Συνέντευξη στον Δημήτρη Βάλλα
Τον Γιώργο Παπανδρέου, ως πρωθυπουργό της χώρας τον είχα συναντήσει σε πολλά δημοσιογραφικά ταξίδια. Πάντα βέβαια στο τυπικό και το επίσημο ή αν θέλετε στο απρόσωπο.
Πολλά χρόνια όμως πριν, στο Όσλο της Νορβηγίας, λίγο πριν την κρίση στο ξενοδοχείο της δημοσιογραφικής αποστολής απαγορευόταν αυστηρά το κάπνισμα. Κατέβηκα λοιπόν μέσα στο κρύο στην έξοδο του ξενοδοχείου για τα… καπνιστικά παρεπόμενα!
Ερημιά, γιατί ήταν μετά τα μεσάνυχτα και ο ουρανός παγωμένος, μέχρι που κάποιος κύριος με κουστούμι και χωρίς γραβάτα έφθασε στην είσοδο του ξενοδοχείου.
Σακάκι, αμπιγέ ντύσιμο, και στην πλάτη ένα… σακίδιο.
- Καλησπέρα, μου είπε και ο χαμογελαστός συνοδός του που μόνο σωματοφύλακα δεν θύμιζε, του έδωσε τη γραβάτα που είχε βγάλει ο πρόεδρος και κρατούσε ο ίδιος στην τσέπη του.
Ήταν ο Γιώργος Παπανδρέου, ο πρωθυπουργός της χώρας εκ πεποιθήσεως αντικαπνιστής και σε εμένα τον… επαρχιώτη δημοσιογράφο μιλούσε στον πληθυντικό!
Τον ξανασυνάντησα μετά από χρόνια και με θυμήθηκε. Και να, η συνέντευξη στα ξαφνικά...
Γιώργος Παπανδρέου λοιπόν ο άνθρωπος και ο πολιτικός που υμνήθηκε και που αμφισβητήθηκε. Πάμε λοιπόν με συνοπτικές διαδικασίες…
* Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ, ενωμένο, δυνατό, ένα σύνθημα επίσης δυνατό που συγκλόνιζε τους πάντες. Τώρα;
-«Υπάρχει πράγματι η ανάγκη ανασυγκρότησης του χώρου του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού και εγώ σαν πρόεδρος του Κινήματος θέλω να συμβάλω προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά με κάποιες προϋποθέσεις…
Ο κατακερματισμός αυτού του χώρου, δεν είναι τυχαίος, γιατί θεωρώ ότι ενώ έπρεπε να συγκρουστούμε όλοι ενωμένοι με τα κακώς κείμενα στη χώρα, κάποιοι αφομοιώθηκαν και βολεύτηκαν από το σύστημα και μπήκαν και αυτοί στην πελατειακή λογική του συμβιβασμού σε μικρότερα ή μεγαλύτερα συμφέροντα, ενώ έπρεπε να φτιάξουμε ένα κράτος λειτουργικό και δημοκρατικό, κάτι που ξεκίνησα το 2009.
Δεν θεωρώ λοιπόν ότι η συγκόλληση απλώς προσώπων, είτε για να μοιράσουμε κάποιες θέσεις, είτε για να διεκδικήσουμε νέες θέσεις σε κάποια υπουργεία έχουν το οποιοδήποτε ενδιαφέρον για μια προοδευτική παράταξη από την οποία ο κόσμος ζητά κάτι άλλο…
Ο κόσμος ζητά “χτυπήστε τα κακώς κείμενα… Φτιάξτε λοιπόν ένα κράτος, λειτουργικό, διάφανο, ώστε να χτυπήσουμε όλοι αυτή την πελατειακή λογική και τη σπατάλη του ελληνικού πλούτου. Ένα κράτος το οποίο θα μπορεί να αξιοποιήσει ό,τι ωραιότερο και ομορφότερο έχει αυτή η χώρα, δηλαδή τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα”».
