Συνέντευξη στη
Μαρίνα Αποστολοπούλου
« Στο πρόσφατο συνέδριό μας αποφασίσαμε να μην ψηφίσουμε για Πρόεδρο Δημοκρατίας, όποιος κι αν είναι ο υποψήφιος που θα προταθεί από τα κόμματα της συγκυβέρνησης. Αυτές τις αποφάσεις οφείλουμε όλοι να υπηρετήσουμε».
Αυτή είναι απάντηση του προέδρου της Δημοκρατικής Αριστεράς Φώτη Κουβέλη, στο πλαίσιο αποκλειστικής συνέντευξής του στην «Ε», στην πρωτοβουλία που ανέλαβαν τρεις βουλευτές του κόμματος-μεταξύ των οποίων και ο Λαρισαίος Θωμάς Ψύρρας-μαζί με λοιπούς ανεξάρτητους για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή.
Ο έμπειρος πολιτικός, «βλέπει», αδυναμία εκλογής Πρόεδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή και προσφυγή στις κάλπες. Παρατηρεί δε ότι η κυβέρνηση έκανε το σφάλμα να «παγιδευτεί» στο γνωστό «success story», αξιοποίησε την κινδυνολογία για λόγους ψηφοθηρικούς και παρέστησε την πιθανότητα μίας πολιτικής αλλαγής ως στοιχείο αποσταθεροποίησης της χώρας. Ο συνδυασμός όλων αυτών, είχε καταστροφικά αποτελέσματα. Ενώ, υπογραμμίζει ότι αν είχε κάνει η κυβέρνηση αποδεκτή την πρόταση της ΔΗΜΑΡ για σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ώστε να επιτευχθεί εθνική συνεννόηση για το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του χρέους, τότε, θα είχε αποκτήσει ένα ισχυρό όπλο στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές.
Όπως επισημαίνει ο κ. Κουβέλης η χώρα χρειάζεται πολιτική αλλαγή και προοδευτική διακυβέρνηση και η Δημοκρατική Αριστερά θα συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση με όλες της τις δυνάμεις. Όσον αφορά δε στα σενάρια περί δικής του πιθανής υποψηφιότητας για την Προεδρία, επαναλαμβάνει τη γνωστή θέση: «Είμαι πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς, κι αυτό που θέλω είναι να συμβάλω με όλες μου τις δυνάμεις στην ανασυγκρότηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού και στην προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου».
Ταυτόχρονα ξεκαθαρίζει ότι η ΔΗΜΑΡ θα κατέβει αυτόνομα στις εκλογές και «δεν πρόκειται να διαχυθεί σε άλλα πολιτικά σχήματα». Αναγνωρίζοντας ότι οι δημοσκοπήσεις δεν ευνοούν το κόμμα του, ο Φ. Κουβέλης εκφράζει ωστόσο τη βεβαιότητα ότι θα αναστραφεί το αρνητικό κλίμα και θα επανέλθει η ΔΗΜΑΡ στο κέντρο των εξελίξεων. Ενώ ερμηνεύοντας τα χαμηλά ποσοστά τα αποδίδει στο ασαφές μήνυμα που εξέπεμπε το κόμμα, στην εσωστρέφεια που το αποδυνάμωσε αλλά και στο «ασφυκτικό επικοινωνιακό περιβάλλον που διαμορφώθηκε εις βάρος μας, όταν έγινε αντιληπτό ότι δεν ήμασταν διατεθειμένοι να αποδεχθούμε τις κατευθύνσεις που κάποιοι είχαν σχεδιάσει για μας και απαιτούσαν να τις ακολουθήσουμε».
Όσον αφορά στη συνάντηση αντιπροσωπειών της ΔΗΜΑΡ και του ΣΥΡΙΖΑ που έγινε την εβδομάδα που πέρασε, ο κ. Κουβέλης αναφέρει: «Με τον ΣΥΡΙΖΑ συζητάμε προγραμματικά, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για την προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου».
Συγκεκριμένα στη συνέντευξή του στην «Ε» ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ επισημαίνει τα ακόλουθα:
Κύριε πρόεδρε,
Να ξεκινήσουμε από την εν εξελίξει διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με τους δανειστές. Κατά την άποψή σας- μια που η ΔΗΜΑΡ υπήρξε εταίρος της κυβέρνησης αυτής- «τι» δεν χειρίστηκε ορθά η κυβέρνηση ώστε να ανακύψει η γνωστή «δυστοκία»;
- Η κυβέρνηση κ. Αποστολοπούλου, εγκλωβίστηκε σε μία αντίληψη διαρκών υποχωρήσεων που ενθάρρυνε τους δανειστές να προβάλουν νέες απαιτήσεις, πολλές από τις οποίες αγγίζουν τη σφαίρα του παραλογισμού. Έκανε επίσης το σφάλμα να οικοδομήσει μια επικοινωνιακή γραμμή – το γνωστό «success story» - στηριγμένη σε υπεραισιοδοξίες και εκτιμήσεις που κατέρρευσαν, με την επιλογή της βεβιασμένης εξόδου στις αγορές. Αξιοποίησε την κινδυνολογία για λόγους ψηφοθηρικούς και παρέστησε την πιθανότητα μιας πολιτικής αλλαγής ως στοιχείο αποσταθεροποίησης της χώρας. Ο συνδυασμός όλων αυτών είχε καταστροφικά αποτελέσματα...
