Η διαδρομή κουραστική, πολύωρη, για τα 500 χιλιόμετρα που πρέπει να διανύσει ο επισκέπτης από το Κάιρο, αλλά τον αποζημιώνει, με το εκπληκτικό θέαμα που αντικρίζει, στην τραχιά από άμμο και γρανίτη γη, το οχυρωμένο μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης, μαζί με τα μικρότερα μοναστήρια της Φαράν και της Ραϊθούς, στο ιδιόμορφο αυτό σταυροδρόμι των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών, μέσα στην απεραντοσύνη της ερήμου, όπου γράφτηκε η ιστορία, παραδόξως, με γενναιοδωρία.
Οι σκληρές συνθήκες του Σιναϊτικού χώρου, λένε οι μοναχοί, έδιναν από τον 3ο αιώνα μ.Χ. τη δυνατότητα στους ασκητές να επιτύχουν μία υψηλής ποιότητας πνευματική ζωή, που είχε κύριο στόχο την κάθαρση και μυστική ένωση της ψυχής με την Τριαδική Θεότητα, μέσα από μία έντονη μυστηριακή ζωή. Έτσι δημιουργήθηκαν μικρές μοναστικές κοινότητες σε ιερούς τόπους στους πρόποδες του όρους Χωρήβ, όπου έλαβε ο Μωυσής τις Δέκα Εντολές, όπως και στον τόπο της φλεγόμενης βάτου όπου η Αγία Ελένη έκτισε τον μικρό ναό της Θεοτόκου, το 330 μ.Χ κι έναν πύργο, ως καταφύγιο των μοναχών από επιδρομές.
Από τον 6ο αιώνα μέχρι και σήμερα η Μονή δεσπόζει μεγαλόπρεπη στα 6.500 τετραγωνικά μέτρα που περιβάλλουν τα φρουριακά τείχη που χτίστηκαν μαζί μ’ ένα μεγάλο ναό, το Καθολικό, και τα κελιά των μοναχών, γύρω από τα κτίσματα της Αγ. Ελένης, κατά διαταγή του Ιουστινιανού, κάτω από τα τρία καθαγιασμένα βουνά τα οποία αγγίζουν τα 2.500 μέτρα, της Αγίας Αικατερίνης, του Χωρήβ και της Αγίας Επιστήμης.
Από τότε, το οχυρωμένο μοναστήρι, που γεννήθηκε χάρη στην επιμονή των μοναχών, οι οποίοι ασκήτευαν στην σκληρή αυτή γη δοκιμάζοντας τις επίγειες αντοχές τους στην αναζήτηση του θείου, έγινε μάρτυρας της Ιστορίας στο διάβα του μέσα στους αιώνες παραμένοντας μία ανέπαφη χριστιανική όαση.
Στην επιβίωση της Μονής συνέβαλε ο περίφημος «αχτιμανές», η εντολή-διαθήκη του Μωάμεθ, που σαν υπογραφή φέρει αποτύπωμα της παλάμης του και διατάζει την προστασία και την απαλλαγή της από φόρους, τον 7ο αιώνα -που θα ακολουθήσουν αργότερα και οι Άραβες καλίφες, οι Τούρκοι σουλτάνοι, αλλά και ο Ναπολέων. Την ίδια περίπου περίοδο θα βρεθεί και το ιερό λείψανο της μεγαλομάρτυρος Αγίας Αικατερίνης που θα μεταφερθεί στο Καθολικό.
Η Αγία Αικατερίνη, προστάτιδα της Μονής, ήταν μια πλούσια κόρη από την Αλεξάνδρεια που, σύμφωνα με την παράδοση, τον 3ο αιώνα, ασπάστηκε τον Χριστιανισμό και αποκεφαλίστηκε μετά από βασανισμό, αρνούμενη να απαρνηθεί την πίστη της. Η ύπαρξη του λειψάνου, που άγγελοι, όπως λένε, μετέφεραν στο ψηλότερο βουνό του Σινά, αποκαλύφθηκε λίγους αιώνες μετά με όνειρο στους μοναχούς που έδωσαν το όνομά της στη Μονή.
