Έχει κάνει πάνω από 80 εκδόσεις οικονομικού κυρίως περιεχομένου. Από την amazon κυκλοφόρησε το καλοκαίρι το τελευταίο του περιοδικό για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο σε 4 γλώσσες (ελληνικά, αγγλικά, ισπανικά, πορτογαλικά).
Σήμερα μιλά στην «Ελευθερία» και τον Αχιλλέα Κούμπο.
* Κύριε Μελά θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που ανταποκριθήκατε στην πρόσκληση. Θα ήθελα να ξεκινήσουμε με μια απλοϊκή ερώτηση. Γιατί τελικά πληρώνουμε φόρους;
- Πριν απαντήσω στην ερώτησή σας, ήθελα να σας πω μερικά γενικά πράγματα τόσο για την εφημερίδα που με φιλοξενεί όσο και για τη Λάρισα. Ήμουν αναγνώστης, της «Ελευθερίας» και τη θυμάμαι από τότε. Ήταν και πιστεύω ότι είναι και σήμερα, από τις πλέον αξιόλογες εφημερίδες και ανήκουν συγχαρητήρια τόσο σε αυτούς που τη δημιούργησαν όσο και σε αυτούς που σήμερα, με την τόσο μεγάλη κρίση που περνάμε, καταφέρνουν και συνεχίζουν αυτή τη λαμπρή πορεία.
Όπως καταλαβαίνετε, πηγαίνω αρκετά χρόνια πίσω, όταν το 1979 και το 1980 υπηρέτησα ως έφεδρος αξιωματικός στο οικονομικό σώμα στρατού, στην 1η Στρατιά. Έμενα στην οδό Ανθίμου Γαζή. Θυμάμαι, όταν ήμουν υπηρεσία στη Στρατιά, την …εαρινή συναυλία των αηδονιών… Ήταν κάτι μοναδικό που νομίζω ότι τέτοια …συναυλία με τόσους πολλούς αηδονοτραγουδιστές, δεν υπάρχει πουθενά αλλού στο κόσμο. Ακόμη, ως νέος τότε, θυμάμαι το νυφοπάζαρο της οδού Κούμα και της Κεντρικής πλατείας. Την ΑΕΛ που ήταν στην Α’ εθνική (όπως και τώρα). Την ταβέρνα «Φωλιά» στα Ταμπάκικα που συναντηθήκαμε με τον Καζάκο και την Καρέζη που τότε μεσουρανούσαν. Στις 18 Οκτωβρίου του 1979, διακόπηκε η προβολή της ταινίας σε ένα φεστιβάλ κινηματογράφου στη Λάρισα, για να μας ανακοινωθεί ότι ο Οδυσσέας Ελύτης πήρε το βραβείο Νόμπελ.
Ας μην σας κουράζω όμως με τις λαρισοφανταροαναμνήσεις μου και ας έλθουμε στη σημερινή πραγματικότητα και να απαντήσω στο ερώτημά σας, «γιατί πληρώνουμε φόρους;». Όπως ξέρετε ένα κράτος έχει έσοδα και έξοδα. Τα έσοδα προέρχονται σχεδόν από μία πηγή και η πηγή αυτή είναι οι φόροι. Από τους φόρους που πληρώνουμε καλύπτονται όλες οι δημόσιες δαπάνες για να λειτουργήσει το κράτος. Π.χ. να φτιαχτούν και να συντηρηθούν οι δρόμοι, να φτιαχτούν σχολεία και να πληρωθούν οι δάσκαλοι, να φτιαχτούν και να λειτουργούν τα νοσοκομεία κ.λπ. Χωρίς τους φόρους λοιπόν δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει το οποιοδήποτε κράτος. Εξαίρεση υπάρχει για κάποιες ελάχιστες πετρελαιοπαραγωγές χώρες της μέσης ανατολής που το κράτος έχει έσοδα αποκλειστικά από την άντληση του πετρελαίου και δεν χρειάζεται οι πολίτες του να πληρώνουν φόρους.
