«Την αποκλειστική ευθύνη για το διαζύγιο με το «Ποτάμι» την έχει κ. Γεννηματά, διότι αποφάσισε πάλι μονομερώς και αυθαίρετα να αλλάξει αποφάσεις που είχαν ληφθεί από την πρώτη μέρα λειτουργίας του ΚΙΝΑΛ» δηλώνει σε συνέντευξή του στην «Ε» για να καταλήξει: «Ουσιαστικά έβαλε τέλος στην προσδοκία 212.000 πολιτών για έναν νέο, ενωμένο, προοδευτικό φορέα. Δεν έχει ξαναγίνει ποτέ και πουθενά κάτι αντίστοιχο».
Με την ιδιότητα του πρώην υπουργού Εσωτερικών και αρχιτέκτονα της μεγάλης μεταρρύθμισης του Καλλικράτη σχολιάζει τη νέα νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, υποστηρίζοντας ότι ο Κλεισθένης όχι μόνο δεν αντικαθιστά τον Καλλικράτη αλλά εκ των πραγμάτων αποδέχεται τη θεσμική αρχιτεκτονική καθώς και τις αξίες του, οι οποίες μαζί με το σύστημα απλής αναλογικής μπορούν πράγματι να αποτελέσουν ένα ενιαίο σύνολο προοδευτικής αντίληψης για τον θεσμό της αυτοδιοίκησης.
Παράλληλα αναδεικνύει την άποψή του για την ανάγκη περαιτέρω στήριξης της Αυτοδιοίκησης στη μεταμνημονιακή Ελλάδα με αναθεώρηση του Συντάγματος προκειμένου να αποκτήσουν οι θεσμοί της αυτοδιοίκησης οικονομική αυτοδυναμία και μεταφορά του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου στους Δήμους, ώστε η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση να αποτελέσει το βασικό πρόσωπο του σύγχρονου κοινωνικού κράτους και κράτους πρόνοιας.
Υπέρμαχος των συνεργασιών ιδιαίτερα μετά και την απόφαση για την απλή αναλογική θεωρεί τον Δήμο και την Περιφέρεια «στέρεο πεδίο, πάνω στο οποίο μπορεί να ευδοκιμήσει μια πολιτική συνεργασιών στις αυτοδιοικητικές εκλογές, στο πλαίσιο της συντελεσμένης προοδευτικής παράταξης» δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι το παράδειγμα της Συμπαράταξης στον Δήμο Λαρισαίων αποτελεί πανελλήνιο παράδειγμα προς μίμηση για τις προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξης ο κ. Ραγκούσης εξηγεί τη θετική στάση του για τη συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ, την οποία χαρακτηρίζει ως «την καλύτερη συμφωνία που μπορούσαμε να έχουμε με τη συναίνεση των γειτόνων», μιλά για τη στάση Καμμένου και απαντά στο προσωπικό ερώτημα για τη στάση του στις επόμενες εθνικές εκλογές.
* Κύριε Ραγκούση, το "διαζύγιό" σας με τη Φώφη Γεννηματά και το Κίνημα Αλλαγής συνδυάστηκε με βαρύτατους από την πλευρά σας χαρακτηρισμούς κατά της προέδρου του Κινήματος που αγγίζει ακόμα και την ικανότητά της να ηγηθεί της Κεντροαριστεράς -παρότι τη στηρίξατε- και να διαχειριστεί την πορεία της στις παρούσες πολιτικές συνθήκες της χώρας. Εμμένετε στις κατηγορίες περί στήριξης του Κυριάκου Μητσοτάκη και του αγώνα του να επανέλθει στην εξουσία; Αλλά και στην προσπάθεια χειραγώγησης του Κινήματος από συγκεκριμένο οικονομικό όμιλο;
- Βεβαίως, επιμένω. Ιδού η αιτιολόγηση: η πορεία του κ. Μητσοτάκη προς την πρωθυπουργία είχε τέσσερα πολύ μεγάλα εμπόδια που έπρεπε να ξεπεράσει. Την απλή αναλογική, την εξεύρεση ευρύτερης στήριξης στο αίτημά του για πρόωρες εκλογές, τη συμπαράσταση στο «όχι» του στη συμφωνία των Πρεσπών, καθώς και στον χαρακτηρισμό του σκανδάλου Novartis ως σκευωρίας. Για την απλή αναλογική πριν δύο χρόνια και για τα άλλα τρία μεγάλα μεγάλα θέματα τους τελευταίους τρεις μήνες, η κ. Γεννηματά με την προσωπική της ομάδα αποφάσισε να υποστηρίξει ό,τι ακριβώς ήθελε ο κ. Μητσοτάκης. Κατά παράβαση και των εθνικών και των παραταξιακών καλώς εννοουμένων συμφερόντων. Δεν είναι δυνατόν να ζητάει πρόωρες εκλογές ένα κόμμα που έρχεται στις δημοσκοπήσεις τέταρτο και που τα ποσοστά του διαρκώς συρρικνώνονται σε χαμηλά μονοψήφια επίπεδα. Ζητώντας πρόωρες εκλογές η κ. Γεννηματά ουσιαστικά ζητά να γίνει το συντομότερο δυνατό –σύμφωνα με τις τρέχουσες δημοσκοπήσεις– ο κ. Μητσοτάκης πρωθυπουργός.