Όλοι οι προσκυνητές σήμερα έχουν τη δυνατότητα να προσκυνήσουν τα λείψανα της Αγίας μετά το πέρας των ακολουθιών, όταν εκτίθενται για προσκύνηση και δίδεται σε κάθε προσκυνητή ως ευλογία το αργυρό δακτυλίδι που συμβολίζει τον πνευματικό αρραβώνα της Αγίας με το Χριστό και τον σύνδεσμο κάθε προσκυνητή με τη Μονή, θεωρείται δε μεγάλο φυλακτό το οποίο οι προσκυνητές συνήθως το φορούν δια βίου.
Με τη διέλευση των Σταυροφόρων από το Σινά, τον 12ο αιώνα, θα διαδοθεί η ευλάβεια της Αγ. Αικατερίνης στη Δύση και η σημασία της Μονής σε σημείο οι χριστιανοί βασιλείς της Ευρώπης να συμβάλλουν οικονομικά στην συντήρηση κτισμάτων της σε διάφορα μέρη του κόσμου. Άξια λόγου είναι η πολιτιστική και εκπαιδευτική δράση της Μονής, κατά τον 17ο αιώνα, εκτός Σινά, στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα. Η φήμη της την έθεσε και υπό την προστασία του Μέγα Ναπολέοντα, στα τέλη του 18ου αιώνα, όταν αυτός κατέλαβε την Αίγυπτο.
Στη μακροβιότητα της Μονής συνέβαλαν όμως και οι ίδιοι οι μοναχοί που διατήρησαν μία αμερόληπτη, ουδέτερη στάση προς όλους τους κατακτητές, αναπτύσσοντας παράλληλα μία θαυμαστή ανεξάρτητη πνευματική ζωή του ορθόδοξου ελληνισμού. Αυτή είναι που αναγνωρίζεται σήμερα με θαυμασμό μέσα από τον πνευματικό και πολιτιστικό της πλούτο. Φαίνεται σαν κάτι ξεχωριστό, αλλά και είναι καθώς διέπεται από ένα ιδιαίτερο ανεξάρτητο εκκλησιαστικό καθεστώς, ως Ιερά Αυτόνομος Αυτοκρατορική Μονή και Αρχιεπισκοπή Θεοβαδίστου Όρους Σινά, με την εκλογή από τη Σιναϊτική Αδελφότητα, του Αρχιεπισκόπου και Ηγούμενου και την χειροτονία του μόνο από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων. Από το 1973 Ηγούμενος είναι ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός, κατά κόσμον Δημήτριος Σαμαρτζής, ένας ξεχωριστός, δραστήριος δεσπότης που άνοιξε διαύλους επικοινωνίας της Μονής με τον έξω κόσμο.
Από το κατώφλι της Μονής της Αγίας Αικατερίνης δίνεται η αίσθηση ενός μεσαιωνικού χωριού. Κτίσματα που αλληλοσυμπληρώνουν το ένα το άλλο, σοκάκια, αψίδες, μικροί περίβολοι, στέγες μυτερές ή θολωτές κάτω από το ψηλό καμπαναριό του Καθολικού και τον μικρό μιναρέ του τεμένους, ξεδιπλώνονται διαδοχικά δίνοντας μέσα από την στενή κτιριακή αταξία μία μοναδική αίσθηση αρμονίας και πνευματισμού. Αλλά η μεγάλη έκπληξη, αυτό το κάτι που συνεπαίρνει σιγά -σιγά τον επισκέπτη, έρχεται αργότερα και είναι σαν να τρυπούν οι εικόνες για να αφήσουν χώρο διείσδυσης στο μυστήριο τις ουσίας τους: το θείο, που εμπότισε τις καρδιές απλών ανθρώπων με σθένος, την τεράστια πολιτιστική κληρονομιά που περικλείει.
Η πρώτη επαφή με την κληρονομιά αυτή, έρχεται στο Καθολικό, τον κυρίως ναό της Μονής, μία ζεστή Βασιλική, μουσειακής αξίας. Μόλις ο προσκυνητής διαβεί την ξυλόγλυπτη πόρτα του 6ου αιώνα, βλέπει απέναντί του το εκπληκτικό ξυλόγλυπτο χρυσό τέμπλο με τις παλιές βυζαντινές εικόνες του Χριστού, της Παρθένου, της Αγίας Αικατερίνης και του Ευαγγελιστή Ιωάννη. Πάνω του ένας τεράστιος σταυρός με τον Εσταυρωμένο, ενώ στο θόλο του ιερού βήματος, το εκπληκτικό μωσαϊκό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.
