Δικαίως. Η συγκεκριμένη γλωσσική αναφορά φέρνει σκληρές αναμνήσεις στους παλιότερους και ανασύρει δυσάρεστες γνώσεις σε όσους από τους νεότερους γνωρίζουν. Κι αυτό γιατί η μικρή αυτή ασιατική χώρα, παρόλο που βρίσκεται χιλιόμετρα μακριά, σε μια χερσόνησο που φέρει το όνομά της και βρίσκεται απέναντι από την νησιωτική Ιαπωνία και την Κίνα, έχει συνδεθεί στο ελληνικό υποσυνείδητο με έναν αιματηρό πόλεμο που διχοτόμησε μια χώρα, χώρισε ένα λαό και στον οποίο συμμετείχαν περίπου 5000 Έλληνες στρατιώτες. Ο πόλεμος διήρκησε τρία χρόνια. Από το 1950-1953 και άφησε πίσω του μια φυλακή από τη μία (Βόρεια Κορέα) και ένα σύγχρονο κράτος, που αναγεννήθηκε από τις στάχτες του στην κυριολεξία, από την άλλη (Νότια Κορέα). Όντως, η πρωτεύουσα Σεούλ ισοπεδώθηκε κατά την κατάληψή της από τα βορειο-κορεατικά στρατεύματα, που έφτασαν μέχρι το Μπουσάν στο νότο, μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την αποχώρηση του αμερικάνικου στόλου από την περιοχή.
Στην Κορέα, λοιπόν, αδερφές μου (εντάξει κι αδέρφια), στην Κορέα! Στη Νότια όμως. Όχι στην άλλη, τη Βόρεια, γιατί όταν ταξιδεύω θέλω ακόμη να επιστρέφω! Στη Νότια και στην πρωτεύουσά της, τη Σεούλ, μια μεγαλούπολη των 25 εκατομμυρίων κατοίκων, μια μητρόπολη στην κυριολεξία, αφού κουβαλά πάνω της σχεδόν τον μισό πληθυσμό της χώρας (51 και κάτι εκατομμύρια στο σύνολο). Στη Σεούλ από περιέργεια να δω πώς μια χώρα ξεπερνά τον εμφύλιο σπαραγμό, πώς το χάσμα το γεμίζει με άνθη (κατά τον ποιητή). Τι μπορεί να φυτρώσει σε κάθε οικόπεδο, όταν το χωρίσει στη μέση ένα συρματόπλεγμα. Στη Σεούλ, από θαυμασμό γιατί παλιότερα διάβασα ότι οι Times της Νέας Υόρκης τη χαρακτήρισαν No1 πόλη για να επισκεφτεί κανείς! Και κάτι τέτοια δεν τα ξεχνώ με τίποτε!
Έξι ώρες και κάτι χρόνια μπροστά, βρίσκεται η μισή κορεατική χερσόνησος! Αν το μπροστά και η πρόοδος βέβαια είναι η οργάνωση, η μεθοδικότητα, η ανάπτυξη αλλά και η απόλυτη καθαριότητα, ο σεβασμός στους ανθρώπους και στο περιβάλλον, η ευγένεια, η φιλικότητα, η εξυπηρέτηση. Μια πολυπληθέστατη αστική κοινωνία εργάζεται και μετακινείται καθημερινά σε υπέργεια και υπόγεια δίκτυα σαν ακάματοι τερμίτες και αεικίνητες μέλισσες. Χωρίς να αγγίζονται, χωρίς να κοιτιούνται εξαιτίας της κουλτούρας τους, λαμβάνουν τη θέση τους στο μετρό απρόσκοπτα είτε έχουν προβλήματα όρασης ή όχι, είτε έχουν κινητικές δυσκολίες είτε όχι, είτε έχουν ζητήματα ακοής είτε όχι. Το τεράστιο δίκτυο του Μετρό (το μεγαλύτερο στον κόσμο με 1000 περίπου χιλιόμετρα γραμμών μακριά