* Για τα μνημόνια...
-«Τα μνημόνια δεν ήταν μία επιβολή εκ των άνω, ήταν οι εσωτερικές αιτίες ενός κράτους που δεν λειτουργούσε. Όταν μια κυβέρνηση, όπως τότε αυτή του κ. Καραμανλή, παραποίησε τα στοιχεία ενημέρωσε την Ε.Ε , και αυτό τελικά θεωρήθηκε ως παρωνυχίδα, ενώ ήταν κεντρικό ζήτημα και ήταν μετά ο βασικός λόγος γιατί μετά δεν μπορούσαμε να δανειστούμε γιατί δεν μας πίστευαν…
Αυτά λοιπόν πρέπει να χτυπήσουμε και να φτιάξουμε μια πλατφόρμα κοινή μέσα από έναν διάλογο που ελπίζω ότι μπορεί να ξεκινήσει με όλες αυτές τις δυνάμεις που βρίσκονται σκόρπιες στο Κίνημα, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, ΠΟΤΑΜΙ, ΣΥΡΙΖΑ και να ξαναβρεθούμε σε μία σοβαρή συζήτηση για το μέλλον της χώρας».
* Για νέο ΠΑΣΟΚ
-«Δεν θέλω να βάλω ταμπέλα. Προϋπόθεση είναι να συμφωνήσουμε σε μια πολιτική - στρατηγική μεγάλων και προοδευτικών μεταρρυθμίσεων για τη χώρα».
* Για το ΔΝΤ
-«Το πρόβλημα που είχαμε τότε ήταν το ότι δεν μπορούσαμε να δανειστούμε από τις αγορές…
Από τη στιγμή που οι αγορές βλέπουν ρίσκο στη χώρα, αρχίζουν να ανεβαίνουν τα επιτόκια, και τότε είχαν φθάσει σε μη βιώσιμα επίπεδα και όταν γίνεται αυτό οι αγορές θεωρούν ότι τότε πας προς χρεοκοπία. Τότε εντος της ευρωζώνης δεν υπήρχε Ταμείο για να απευθυνθούμε και μάλιστα η συνθήκη του Μάαστριχτ δεν προέβλεπε βοήθεια από άλλες χώρες, ή από οπουδήποτε… Εγώ δεν ήθελα να πάω στον μηχανισμό, ήθελα να μπορούσαμε να δανειζόμαστε κανονικά από τις αγορές. Είχα τότε προτείνει το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, κάτι σαν το ΔΝΤ, όμως η Μέρκελ και κάποιοι άλλοι δεν ήθελαν να είναι μόνο ευρωπαϊκά χρήματα. Ήθελαν το ΔΝΤ για πολλούς λόγους…
Το ΔΝΤ λοιπόν δεν το ζήτησα εγώ, αλλά άλλοι. Ήταν όμως αυτός ο μηχανισμός που είχαμε να προσφύγουμε και δεν υπήρχε άλλος».
* Για το Δημοψήφισμά του τότε…
-«Πράγματι, αν είχαμε συναίνεση στη χώρα και οι αγορές θα ήταν ήρεμες γιατί η χώρα θα ήταν σταθερή σε μια πορεία και γρηγορότερα τα μέτρα θα είχαν αποτέλεσμα και δεν θα υπήρχε αυτή η αντίσταση που κόστισε στον ελληνικό λαό παραπάνω.
Είχαμε όπως είδατε έξι μήνες αβεβαιότητα και μ’ αυτό δημιούργησε από μόνο του την ύφεση. Όταν λοιπόν όλοι τότε έλεγαν να μην πληρώσουμε, ακόμα και τα τέλη κυκλοφορίας, όλο αυτό δημιούργησε μεγαλύτερο κόστος για τον ελληνικό λαό.
