«Νησί των Μεγάλων Θεών» αποκαλούσαν τη Σαμοθράκη στην αρχαιότητα. Γνωστό για την τέλεση μυστηρίων των Μεγάλων Θεών καθώς και για το διάσημο άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης, το βορειανατολικό νησί του Αιγαίου πελάγους διαθέτει, εκτός από άγρια όψη, πανέμορφα τοπία και τεράστιο αρχαιολογικό πλούτο. Το φυσικό της τοπίο συνθέτουν το επιβλητικό όρος Σάος (1.611 μ.), η λιμνοθάλασσα του Αγίου Ανδρέα, οι πηγές, οι καταρράκτες και οι μικρές λίμνες (βάθρες) καθώς και τα δάση με τα πλατάνια. Το ενδιαφέρον των επισκεπτών προσελκύουν, επίσης, οι παραδοσιακοί οικισμοί (με σημαντικότερο αυτόν της Χώρας), οι ιαματικές πηγές, τα μεσαιωνικά μνημεία και, οπωσδήποτε, ο φημισμένος αρχαιολογικός χώρος της Παλαιόπολης. Η Σαμοθράκη έχει έκταση 184 τ. χλμ., μήκος ακτών 58 χλμ. και πληθυσμό 3000 κατοίκους. Στη Σαμοθράκη θα φτάσετε με πλοίο από το Λαύριο, την Καβάλα και την Αλεξανδρούπολη ή αεροπορικώς από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» της Αθήνας.
Οι πρώτοι κάτοικοι της Σαμοθράκης ήταν Κάρες και στη συνέχεια Θράκες, οι οποίοι, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή κατά τους ύστερους νεολιθικούς χρόνους και την εποχή του χαλκού. Την περίοδο της Ρωμαιοκρατίας το νησί ήταν ιερό. Στους αιώνες που ακολούθησαν, η Σαμοθράκη βρέθηκε κάτω από την κυριαρχία των Γατελούζων, των Ενετών και των Τούρκων, οι οποίοι και την κατέστρεψαν, το Σεπτέμβριο του 1821. Το νησί απελευθερώθηκε τον Οκτώβριο του 1912.
Χώρα
Χαρακτηρισμένη ως παραδοσιακός οικισμός, η πρωτεύουσα του νησιού γοητεύει με την αρχιτεκτονική των σπιτιών της και τα πλακόστρωτα δρομάκια της. Η αμφιθεατρική οικοδόμησή της στις ΒΔ πλαγιές του Σάου ήταν αποτέλεσμα της προσπάθειας των παλαιότερων κατοίκων της να προστατευτούν από πειρατικές επιδρομές. Οι σημερινοί κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία και τον τουρισμό.
Περίπατος στην Χώρα
• Στο ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου (1875), προστάτιδας του νησιού. Εκτός από αξιόλογες εικόνες, περιλαμβάνει τις κάρες των Αγίων Πέντε Νεομαρτύρων του νησιού.
• Στον πύργο της μεσαιωνικής περιόδου, απομεινάρι της κυριαρχίας των Γατελούζων, που βρίσκεται σε ύψωμα.
• Στο Λαογραφικό Μουσείο, στο οποίο, μεταξύ άλλων, θα δείτε αντικείμενα από την αγροτική ζωή, οικιακά σκεύη, εργαλεία, κεντήματα, υφαντά και φωτογραφικό υλικό.
• Στη Δημοτική Βιβλιοθήκη και στο Πνευματικό Κέντρο, στο οποίο πραγματοποιούνται διάφορες εκδηλώσεις. Στον χώρο λειτουργεί η βιβλιοθήκη του λόγιου-ιατροφιλοσόφου Νικολάου Φαρδύ, ο οποίος καταγόταν από το νησί.
• Στο εργαστήριο κεραμικής και στον παραδοσιακό φούρνο ο οποίος φημίζεται για τα επτάζυμάτου.
• Στο ξωκλήσι της Παναγίας (Παναγούδα), που βρίσκεται στη διαδρομή Χώρα- Παλαιόπολη.
Εκδηλώσεις
• Εκδηλώσεις μνήμης για το ολοκαύτωμα των κατοίκων του νησιού από τους Τούρκους το 1821, την 1η Σεπτεμβρίου.
• Επέτειος της απελευθέρωσης του νησιού, κάθε Οκτώβριο.
• Εορτασμός της μνήμης των Πέντε Νεομαρτύρων του νησιού, την Κυριακή του Οωμά.
• Πανηγύρι της Παναγίας τον Δεκαπενταύγουστο.
