Ερευνητές κλωνοποίησαν πίθηκο

ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Κινέζοι ερευνητές κλωνοποίησαν τον πρώτο πίθηκο rhesus, ένα είδος που χρησιμοποιείται ευρέως στην ιατρική έρευνα επειδή η φυσιολογία του είναι παρόμοια με του ανθρώπου. Αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, θα μπορούσε να επιταχύνει τις δοκιμές φαρμάκων, καθώς τα γενετικά πανομοιότυπα ζώα δίνουν όμοια αποτελέσματα.

Προηγούμενες προσπάθειες κλωνοποίησης ενός πιθήκου rhesus είτε δεν οδήγησαν σε γεννήσεις είτε οι απόγονοι πέθαναν λίγες ώρες αργότερα. Στα θηλαστικά, η σεξουαλική αναπαραγωγή οδηγεί σε απογόνους που αποτελούνται από ένα μείγμα γονιδίων από τον πατέρα και τη μητέρα τους. Στην κλωνοποίηση, χρησιμοποιούνται τεχνικές για τη δημιουργία ενός γενετικά πανομοιότυπου αντιγράφου ενός και μόνο ζώου.
Το πιο διάσημο κλωνοποιημένο ζώο, το πρόβατο Ντόλι, δημιουργήθηκε το 1996. Οι επιστήμονες επαναπρογραμμάτισαν ένα κύτταρο από ένα άλλο πρόβατο για να τα μετατρέψουν σε έμβρυα. Αυτά τα έμβρυα στη συνέχεια εμφυτεύτηκαν στην παρένθετη μητέρα της Ντόλι.
Σε άρθρο τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Communications», οι ερευνητές αναφέρουν ότι ουσιαστικά έκαναν το ίδιο πράγμα αλλά με έναν πίθηκο rhesus. Το ζώο παρέμεινε υγιές για περισσότερα από δύο χρόνια, γεγονός που δείχνει ότι η διαδικασία κλωνοποίησης ήταν επιτυχής.
Οι πίθηκοι rhesus ζουν στην Ασία και χρησιμοποιούνται σε πειράματα για τη μελέτη των λοιμώξεων και της ανοσίας. Οι πρώτοι πίθηκοι μακάκοι κλωνοποιήθηκαν το 2018, αλλά οι ερευνητές προτιμούν τους πίθηκους rhesus λόγω της γενετικής τους ομοιότητας με τον άνθρωπο. Το πρόβλημα με τον επαναπρογραμματισμό των ενήλικων κυττάρων για να γίνουν εμβρυϊκά, είναι ότι στις περισσότερες προσπάθειες γίνονται λάθη και καταλήγουν να γεννιούνται πολύ λίγα, από τα οποία ελάχιστα είναι υγιή – μεταξύ 1% και 3% στα περισσότερα θηλαστικά.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι στις αποτυχημένες προσπάθειες κλωνοποίησης, οι πλακούντες, οι οποίοι παρέχουν οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στο αναπτυσσόμενο έμβρυο, δεν επαναπρογραμματίστηκαν σωστά και έτσι δεν αναπτύχθηκαν κανονικά. Οι ερευνητές ξεπέρασαν το πρόβλημα αυτό αφαιρώντας τα εσωτερικά κύτταρα – τα οποία αναπτύσσονται στο σώμα του ζώου- και εισάγοντάς τα σε ένα μη κλωνοποιημένο εξωτερικό έμβρυο – το οποίο ήλπιζαν ότι θα αναπτυσσόταν σε έναν φυσιολογικό πλακούντα. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν 113 έμβρυα, από τα οποία εμφύτευσαν 11, και πέτυχαν δύο εγκυμοσύνες και μία γέννα. Ο πίθηκος που γεννήθηκε ονομάστηκε «ReTro», από την επιστημονική μέθοδο χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή του ζώου.
Ωστόσο, υπήρξαν και αντιδράσεις. Εκπρόσωπος της Βασιλικής Εταιρείας για την Πρόληψη της Κακοποίησης των Ζώων (RSPCA) του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι η ταλαιπωρία των ζώων που προκλήθηκε αντισταθμίζει κάθε άμεσο όφελος για τους ασθενείς.
«Δεν υπάρχει άμεση εφαρμογή για αυτή τη μελέτη. Υποθέτουμε ότι οι ασθενείς θα ωφεληθούν από αυτά τα πειράματα, αλλά οι τυχόν εφαρμογές στην πραγματική ζωή απέχουν χρόνια και είναι πιθανό ότι θα χρειαστούν περισσότερα ζωικά μοντέλα για την ανάπτυξη αυτών των τεχνολογιών», δήλωσε εκπρόσωπος.
«Η RSPCA ανησυχεί βαθύτατα για τον εξαιρετικά μεγάλο αριθμό ζώων που υφίστανται πόνο και αγωνία σε αυτά τα πειράματα και το πολύ χαμηλό ποσοστό επιτυχίας. Τα πρωτεύοντα θηλαστικά είναι ευφυή και ευαίσθητα ζώα και όχι ερευνητικά εργαλεία», τόνισε.
Ο καθηγητής Ρόμπιν Λόβελ-Μπατζ από το Ινστιτούτο Francis Crick στο Λονδίνο, ο οποίος υποστηρίζει σθεναρά την έρευνα σε ζώα όταν τα οφέλη για τους ασθενείς υπερτερούν της ταλαιπωρίας των ζώων, έχει παρόμοιες ανησυχίες.
«Η ύπαρξη ζώων με την ίδια γενετική σύσταση θα μειώσει μια πηγή διαφοροποίησης στα πειράματα. Πρέπει όμως να αναρωτηθούμε αν πραγματικά αξίζει τον κόπο», δήλωσε στο BBC.
«Δεν μπορείτε να βγάλετε συμπεράσματα για το ποσοστό επιτυχίας αυτής της τεχνικής όταν έχετε μόνο μία γέννα. Είναι ανοησία να προτείνεις ότι μπορείς να το κάνεις. Χρειάζεστε τουλάχιστον δύο, αλλά κατά προτίμηση περισσότερες», σημείωσε.
Σε απάντηση, ο Δρ. Φαλόνγκ Λου από το Πανεπιστήμιο της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών δήλωσε στο BBC ότι στόχος της ομάδας είναι να αποκτήσει περισσότερους κλωνοποιημένους πιθήκους μειώνοντας παράλληλα τον αριθμό των εμβρύων που χρησιμοποιούνται.