* Ποια λογική διέπει την ελληνική φορολογική πολιτική διαχρονικά; Υπάρχει κάποια διαφορά σε σχέση με αυτή που εφαρμόζεται στις άλλες δημοκρατίες της κεντρικής Ευρώπης;
- Το Σύνταγμά μας ορίζει ότι οι πολίτες πρέπει να πληρώνουν φόρους ο καθένας, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα που έχει. Δηλαδή αν κάποιος βγάζει πιο πολλά χρήματα να πληρώνει περισσότερο από κάποιον που βγάζει λιγότερα. Αυτό όμως είναι μόνο η θεωρία. Στην πράξη δεν γίνεται πάντοτε αυτό. Η ελληνική φορολογική πολιτική δεν έχει μία συγκεκριμένη λογική και μία διαχρονική συνέπεια. Αλλαγές χωρίς κεντρική κατεύθυνση, γίνονται όχι μόνον όταν αλλάζει η κυβέρνηση αλλά και όταν αλλάζει ο υπουργός των Οικονομικών της ίδιας κυβέρνησης. Οι πολίτες πλέον δεν ξέρουν τι μπορεί να τους ξημερώσει από τους ερασιτεχνισμούς των διάφορων «μαθητευόμενων μάγων» της οικονομίας και της φορολογίας. Στις δημοκρατίες της Ευρώπης το φορολογικό σύστημα είναι πολύ πιο σταθερό και ξεκάθαρο από το δικό μας. Γίνονται και εκεί αλλαγές κατά καιρούς αλλά με πιο μελετημένο τρόπο.
* Αρκεί η επιτυχία του οικονομικού του προγράμματος για να πετύχει ένας πολιτικός, εν προκειμένου του πρωθυπουργού και του υπουργού Οικονομικών ή η «επιτυχία» είναι διαφορετικής τάξεως όταν μιλάμε για ετερόκλητες και πλουραλιστικές κοινωνίες εκατομμυρίων ως προς τις ανάγκες τους;
- Κάθε κυβέρνηση είναι όπως μία ορχήστρα και μαέστρος είναι ο εκάστοτε πρωθυπουργός. Για έχει επιτυχία η συναυλία πρέπει να είναι καλός ο μαέστρος αλλά και τα μέλη ορχήστρας. Τα οικονομικά είναι ίσως ο σημαντικότερος τομέας της κυβερνητικής πολιτικής. Αν επιτύχει στα οικονομικά η κυβέρνηση, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να επιτύχει συνολικά. Σημαντικό πάντως για μία χώρα είναι ο κυβερνήτης να έχει ιδέες και όραμα έτσι ώστε να μπορέσει να εμπνεύσει τον λαό του. Να κινητοποιήσει και να συντονίσει όλες τις δυνάμεις του έθνους, ώστε μέσα από τη μεθοδική εργασία να αυξηθεί ο παραγόμενος εθνικός πλούτος. Από την αύξηση του εθνικού πλούτου βγαίνουν όλοι κερδισμένοι, όπως και από τη μείωσή του βγαίνουν όλοι χαμένοι, όπως δυστυχώς συμβαίνει στις μέρες μας. Όταν για παράδειγμα κάποιοι πιστεύουν ότι «η καριέρα είναι χολέρα» ας μην περιμένουμε με τέτοιες αντιλήψεις να προοδεύσουμε.
* Πιο είναι το μεγαλύτερο λάθος που κάναμε στην οικονομική πολιτική μας τα τελευταία χρόνια;
- Νομίζω ότι χρησιμοποιήσαμε λάθος λέξη. Χρησιμοποιήσαμε το λάθος «Φ». πιο συγκεκριμένα χρησιμοποιήσαμε τη λέξη «ΦΟΡΟΙ» αντί της λέξης «ΦΙΛΟΤΙΜΟ». Αν κινητοποιούσαμε τον Ελληνισμό όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και όλης της Υφηλίου λέγοντάς του την αλήθεια, για τη σωτηρία της πατρίδας μας, όλοι οι Έλληνες από φιλότιμο θα βοηθούσαν να μην φτάσουμε σε αυτό το σημείο και να ξεπεράσουμε το οικονομικό πρόβλημα. Αυτό όμως για να γίνει χρειάζονταν να υπάρχουν εμπνευσμένοι ηγέτες με εθνικό όραμα.
