Συνέντευξη στον Αποστόλη Ζώη
Ο Κώστας Λάμπος είναι συγγραφέας, διδάκτορας της Σχολής Οικονομικών Επιστημών του FREIE UNIVERSITÄT BERLIN. Δίδαξε Ιστορία Οικονομικών Θεωριών και Οικονομική Ιστορία της Ευρώπης, στην ΑΒΣΘ, (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας), Κράτος και αναπτυξιακή εμπειρία της Ελλάδας και Τεχνολογία και Εργασιακές σχέσεις, στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, Οικονομικό Προγραμματισμό και Συνεταιριστική Οικονομία στο ΤΕΙ Αθήνας. Έχει δημοσιεύσει βιβλία, μελέτες και άρθρα, στα ελληνικά και σε αρκετές ξένες γλώσσες. Σήμερα μιλάει στην «Ελευθερία της Δευτέρας».
Η συνέντευξή του , έχει ως εξής:
* Εκτιμάτε πως η σημερινή οικονομία, έχει διαμορφωθεί σε οικονομία πλουτισμού των λίγων και δυστυχίας των πολλών; Πιστεύετε ότι οι κοινωνικές ανισότητες θα αυξηθούν περισσότερο το επόμενο χρονικό διάστημα;
- Η καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση αποσκοπεί στην ενιαία συσσωμάτωση όλων των επιμέρους καπιταλισμών για τον περιορισμό των αρνητικών συνεπειών του ανταγωνισμού και την αποτελεσματικότερη άμυνα του κεφαλαίου απέναντι στις δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού που διεκδικούν τον εκδημοκρατισμό της οικονομίας, το κλείσιμο της εισοδηματικής ψαλίδας, την εξάλειψη της παγκόσμιας φτώχειας, την επίτευξη της κοινωνικής ισότητας και της παγκόσμιας ευημερίας, πράγματα εφικτά στην εποχή μας χάρη στην εξέλιξη των επιστημών και της ειρηνικής τεχνολογίας. Αντί γι αυτό ο σκληρός πυρήνας του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού επιλέγει τη διεύρυνση της οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας κι αυτό γιατί όσοι ελάχιστοι ελέγχουν την παγκόσμια οικονομία γνωρίζουν ότι η επιβίωση του καπιταλισμού εξαρτάται από την αέναη διεύρυνση της ανισότητας και την άνευ οίκτου συγκεντροποίηση και συσσώρευση του κεφαλαίου, συνεπώς και της εξουσίας πάνω στις επιμέρους κοινωνίες και στην ανθρωπότητα συνολικά σε όλο και λιγότερα χέρια, δηλαδή σε όλο και λιγότερους οικονομικούς ομίλους. Όσο οι δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού εγκλωβισμένες στις στείρες ιδεοληψίες της αστικής συστημικής αριστεράς του 19ου και του 20ού αιώνα αδυνατούν, ως απολογητές του κρατισμού, δηλαδή του κρατικού καπιταλισμού, να σταματήσουν αυτή την παρακμιακή κατρακύλα της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης, τόσο οι κοινωνικές ανισότητες και η παγκόσμια φτώχεια θα διευρύνονται και θα παίρνουν τη μορφή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας και της νέας παγκόσμιας φασιστικής τάξης πραγμάτων.