από το δεύτερο της Σαγκάης που έχει τα μισά), των υπέργειων και υπόγειων σιδηροδρόμων έχει τις απαντήσεις για το «Σε ποιο μέρος θέλω να πάω;» ερώτημα, σε όποια κατηγορία αναξιοπαθούντων πολιτών κι αν ανήκεις. Το τρένο αναγγέλλεται με ηχητικά και ακουστικά σήματα, οι επιβάτες περιμένουν για να εισέλθουν στη σειρά στοιχισμένοι σε ανοιχτό V, ο ένας πίσω απ’ τον άλλον, αφού βγουν πρώτα οι εξερχόμενοι. Πάλι χωρίς να κοιτιούνται, πάντα χωρίς να σπρώχνονται. Ενώ στην εικόνα του ο χάρτης του μετρό προκαλεί την απόγνωση που νιώθει κάποιος που ξέρει μόνο την προπαίδεια, όταν αντικρίζει μια συνάρτηση στατιστικής, για να χαθείς πρέπει να έχεις νοημοσύνη γυρίνου! Χρωματιστές πατούσες σε οδηγούν στις αντίστοιχου χρώματος γραμμές στους κόμβους μετεπιβίβασης. Δεν έχεις παρά να περπατάς , ως άλλος κοντορεβιθούλης, πάνω τους! Κατά τη διαδρομή ο καθένας βρίσκεται στον κόσμο του παρακολουθώντας από κόμικς, μέχρι κονσέρτα κλασσικής μουσικής στο κινητό του κι αν πρόκειται για γυναίκες η ματιά τους πάντα συναντά τον καθρέπτη και το χέρι τους αυτό το αδιόρατο σπυράκι στο πρόσωπο. Η τελευταία ρυτίδα στην κορεάτισσα γυναίκα πέθανε από μοναξιά, η εμμονή τους με τη φροντίδα του προσώπου δεν περιγράφεται!
Όταν αυτοί οι τερμίτες εξέρχονται από τα υπόγεια λαγούμια τους και τις δαιδαλώδεις στοές τους αντικρίζουν μια πεντακάθαρη πόλη, γιατί αυτοί τη διατηρούν τέτοια, ξεκουράζονται στα αστικά και περιαστικά πάρκα, τα οποία καταμεσής της πόλης είναι οάσεις πράσινου με καλαισθησία διαφημιστικού πλάνου και άγρια ζωή ζωολογικού κήπου. Α, και στα οποία πάρκα, όπως και στους πεζόδρομους απαγορεύεται το κάπνισμα (και γω, που νοστάλγησα να φάω ένα σουβλάκι εισπνέοντας τον καπνό του διπλανού νταλκαδιάρη, έμεινα με τη στέρηση, τέτοιο πράγμα εκεί είναι απόκοσμο)! Οι, στην κυριολεξία, υποχθόνιοι τύποι της Σεούλ, όταν βγαίνουν στο φως της μέρας παθαίνουν θερμοκρασιακό σοκ, αφού τον Ιούλιο μήνα η υγρασία χτυπάει ταβάνι από τις παρατεταμένες βροχοπτώσεις και η μόνη διαφυγή τους είναι τα αιρ-κοντίσιον στους εσωτερικούς χώρους, η λειτουργία των οποίων χαμηλώνει τη θερμοκρασία υπερβολικά. Είπαμε να δροσιστούμε, αγαπητοί, όχι να παγώσουμε.
Στην πορεία τους προς τη δουλειά, αν συναντήσουν τουρίστα με χάρτη στο χέρι προσφέρονται μόνοι τους να βοηθήσουν, οδηγώντας τον πολλές φορές οι ίδιοι στον προορισμό του, ακόμη κι αν αυτός βρίσκεται στην αντίθετη κατεύθυνση από τον δικό τους. Ταυτόχρονα όμως, απουσιάζει η βλεμματική επαφή, ενώ η μέση κάνει υπερωρίες από τις υποκλίσεις.