* Αυτή η στήριξη μπορεί να φθάνει και σε μια συμφωνία για μετεκλογική συνεργασία των δύο κομμάτων για τη διακυβέρνηση της χώρας;
- Ναι, το πιστεύω απόλυτα. Το ΚΙΝΑΛ πολύ καθαρά -για όποιον δεν θέλει να στρουθοκαμηλίζει- πορεύεται απολύτως στη γραμμή αναβίωσης της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου. Οι αντιδεξιές ρητορικές εξάρσεις είναι «κεντροαριστερό σανό» που λένε.
* Και το «διαζύγιο» με το «Ποτάμι» πώς το ερμηνεύετε; Έχει τις ίδιες με εσάς αγωνίες και ιδεολογικές αφετηρίες ή επιβεβαίωσε όσες εκτιμήσεις θεωρούσαν ότι τα δομικά προβλήματα του Κινήματος Αλλαγής ήταν δυσεπίλυτα;
- Την αποκλειστική ευθύνη για το διαζύγιο την έχει κ. Γεννηματά. Διότι αποφάσισε πάλι μονομερώς και αυθαίρετα να αλλάξει αποφάσεις που είχαν ληφθεί από την πρώτη μέρα λειτουργίας του ΚΙΝΑΛ. Ουσιαστικά έβαλε τέλος στην προσδοκία 212.000 πολιτών για έναν νέο, ενωμένο, προοδευτικό φορέα. Δεν έχει ξαναγίνει ποτέ και πουθενά κάτι αντίστοιχο.
* Από το Κίνημα Αλλαγής πάντως υποστηρίζουν ότι με την αποχώρηση των δύο, το πολιτικό του μήνυμα ξεκαθαρίζει και αυτό θα φανεί δημοσκοπικά πολύ σύντομα. Υπό τις παρούσες συνθήκες ο φορέας της Κεντροαριστεράς μπορεί να αναπληρώσει μέχρι τις επόμενες εκλογές τη δυναμική, που έχασε με τα δύο "διαζύγια" και αν όχι υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να το επιτύχει;
- Κοίταξε αγαπητέ κ. Κατσανάκη, τον Νοέμβριο με την προσπάθεια που κάναμε όλοι μαζί σε όλη την Ελλάδα, το ΚΙΝΑΛ ξεκίνησε στις δημοσκοπήσεις με 14%. Δηλαδή όσο περίπου είχε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. το 1974. Αντί αυτό το ποσοστό τους μήνες που ακολούθησαν να αυξηθεί, κατρακύλησε περίπου στο μισό από τον Απρίλιο. Ήταν ακριβώς η εποχή που η κ. Γεννηματά δήλωσε στη Βουλή ότι το σκάνδαλο Novartis είναι μία σκευωρία. Η ταύτισή της με τους κ. Σαμαρά και Γεωργιάδη στη θεωρία περί δήθεν σκευωρίας είχε σαν αποτέλεσμα τη δημοσκοπική κατάρρευση του ΚΙΝ.ΑΛ. σε μονοψήφια ποσοστά από τον Απρίλιο. Σε κάθε περίπτωση αν υπάρξει κάποιο αδιαμφισβήτητο στοιχείο, όπως λόγου χάρη λογαριασμός με μίζες, όχι μόνο θα καταρρεύσει η θεωρία ότι το σκάνδαλο Νovartis είναι σκευωρία, αλλά θα καταρρεύσει πολιτικά και όποιος ή όποια υιοθέτησε τη θεωρία περί σκευωρίας.