ΠΛΟΥΤΟΣ
Η Μονή περικλείει έναν μοναδικό πλούτο στην ιστορία της ορθοδοξίας και όχι μόνο. Χιλιάδες χειρόγραφα κι έντυπα σε πολλές γλώσσες (ελληνικά, αραβικά, γεωργιανά, σλαβικά, αιθιοπικά, λατινικά, περσικά, πολωνικά, αρμενικά, κοπτικά) καθιστούν την βιβλιοθήκη της, μία από τις σπουδαιότερες του κόσμου. Από τις 4.500 των χειρογράφων οι 3.000 είναι στα ελληνικά, ενώ αρκετά χρονολογούνται στην πρώιμη βυζαντινή εποχή και μεταξύ αυτών ο περίφημος Σιναϊτικός Κώδικας του 4ου αιώνα, ο οποίος βρίσκεται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη και διεκδικείται από τη Μονή.
Αριστουργήματα θεωρούνται και τα εικονογραφημένα χειρόγραφα μετατρέποντας τη Μονή σε θησαυροφυλάκιο ιερών βιβλίων. Σημαντικό τμήμα της ιστορίας της Μονής βρίσκεται μέσα στο αρχείο της, στους αρχειακούς κώδικες, στα διάφορα έγγραφα και τις επιστολές που προέρχονται και από τα πολυάριθμα μετόχια της ανά τον κόσμο ή από εκκλησιαστικούς και κοσμικούς άρχοντες στο πέρασμα των αιώνων.
Όσο για την πινακοθήκη του Σινά δεν υπάρχει δεύτερη ισάξιά της σ’ όλο τον ορθόδοξο κόσμο. Η μοναδικότητα της συλλογής -πάνω από 2.000 εικόνες από τον 6ο μέχρι τον 20ο αιώνα- οφείλεται στο γεγονός ότι είναι η μόνη που διαθέτει εικόνες πριν από τον θρίαμβο της ορθοδοξίας, που μαρτυρούν ότι η παραγωγή εικόνων είχε διατηρηθεί και κατά την εικονοκλαστική περίοδο. Ψηφιδωτά και τοιχογραφίες, αριστουργήματα αργυροχοΐας και χρυσοκέντητων αμφίων, από κάθε γωνιά της γης, καθιστούν τη Μονή ένα μοναδικό φάρο της ορθοδοξίας. Έναν φάρο που φθάνει περισσότερο στην Ελλάδα, όπως και σ’ όλο τον κόσμο, καθώς έχει αναπτυχθεί, τα τελευταία χρόνια, μία γέφυρα επισκεψιμότητας που όλο και περισσότερο μεγαλώνει. Τουλάχιστον 400.000 άνθρωποι κάθε φυλής και θρησκείας επισκέπτονται τη Μονή ετησίως, με αποτέλεσμα να φέρει ανάπτυξη και ευημερία τους Βεδουίνους κατοίκους της περιοχής.
Οι βεδουίνοι, στα βάθη των αιώνων, ήταν οι φύλακες-προστάτες της Μονής, με τους οποίους μοιράζονταν, τα δύσκολα για όλους χρόνια, τα λιγοστά τρόφιμα οι μοναχοί. Σήμερα, ένα μικρό χωριό έχει ανοικοδομηθεί σε απόσταση 2 χιλιομέτρων, ενώ μικρά μαγαζάκια με τουριστικά είδη επιβιώνουν χάρη σ’ αυτήν και τον προσκυνηματικό τουρισμό. Για τους επισκέπτες, άνδρες και γυναίκες, εκτός από τα ξενοδοχεία που έχουν αναπτυχθεί στη γύρω περιοχή, υπάρχουν και οι ξενώνες μέσα στην ίδια τη Μονή, για όσους θέλουν να ζήσουν από κοντά τη κατανυκτική μαγεία που περιβάλλει αυτήν τη μοναδική κόγχη της γης, που από μόνη της, μέσα από την ώχρα του γρανιτένιου τοπίου σε ωθεί να δεις και να αισθανθείς το απέραντο του υπερβολικά μπλε ουρανού ψάχνοντας κάτι παραπάνω.
