Ο Λαρισαίος επιστήμονας, μεταξύ των άλλων του διακρίσεων, έχει βραβευτεί με το Leibniz Prize του 2013, το «γερμανικό Νομπέλ», για την πρωτοποριακή μέθοδο απεικόνισης των καρκινικών κυττάρων που αναπτύχθηκε στο εργαστήριό του.
Με την ευκαιρία της παρουσίας του στον γεννέθλιο τόπο, ο κ. Ντζιαχρήστος μίλησε στην «Ε» για τις μεθόδους που αναπτύσσει με τους συνεργάτες του αυτή την περίοδο, αλλά και για τις προτάσεις που έχει ήδη υποβάλλει στην Πολιτεία – μέσω της παρουσίας του στο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Τεχνολογίας – για την αντιμετώπιση του brain drain, της συνεχιζόμενης δηλαδή φυγής των Ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό, λόγω της οικονομικής κρίσης.
ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΓΙΑ ΠΛΗΡΕΣΤΕΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ
Ο κ. Ντζιαχρήστος τονίζει ότι ήταν «μεγάλη τιμή και χαρά που με κάλεσαν να μιλήσω για πρώτη φορά στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, εδώ στην Ιατρική Σχολή. Η ομιλία μου είχε να κάνει με τις μεθόδους βιο-απεικόνισης αλλά και πέραν αυτής, στο πλαίσιο της προσπάθειας να πετύχουμε καλύτερη διαγνωστική, για να βοηθήσουμε ουσιαστικά τους χειρουργούς να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους.
Εμείς έχουμε ασχοληθεί πολύ με οπτικές μεθόδους οι οποίες είναι οικονομικές, είναι εύκολες να χρησιμοποιήσει κανείς, είναι ασφαλείς και τις ξεκινήσαμε περισσότερο με βιολογική απεικόνιση αλλά τώρα έχουμε αρχίσει να πηγαίνουμε κλινικά. Μια τεχνολογία που εφαρμόζουμε αυτή την περίοδο είναι η χρήση φθορισμού, προκειμένου να βοηθούμε τους χειρουργούς να διαγιγνώσκουν καλύτερα την ασθένεια για την οποία χειρουργούν αλλά πλέον έχουμε ανακαλύψει και καινούριες συσκευές, καινούριες μεθόδους, ώστε να βλέπουμε με οπτική περισσότερο βαθιά και με μεγαλύτερη ανάλυση. Πιστεύουμε ότι και αυτό θα βρει εφαρμογές στο χώρο της ιατρικής, κυρίως σε διαγνωστικό επίπεδο».
Αναφερόμενος στο έργο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο κ. Ντζιαχρήστος τονίζει ότι «η πανεπιστημιακή σχολή και το νοσοκομείο έχει υπάρξει ένας πόλος ιατρικής εφαρμογής σε πολύ υψηλό επίπεδο αλλά και σε ερευνητικό επίπεδο, έχουν έρθει πάρα πολλοί αξιόλογοι συνάδελφοι οι οποίοι προσφέρουν και στους ασθενείς της Θεσσαλίας αλλά και ερευνητικά υπάρχει ένα πλήθος δημοσιεύσεων που βγαίνει από τα διάφορα εργαστήρια και πιστεύω ότι μία πόλη σαν τη Λάρισα επωφελείται πάρα πολύ σε όλα τα επίπεδα από αυτή τη δραστηριότητα. Πρέπει να δώσει κανείς συγχαρητήρια στους συναδέλφους εδώ γιατί στο μέσον αυτής της αναμπουμπούλας που κυριαρχεί καταφέρνουν να κρατάνε το κεφάλι ψηλά και να προσφέρουν υψηλή ποιότητα ιατρικής».
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ «BRAIN DRAIN»
Ρωτήσαμε τον Λαρισαίο ερευνητή για το φαινόμενο του «brain drain» που έχει αποκτήσει μεγάλες διαστάσεις στη χώρα μας.