* Πιστεύετε ότι σε λίγο καιρό θα μιλάμε για Ε.Ε. του βορρά και Ε.Ε. του νότου; Θα έχουμε μια Ευρώπη δύο ή και τριών ταχυτήτων;
- Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τη σημαντικότερη κατάκτηση στην ιστορία των χωρών της ευρωπαϊκής ηπείρου, ως απαίτηση των λαών τους για ειρηνική συμβίωση, κοινωνική ισότητα, καθολική ευημερία και αντικαπιταλιστική πρόοδο της Ευρώπης και του πλανήτη. Η αδυναμία των δυνάμεων της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού να αναλάβουν οι ίδιες την αρχιτεκτονική δόμησης και τη λειτουργία της ΕΟΚ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η παραπλανητική πολιτική του κεφαλαίου υπό την κηδεμονία του αμερικανισμού και τη μορφή της σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής για ένα κράτος περιορισμένης κοινωνικής πρόνοιας, που ήταν αναγκαία για την ανασυγκρότηση του ευρωπαϊκού καπιταλισμού, οδήγησαν στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση που τείνει να εξελιχθεί σε ζωτικό χώρο (lebensraum) του νεογερμανικού Reich , που επιδιώκει τη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον έλεγχο της ευρωπαϊκής ηπείρου, στο πλαίσιο της παγκόσμιας ηγεμονίας του σκληρού πυρήνα της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης με τη μορφή του αμερικανισμού και χάρη στον έλεγχο των λεγομένων παγκόσμιων οργανισμών και τον σιδηρό βραχίονα το ΝΑΤΟ και τις περίπου χίλιες (1000) αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις στον πλανήτη Γη. Σε αυτή την προοπτική η διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή ο εκφυλισμός της σε ημικρατικό καπιταλιστικό φασιστικό μόρφωμα δύο, τριών ή και περισσότερων ταχυτήτων υπό γερμανική κηδεμονία φαίνεται να είναι στα σχέδια της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης. Όμως υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι οι ευρωπαϊκοί λαοί αντιλαμβάνονται σταδιακά τη μοίρα που τους επιφυλάσσει το κεφάλαιο και ιδιαιτέρα το γερμανικό κεφάλαιο που διεκδικεί συνδιαχείριση ή ειδική μεταχείριση από τον αμερικανισμό προκειμένου να προσχωρήσει στα σχεδία της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης και αρχίζουν να αναζητούν και να σφυρηλατούν ένα νέο αφήγημα και ένα νέο, κοινό για όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς όραμα μιας αντιγερμανικής, αντικαπιταλιστικής, αντιηγεμονικής πορείας με κατεύθυνση την οικονομική και κοινωνική ισότητα με τη μορφή της άμεσης δημοκρατίας και περιεχόμενο την αταξική κοινωνία σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο. Απέναντι στα σχεδία του σκληρού πυρήνα της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης για μια Ευρώπη πεδίο σύγκρουσης ή συγκυριαρχίας του αμερικανισμού με τον νεογερμανισμό οι δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού οφείλουν να αποκτήσουν τον έλεγχο των εξελίξεων και να μετασχηματίσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση σε Ευρώπη των λαών, την οποία θα επανασχεδιάσουν στην προοπτική των Ενωμένων Αμεσοδημοκρατικών Πολιτειών της Ευρώπης που θα ματαιώσει την καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση και θα δώσει καινούργια προοπτική σε ολόκληρη την ανθρωπότητα για έναν καλύτερο κόσμο. Σε αυτήν την Ευρωπαϊκή Ένωση ανήκει η Ελλάδα και γι αυτήν την Ευρωζώνη οφείλει να αγωνιστεί δίπλα τους.
