Από τον Λεωνίδα Τζέκα
Οι σχεδόν απόκοσμοι πέτρινοι βράχοι των Μετεώρων, αγκαλιάζουν την Καλαμπάκα. Τα Μετέωρα είναι η μεγαλύτερη μοναστική πολιτεία της χώρας μετά το Άγιο Όρος. Αρκεί να δείτε τους πέτρινους όγκους τυλιγμένους στην ομίχλη και θα καταλάβετε τι οδήγησε τους μοναχούς να αναζητήσουν εδώ πριν από 1000 χρόνια την απομόνωση.
Αιώνες τώρα, το γιγαντιαίο πέτρινο σύμπλεγμα, 800 και πλέον σκοτεινόχρωμων βράχων, αποτελεί όχι μόνο τοπίο απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς αλλά και ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της Ορθόδοξης εκκλησίας. Εδώ, η απεραντοσύνη της φύσης και η πνευματικότητα συνδιαλέγονται με τρόπο μοναδικό, αποκαλύπτοντας το μεγαλείο τους στους χιλιάδες επισκέπτες, που συρρέουν από κάθε γωνιά της γης για να ζήσουν τα Θεία Πάθη και την Ανάσταση.
Σήμερα λειτουργούν μόνο έξι μοναστήρια και ο απόηχος της βαθιάς θρησκευτικότητας που αποπνέουν παραμένει ολοζώντανος, αντηχώντας το μεγαλείο παλαιότερων εποχών και δίνουν πνευματική αίγλη σε ολόκληρη τη Μεγάλη Εβδομάδα.
Το Μεγάλο Μετέωρο, είναι το παλαιότερο και μεγαλύτερο από όσα σώζονται ως σήμερα. Ανεβείτε τη λαξευμένη στο βράχο σκάλα και θαυμάστε την αγιορείτικη αρχιτεκτονική του καθολικού καθώς και πλήθος πολύτιμων κειμηλίων που φυλάσσονται στη Μονή. Απέναντι από το Μεγάλο Μετέωρο βρίσκεται η εξίσου εντυπωσιακή Μονή Βαρλαάμ με τις εξαιρετικής τέχνης αγιογραφίες.
Στο νοτιοανατολικό άκρο των Μετεώρων, με εντυπωσιακή θέα προς την Καλαμπάκα και τον απέραντο θεσσαλικό κάμπο, σας περιμένει το γυναικείο μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου. Ξεχωρίζουν το αριστουργηματικό ξυλόγλυπτο τέμπλο του καθολικού και η επιβλητική παλαιά Τράπεζα που έχει μετατραπεί σε μουσείο.
Η Μονή Ρουσάνου, γαντζωμένη στην κορυφή ενός απότομου κατακόρυφου βράχου, παρά τη θέση της, είναι εύκολα προσπελάσιμη. Η αγιογράφησή της θεωρείται από τα λαμπρότερα τοιχογραφικά σύνολα της μεταβυζαντινής περιόδου. Ο Άγιος Νικόλαος Ανάπαυσας βρίσκεται κυριολεκτικά μετέωρος πάνω σε μικρό βράχο. Είναι το πρώτο μοναστήρι που θα συναντήσετε ανεβαίνοντας από το Καστράκι και στολίζεται με αξιόλογες τοιχογραφίες φιλοτεχνημένες από τον σπουδαίο αγιογράφο Θεοφάνη.
Το πλέον δυσπρόσιτο από τα μοναστήρια των Μετεώρων είναι η Αγία Τριάδα. Η μοναδική, όμως, θέα που θα αντικρίσετε από εδώ θα σας αποζημιώσει για τη δύσκολη πεζοπορία και την ανάβαση των 140 σκαλιών που απαιτούνται για να φτάσετε στη Μονή.
Οι άγιες μέρες του Πάσχα αποκτούν στα Μετέωρα μια άλλη διάσταση. Εδώ θα ζήσετε το αληθινό νόημα των ημερών, το δέος και την έκσταση, την ταπεινότητα και την κάθαρση, μια εμπειρία σχεδόν μυστικιστική.
Οι λειτουργίες στις Μονές κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας ξεκινούν στις 7 το απόγευμα και τελειώνουν γύρω στις 9:30 το βράδυ. Το βράδυ της Ανάστασης η λειτουργία αρχίζει στις 9. Τα μεσάνυκτα, όταν ακουστεί το «Χριστός Ανέστη», οι πόρτες ανοίγουν για όσους θέλουν να αποχωρήσουν, αλλά η λειτουργία συνεχίζεται για μιάμιση ώρα ακόμη για τους πιστούς που θέλουν να παρακολουθήσουν ολόκληρο το τελετουργικό.
Μοναδική ατμόσφαιρα θα ζήσετε όσοι παραβρεθείτε τη Μεγάλη Πέμπτη στην ακολουθία του Μυστικού Δείπνου και των Παθών στην Ιερά Μονή Βαρλαάμ. Οι 12 ευαγγελικές περικοπές εξιστορούν την πορεία του Θεανθρώπου προς τον Γολγοθά, τα σήμαντρα ηχούν πένθιμα, σχεδόν απόκοσμα, μοναχοί και πιστοί συμμετέχουν στο Θείο δράμα βιώνοντας μια ανάταση ψυχική και πνευματική.
Τη Μεγάλη Παρασκευή οι επιτάφιοι στολίζονται διακριτικά και χωρίς το σύνηθες κουβούκλιο. Οι αγιογραφίες μοιάζουν να ζωντανεύουν κάτω από το χλωμό φως των κεριών. Άρωμα από λιβάνι και πασχαλιά γεμίζει την ατμόσφαιρα. Η κατάνυξη και η ευλάβεια είναι διάχυτη σ’ ολόκληρο το εκκλησίασμα. Τα κεφάλια γέρνουν ταπεινά ενώ οι ψυχές ανυψώνονται σε μια κατακόρυφη πορεία προς τον ουρανό.
Ανήμερα το Πάσχα αλλά και τις μέρες που ακολουθούν αξίζει να βρεθείτε στην Καλαμπάκα για τα «πασχαλόγιορτα», όπου η λαϊκή παράδοση παίρνει τη σκυτάλη. Οι αυλές μοσχομυρίζουν από τον οβελία που ψήνεται στα κλήματα. Οι πασπαλιάρες (πίτες από καλαμποκάλευρο ψημένες στη γάστρα) και το μπασιορντί (χοιρινό διατηρημένο στο λίπος του) είναι τα απαραίτητα πασχαλινά εδεσματα που συνοδεύουν την ατέλειωτη οινοποσία, το γλέντι και το χορό.
* Αναλυτικό φωτορεπορτάζ στην έντυπη έκδοση.