ΠΕΡΙ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗΣ
* Εσείς ως «οπαδός» της συναίνεσης, αποφασίσατε να αποτελέσει η ΔΗΜΑΡ μέρος της αρχικά τρικομματικής κυβέρνησης συνεργασίας, για εθνικούς λόγους. Στην παρούσα φάση, που τα πράγματα είναι επίσης κρίσιμα και οι φωνές για συναίνεση μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης πληθαίνουν, εκτιμάτε ότι θα μπορούσε να υπάρξει συναίνεση μεταξύ των δυο όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει τώρα εκλογές;
- Έχω τονίσει κατ’ επανάληψη ότι συνιστά ανάγκη για τα συμφέροντα της χώρας και των πολιτών η διαμόρφωση ενός ελάχιστου κοινού τόπου μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων για τα μεγάλα και μείζονα που μας απασχολούν. Στο πλαίσιο αυτό, μάλιστα, πρότεινα πρόσφατα, όπως γνωρίζετε, σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ώστε να επιτευχθεί εθνική συνεννόηση για το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του χρέους. Η κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση, κινούμενη από μικροκομματικά ελατήρια. Έκανε μέγα σφάλμα κι έχασε τη δυνατότητα να αποκτήσει ένα ισχυρό όπλο στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές.
«ΟΧΙ» ΓΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟ
* Έχετε δηλώσει ότι η ΔΗΜΑΡ δεν θα ψηφίσει για Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ωστόσο αν ο Πρόεδρος δεν εκλεγεί από την παρούσα Βουλή τότε πάμε σε πρόωρες εκλογές. Σχεδόν αυτόματα διατυπώνεται η απορία γιατί ένα κόμμα όπως η ΔΗΜΑΡ που τα δημοσκοπικά του ποσοστά εδώ και καιρό είναι καθηλωμένα γύρω στο 1% «ρισκάρει» υπέρ της προκήρυξης πρόωρων εκλογών, ενώ υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η παρουσία του στην επομένη Βουλή δεν είναι εξασφαλισμένη;
- Αν η ΔΗΜΑΡ σχεδίαζε τις πολιτικές της κινήσεις με γνώμονα μόνο το στενό κομματικό συμφέρον της, πολλά – και επιτρέψτε μου τον χαρακτηρισμό – σημαντικά δεν θα είχαν συμβεί. Δεν πολιτευόμαστε μ’ αυτόν τον τρόπο και το αποδείξαμε. Η απόφασή μας να μην ψηφίσουμε το πρόσωπο που θα προταθεί από τα κόμματα που συγκυβερνούν για Πρόεδρο της Δημοκρατίας, συνδέεται με την ακλόνητη πεποίθησή μας ότι οι πολιτικές που ασκούνται θα πρέπει να αλλάξουν. Και πρέπει να αλλάξουν γιατί βυθίζουν την κοινωνία στην απόγνωση και την οικονομία στην ύφεση. Η χώρα χρειάζεται πολιτική αλλαγή και η Δημοκρατική Αριστερά θα συμβάλει σ’ αυτή με όλες της τις δυνάμεις.
«ΓΙΑΤΙ» ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ
* Γυρίσατε πλάτη, μιλώντας σχηματικά, στο ΠΑΣΟΚ και στην πρωτοβουλία που έχει αναλάβει περί ανασυγκρότησης της κεντροαριστεράς, ωστόσο η ΔΗΜΑΡ δείχνει πιο δεκτική για συνεννόηση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί αυτή η επιλογή και σε ποιο στάδιο βρίσκεται η προσέγγιση με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης; Τι προοπτικές βλέπετε να υπάρχουν;
- Με τον ΣΥΡΙΖΑ συζητάμε προγραμματικά στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας που αναλάβαμε από το καλοκαίρι για την προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου. Προχθές μάλιστα, συναντήθηκαν αντιπροσωπείες των δυο κομμάτων για δεύτερη φορά καθώς ο διάλογος είναι σε εξέλιξη.
