Οι ιδρυτές τους ήταν δημοδιδάσκαλοι που επιθυμούσαν να προσφέρουν στην τοπική κοινωνία, «κάτι περισσότερο» από αυτό που προσέφεραν τα δημόσια σχολεία της πόλης. Και ενώ στα τελευταία η φοίτηση των μαθητών ήταν σχεδόν δωρεάν, στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, τα δίδακτρα ήταν «τσουχτερά» για τα δεδομένα της εποχής. Λίγοι πολίτες είχαν τη δυνατότητα να στείλουν τα παιδιά τους σε αυτά και αυτός είναι ο λόγος που τα ιδιωτικά σχολεία που συστάθηκαν στη Λάρισα την δεκαετία 1883-1893 δεν κατόρθωσαν να επιβιώσουν οικονομικά και διαλύθηκαν.
Το πρώτο ιδιωτικό εκπαιδευτήριο συστάθηκε στη Λάρισα στις 19 Νοεμβρίου 1883 από τη δημοδιδασκάλισσα Ειρήνη Σ. Λαγκού και περιλάμβανε μόνον μία τάξη Νηπιαγωγείου (ΦΕΚ 483/Α/19-11-1883). Ακολούθησε εκείνο της δημοδιδασκάλισσας Ελένης Α. Μαλαχατοπούλου που συστάθηκε στις 7 Ιουλίου 1884 (ΦΕΚ 288/Α/12-7-1884). Στις 18 Οκτωβρίου 1884 της επετράπη να συστήσει και μία τάξη (της κατωτέρας) Ελληνικού Σχολείου και η λειτουργία της τέθηκε υπό την επιτήρηση του γυμνασιάρχη της Λάρισας (ΦΕΚ 426/Α/19-10-1884). Η λειτουργία όμως του εκπαιδευτηρίου υπήρξε βραχύβια, αφού δεν κατόρθωσε να εγγράψει ικανό αριθμό μαθητών, απαραίτητο για τη λειτουργία του [1]. Την ίδια χρονιά (17 Ιουλίου 1884), συστάθηκε στη Λάρισα και το εκπαιδευτήριο της δημοδιδασκάλισσας Μαρίας Μαργαρίτη, το οποίο περιλάμβανε πλήρες Δημοτικό σχολείο θηλέων (Παρθεναγωγείο) και τρεις τάξεις του Ελληνικού σχολείου (ΦΕΚ 294/Α/18-7-1884). Μία δεκαετία αργότερα (6 Οκτωβρίου 1892), συστάθηκε και το ιδιωτικό Παρθεναγωγείο του Γεώργιου Μονδεγλιάνου, το οποίο περιλάμβανε Δημοτικό Σχολείο εκ τεσσάρων τάξεων και πλήρες Ελληνικό Σχολείο (ΦΕΚ 363/Α/6-10-1892).
Το 1900 συστάθηκε στη Λάρισα το Παρθεναγωγείο της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (Αρσάκειο), ενώ το 1907 ο «γνωστός δημοδιδάσκαλος και επ’ αρκετά υπηρετήσας έτη εν Λαρίσση κ. Αθανάσιος Τσερέπης, προέβη εις την ίδρυσιν ιδιωτικού σχολείου», το οποίο περιλάμβανε Δημοτικό και Ελληνικό Σχολείο. Σύμφωνα με τις διαφημιστικές καταχωρήσεις στον Τύπο της εποχής, το εκπαιδευτήριο στεγάστηκε σε διώροφο οίκημα επί της Πλατείας Απελευθερώσεως ή Ελευθερίας (σημ. Κεντρική Πλατεία) [2].
Ελάχιστα είναι γνωστά για τον Αθανάσιο Τσερέπη. Μετά από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας (1881), τοποθετήθηκε ως δάσκαλος στο Α’ Δημοτικό Σχολείο της Λάρισας, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι τις 31 Αυγούστου 1886, ενώ στη συνέχεια μετατέθηκε στο Δημοτικό Σχολείο του Τοπουσλάρ (Πλατύκαμπος) (ΦΕΚ 241/Α/1-9-1886). Το 1899 τον συναντούμε ως δάσκαλο στο Γ’ Δημοτικό Σχολείο Αρρένων στη συνοικία Σουφλάριατης Λάρισας (Άγιοι Τεσσαράκοντα) [3]. Απολύθηκε το 1901 και δύο χρόνια αργότερα (1903), με απόφαση του Εποπτικού Συμβουλίου διορίστηκε εκ νέου στο Δημοτικό Σχολείο του Τοπουσλάρ [4]. Τον Φεβρουάριο του 1908 νυμφεύθηκε την Αγλαΐα Α. Αποστολίδου, αλλά δεν γνωρίζουμε εάν απέκτησε απογόνους. Είναι άγνωστο επίσης το πότε απεβίωσε.
Το εκπαιδευτήριο Τσερέπη αδειοδοτήθηκε από το Υπουργείο Δημοσίας Εκπαιδεύσεως και Εκκλησιαστικών και υπεύθυνος για την σωστή λειτουργία του ήταν ο εκάστοτε Γυμνασιάρχης της Λάρισας. «Η σύστασις ιδιωτικής σχολής εν τη πόλει μας είναι δείγμα προόδου, πεποίσμεθα δε ότι η κοινωνία της Λαρίσης, ήτις τόσον εξετίμησε τον κ. Τσερέπην, θα σπεύση αμέριστον την υποστήριξίν της να παράσχη αυτώ» [5]. Ήδη από το πρώτο έτος λειτουργίας του (1907-1908) ο αριθμός των μαθητών που εγγράφθηκαν ξεπέρασε τις προσδοκίες του διευθυντή του και καθημερινά στον Τύπο της εποχής δημοσιεύονταν επιστολές γονέων με κολακευτικά σχόλια. Από τους πρώτους που έστειλαν συγχαρητήριες επιστολές αναφέρονται ο Θεόδωρος Χατζηψαθάς, ο Σ. Κυλικάς και ο Ιωάννης Παντοστόπουλος [6].