• «Καβείρια», καλοκαιρινές πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Χρήσιμα τηλέφωνα
•Δήμος Σαμοθράκης: 25513-50.800/811
•Τουριστικό Περίπτερο Δήμου: 25510-89.272
•Αστυνομία: 25510-41.203
•Κέντρο Υγείας: 25513-41.203
•Λαογραφικό Μουσείο: 25510-41.227
Διαδρομές στο νησί
Νότια
Αλώνια
Χτισμένα σε χαμηλούς λόφους, τα Αλώνια είναι ένα αγροτικό χωριό με παραδοσιακό χρώμα. Στην περιοχή αξίζει να δείτε την εκκλησία του Αγίου Μοδέστου και τη Μονή του Αγίου Αθανασίου, η οποία υπήρξε μετόχι της Μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους. Απέχουν 3 χλμ. ΝΔ από τη Χώρα.
Λάκκωμα
Αγροτικό χωριό με παραδοσιακό χαρακτήρα. Αξίζει να δείτε το Φαράγγι του Ξηροποτόμου, κοντά στον ομώνυμο οικισμό, καθώς και τον παραδοσιακό νερόμυλο. Απέχει 10 χλμ. Ν από τη Χώρα.
Προφήτης Ηλίας
Χτισμένος σε υψόμετρο 300 μ., με μαγευτική θέα στο νότιο τμήμα του νησιού, ο Προφήτης Ηλίας είναι ένα όμορφο χωριό με πολλά πλατάνια. Κοντά στο ομώνυμο ξωκλήσι, στη θέση «Μάνταλ Παναγιά» βρίσκεται υπαίθριο ιερό, αφιερωμένο -πιθανόν- στη «Μεγάλη Μητέρα», την κύρια θεότητα του νησιού. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως αφιερώματα που χρονολογούνται στο τέλος του 8ου αι. π.Χ. έως και τον 2ο αι. μ.Χ. Εκτός από το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία, αξίζει να δείτε την εκκλησία των Εισοδίων της Θεοτόκου, που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού. Απέχει 13 χλμ. ΝΑ από τη Χώρα.
Παχιά Άμμος
Ο οικισμός φημίζεται για την όμορφη αμμουδερή του παραλία στο νότιο άκρο. Πάνω σε βράχο δεσπόζει το ξωκλήσι της Παναγίας της Κρημνιώ τισσας, προσφέροντας μαγευτική θέα στην παραλία της Παχιάς Άμμου. Απέχει 18 χλμ. ΝΑ από τη Χώρα.
Βόρεια
Παλαιόπολη
Παραλιακός οικισμός με μόλις 25 κατοίκους. Η Παλαιόπολη είναι γνωστή για τα αρχαιολογικά της ευρήματα και αποτελεί πόλο έλξης πολλών επισκεπτών. Απέχει 4 χλμ. Β από τη Χώρα.
Αξίζει να δείτε
• Το ιερό των Μεγάλων Θεών, αφιερωμένο στη λατρεία και την τέλεση των μυστηρίων των Μεγάλων Θεών (Κάβειρων). Η θρησκευτική δραστηριότητα στον χώρο διήρκεσε από τον 7ο αι. π.Χ. έως τα τέλη του 4ου αι. μ.Χ. Από τα σημαντικότερα μνημεία του αρχαιολογικού χώρου ξεχωρίζουν το Πρόπυλο του Πτολεμαίου Β', αφιέρωμα του Αιγυπτίου βασιλιά στους Μεγάλους Θεούς (285-281 π.Χ.), ο Ιερός Κύκλος, κυκλικός χώρος για όρθιους θεατές (τέλη 5ου-αρχές4ου αι. π.Χ.), το τετράγωνο αναθηματικό μνημείο του Φιλίππου του Αριδαίου και του Αλεξάνδρου Δ' (323-316 π.Χ), το Ανάκτορο, όπου γινόταν η μύηση στον πρώτο βαθμό των Μυστηρί¬ων (1ος αι. μ.Χ.), ο Θόλος της Αρσινόης (Αρσινόειον), αφιέρωμα στους Μεγάλους Θεούς (288-281 π.Χ.), το Τέμενος, μεγάλο μαρμάρινο κτίριο με κεντρική θέση στη λα¬τρεία των Μεγάλων Θεών (περίπου του 340 π.Χ.), το Ιερόν, όπου τελούνταν η Εποπτεία (ο δεύτερος βαθμός μύησης, 325-150 π.Χ.), η Στοά, που εξυπηρετούσε τη στέγαση των επισκεπτών του ιερού (α' μισό του 3ου αι. π.Χ.) και το Μνημείο της Νίκης, όπου ήταν τοποθετημένο το άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης, πάνω σε πλώρη πλοίου (πρώιμος 2ος αι. π.Χ.).
• Το Αρχαιολογικό Μουσείο (τηλ. 25510- 41.474), με τα σημαντικά ευρήματα από τον αρχαιολογικό χώρο.
• Την τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, του 5ου-6ου αι., από την οποία σώζονται ελάχιστα ίχνη θεμελίωσης.
• Τις μεσαιωνικές οχυρώσεις των Γατε λούζων (1431-1433). Οι πύργοι δεσπόζουν σε ύψωμα με θέα στη θάλασσα.