Η Σεούλ και η Κορέα έχουν μακραίωνη ιστορία στην οποία εύκολα μπορεί να ανατρέξει κανείς στη σημερινή ηλεκτρονική εποχή, αλλά δεν μπορεί ν αναπτυχθεί εδώ λόγω χώρου. Οι Νοτιοκορεάτες πάντα φροντίζουν να την αναδεικνύουν με πολύ εμπεριστατωμένο και συγκροτημένο τρόπο. Από τα πάμπολλα πανέμορφα εξωτερικά όσο κι εσωτερικά μουσεία, πολλά δεν απαιτούν είσοδο (όπως το Εθνικό τους Μουσείο, το Μουσείο του Κορεατικού Πολέμου και το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης), ενώ τα 5(!) βασιλικά παλάτια της μπορείς να τα επισκεφτείς με το ομαδικό εισιτήριο των 10.000 γουάν (αυτό είναι το νόμισμά τους), περίπου 8 ευρώ. Τα μουσεία, τα παλάτια, τα πάρκα, οι εκθεσιακοί χώροι, δεν χρειάζονται πολλά χρήματα (ή και καθόλου) στην Κορέα. Εξαντλητικό περπάτημα απαιτούν, ομπρέλα για τη βροχή, ειδικά τον Ιούλιο, και αρκετά στεγνά μπλουζάκια γιατί η σχεδόν ανυπόφορη υγρασία θα τα μουσκέψει όλα πολύ γρήγορα. Θα θαυμάσεις όμως, τόσο την κορεατική παραδοσιακή (κι όχι μόνο) αρχιτεκτονική, όσο και τη φυσική αρμονία στους μυστικούς κήπους των παλατιών.
Όσο επεκτάθηκαν στα υπόγεια της γης τους, άλλο τόσο οι Κορεάτες αναπτύχθηκαν κάθετα προς τον ουρανό. Εκεί βρίσκεται το Lotte tower , το πέμπτο ψηλότερο κτίριο στον κόσμο, που από τον 123ο όροφό του έχεις πανοραμική θέα της πόλης, η οποία όμως δεν καλύπτει όλη την περιφέρεια της Σεούλ και δε σε εντυπωσιάζει τόσο λόγω περιορισμένης ορατότητας εξαιτίας της υγρασίας. Σε τρελαίνει αντίθετα περισσότερο ότι κάνεις την ανάγκη σου πάνω σε ένα i-pad ουσιαστικά, αφού το καπάκι της τουαλέτας είναι ηλεκτρονικό και στηρίζει λειτουργίες που δεν μπορείς να φανταστείς και αφορούν αποκλειστικά στον πισινό σου. Τεχνολογία του κ…., στην κυριολεξία, με το συμπάθιο. Όπως και να έχει, τις τουαλέτες τους δεν πρέπει να τις επισκέπτονται και συχνά (κρίμα γιατί είναι και πεντακάθαρες), αφού η κατανάλωση φαγητού είναι μετρημένη, απουσιάζουν δε οι υδατάνθρακες (ελάχιστο μόνο ρύζι και νουντλς), τα τυριά και τα γλυκά, με αποτέλεσμα να μη συναντάς εύκολα υπέρβαρους και παχύσαρκους ανθρώπους, ακόμη κι ηλικιωμένους. Σκληρή δουλειά και δωρεάν εργασία για τις μεγάλες επιχειρήσεις, τις Jaebeol, που είναι υπεύθυνες για την ανοικοδόμηση της χώρας χαρακτηρίζει τους Κορεάτες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στα ανώτατα κλιμάκια η χώρα δεν έχει πρόβλημα με τη διαφθορά. Samsung, Hyundai, Kia, LG έχουν πάει τη χώρα χρόνια μπροστά αλλά κατά καιρούς εμπλέκονται σε οικονομικά σκάνδαλα παρασέρνοντας και τους κορυφαίους πολιτικούς της χώρας.