«Είναι τεράστιο πλήγμα» επισημαίνει χαρακτηριστικά. «Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί ο αριθμός των βιογραφικών που παίρνω στο Μόναχο από την Ελλάδα, υποθέτω ότι κάτι αντίστοιχο γίνεται και στον υπόλοιπο κόσμο, όπου υπάρχουν ερευνητικά κέντρα. Δεν μένουν εδώ επιστήμονες οι οποίοι θα μπορούσαν να δημιουργήσουν οικονομία μένοντας, αλλά αντίθετα μεταναστεύουν, δημιουργώντας οικονομία σε άλλα κράτη, για άλλους. Εμείς ουσιαστικά πληρώνουμε για την εκπαίδευση επιστημόνων που τελικά πηγαίνουν και δημιουργούν κάπου αλλού. Πρόκειται για ένα τεράστιο χάσιμο, σε πολλά επίπεδα.
Είχα την τιμή να με τοποθετήσουν στο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Τεχνολογίας και μέσω αυτού έχω κάνει κάποιες προτάσεις. Θα μπορούσε να δημιουργηθεί στη χώρα μας ένα είδος Greek Accelerator. Αντί να πηγαίνουν οι άνθρωποι έξω να βρουν δουλειά να έρχεται η δουλειά εδώ να τους βρίσκει. Αν μπορούσε κανείς να δουλέψει και με τα αντίστοιχα υπουργεία έξω, ώστε να καταστεί περισσότερο οικονομική αυτή η πρόταση, η πρόταση θα μπορούσε να λειτουργήσει. Οι επιστήμονες να μένουν και να δημιουργούν εδώ κάποιο added value (προστιθέμενη αξία), ώστε μετά να μπορούν να το αξιοποιήσουν. Την δεχτήκανε την ιδέα, αλλά μέχρι να υλοποιηθεί αυτό φυσικά… Ελλάδα είμαστε, παίρνει χρόνο!
Νομίζω πάντως ότι υπάρχουν δυνατότητες για να γίνει. Αλλά θα πρέπει κανείς να προσαρμοστεί στα δεδομένα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Δεν μπορούμε ξαφνικά να φέρουμε αυτούς που έφυγαν πίσω αλλά τουλάχιστον θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε τις προύποθέσεις ώστε να μην φύγουν κι άλλοι. Ας κάνουμε λοιπόν κάτι για να εξάγουμε τη δουλειά και να μην εξάγουμε τα μυαλά, αυτό θα ήταν ίσως ένας τρόπος κάπως να μετριάσουμε το brain drain (διαρροή εγκεφάλων)».
ΑΠΟ ΤΟ 4ο ΛΥΚΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΤΑΞΙΩΣΗ
Ρωτήσαμε τέλος τον Βασίλη Ντζιαχρήστο, πώς αναλογίζεται την διαδρομή του, όλα αυτά τα χρόνια, από το 4ο Λύκειο Λάρισας, από το οποίο αποφοίτησε, στην Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ κι από εκεί στο Πανεπιστήμιο της Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ, όπου έλαβε το διδακτορικό του, στο Χάρβαρντ όπου εργάστηκε αρχικά ως επίκουρος καθηγητής, μέχρι το Μόναχο όπου εργάζεται από το 2007 μέχρι σήμερα. Είναι τελικά η μεγάλη γερμανική πόλη η επιστημονική του Ιθάκη ή υπάρχει στο πίσω μέρος του μυαλού του η επιστροφή στην πατρίδα;
«Αν κάποιος βγει στο δρόμο της αναζήτησης, το ένα φέρνει το άλλο», θα απαντήσει. «Δεν το σκέφτεται κανείς όταν ξεκινάει όλη αυτή την πορεία, πηγαίνει και γίνονται πράγματα, οπότε νομίζω μόνο εκ των υστέρων μπορεί κανείς να αξιολογήσει τι έγινε. Από τώρα κανείς δεν μπορεί να ξέρει ποιό θα είναι το επόμενο βήμα. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να βγεις στο δρόμο και να πηγαίνεις και αυτό είναι που φέρνει τελικά τον ενθουσιασμό και την ικανοποίηση. Ποιός ξέρει τι θα επακολουθήσει…».
Μενέλαος Κατσαμπέλας