Στις 6 Μαρτίου 1908 το εκπαιδευτήριο Τσερέπη έλαβε από το αρμόδιο Υπουργείο, άδεια συστάσεως τριών γυμνασιακών τάξεων και λίγο αργότερα άδεια ανωτέρων τάξεων (Λύκειο). Εάν κοιτάξει κανείς τον κατάλογο των διδασκόντων θα διαπιστώσει ότι ο Αθανάσιος Τσερέπης προσέλαβε για καθηγητές ό,τι καλύτερο είχε να επιδείξει η Λάρισα την εποχή εκείνη.
Από τον Ιανουάριο του 1909 και μετέπειτα προσελήφθησαν οι καθηγητές του Γυμνασίου Λαρίσης Αχιλλέας Τζάρτζανος (1873-1946) [7] και Κωνσταντίνος Βεζυρούλης, ο Σπ. Βογιατζής (πρώην σχολάρχης), ο Αντώνιος Σακελλάριος (πρώην σχολάρχης και ελληνοδιδάσκαλος από τον Τύρναβο), ο Χαράλαμπος Σούρλας (πρώην σχολάρχης) [8], ο Ιωάννης Μιχαήλ (πρώην γυμνασιάρχης στη Λάρισα και στα Τρίκαλα) [9] και ο Π. Παπάζογλου (καθηγητής Θρησκευτικών). Τον Απρίλιο του 1909 ο Αθανάσιος Τσερέπης εισήγαγε το μάθημα της βυζαντινής μουσικής για τις ανώτερες τάξεις του Λυκείου προσλαμβάνοντας για τον σκοπό αυτόν τον απόφοιτο της Μουσικής Σχολής Κωνσταντινουπόλεως Γεώργιο Τρ. Γερόπουλο (1874-1967) [10]. Τον Δεκέμβριο του 1909 «έθεσε τις βάσεις ιδρύσεως Ωδείου τελείου εισάγοντας από του νέου έτους την διδασκαλίαν του βιολίου και άλλων οργάνων» προσλαμβάνοντας για τον σκοπό αυτό ως καθηγητή τον αρχιμουσικό Ουρμπί [11]. Τέλος από το 1911 εισήγαγε ως υποχρεωτική την διδασκαλία της Γαλλικής γλώσσας σε όλες τις τάξεις του Δημοτικού, Ελληνικού Σχολείου και Γυμνασίου. Ως καθηγητή της Γαλλικής προσέλαβε τον Μιχαήλ Δημητριάδη, πτυχιούχο του Πανεπιστημίου Fribourg της Ελβετίας. Παράλληλα ίδρυσε νυκτερινή σχολή για τη διδασκαλία της Γαλλικής γλώσσας σε αξιωματικούς, δικηγόρους, φοιτητές και υπαλλήλους [12].
Το ιδιωτικό εκπαιδευτήριο ή Λύκειο Τσερέπη (όπως έγινε γνωστό) συμμετείχε σε όλες τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν στη Λάρισα την εποχή εκείνη και ανέπτυξε ιδιαίτερους δεσμούς με συλλόγους και σωματεία (Φιλόπτωχος Μακεδονική Αδελφότητα, Ποδηλατικός Σύλλογος «Αστραπή», κ.ά.) βοηθώντας με δράσεις το έργο τους τουλάχιστον από το 1907 έως το 1913. Ελλείπουν πληροφορίες για τη λειτουργία του μετά από το έτος αυτό. Ευελπιστούμε ότι η περαιτέρω έρευνα θα μας διαφωτίσει για την μετέπειτα τύχη του Λυκείου και του ιδρυτή του.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Η Ελένη Μαλαχατοπούλου εγκατέλειψε την πόλη και εγκαταστάθηκε στον Πύργο Ηλείας, όπου το 1885 ίδρυσε ιδιωτικό Παρθεναγωγείο (ΦΕΚ 76/Α/4-11-1885).
[2]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 903 (19 Αυγούστου 1907).
[3]. Όλυμπος (Λάρισα), φ. 65 (17 Ιουλίου 1899).
[4]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 687 (22 Ιουνίου 1903).
[5]. Μικρά (Λάρισα), φ. 324 (19 Αυγούστου 1907).
[6]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 922 (6 Ιανουαρίου 1908).
[7]. Μικρά (Λάρισα), φ. 384 (15 Ιανουαρίου 1909).
[8]. Μικρά (Λάρισα), φ. 407 (25 Ιουνίου 1909).
[9]. Απεβίωσε τον Φεβρουάριο του 1911 μέσα στο Λύκειο Τσερέπη από ανακοπή. Βλ. Μικρά (Λάρισα), φ. 40/494 (10 Φεβρουαρίου 1911).
[10]. Μικρά (Λάρισα), φ. 398 (23 Απριλίου 1909). Ο Γερόπουλος ήταν πρωτοψάλτης του μητροπολιτικού ναού του Αγίου Αχιλλίου. Βλ. Νικόλαος Παπαθεοδώρου Νικόλαος. Συμβολή στην ιστορία της Ιεροψαλτικής. Οι Πρωτοψάλτες του Αγ. Αχιλλίου, Ελευθερία (Λάρισα), 18 Νοεμβρίου 2015.
[11]. Μικρά (Λάρισα), φ. 32/434 (31 Δεκεμβρίου 1909) και φ. 40/442 (25 Φεβρουαρίου 1910).
[12]. Μικρά (Λάρισα), φ. 12/518 (25 Αυγούστου 1911).