* Στις κυβερνήσεις του Γιώργου Παπανδρέου υπήρξατε υπουργός Εσωτερικών και αρχιτέκτονας της μεταρρύθμισης για την τοπική αυτοδιοίκηση με τη σημερινή της μορφή. Ο κυβερνητικός σχεδιασμός για την τοπική αυτοδιοίκηση, όπως διατυπώνεται με τον Κλεισθένη, αποτελεί συνέχεια, εκσυγχρονίζει τον "Καλλικράτη" ή κινείται συγκρουσιακά σε άλλες κατευθύνσεις;
- Αν επιτρεπόταν να παραφράσουμε τον Οδυσσέα Ελύτη, θα μπορούσαμε να πούμε ότι: εάν αποσυνθέσεις τον Καλλικράτη, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια αιρετή Περιφέρεια που επάξια υλοποιεί αναπτυξιακές πολιτικές μέσω ΕΣΠΑ, ένας ισχυρός και πλεονασματικός Δήμος που πλέον μπορεί να εξελιχθεί στη σύγχρονη εκδοχή του κοινωνικού κράτους, καθώς και η διαφάνεια της Δι@ύγειας μαζί με την αξιοκρατία του ΑΣΕΠ στη λειτουργία τους. Που σημαίνει: με άλλα τόσα τον ξαναφτιάχνεις. Αυτός είναι ο Καλλικράτης.
Υπό αυτήν την έννοια, ο Κλεισθένης δεν αντικαθιστά τον Καλλικράτη, παρά τη φιλότιμη προσπάθεια κάποιων να διαμορφώσουν μια ψυχολογία για το αντίθετο. Πρόσφατα μάλιστα, ένας πρώην υπουργός Εσωτερικών έγραψε ψευδώς ότι ο Κλεισθένης ξηλώνει τον Καλλικράτη. Αυτός που ξήλωσε το ΑΣΕΠ του Αναστάση Πεπονή. Οφείλω μια μέρα να μιλήσω δημόσια για το πώς και από ποιους ξηλώθηκε το ΑΣΕΠ στην Ελλάδα. Ο Κλεισθένης, εκ των πραγμάτων αποδέχεται τη θεσμική αρχιτεκτονική καθώς και τις αξίες του, οι οποίες μαζί με το σύστημα απλής αναλογικής μπορούν πράγματι να αποτελέσουν ένα ενιαίο σύνολο προοδευτικής αντίληψης για τον θεσμό της αυτοδιοίκησης. Η σχέση τους είναι παραπληρωματική κι όχι συγκρουσιακή. Ίσως σε ευρωπαϊκό επίπεδο να μην υπάρχει αντίστοιχο παράδειγμα, αποκλειστικά προοδευτικής διαμόρφωσης των αρχών και των κανόνων ενός τόσο σημαντικού θεσμού όπως η αυτοδιοίκηση, με το θεσμικό αποτύπωμα της συντηρητικής παράταξης διαχρονικά να λάμπει δια της απουσίας του. Αναμφίβολα πρόκειται για ένα στέρεο πεδίο, πάνω στο οποίο μπορεί να ευδοκιμήσει μια πολιτική συνεργασιών στις αυτοδιοικητικές εκλογές στο πλαίσιο της συντελεσμένης προοδευτικής παράταξης.
