Ο ορισμός του παραμυθένιου σκηνικού είναι αυτός που ταιριάζει καλύτερα στη Μονεμβασιά. Ένας τόπος, όπως λέγαν οι παλιοί, ευλογημένος. Ομορφιά απαράμιλλη, θέα που κόβει την ανάσα, μια καρτ ποστάλ φτιαγμένη από τη φύση, μια εικόνα που δύσκολα αποτυπώνεται με λόγια στο χαρτί. Κι όμως από την πρώτη φορά που θα τη δει κανείς, αποτυπώνεται στο μυαλό για πάντα.
Το Κάστρο της Μονεμβασίας βρίσκεται στη Λακωνία και πήρε την ονομασία του από τις λέξεις "Μόνη έμβασις" δηλαδή μοναδική είσοδος. Η Βενετσιάνικη ονομασία της ήταν 'Napoli di Malvasia' (Νεάπολη Μονεμβασιάς), δηλαδή Μενεξεδένια πόλη. Η πόλη της Μονεμβασιάς ιδρύθηκε ουσιαστικά στα χρόνια του αυτοκράτορα Μαυρικίου ίσως το 583 όταν οι κάτοικοι των γύρω περιοχών έψαχναν να βρουν καταφύγιο από τις επιδρομές των Αβάρων και Σλάβων. Ήταν χτισμένη πάνω σε ένα βράχο με μοναδική πρόσβαση από τη στεριά μια στενή λωρίδα γης από την οποία πήρε και το όνομά της. Εξαιτίας της διαμόρφωσης του βράχου, η πόλη χωριζόταν σε δυο μέρη. Την Κάτω και την Άνω Πόλη. Η τελευταία ήταν στην κυριολεξία απόρθητη. Σε πολλά μάλιστα σημεία της δεν είχε ανάγκη τεχνητής οχύρωσης αφού ήταν εκ φυσικού οχυρωμένη. Το μόνο πρόβλημα των κατοίκων της Άνω πόλης σε περίοδο κινδύνου ήταν η προμήθεια τροφίμων. Η οδός που οδηγούσε στην άνω πύλη ήταν περίτεχνα κατασκευασμένη ώστε οι αμυνόμενοι να μπορούν να προβάλλουν άμυνα καθ' όλο το μήκος της και οι εκάστοτε επιτιθέμενοι ακόμα κι αν κατείχαν την κάτω πόλη να ήταν αναγκασμένοι να δίνουν μάχες σε κάθε τους βήμα για να επικρατήσουν.
Σήμερα η Άνω Πόλη του κάστρου είναι μια έκταση με ερείπια όπου σώζονται τρεις στέρνες και ο Ναός της Αγίας Σοφίας. Η Κάτω Πόλη αποτελείται από δαιδαλώδη δρομάκια που σίγουρα θα σας θυμίσουν λαβύρινθο αν τα περπατήσετε. Τα σπίτια είναι κτισμένα ανάμεσα στα τείχη του κάστρου και τον απότομο βράχο και έχουν ιδιαίτερη αρχιτεκτονική.
Μην παραλείψετε
Να περπατήσετε στα σοκάκια του Κάστρου, να επισκεφθείτε το σπίτι του Ρίτσου, την εκκλησία του Ελκόμενου Χριστού, το μικρό αλλά καλοφτιαγμένο Αρχαιολογικό Μουσείο, τις βιτρίνες των καταστημάτων του κεντρικού στενού, να «χαθείτε» ανάμεσα στα πνιγμένα στις μπουκαμβίλιες σπιτάκια, τις εκκλησίες και τα πεζούλια που τέτοια εποχή γεμίζουν κυκλάμινα. Να ανέβετε τα σκαλοπάτια που οδηγούν στο Επάνω Κάστρο ή Γουλά. Και μόνο η θέα της «κάτοψης» της πόλης από ψηλά, με τις κεραμιδένιες στέγες και τη θάλασσα στο βάθος, αξίζει τον κόπο.
Γεύσεις
Για μεσημεριανά και βραδινά λουκούλλεια γεύματα επισκεφθείτε τη «Ματούλα», τη «Μαριάνθη» και το «Κανόνι, τρία από τα πιο γνωστά ταβερνάκια του κάστρου. Πρέπει οπωσδήποτε κατά την παραμονή σας εκεί να δοκιμάσετε φρέσκα ψάρια που υπάρχουν σε αφθονία και ειδικά μπαρμπούνια, το διάσημο ντόπιο κρασί Malvasia, σύκα – ειδικά αν πάτε Αύγουστο που βγαίνουν τα λεγόμενα βασιλικά, αγνό λακωνικό λάδι και τα διάσημα αμυγδαλωτά που φτιάχνει η Μαρία στο Δουκάτο.
Πάσχα στη Μονεμβασιά
Ένα μοναδικό θέαμα αποτελεί η περιφορά του Επιταφίου, στα πλακόστρωτα σοκάκια της μεσαιωνικής πολιτείας της Μονεμβασιάς. Οι κάτοικοι που τον ακολουθούν με τα λευκά τους κεριά και οι ψαλμωδίες που αντηχούν στον βράχο της Μονεμβασιάς δημιουργούν μια κατανυκτική ατμόσφαιρα. Στην εκκλησία του Ελκόμενου Χριστού (η οποία στο εσωτερικό της κοσμείται από θαυμάσιες εικόνες μεταβυζαντινής εποχής), τελούνται όλες οι λειτουργίες των ημερών. Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα στον περίβολο της εκκλησίας, γίνεται το παραδοσιακό κάψιμο του Ιούδα, ενός ανθρωπίνου ομοιώματος από ξύλα και άχυρα, μέσα στο οποίο έχουν τοποθετηθεί εκρηκτικά.