε από μια ρεπόρτερ στον δρόμο :
-Στο τσίρκο, είπε, όταν πέφτει ο ακροβάτης βγαίνουν οι κλόουν...
Τσίρκο η Ιταλία; Μια χώρα από τις σημαντικότερες του κόσμου; Πραγματικά, εμάς τους Έλληνες μας στενοχωρεί ιδιαίτερα. Δεν είναι μόνο ότι με τους Ιταλούς μας συνδέει μια πανάρχαια συγκατοίκηση και κοινές πολιτισμικές ρίζες σ’ αυτήν τη γωνιά της Μεσογείου. Τους Ιταλούς, όπως θα έλεγε κι ο μακαρίτης ο Χριστόδουλος: «τους πάμε». Μην αποζητάς να βρεις το γιατί. Αυτό χάνεται μέσα στον λαβύρινθο της ιστορίας και της εθνοψυχολογίας. Ίσως να μην υπάρχει λαός που να αγαπάμε περισσότερο. Κι αν πολεμήσαμε μεταξύ μας το 1940, σπεύσαμε να τους δικαιολογήσουμε. Δεν έφταιγαν οι Ιταλοί, αλλά η φασιστική ηγεσία τους. Κάτι που δεν κάναμε για τους Γερμανούς. Εκεί, δεν έφταιγε μόνο ο Χίτλερ, αλλά συνολικά οι Γερμανοί στους οποίους καταλογίσαμε τα μύρια όσα. Μυστήριο ε;
Οπότε, στο Μουντιάλ που συνήθως επιλέγουμε ομάδα, γιατί εμείς στο μεταξύ έχουμε αποκλειστεί, είμαστε οι περισσότεροι με τη «Σκουάντρα Ατζούρα», την οποία παρακολουθούμε τρώγοντας πίτσες και λατρεμένες ιταλικές μακαρονάδες.
Εδώ και πολλές δεκαετίες η εικόνα της Ιταλίας στην Ελλάδα ήταν αυτή ενός ανώτερου πολιτισμού και μιας κοινωνίας δυναμικής, εξωστρεφούς, φωνακλάδικης αν και γκρινιάρας – το μεσογειακό ταμπεραμέντο δεν κρύβεται άλλωστε. Η Ιταλία ήταν πάντα η χώρα της φινέτσας, του γούστου, του στυλ. Ναι, αυτό είναι. Οι Ιταλοί είναι αυτό που θα θέλαμε να είμαστε αλλά μας εμποδίζει το ...οθωμανικό και βαλκάνιο παρελθόν μας- από άλλοθι όσα θες. Αγαπήσαμε την Ιταλία που χάραξε μέσα μας το ιταλικό σινεμά, την Ιταλία της Σοφίας Λόρεν, του Μαρτσέλο Μαστρογιάννι και του Ούγκο Τονιάτσι. Θέλαμε να φοράμε τα ρούχα τους – πριν γίνουν όλα κινέζικα- αντιγράφαμε πάντα το ντιζάιν τους, οδηγούσαμε τα αυτοκίνητά τους, χρησιμοποιούσαμε την τεχνολογία τους, ειδικά στον αγροτικό τομέα, ενώ τα χιλιάδες παιδιά που στείλαμε να σπουδάσουν στα πανεπιστήμιά τους έγιναν ιμάντες μιας ακόμη ευρύτερης διάδοσης του ιταλικού τρόπου ζωής. Ακόμη και σήμερα, πεταγόμαστε με την πρώτη ευκαιρία στη γειτονική χώρα. Ψώνια στο Μιλάνο, βόλτες στη Ρώμη, για καφέ στη Βία Κοντότι, και περιπλανήσεις στην Πιάτσα Ντ’ Εσπάνια, τελευταία ανακαλύψαμε και την Κόστα Αμαλφιτάνα.
Αγαπούσαμε πάντα τόσο πολύ τους Ιταλούς εδώ στην Ελλάδα, ώστε να μετατρέπουμε σε ...θετικά ακόμη και τα πιο αρνητικά τους σημεία. Για τους Έλληνες, τα κυβερνητικά μπάχαλα που βίωνε μεταπολεμικά η Ιταλία με τις συνεχείς εναλλαγές Κυβερνήσεων δεν ήταν ...αστάθεια αλλά απόδειξη ότι το Κράτος μπορεί να λειτουργεί, υπάρχει δεν υπάρχει Κυβέρνηση.
«- Δηλαδή, τι έπαθε η Ιταλία με τις Κυβερνήσεις συνεργασίας;» ακούς να αναρωτιούνται κάθε τόσο οι θιασώτες της απλής αναλογικής στην Ελλάδα.