* Δηλαδή ο Κλεισθένης με την απλή αναλογική και τις προϋποθέσεις που περιγράφετε θα οριοθετήσει τη σύγχρονη αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα της μεταμνημονιακής περιόδου;
- Στη μεταμνημονιακή περίοδο πρέπει να κάνουμε το επόμενο μεγάλο βήμα στην αυτοδιοίκηση, που ακόμη και τώρα εκκρεμεί. Στην επόμενη Ελλάδα, «Δημοκρατία» πρέπει να σημαίνει το «κράτος των δήμων». Στην επόμενη Ελλάδα, οι δεσπόζοντες θεσμοί της εκτελεστικής εξουσίας πρέπει να είναι οι θεσμοί της αυτοδιοίκησης. Γι’ αυτό πρέπει να ενισχυθούν οι ΟΤΑ με επιστημονικό προσωπικό καθώς και να μην επαναληφθούν πολιτικές που τους έβλαψαν καίρια, όπως η ασυγχώρητη διάλυση της δημοτικής αστυνομίας επί υπουργίας Κυριάκου Μητσοτάκη.
Επιπλέον όμως, δύο μεγάλες πολιτικές αποφάσεις απαιτούνται:
1. Αναθεώρηση του Συντάγματος, προκειμένου να αποκτήσουν οι θεσμοί της αυτοδιοίκησης οικονομική αυτοδυναμία. Παρά τα όσα ανακριβή κατά καιρούς λέγονται, χωρίς αναθεώρηση του Συντάγματος είναι απαγορευτική η οικονομική αυτοδυναμία της αυτοδιοίκησης. Γι’ αυτό δεν μπορέσαμε να τη νομοθετήσουμε με τον Καλλικράτη.
2. Ότι βασικό πυλώνα για την άσκηση αναπτυξιακών πολιτικών θα αποτελεί ο θεσμός της Περιφέρειας, ενώ ο Δήμος θα αποτελεί το βασικό πρόσωπο του σύγχρονου κοινωνικού κράτους και κράτους πρόνοιας. Όπως λοιπόν με τον Καλλικράτη μεταβιβάστηκε στις Περιφέρειες το ΕΣΠΑ, έτσι και τώρα ήρθε η ώρα να μεταφερθεί το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο στους Δήμους.
* Υπέρμαχος της απλής αναλογικής και κατ’ επέκταση των συνεργασιών, πώς βλέπετε το εγχείρημα της συνεργασίας των προοδευτικών πολιτικών δυνάμεων στην αυτοδιοίκηση με την επέκταση του επιτυχημένου μοντέλου της Συμπαράταξης στον Δήμο Λαρισαίων, το οποίο γνωρίζετε άριστα;
- Ο Δήμος και η Περιφέρεια αναμφίβολα συνιστούν ένα στέρεο πεδίο πάνω στο οποίο μπορεί να ευδοκιμήσει μια πολιτική συνεργασιών στις αυτοδιοικητικές εκλογές, στο πλαίσιο της συντελεσμένης προοδευτικής παράταξης. Άλλωστε, υπάρχουν πολλοί «Καλογιάννηδες και Μπουτάρηδες», γυναίκες και άνδρες, στην αυτοδιοίκηση. Το παράδειγμα της Συμπαράταξης στον Δήμο Λαρισαίων είναι πανελλήνιο παράδειγμα προς μίμηση για τις προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις.
* Το Μακεδονικό ζήτημα κυριαρχεί στην πολιτική σκηνή αλλά και στην κοινωνία με τις οργανωμένες αντιδράσεις. Η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων είναι μια καλή ή μια κακή συμφωνία και πώς σχολιάζετε την ακραία αντίθεση του Πάνου Καμμένου στη συμφωνία ενώ παραμένει ως εταίρος στην κυβέρνηση;
- Ο κ. Καμμένος πιστεύω ότι προκαλεί ανυπολόγιστη ζημιά στο εθνικό αυτό θέμα, νομιμοποιώντας μέσα από την κυβέρνηση τις ψευτοπατριωτικές κι εθνολαϊκιστικές φωνές. Σας βεβαιώ μάλιστα πως ο ίδιος δεν πρόκειται πολιτικά να ωφεληθεί. Μόνο οι Βελόπουλοι και οι Χρυσαυγίτες θα βγουν κερδισμένοι.