Όσον αφορά στο ΠΑΣΟΚ βιώνει την αντίφαση να είναι ταυτόχρονα κυβερνητικός εταίρος – άρα, να συνυπογράφει και υπό αυτή την έννοια να νομιμοποιεί τις ασκούμενες πολιτικές – και ταυτόχρονα να διεκδικεί ρόλο κόμματος που θα ανασυγκροτήσει τον χώρο της κεντροαριστεράς. Εμείς εκτιμούμε – υπήρξε και πρόσφατη απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΔΗΜΑΡ – ότι με αυτά τα δεδομένα και στην παρούσα συγκυρία δεν υπάρχουν περιθώρια διαλόγου με το ΠΑΣΟΚ. Ο διάλογος άλλωστε δεν γίνεται για τον διάλογο. Γίνεται με στόχο την προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου, όρος για την οποία είναι οι προγραμματικές συμπτώσεις.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ
* Όταν μιλάμε για ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς στην Ελλάδα, κατά την άποψή σας πώς θα πρέπει να γίνει και ποιος θα είναι ο βασικός «κορμός»; Και ποιος ο ρόλος της ΔΗΜΑΡ σε ένα τέτοιο εγχείρημα;
- Δεν θα επέλεγα τον όρο «κεντροαριστερά». Τον θεωρώ εξαιρετικά σχηματικό και «γεωγραφικό» για να αποδώσει τις σύνθετες κοινωνικές συνθήκες που διαμόρφωσε η κρίση. Προτιμώ τον όρο «χώρος του δημοκρατικού σοσιαλισμού», τις αξίες και την πολιτική παράδοση του οποίου μεταφέρει η Δημοκρατική Αριστερά. Θα σας έλεγα, λοιπόν, ότι ο χώρος αυτός δεν μπορεί να ανασυγκροτηθεί ούτε ως συμπληρωματική δύναμη της κεντροδεξιάς ούτε ως παρακολούθημα νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Η ανασυγκρότησή του δεν μπορεί παρά να γίνει σε κατεύθυνση προοδευτική...
ΠΕΡΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑΣ
* Στο θέμα εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας από την έναρξη, θα έλεγε κανείς, της σχετικής ονοματολογίας το όνομά σας έχει συχνά-πυκνά αναφερθεί. Θα επαναλάβω λοιπόν τα ερώτημα: εφόσον υπάρξει πρόταση που σας αφορά, είναι μία προοπτική που σας ενδιαφέρει;
- Το έχω πει με πολλές ευκαιρίες, ας το επαναλάβω άλλη μία στην εφημερίδα σας. Είμαι πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς, με τιμά η εμπιστοσύνη των συντρόφων μου, κι αυτό που θέλω είναι να συμβάλω με όλες μου τις δυνάμεις στην ανασυγκρότηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού και στην προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου.
ΟΙ «180»
* Αποκλείεται το ενδεχόμενο τελικά να βρεθούν οι 180 βουλευτές για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας; Διότι στους διάφορους «υπολογισμούς» που γίνονται κατά καιρούς για την επίτευξη του αθροίσματος των 180 γίνεται λόγος και για βουλευτές της ΔΗΜΑΡ που πιθανώς είναι θετικοί στην εκλογή Προέδρου από την παρούσα Βουλή. Είναι «συμπαγής» η κοινοβουλευτική ομάδα ως προς το ζήτημα αυτό διότι μόλις προχθές εκδηλώθηκε κίνηση συλλογής υπογραφών για την εκλογή Προέδρου από την παρούσα Βουλή, που συμμετέχουν και βουλευτές του κόμματός σας.
- Την κοινοβουλευτική ομάδα της ΔΗΜΑΡ τη συνέχουν οι συλλογικές μας αποφάσεις και η κοινή μας θέληση να βαδίζουμε ενωμένοι. Το αποδεικνύει η δραστηριότητά μας στη Βουλή. Σας θυμίζω ότι το πρόσφατο συνέδριό μας αποφάσισε να μην ψηφίσουμε για Πρόεδρο Δημοκρατίας, όποιος κι αν είναι ο υποψήφιος που θα προταθεί από τα κόμματα της συγκυβέρνησης. Αυτές τις αποφάσεις οφείλουμε όλοι να υπηρετήσουμε.
