Αντιτάχθηκαν σε μεγαλόπνοα «τουριστικά» σχέδια εκμετάλλευσης του φυσικού πλούτου ...και συνεχίζουν ακάθεκτοι να υπηρετούν την προστασία του περιβάλλοντος. Μπορεί μια μικρή κοινωνική ομάδα να βάλει φρένο σε συμφέροντα που θυσιάζουν τον φυσικό πλούτο στον βωμό του κέρδους; Στην απληστία; Μπορεί να αφυπνίσει συνειδήσεις και να σώσει έστω τον δικό της τόπο από την καταστροφική ανθρώπινη παρέμβαση στη φύση; Μπορεί να σώσει ιστορικά κτίσματα, όπως ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Τεμπών και μνημεία όπως το πετρογέφυρο των Τεμπών, το μεγαλύτερο πολύτοξο (18 τόξα) γεφύρι των Βαλκανίων; Το Σωματείο για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό, των περιοχών Φύση 2000, του Κάτω Ολύμπου, του Αν. Κισσάβου, του Δέλτα Πηνειού και των Τεμπών «Δρυάς», απέδειξε ότι μπορεί. Με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων δράσης, μιλά στην «Ε» η πρόεδρος της «Δρυάς» Κατερίνα Κόσσυβα.
* Κυρία Κόσσυβα, 20 χρόνια «ΔΡΥΑΣ». Σε μια αποτίμηση του έργου του Συλλόγου, ποιες θεωρείτε ότι ήταν οι μεγαλύτερες κατακτήσεις του;
- Το γεγονός ότι προβάλαμε τις περιοχές Natura 2000, σε μια εποχή που η περιβαλλοντική ευαισθησία ήταν σε εμβρυακό επίπεδο. Η κοιλάδα των Τεμπών π.χ. συνδεόταν με το προσκύνημα της Αγίας Παρασκευής. Το ενδιαφέρον για τη φύση, τη μυθολογία και την πολιτιστική κληρονομιά δεν είχε προβληθεί μέχρι τότε. Το δέλτα του Πηνειού ήταν στο έλεος των καταπατητών, η λέξη «υδροβιότοπος» ακουγόταν περίεργα.
Το ότι σώσαμε από την καταστροφή τα υπέροχα κτίρια ενός σιδηροδρομικού σταθμού, ήταν μια σημαντική προσφορά, που δυστυχώς δεν αναγνωρίστηκε. Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα θα ήταν αυτονόητη η αξιοποίησή τους. Η άλλη σημαντική δραστηριότητά μας ήταν το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα. Το να καλλιεργείς στις παιδικές ψυχές ευαισθησίες για το περιβάλλον, είναι μια λειτουργία γονιμοποιός, που ελπίζουμε να αποδώσει στο μέλλον. Ο παλιός σιδηροδρομικός σταθμός απέκτησε μια άλλη μορφή. Έγινε σχολείο για το περιβάλλον και τον πολιτισμό.
* Στο πλαίσιο της δράσης σας, αγωνιστήκατε με σθένος απέναντι σε κάθε αυθαιρεσία που καταστρέφει το πλούσιο φυσικό κεφάλαιο του τόπου μας. Καταγγελίες για μόλυνση του Πηνειού, για εκμετάλλευση πηγών, για παράνομες οικοπεδοποιήσεις κ.ά. Ήρθατε αντιμέτωποι με ιδιωτικά συμφέροντα και σε ορισμένες περιπτώσεις βρήκατε μπροστά σας ολόκληρες κοινωνίες... Είχε το τίμημά του;
- Φυσικά. Στην αρχή μας αγκάλιασαν αρκετοί από την περιοχή, συμμετείχαν στον Σύλλογο και στις εκδηλώσεις μας. Αργότερα, όταν κατάλαβαν ότι ήμασταν αποφασισμένοι να αγωνιστούμε για την προστασία του περιβάλλοντος, αποστασιοποιήθηκαν. Ειδικά για αυτούς που είχαν συμφέροντα και ονειρεύονταν να πλουτίσουν πουλώντας άμμο. Η «ΔΡΥΑΣ» ήταν το κόκκινο πανί.
* Σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε στο παρελθόν, η δράση των κοινωνιών για την προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Η «ΔΡΥΑΣ» ήταν τελικά πρωτοπόρος, καθώς «είδε» το μέλλον της ανεξέλεγκτης καταστροφικής πορείας του ανθρώπου στη φύση. Υπάρχει ελπίδα;
- Αυτό που επιδιώξαμε εμείς ήταν να ταρακουνήσουμε συνειδήσεις, να κάνουμε τον πολύ κόσμο να καταλάβει την αξία της περιοχής.
Προσπαθήσαμε όλα αυτά τα χρόνια με ημερίδες, με εκδηλώσεις και δράσεις να εμφυσήσουμε τον σεβασμό για τη φύση και τον πολιτισμό της περιοχής. Δυστυχώς τα πρότυπα της εποχής ήταν και είναι ακόμη άλλα. Ένα εξοχικό σε μια λαβυρινθώδη, από πολεοδομική άποψη περιοχή, χωρίς υποδομές, που κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή, όπως το Μάτι, από την οργή μιας πλημμύρας ή άλλων έντονων καιρικών φαινομένων, είναι μια κακή επιλογή και για τους ίδιους και καταστροφική για το περιβάλλον. Εμείς διανύσαμε μια πορεία δύσκολη, από τον ρομαντισμό στον ρεαλισμό.
Ξεκινήσαμε με πολλά όνειρα. Δυστυχώς σήμερα πρέπει να κάνουμε κάποιες ρεαλιστικές παραδοχές. Το μέλλον αυτού του τόπου βρίσκεται στα χέρια αυτών που έχουν την εξουσία.
Εξαρτάται λοιπόν από τη συνειδητοποίησή τους και τις ευαισθησίες τους να κατανοήσουν ότι η περιοχή διαθέτει έναν φυσικό και πολιτιστικό πλούτο και να αποφασίσουν να τον αξιοποιήσουν. Η Κοιλάδα των Τεμπών είναι μοναδική στον κόσμο.
Όταν έγινε προμελέτη για την αξιοποίησή της από γραφείο Κατσαρού σε συνεργασία με το Μετσόβειο Πολυτεχνείο, πιστέψαμε ότι ήμασταν ένα βήμα πριν την υλοποίηση των οραμάτων μας. Η χρηματοδότηση δεν ήρθε και «ο πελαργός» έμεινε με το βήμα μετέωρο... Κάναμε προτάσεις, όταν έγινε το τούνελ στα Τέμπη, ο παλιός δρόμος να μετατραπεί σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας με στάσεις θέασης για τους λάτρεις της Φύσης.
Αυτό που γίνεται σήμερα αποτελεί προσβολή σ’ έναν τόπο που λάτρεψε τον θεό της Μουσικής και φαντάστηκε ότι εκεί μέσα κατοικούν οι Δρυάδες, στήνουν χορό στα δάση και τις πηγές. Η βουή των φορτηγών, που επιλέγουν αυτόν τον δρόμο για να μην πληρώσουν διόδια, αποτελεί μια βάναυση πρόκληση στην ειδυλλιακή ομορφιά και τη γαλήνη του τοπίου. Πόσο ελπιδοφόρα είναι όλα αυτά;
* Η «ΔΡΥΑΣ» συνεχίζει... Ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι σας;
- Θα συνεχίσουμε να είμαστε ενεργοί πολίτες. Είναι ο μεγαλύτερος τίτλος τιμής για έναν πολίτη. Οι αρχαίοι τιμωρούσαν τους απαθείς και τους μη μετέχοντες στα κοινά.
Τα μέλη του Συλλόγου μας έχουν δώσει δείγματα γραφής για την ευαισθησία τους στο περιβάλλον και τον πολιτισμό. Θα περιμένουμε να δούμε κάποιες προτάσεις μας να υλοποιούνται, όπως το πάρκο της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης στην πόλη μας, την αδελφοποίηση με τους Δελφούς και την πραγματοποίηση της δελφικής πομπής προς έναν τόπο με προμετωπίδα το «Γνώθι σαυτόν», το Πετρογέφυρο να γίνει επισκέψιμο και χώρος εκδηλώσεων, το Χαμάμ της πόλης μας ν’ αναδειχθεί και πολλά άλλα... Δεν θα παραλείπουμε να τονίζουμε και να παλεύουμε για όλα αυτά που ονειρευτήκαμε.
Της Λένας Κισσάβου