* Με βάση τα σημερινά δεδομένα, θεωρείτε πως μια αλλαγή κυβέρνησης μπορεί να αντιστρέψει προς το καλύτερο την κατάσταση στην οικονομία;
- Για να μην παρεξηγηθώ θέλω να σημειώσω ότι όσα λέω είναι γενικά και θεωρητικά πράγματα και δεν αναφέρονται ούτε υπέρ ούτε κατά κανενός συγκεκριμένου προσώπου, ούτε υπέρ ή κατά της οποιασδήποτε κυβέρνησης. Είναι γενικά παραδεκτό ότι τα τελευταία χρόνια η οικονομία της πατρίδας μας δεν πηγαίνει καλά. Και πώς να πηγαίνει καλά αφού έχουμε χάσει περίπου το 25% από το ετήσιο εθνικό μας εισόδημα. Πώς να πηγαίνει καλά όταν το ¼ (περίπου 25%) του ενεργού εργασιακά πληθυσμού δεν βρίσκει δουλειά και πλήττεται από την πολύ υψηλή ανεργία. Πώς να πάμε καλά όταν η μετανάστευση των Ελλήνων (εθνική αιμορραγία λέγεται αυτό) και μάλιστα των σπουδαγμένων νέων μας είναι τόσο υψηλή. Για να προκόψει ένας τόπος οικονομικά, πρέπει να παράγει. Όταν το πλέον δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας φεύγει έξω από την πατρίδα μας για να βρει δουλειά, τότε η προκοπή από την εργατικότητα των νέων Ελλήνων μεταφέρεται στις χώρες που έχουν μεταναστεύσει.
* Θεωρείτε κύριε Μελά ότι η μετανάστευση είναι μεγάλο πρόβλημα για την πατρίδα μας;
- Η μετανάστευση σε συνδυασμό με την υπογεννητικότητα είναι τα μεγαλύτερα εθνικά προβλήματα αυτή τη στιγμή. Με τη μετανάστευση εκτός από τα υπόλοιπα γίνεται και το εξής εθνικά επιζήμιο: Ένας νέος από όταν γεννηθεί μέχρι να τελειώσει τις σπουδές του καταναλώνει, δεν παράγει. Όταν είναι έτοιμος να μπει στην αγορά εργασίας και να αρχίσει να παράγει, τότε επειδή δεν βρίσκει δουλειά εδώ, φεύγει, ξενιτεύεται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να έχει πάρει όλο το κόστος και την ωφέλεια να την έχουν οι χώρες που μεταναστεύουν οι νέοι μας, μιας και οι χώρες αυτές, βρίσκουν έτοιμα στελέχη χωρίς κανένα προηγούμενο κόστος.
Και κάτι άλλο. Κατάγομαι από τη Λευκάδα. Μετά τον πόλεμο πολλοί συντοπίτες μου μετανάστευσαν προς Αυστραλία, Αμερική, Καναδά, Αργεντινή και αργότερα προς Γερμανία. Από αυτούς που έφυγαν ένα πολύ μικρό ελάχιστο ποσοστό γύρισε πίσω στην πατρίδα μόνιμα. Οι περισσότεροι έμειναν για πάντα στις χώρες που πήγαν. Πολλοί από αυτούς μάλιστα δεν ήρθαν ούτε ως επισκέπτες ποτέ πια. Κάτι ανάλογο θα γίνει και με τους νέους μας που φεύγουν και σκορπίζονται σε ολόκληρη την υφήλιο, διωγμένοι από τη δική μας ανικανότητα να τους κρατήσουμε εδώ, να νοιώσουν πιο ζεστά και να εργαστούν στον τόπο τους. Ακούστε κ. Κούμπο. Οι παλαιότερες γενιές των Ελλήνων θυσιάστηκαν για την Ελλάδα. Εμείς δυστυχώς, θυσιάσαμε την Ελλάδα.
* Τι μπορεί να γίνει για να σταματήσει η μετανάστευση των νέων;
- Είναι πολύ απλό. Να ανοίξουν δουλειές για να κρατήσουμε τους νέους μας. Πώς όμως ανοίγουν οι δουλειές; Φυσικά όχι βάζοντας φόρους, περισσότερους φόρους και ακόμη περισσότερους φόρους. Οι δουλειές ανοίγουν μειώνοντας τους φόρους, ρίχνοντας χρήματα στην αγορά για να κινηθεί η οικονομία, δίνοντας κίνητρα σε όσους έχουν κάποια επιχειρηματική ιδέα που θέλουν να την αναπτύξουν. Να σας πω ένα παράδειγμα. Αν πάτε το χειμώνα σε ένα σούπερ μάρκετ θα δείτε ότι έχει ντομάτες από το Βέλγιο, την Ολλανδία ή και άλλες βόρειες χώρες. Μα αφού σε αυτές τις χώρες το χειμώνα το κλίμα είναι πολύ πιο ψυχρό από την Ελλάδα, πώς γίνεται και αυτοί μπορούν να παράγουν και να εξάγουν ντομάτες και εμείς με πολύ πιο ευνοϊκό κλίμα να μην μπορούμε να το κάνουμε.