Δυστυχώς δεν υπήρξε συναίνεση και κάποια στιγμή στο δεύτερο πρόγραμμα, όπου όλοι μιλούσαν για προδοσίες κ.λπ. τους είπα ότι πρέπει να αποφασίσει ο ελληνικός λαός.
Εσείς, τους είπα, λέτε ότι εκπροσωπείτε τον ελληνικό λαό, όμως εγώ θέλω να μιλήσω απευθείας στον Ελληνα πολίτη. Είτε θέλει δηλαδή αυτό το πρόγραμμα και να μείνουμε στο ευρώ, είτε δεν θέλει και να πει «όχι».
Εάν το είχαμε κάνει αυτό θα ήταν απόφαση του ελληνικού λαού και ο κάθε κατεργάρης που λένε στον πάγκο του, ακόμα θα δίναμε ένα μήνυμα προς τους εταίρους μας ότι είμαστε αποφασισμένοι, άσχετα από την κυβέρνηση, γιατί σήμερα είσαι εσύ και αύριο εγώ, και δεν θα υπήρχε τώρα όλη αυτή η συζήτηση για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Αυτό και μόνο δημιούργησε μια τέτοια ψυχολογία και ανέστειλε τη γρηγορότερη προσαρμογή. Γιατί, αν δεν έχεις ανάπτυξη, ο άλλος φοβάται να επενδύσει, θα έχεις λιγότερα έσοδα και το έλλειμμα θα παραμείνει μεγάλο. Δημιουργείται δηλαδή ένας φαύλος κύκλος.
Ένα δημοψήφισμα λοιπόν, θα έλεγα τότε θα ήταν η λύση για να προχωρήσουμε γρήγορα και να έχουμε βγει από το μνημόνιο. Βέβαια, πέρα από αυτό ήταν και μια δημοκρατική απόφαση και αυτή η πρόταση υπονομεύτηκε, είτε μέσα από την Ευρώπη, είτε μέσα από την Ελλάδα είτε μέσα και από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ.
Έτσι υπονομεύτηκε η Δημοκρατία, και πολλοί λένε ότι ήταν ένα πλήγμα σκληρό για τη δημοκρατία στην Ευρώπη και είναι κρίμα. Τώρα βέβαια συζητούν για δημοψηφίσματα εκ των υστέρων.
Εγώ θεωρώ ότι ένα ευρύτερο εθνικό σχέδιο θα έπρεπε να είχε μπει στο τραπέζι από τον κ. Τσίπρα και όχι μόνο τα στενά των κόκκινων γραμμών, αλλά και άλλα ζητήματα και πράγματι να πάει σε ένα δημοψήφισμα.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει γρήγορα να κλείσει αυτή η υπόθεση γιατί η αβεβαιότητα, ή η παράταση της αβεβαιότητας απλώς δημιουργεί χειρότερες καταστάσεις».
* Ήρθε και θα μείνει το Κίνημα;
-«Το Κίνημα, το ξεκίνησα, όχι μόνο για να έχουμε παρουσία στις εκλογές, αλλά για να έχουμε ουσιαστικό λόγο για το πού πηγαίνει η Ελλάδα.
Για να πούμε αλήθειες που χάθηκαν στην ευκολία ενός λαϊκισμού, να δικαιώσουμε όσους πάλεψαν γι’ αυτές τις αλλαγές και σήκωσαν το βάρος για να μην χρεοκοπήσει η χώρα και να συγκρουστούμε με τα κακώς κείμενα και να συσπειρώσουμε ανθρώπους που μπορούν να δώσουν λύσεις στα χρόνια ζητήματα της χώρας.
Πάνω σε αυτή τη βάση ελπίζουμε ότι θα συμβάλλουμε και στην ανασυγκρότηση του ευρύτερου χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού και να ξαναβρεθούμε σε μια πορεία όπου όμως θα ξέρουμε πού πηγαίνουμε , με ποιους συγκρουόμαστε και πού θέλουμε να πάμε την Ελλάδα!».
