Οι εχθροί γίνανε φίλοι, οι πρώην κατακτητές γίναν εργοδότες μας, και στη συνέχεια γείτονές μας μ’ εξοχικά στο Πήλιο. Τι να λέμε τώρα για μαύρες κατοχές, για κρεμασμένους και σκοτωμούς και ποιος να μας ακούει...
Ο Γιάννης Μαντίδης, ο Βολιώτης παλαίμαχος δημοσιογράφος- αλλά ποτέ απόμαχος, γράφει με τη δυνατή του πένα, το ξέρουν και στη Λάρισα αυτό «καλέ, ο Μαντίδης; Γράφει πολύ καλά», μάλλον ζωγραφίζει με λέξεις.
* * *
* ΚΑΙ τώρα ακόμα, μετά από τόσα χρόνια, κάποιες φορές μου φαίνεται πως θα τους δω μπροστά μου. Τους Γερμανούς, ναι, να ξεφυτρώνουν μέσα απ’ τις καλαμποκιές και το ψηλό χορτάρι της αυλής, αρματωμένοι σαν αστακοί, με χειροβομβίδες, κάτι μακρόστενες σαν γκλομπ, να τις στριφογυρίζουν έτοιμοι να τις ρίξουν στα παράθυρα και την ανοιχτή πόρτα του σπιτιού μας. Κι εμείς να τρέμουμε και να παγώνουμε κι η μάνα μας να τους παρακαλάει σε άπταιστα λεχωνίτικα να μας λυπηθούν...
«Σοφίκα Τοπάλη - Θηλιά στη μνήμη» είναι το καινούργιο βιβλίο του Γιάννη Μαντίδη. Ο οποίος κάνει ρεπορτάζ όντας ακόμη μικρό παιδί, θυμάται το φρικτό γεγονός που συνέβη το 1944 στο χωριό του, στα Κάτω Λεχώνια, όπου ζει ακόμη διανύοντας πια την ένατη δεκαετία του, απαθανατίζει τον τρομερό και άδικο θάνατο, κυριολεκτικά «θηλιά», γράφοντας κάτι μεταξύ ρεπορτάζ και μυθιστορήματος, αυτή την «παγκόσμια αποκλειστικότητα», πουθενά δεν έχει συμβεί κάτι παρόμοιο, την ιστορία της Σοφίκας Τοπάλη, μιας σπουδαίας Βολιώτισσας, κόρης του Παναγιώτη Τοπάλη ισχυρού οικονομικού παράγοντα και ευεργέτη της περιοχής, ο οποίος είχε πεθάνει λίγο πριν τον Πόλεμο.
* * *
* ΦΥΓΑΝ οι Γερμανοί, μαζί κι οι Εασαδίτες κι αφήσανε το έργο τους ελεύθερο, στην κοινή θέα. Με την ψυχή στο στόμα και με κομμένα γόνατα ξεπρόβαλλαν δειλά οι Κατωλεχωνίτες από τα γύρω σπίτια της πλατείας... Να βλέπεις μόνο τις φιγούρες που λικνίζονταν, καθώς τις κούναγε ένα ελαφρό αεράκι, σ’ ένα αποτρόπαιο «λούνα-παρκ». Τρεις γυναίκες κρεμασμένες σ’ ένα δέντρο, παγκόσμια «αποκλειστικότης» του χωριού μας. Τρεις κούκλες παραμορφωμένες να κρέμονται και να στριφογυρίζουν... (Βιβλίο που ήταν υποχρεωμένος να το γράψει, όπως κι ο ίδιος αναφέρει).
Ζ.