* Έχουμε οδηγηθεί ή οδηγούμαστε με σχέδιο στο τελευταίο στάδιο της καπιταλιστικής βαρβαρότητας;
- Το κεφάλαιο για να επιβιώσει είναι αναγκασμένο να καταφεύγει από το κακό στο χειρότερο. Οι καταστροφικές οικονομικές κρίσεις, έκφραση ενός αδυσώπητου οικονομικού πολέμου με πρωταγωνιστή τον αμερικανισμό και αντιπάλους συμπρωταγωνιστές τον νεογερμανισμό, αλλά και τον νεοκινεζισμό, τον νεοτσαρισμό και μερικούς ακόμα κομπάρσους που επιδιώκουν να επιβιώσουν εντασσόμενοι στη σφαίρα επιρροής πότε του ενός και πότε του άλλου πρωταγωνιστή, αποσκοπούν στην καπιταλιστική ανασυγκρότηση μέσω της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης για τη σωτηρία του κεφαλαίου και σχεδιασμένα οδηγούν αναπόφευκτα σε αυτό που ζούμε σήμερα, στην καπιταλιστική βαρβαρότητα, όπου το 1% του παγκοσμίου πληθυσμού ελέγχει τον παγκόσμιο πλούτο και το 99% του παγκοσμίου πληθυσμού αναγκάζεται να φυτοζωεί σε συνθήκες καταστροφικών τοπικών πολέμων, μαζικής μετανάστευσης, γενικευμένης φτώχειας, ανεργίας και εξαθλίωσης, παρά το γεγονός πως η αύξηση του παγκοσμίου πλούτου γίνεται, χάρη στην ανάπτυξη και εφαρμογή των επιστημών και της τεχνολογίας κάθε χρόνο όλο και μεγαλύτερη. Αυτή η αντίφαση αποτελεί τη φύση του καπιταλισμού και καμιά "αριστερή διακυβέρνηση" του κεφαλαίου, όπως δείχνει και η τρέχουσα ελληνική εμπειρία δεν μπορεί να τη θεραπεύσει. Η ριζική θεραπεία της παγκόσμιας οικονομίας απαιτεί την καθολική άρνηση του ξεπερασμένου και παρακμάζοντος κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής που στηρίζεται στην ατομική ιδιοκτησία, στην ατομική-ιδιωτική επιχειρηματικότητα και συνεπώς στην ιδιωτική κερδοσκοπία σε βάρος της κοινωνίας και στην αντικατάστασή του από ένα οικονομικό σύστημα που θα στηρίζεται στον οικονομικό ορθολογισμό, στην κοινοκτημοσύνη των μέσων παραγωγής στην κοινωνική αυτοδιαχείριση της παραγωγής υλικών και άυλων, πνευματικών αγαθών για την καθολική ευημερία .
ΟΤΑΝ ΟΙ ΛΑΟΙ ΓΥΡΙΖΟΥΝ ΣΕΛΙΔΑ
* Και οι λαοί; Γιατί δεν αντιδρούν; Δεν μπορούν, δεν θέλουν ή δεν τους αφήνουν;
- Οι λαοί, ως ιστορικά υποκείμενα, δηλαδή ως διαχρονικές οντότητες σκέπτονται και δρουν στη διάσταση του μεγάλου ιστορικού κύκλου, σε αντίθεση με τα άτομα που συμπεριφέρονται στη διάσταση του βιολογικού τους κύκλου ή των θεσμών, ας πούμε των κομμάτων που λειτουργούν στη διάσταση βραχυπρόθεσμων στόχων, με αποτέλεσμα τη σύγχυση αναφορικά με τον ρολό των λαών στο κοινωνικό γίγνεσθαι και στη διαμόρφωση της ιστορίας. Βέβαια η εκάστοτε εξουσία φροντίζει με κάθε πρόσφορο μέσο να αποπροσανατολίζει τις δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού και πρόσκαιρα το καταφέρνει με τη βοήθεια των θρησκευτικών μύθων, με τις εξουσιαστικές ιδεολογίες, με το ψέμα, την παραπληροφόρηση, αλλά και με τον φόβο και με τη βία των θεσμών, των δομών και των λειτουργιών κάθε εξουσιαστικού συστήματος. Τα πολιτικά κόμματα αποτελούν τα καλύτερα εργαλεία αποπροσανατολισμού των κοινωνιών, τις οποίες τα μεν συντηρητικά τις αντιμετωπίζουν ως "όχλο", τα δε "προοδευτικά" ως μάζες που δεν μπορούν τάχα να αυτοκυβερνηθούν και γι αυτό προσφέρονται οι κομματικές ηγεσίες να τις κυβερνήσουν, πάντα με το αζημίωτο φυσικά. Όμως τελικά οι λαοί ως άτομα, σύνολα και ως δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού καταφέρνουν πάντα να δημιουργούν τον κάθε φορά καλύτερο κόσμο μέσα στους κόλπους του παλιού και γράφοντας την ιστορία να γυρίζουν τις σελίδες της την ώρα που πρέπει. Η ωρίμανση των συνθηκών ανατροπής του παλιού παρηκμασμένου κόσμου γίνεται μέσα από τις αντιφάσεις, τις αδυναμίες και τις αντικοινωνικές επιλογές της εκάστοτε κυρίαρχης τάξης και των πολιτικών εκφραστών της και συντελείται σε κοινωνικό επίπεδο και παρά τα εμπόδια που βάζουν οι εκάστοτε άρχουσες τάξεις και οι εκάστοτε πολιτικοί διαχειριστές τους. Η συμβολή του καθενός μας στην ωρίμανση της εκάστοτε κοινωνίας και συγκεκριμένα της σύγχρονης κοινωνίας να απαλλαγεί από τον μανιακό καπιταλισμό και να χτίσει έναν κόσμο της κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης, της κοινωνικής ισότητας και του οικουμενικού ουμανιστικού πολιτισμού, αποτελεί το μοναδικό κριτήριο προοδευτικότητας.