Η Νότια Κορέα δεν εξάγει όμως μόνο αυτοκίνητα, ηλεκτρονικά, καλλυντικά και Κ-Ροp art στα κοριτσάκια κυρίως της Ασίας, αλλά «πουλά» επίσης το σημαντικότερο πρόβλημά της, τη διχοτόμηση της πατρίδας της με έναν πολύ οργανωμένο τρόπο. Εκμεταλλευόμενη τη συνεχιζόμενη ένταση στην περιοχή, η οποία έχει λάβει εδώ και χρόνια διεθνείς διαστάσεις, προτείνει στους τουρίστες της οργανωμένες εκδρομές στην DMZ, την αποστρατικοποιημένη ζώνη (μήκους 241 και πλάτους 4 χιλιομέτρων) και τα οργανωμένα γκρουπ, σαν να βρίσκονται σε γραμμή παραγωγής γεμίζουν αμφιθέατρα στα σύνορα για ενημέρωση, βλέπουν μισο-φτιαγμένες γέφυρες που σταμάτησε ο πόλεμος, μισογκρεμισμένες επίσης γέφυρες που κατέστρεψε ο πόλεμος, βομβαρδισμένα τρένα, σιδηροδρομικούς σταθμούς-φαντάσματα, βορειο-κορεατικά τούνελ που ανακαλύφθηκαν τυχαία, τη σημαία της Β. Κορέας από 3 χιλιόμετρα μακριά (κάτι πολύ εύκολο αφού ζυγίζει 300 κιλά και βρίσκεται σε πύργο 160 μέτρων), τους χώρους διαπραγμάτευσης, κλπ. Σε ένα συνεχές ροτέισιον (ελληνικά: εναλλαγή), σαν να παίζεται ένα διαφορετικό παιχνίδι βόλεϊ, το ένα πούλμαν φεύγει, το άλλο έρχεται. Στο τέλος όλοι κρατάνε τσάντα με αναμνηστικά της DMZ , από μπλουζάκια , ως sozu (το δικό τους τσίπουρο) μέχρι και σοκολατάκια με 70% κακάο τα πάντα με το λογότυπο (DMZ) φαρδιά-πλατιά τυπωμένο. Οι δύσμοιροι Βορειο-κορεάτες βρίσκονται σε μια φυλακή και οι νότιοι αδερφοί τους περιφέρουν τουρίστες με φωτογραφικές μηχανές έξω από τα κάγκελα σαν να πρόκειται για ζωολογικό κήπο. Μεταξύ μας όμως, μια ανατριχίλα στη θέα του Βορειο-κορεάτη φρουρού, σε πραγματικό χρόνο, να το ομολογήσω, την ένιωσα. Ευτυχώς, γι’ αυτό πήγα εκεί!
Το ταξίδι είναι σαν τη συζήτηση, αν την ξεκινάς χωρίς καμιά διάθεση ν’ αλλάξεις γνώμη, καλύτερα να μην την κάνεις. Αν είναι να κατηγορείς επιπόλαια και άκριτα τον τρόπο ζωής των άλλων (τι ρομποτάκια είναι αυτά;), το φαγητό τους (ποια νούντλς, να είχα ένα μουσακά...), το ντύσιμό τους (τι φοράνε τα ούφο, σαντάλια με κάλτσες;) καλύτερα μείνε στην ξαπλώστρα και παρήγγειλε μια δεύτερη μπύρα. Πιο φτηνά θα σου βγει. Το ταξίδι ή τη συζήτηση πρέπει πρωτίστως να τα κάνεις για να αλλάξεις τον εαυτό σου (να γίνεις καλύτερος) κι όχι τον άλλον.
Τέλος, σε δύσκολους καιρούς, ξέρω το να κάνεις αυτή την …κουβέντα, αυτό το ταξίδι μπορεί να είναι δύσκολο για σένα, κι αν τα καταφέρεις να είναι προκλητικό για τους άλλους. Σκέψου όμως, ότι αν ταξιδεύεις μόνος κι όχι με τα πανάκριβα οργανωμένα πακέτα, αν το προγραμματίζεις από καιρό, αν το μόνο κριτήριο στο hostel είναι η καθαριότητα και το κρεβάτι κι αν πληρώνεις ΕΝΦΙΑ 25 ευρώ, ίσως το καταφέρεις. Θα πρέπει όμως να είσαι προετοιμασμένος για το πιο ωραίο ριζότο θαλασσινών (με γαρίδες, μύδια, χτένια, κυδώνια) με 4,5 ευρώ, τις πιο απροσδόκητες παρέες εντελώς τζάμπα, τον πιο γλυκό ύπνο από νωρίς γιατί διαλύθηκες από το περπάτημα όλη μέρα, αλλά και τα πιο ορθάνοιχτα μάτια, τα δικά σου, (ελπίζω και μυαλό), από την έκπληξη και το θαυμασμό στο νέο, το τρελό, το απίθανο! Είσαι έτοιμος; Έφυγες! Όχι; Ε, τότε πιες μια ακόμη μπύρα!
Του Δημήτρη Παπαχατζόπουλου