ΠΡΟΤΑΣΗ: Ο «Μέγας Κάμπος» όπως τον λέτε εσείς κ. Κούμπο, να γεμίσει με θερμοκήπια που θα παράγουν ντομάτες και όχι μόνο. Η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις όχι μόνο να παράγει όσα χρειάζεται αλλά μπορεί να μετατραπεί στον «κήπο τις Ευρώπης» με τεράστιες εξαγωγές σε όλα τα κηπευτικά είδη.
* Γιατί η κυβέρνηση δεν υιοθετεί αυτές τις προτάσεις;
- Η κυβέρνηση όχι μόνο δεν κάνει αυτά, αλλά κάνει ακριβώς τα αντίθετα. Αυτό οφείλεται σε πολλούς λόγους. Σας λέω μόνο μερικούς. Για να κάνεις κάτι σωστό πρέπει να έχεις τη γνώση, να έχεις δουλέψει στη ζωή σου για να μπορείς να καταλαβαίνεις την πραγματικότητα και να δίνεις λύσεις. Επιπλέον πρέπει να έχεις τη δυνατότητα να αποφασίζεις εσύ την πολιτική που θέλεις να κάνεις και όχι να σου την υπαγορεύουν κάποιοι άλλοι είτε τους λένε θεσμούς είτε τρόικα είτε όπως θέλετε πείτε τους. Δυστυχώς σήμερα συμβαίνουν αυτά και έχουμε φτάσει εδώ που είμαστε, και μη χειρότερα.
* Υπάρχει και «χειρότερο» από αυτό που ήδη ζούμε;
- Στον οικονομικό τομέα φοβάμαι δυστυχώς ότι θα έχουμε και χειρότερα. Βλέπω ότι θα μειωθούν ακόμη περισσότερο τα εισοδήματα και οι συντάξεις των πολιτών. Εκείνο όμως που φοβάμαι πολύ περισσότερο είναι μην έχουμε και καμιά εθνική συμφορά με τη γενικότερη αστάθεια που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή μας αλλά και την αυξημένη επιθετικότητα τελευταία των γειτόνων μας.
* Τι πρέπει να κάνουμε για να το αποφύγουμε;
- Είναι πολύ απλό. Να βρούμε ως Έλληνες όλα εκείνα που μας ενώνουν και μας κάνουν πιο δυνατούς. Να σταματήσει η καθημερινή γκρίνια για ασήμαντα πράγματα. Τα πολιτικά κόμματα να βάλλουν το εθνικό πάνω από το κομματικό τους συμφέρον, δείχνοντας με τη στάση τους το καλό παράδειγμα. Μου έρχεται στο μυαλό αυτό που έκανε ο Μέγας Αλέξανδρος στην έρημο της Γεδρωσίας όταν τα τρόφιμα και το νερό είχαν εξαντληθεί. Ο Αλέξανδρος δεν έτρωγε και δεν έπινε τίποτε, για να δώσει το παράδειγμα. Όταν οι στρατιώτες του κάπου βρήκαν λίγο θολό νερό και του το πήγαν, σε ένα κράνος, δεν το ήπιε αλλά το έχυσε, λέγοντας ότι θα ήταν ο τελευταίος που θα έπινε. Ας παραδειγματιστούν επιτέλους οι πολιτικοί μας από αυτή την πράξη του Μεγάλου στρατηλάτη.
* Τελευταία ερώτηση. Κύριε Μελά, τελικά ποιο είναι το νόημα της ζωής;
- Να ζούμε την κάθε μέρα μας απολαμβάνοντας την σαν να είναι η τελευταία μέρα της ζωής μας και συγχρόνως να τη ζούμε παράγοντας, δημιουργώντας και καινοτομώντας σαν να είμαστε αθάνατοι.
* Σας ευχαριστώ πολύ.
- Και εγώ σας ευχαριστώ.
Συνέντευξη: Αχιλλέας Κούμπος