* Θα επιμείνω: Μπορεί να συγκεντρωθεί ο κρίσιμος αριθμός των 180 βουλευτών; Ποια είναι η γνώμη σας;
- Δεν μπορώ να προβλέψω τι θα συμβεί ούτε θα ήθελα να μπω στις καταμετρήσεις που επιχειρούνται. Η εκτίμησή μου είναι, πάντως, ότι με βάση το πολιτικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί και την κοινωνική πόλωση που εντείνεται, το πιθανότερο είναι να οδηγηθούμε σε πρόωρες εκλογές, λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας. Για την εκλογή του Προέδρου, άλλωστε, το Σύνταγμα ορίζει ως βασική προϋπόθεση την ευρύτερη δυνατή συναίνεση. Γι’ αυτό απαιτεί και τη συγκέντρωση των 180 ψήφων. Πώς να υπάρξουν, όμως, με τις πολιτικές που εξακολουθούν να ασκούνται, διακομματικές συμπτώσεις; Δεν βλέπετε ότι τα κοινωνικά ρήγματα, αντί να κλείνουν, βαθαίνουν και διευρύνονται;
* Ήθελα να σας ρωτήσω, λόγω και της μακράς πολιτικής εμπειρίας σας, εφόσον τελικά γίνουν πρόωρες εκλογές, πόσο βέβαιον μπορεί να είναι ότι θα βρεθούν εν συνεχεία οι 180 για τον Πρόεδρο;
- Με καλείτε να μπω στον χώρο της μελλοντολογίας και μάλιστα της εξαιρετικά μακρινής. Πώς να το κάνω; Περιμένετε. Όλα στην ώρα τους.
ΣΤΟΧΟΣ Η ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ
* Η καθοδική πορεία των ποσοστών της ΔΗΜΑΡ μετά την αποχώρησή της από την τρικομματική κυβέρνηση, πού οφείλεται, κατά την εκτίμησή σας; Γιατί δεν ανέκαμψε δημοσκοπικά, έκτοτε;
- Οι δημοσκοπήσεις, πράγματι, δεν είναι καλές. Αποτυπώνουν τη φωτογραφία μιας πολιτικής στιγμής, όπου η ΔΗΜΑΡ εξακολουθεί να καταβάλει το τίμημα της ήττας των ευρωεκλογών. Θέλουμε να πιστεύουμε – και προσωπικά έχω τη βεβαιότητα – ότι θα αντιστρέψουμε το αρνητικό κλίμα και θα επαναφέρουμε το κόμμα μας στο κέντρο των εξελίξεων. Για τα αίτια αυτής της μεγάλης υποχώρησης συζητήσαμε εξαντλητικά και στις οργανώσεις και στο συνέδριό μας. Δεν είναι ένας ο παράγοντας που διαμόρφωσε αυτή την κατάσταση. Υποκειμενικά προβλήματα, όπως το ασαφές μήνυμα που εκπέμπαμε, υπήρξαν αναμφισβήτητα. Η εσωστρέφεια επίσης μας αποδυνάμωσε. Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να παραγνωρίσει το ασφυκτικό επικοινωνιακό περιβάλλον που διαμορφώθηκε εις βάρος μας, όταν έγινε αντιληπτό ότι δεν ήμασταν διατεθειμένοι να αποδεχθούμε τις κατευθύνσεις που κάποιοι είχαν σχεδιάσει για μας και απαιτούσαν να τις ακολουθήσουμε.
* Πώς βλέπετε το μέλλον της ΔΗΜΑΡ; Ποια είναι τα βήματα που κατά την άποψή σας καλείται να κάνει για να ανασυγκροτηθεί;
- Η χώρα έχει ανάγκη μια προοδευτική διακυβέρνηση, που θα δώσει διέξοδο στην κοινωνία, ανάσα στους νέους ανθρώπους και θα βάλει ξανά μπρος τη μηχανή της οικονομίας. Σε αυτή την προοδευτική διακυβέρνηση – στη νέα διάταξη εξουσίας- η ΔΗΜΑΡ θα συμβάλει με όλες της τις δυνάμεις. Το έχουμε πει, το επικύρωσε και το συνέδριό μας.
ΑΥΤΟΝΟΜΗ
* Στις εκλογές, αν αυτές τελικά προκηρυχθούν λόγω μη εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας, η κάθοδος της ΔΗΜΑΡ θα είναι αυτόνομη;
- Οι αποφάσεις του συνεδρίου μας είναι εξαιρετικά σαφείς: η πολιτική και οργανωτική αυτοτέλεια της Δημοκρατικής Αριστεράς είναι αδιαπραγμάτευτη. Στόχος μας είναι, όποια εκλογική τακτική κι αν επιλέξουμε, να συμβάλουμε στην προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου από θέση αυτονομίας. Η ΔΗΜΑΡ δεν πρόκειται να διαχυθεί σε άλλα πολιτικά σχήματα. Οι λόγοι, άλλωστε, που κατέστησαν επιβεβλημένη την ίδρυσή της πριν από τέσσερα χρόνια, δεν εξέλειψαν. Το αντίθετο. Παραμένουν απολύτως επίκαιροι.