* Μπορείτε να κάνετε μια πρόβλεψη πώς θα είναι η χώρα μας τα επόμενα χρόνια; Θα αντέξει στο ευρώ και στην ευρωζώνη με όλα τα νέα μέτρα που προτείνονται στο νέο μνημόνιο;
- Σε συνθήκες μετάβασης και υψηλής αβεβαιότητας είναι δύσκολη κάθε επιστημονική πρόβλεψη. Μπορώ όμως να προβλέψω πως κάθε απόπειρα απομάκρυνσης της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη θα είναι καταστροφική για τον ελληνικό λαό και για τον Ελληνισμό γιατί αυτή θα οδηγήσει με βεβαιότητα στην εδαφική συρρίκνωση της χώρας, σε δραματική υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου και στην απόλυτη αποσύνθεση του παραγωγικού ιστού της χώρας. Αρνητικές θα είναι οι εξελίξεις για την ΕΕ και την ΕΖ και κατά συνέπεια και για την ανθρωπότητα συνολικά, γιατί η γενική αποσταθεροποίηση θα ανοίξει τον δρόμο για την παγκόσμια ηγεμονία των δυνάμεων της καπιταλιστικής βαρβαρότητας η οποία θα ολοκληρωθεί μέσα από μία σειρά πολεμικών συγκρούσεων των ΗΠΑ με τη Ρωσία, την Κίνα και τις όποιες ευρωπαϊκές χώρες αρνηθούν αυτές τις εξελίξεις. Αυτή είναι η καπιταλιστική πραγματικότητα, την οποία κάποιοι πολιτικοί σχηματισμοί προσπαθούν να την κρύψουν κάτω από ψευτοϊδεολογήματα περί μνημονιακών και αντιμνημονιακών, αποκρύπτοντας πως όσο θα υπάρχει καπιταλισμός θα υπάρχουν και μνημόνια λιτότητας, ανεργίας, φτώχειας, αλλοτρίωσης, οικονομικών καταστροφών και πόλεμοι. Όποιος υπόσχεται καπιταλισμό χωρίς μνημόνια είναι αφελής, αν δεν είναι συνειδητός απατεώνας. Μια για πάντα. Καλός καπιταλισμός δεν υπήρχε ποτέ και πολύ περισσότερο δεν μπορεί να υπάρξει και στο μέλλον. Η ΕΕ και η ΕΖ έχουν πολλές ατέλειες και πολλές αδυναμίες, από τις οποίες μπορούν να απαλλαγούν μόνο όταν οι ευρωπαϊκοί λαοί θα τις απαλλάξουν από τα ιερατεία της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης που τώρα τη διευθύνουν με σχέδιο ενάντια στους λαούς και ενάντια στην πρόοδο. Αυτό είναι για όλους μας το στοίχημα και οφείλουμε να το κερδίσουμε. Να κάνουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη δική μας, δηλαδή των λαών, των δυνάμεων της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού, της ισότητας, της ελευθερίας, της άμεσης δημοκρατίας και της αταξικής κοινωνίας, του 21ου αιώνα και να εμποδίσουμε την επιστροφή της Ευρώπης και του κόσμου στον 19ο και στον 20ό αιώνα. Ο καπιταλισμός δεν είναι η μοίρα της ανθρωπότητας. Το μέλλον ανήκει στην οικονομική και την κοινωνική ισότητα.