Η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ είναι ρεαλιστικά η καλύτερη συμφωνία που μπορούσαμε να έχουμε με τη συναίνεση των γειτόνων. Πρόκειται για μια συμφωνία, με την οποία παίρνουμε πίσω τα περισσότερα από όσα είχαμε απολέσει μετά το εθνικό Βατερλό στο οποίο μας οδήγησαν Μητσοτάκης-Σαμαράς. Είναι η βάση για μια επίθεση οικονομικής φιλίας και μορφωτικής συνεργασίας. Χωρίς καμία καθυστέρηση πρέπει οι ελληνικές επιχειρήσεις να ξεκινήσουν επενδύσεις και αγορές παγίων στη γειτονική χώρα. Επίσης, θα είναι πολύ χρήσιμο και για τους ίδιους τους γείτονες να αρχίσει να διδάσκεται η ελληνική γλώσσα στα σχολεία τους. Στη σημερινή εποχή, αυτός ονομάζεται προοδευτικός πατριωτισμός που βρίσκεται στον αντίποδα του ψευτοπατριωτισμού.
Με τη σημερινή συμφωνία, η FYROM αποδέχεται ότι δεν της επιτρέπεται να χρησιμοποιεί το όνομα Μακεδονία παρά μόνο μαζί με τον γεωγραφικό προσδιορισμό. Δηλαδή, η Ελλάδα θα εξακολουθεί να έχει Πανεπιστήμιο Μακεδονίας ή αεροδρόμιο Μακεδονίας, αλλά η Βόρεια Μακεδονία δεν θα μπορεί πλέον.
Αν μάλιστα εμείς πετάξουμε στο καλάθι των αχρήστων τη συμφωνία, ολόκληρη η υφήλιος, Μακεδόνες θα συνεχίσει να τους αποκαλεί. Μόνο που σε μια τέτοια περίπτωση η Ελλάδα θα στερηθεί την πολύ σημαντική για εμάς αναγνώριση εκ μέρους τους ότι δεν έχουν σχέση με την αρχαία ελληνική Μακεδονία. Κατ' αναλογία, οι πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας θα πολιτογραφηθούν Μακεδόνες, όπως πολιτογραφήθηκε Έλληνας ο Γιάννης Αντετοκούνμπο. Δηλαδή η πολιτογράφησή τους θα καθορίζεται από το δίκαιο του εδάφους -σε ποια χώματα γεννήθηκαν- κι όχι από το δίκαιο του αίματος - ποιοι ήταν οι πρόγονοί τους.
Και κάτι ακόμη. Το πρώτο σημαντικό συμπέρασμα που -εμμέσως πλην σαφώς-συνάγεται από την εξαιρετικά σοβαρή υπόθεση της απέλασης των Ρώσων διπλωματών, είναι το πόσο εθνικά επιβλαβές είναι το «όχι» στη συμφωνία των Πρεσπών και πόσο εθνικά ανεύθυνοι είναι όσοι πολιτικοί εξακολουθούν να το υποστηρίζουν.
* Και μια τελευταία ερώτηση προσωπική: Ποια θα είναι η δική σας στάση στην πολιτική και ειδικότερα στις επόμενες εθνικές εκλογές, που μπορεί να είναι και σύντομα;
-Από πλευράς μου έχω μιλήσει καθαρά και δημόσια, αναλαμβάνοντας όπως πάντα και την ευθύνη. Από τον Ιανουάριο έχω πει ότι διανύουμε 10 σπάνιους σε πολιτική κρισιμότητα μήνες, που θα κρίνουν τα επόμενα 10 χρόνια. Το περιεχόμενο της μεταμνημονιακής εποχής, το τέλος του μνημονίου, η νέα ελάφρυνση του χρέους, η συμφωνία των Πρεσπών καθώς και η σύγκρουση με τη διαπλοκή είναι στρατηγικά και πολύ μεγάλα θέματα για το μέλλον της πατρίδας. Διανύουμε 10 σπάνιους μήνες μέσα στους οποίους ορίζεται ξανά το περιεχόμενο της αντίθεσης προοδευτικός-συντηρητικός. Προσωπικά, από 18 χρονών παιδί είμαι μέλος της συντελεσμένης, ιστορικά και κοινωνικά, προοδευτικής παράταξης. Δεν πρόκειται να αλλάξω παράταξη, ούτε να επιτρέψω σε οποιαδήποτε ή οποιονδήποτε να με καταστήσουν κι εμένα γρανάζι της παρασιτικής ολιγαρχίας, ή δια της διολίσθησης, συνεργάτη της παρασιτικής δεξιάς.
Συνέντευξη στον Δημ. Κατσανάκη