Εκδηλώσεις
• Πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής, στις 26 Ιουλίου.
Δραστηριότητες
• Κολύμπι στις παραλίες της περιοχής.
Άνω Καρυώτες - Κάτω Καρυώτες
Κοντά στους πρόποδες του όρους Σάος, σε κατάφυτη περιοχή, βρίσκονται οι Άνω και οι Κάτω Καρυώτες, χωριά με ελάχιστους κατοίκους. Απέχουν 10 χλμ. και 8,5 χλμ. ΒΑ από τη Χώρα, αντίστοιχα.
Θέρμα
Το όνομά τους προέρχεται από τις ζεστές θειούχες πηγές της περιοχής, οι οποίες είναι γνωστές για τις ιδιότητές τους από τους βυζαντινούς χρόνους. Ολόκληρη η περιοχή είναι κατάφυτη με πλατάνια, καστανιές, κουμαριές και μυρτιές, ιδιαίτερα στην κοιλάδα του ποταμού Φονιά όπου υπάρχουν και πολλές βάθρες. Από το μικρό λιμάνι του νησιού ξεκινούν εκδρομικά σκάφη για μια θαλάσσια περιήγηση στα νότια παράλια του νησιού. Απέχουν 12 χλμ. ΒΑ από τη Χώρα.
Αξίζει να δείτε
• Τη «Γριά Βάθρα», μια πανέμορφη περιοχή με άφθονα νερά και πλούσια βλάστηση.
• Τον αρχαιολογικό χώρο σε μικρό λόφο, στη θέση «Κεραμιδαριά».
• Τη Μονή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, από την οποία σώζεται τμήμα του ερειπωμένου καθολικού. Υπήρξε μετόχι της Μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους.
• Τους γεωλογικούς σχηματισμούς στη θέση «Της Γριάς τα Πανιά», τις παραλίες Γιάλι και Βάτο, καθώς και τον καταρράκτη «Κρεμαστά Νερά», με εκδρομικό σκάφος που κάνει θαλάσσιες περιηγήσεις, στη ΝΑ πλευρά του νησιού.
Εκδηλώσεις
• Πανηγύρια της Αναλήψεως και της Παναγίας τον Δεκαπενταύγουστο.
Δραστηριότητες
• Λουτροθεραπεία στις ιαματικές πηγές Θερμών (τηλ. 25510-98229), οι οποίες διαθέτουν υδροθεραπευτήριο κατάλληλο για αρθριτικές δέρματα και γυναικολογικές παθήσεις οστεοπάθειες και ποσιθεραπεία για παθήσεις ήπατος νεφρών κ.ά.
• Πεζοπορία προς την κορυφή Φεγγάρι του όρους Σάος.
• Αναρρίχηση και canyoning.
• Κολύμπι στις παραλίες της περιοχής και με εκδρομικό σκάφος, στις παραλίες Γιάλι και Βάτο.
Ανατολικά
Άνω Μεριά
Αποτελείται από τους διάσπαρτους μικρούς συνοικισμούς Ισώματα, Μνημόρια, Ρεμπουτσάδικα και Κερασιά. Απέχει 18,5 χλμ. Α από τη Χώρα.
Αξίζει να δείτε
• Την κοιλάδα και τους καταρράκτες του ποταμού Φονιά.
• Τον μεσαιωνικό πύργο του Φονιά, από την εποχή των Γατελούζων, κοντά στις εκβολές του ποταμού.
• Το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, στην ακρογιαλιά της περιοχής.
Δραστηριότητες
• Κολύμπι στους Κήπους και στις παραλίες της περιοχής.
• Αξίζει να κάνετε την παραποτάμια διαδρομή από τις εκβολές του ποταμού Φονιά προς τους καταρράκτες. Στον πρώτο (Κλείδωση) φτάνετε ύστερα από 45 λεπτά. Στη λίμνη του μπορείτε να κολυμπήσετε. Εάν θέλετε, μπορείτε να συνεχίσετε για τον δεύτερο καταρράκτη (φτάνετε σε 30 λεπτά), με μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας, ενώ για να φτάσετε στους επόμενους απαιτείται κατάλληλος εξοπλισμός και ορειβατική πείρα.
Δυτικά
Καμαριώτισσα
Είναι το λιμάνι του νησιού, με αρκετή τουριστική κίνηση. Στα αξιοθέατά της περιλαμβάνεται η εκκλησία της Παναγίας της Καμαριώτισσας με το φημισμένο πανηγύρι την Πέμπτη του Πάσχα, η μικρή λιμνοθάλασσα του Αγίου Ανδρέα με το ομώνυμο εκκλησάκι κοντά στον υγροβιότοπο και το αιολικό πάρκο με τις ανεμογεννήτριες. Απέχει 5 χλμ. Δ από τη Χώρα.
Χρήσιμα τηλέφωνα
Λιμεναρχείο: 25510-41.305