Να όμως που ...έπαθε. Τα τελευταία χρόνια η εικόνα της Ιταλίας είναι αυτή μιας χώρας σε παρακμή, μιας κοινωνίας παραπαίουσας και μιας οικονομίας επιβαρημένης με ένα τεράστιο χρέος. Οι παρελαύνοντες επί σκηνής πολιτικοί «κλόουν»- που περιέγραφε ο πολίτης- έχουν κάνει ακόμη κι εμάς, τους Έλληνες, τους τόσο συνηθισμένους σε ασόβαρες ηγεσίες, να απορούμε. Εντάξει, χαμογελάσαμε όλοι που κάποτε εξέλεξαν βουλευτή την Τσιτσολίνα, το έλεγες και «τρολιά», γραφικότητα. Αλλά πώς να δεχτείς ότι τα τελευταία πολλά χρόνια κυβερνάει και παίζει πρώτο ρόλο μια φιγούρα σχεδόν κωμική όπως ο ...Μπερλουσκόνι και πως τα εκατομμύρια των Ιταλών αποδέχονται – αν όχι επιβραβεύουν- τα καμώματα ενός ξεμωραμένου; Πώς να δεχτείς ότι διάδοχοι των ιερών τεράτων της ιταλικής πολιτικής σκηνής όπως του Τζούλιο Αντρεότι, του Άλντο Μόρο, του Ενρίκε Μπερλίνγκουερ και τόσων άλλων, είναι σήμερα ο ...Μπέπε Γκρίλο ...ο Κόντε, ξανά ο Μπερλουσκόνι και η νέας εσοδείας Ιταλίδα Λεπέν ονόματι Τζόρτζια Μελόνι που όλοι μαζί είναι φαβορί να επικρατήσουν στις εκλογές; Μα, δεν βρίσκονται πέντε σοβαροί άνθρωποι να αναλάβουν και να διαχειριστούν την κατάσταση;
Κι όμως συμβαίνει! Ενώ όλη η σοβαρή Ιταλία είναι με τον Ντράγκι, ένας θυμός στα πιο χαμηλά κοινωνικά στρώματα σαν κι αυτός που έκανε τους Γάλλους να βγάλουν παραλίγο τη Λεπέν και το αριστερό ανάλογό της, τον Μελανσόν, μια οργή σαν αυτή που παρέσυρε τους Άγγλους να ψηφίσουν υπέρ του Μπρέξιτ και να ανέχονται τους Τζόνσον, έχει επικρατήσει στην Ιταλία εδώ και αρκετά χρόνια. Δεν είναι μόνο τα σημερινά προβλήματα όπως η ακρίβεια στα καύσιμα, ο πληθωρισμός, η ανεργία ή η παράνομη μετανάστευση. Η Ιταλία μαστίζεται εδώ και χρόνια από οικονομική κρίση και το πράγμα έχει φουσκώσει για τα καλά. Οπότε, τι να συμμαζέψει ο Ντράγκι; Μπορεί να τον αποκαλούν «σούπερ Μάριο», αλλά δεν είναι και θαυματοποιός. Η ιταλική κοινωνία έχει χάσει δυστυχώς τον προσανατολισμό της σε μια Ευρώπη που επίσης πελαγοδρομεί. Οπότε καταλαβαίνεις ότι ακόμη και πολιτισμένοι και ανεπτυγμένοι λαοί δεν έχουν την ωριμότητα ή την υπομονή να διαχειριστούν κρίσεις. Το είδαμε το έργο και στην Ελλάδα όταν ένας οργισμένος και εγκλωβισμένος κόσμος ψήφισε με 60% να φύγει από το ευρώ, με την κυβέρνησή του να έχει πάθει πανικό από την ίδια την ...επιτυχία της και κάμποσους ...ανυποψίαστους να το ...γλεντούν με νταούλια στο Σύνταγμα.
Η Ιταλία δείχνει θυμωμένη. Άλλη μια θυμωμένη ευρωπαϊκή χώρα. Κι ας μην πέρασαν όλοι αυτοί από την πριονοκορδέλα των Μνημονίων που μας φτώχυναν όλους. Κι ας πληρώνουν οι Ιταλοί – χτεσινές τιμές- τη βενζίνη 1,90 ευρώ με διπλάσιους μισθούς από εμάς (στα 1.475 ευρώ ο μέσος ιταλικός μισθός). Τελικά είμαστε πολύ γενναίοι και ανθεκτικοί οι Έλληνες. Ή και πολύ ...κορόιδα, όπως το δει κανείς.
Επιμύθιον: καιροί δύσκολοι, ισορροπίες λεπτές δεν θέλει και πολύ το πράγμα να ξεφύγει και πάλι. Στην Ελλάδα πάθαμε κι ας ελπίσουμε πως μάθαμε. Να έχουμε κατανοήσει δηλαδή ότι τα σημερινά προβλήματα είναι σύνθετα και απαιτούν χρόνο, κόπο, προσπάθεια. Κατανοούμε ότι λύση δεν είναι να ενδώσει κανείς στον λαϊκισμό των δημαγωγών που υπόσχονται θαύματα... Τις λύσεις τις έχουν οι Ντράγκι που προσπαθούν να ακροβατήσουν στο τεντωμένο σχοινί. Και οπωσδήποτε όχι οι κλόουν που ετοιμάζονται να βγουν επί σκηνής για να τέρψουν το κοινό... Αλλά και οι Ντράγκι απ’ την πλευρά τους, όλες αυτές οι βολεμένες κυβερνώσες ελίτ να μην υποτιμούν τη δύναμη των θυμωμένων και να μην παίζουν με τα όριά τους.
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
[e-mail]