Θα μπορούσαν να δώσουν ένα ικανό εισόδημα σ’ όλους αυτούς τους καλλιεργητές, αλλά και να στηρίξουν τον «τοπικό χαρακτήρα» των γευμάτων στα ξενοδοχεία, ειδικά στις τουριστικές περιοχές».
Σήμερα μιλά στην «Ε» ο Δρ. Αλέξανδρος Παπαχατζής, αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης του ΤΕΙ/Θ και αναπληρωτής καθηγητής Δενδροκομίας, ιδρυτής του Θεσμοθετημένου με ΦΕΚ και πιστοποιημένου με ISO 9001, "Εργαστηρίου Δενδροκηπεύτικών & Εδαφικών Πόρων" (HortLab, the Horticultural Laboratory, TEI of Thessaly).
Η συνέντευξη
* Πρόσφατα Ιρανός καθηγητής πραγματοποίησε περιοδεία στη Θεσσαλία, μετά από πρόσκλησή σας. Ποια είναι τα αποτελέσματα αυτής της επίσκεψης σε θεσσαλικά αγροκτήματα;
- «Πράγματι, τη Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου επισκέφθηκε το Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας, ο Dr. Kourosh Vahdati, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Τεχεράνης, της Γεωπονικής Σχολής. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, ο Dr. Kourosh Vahdati συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Δρ. Παναγιώτη Γούλα, αντάλλαξαν απόψεις και προτάσεις και συζήτησαν το ενδεχόμενο για την συνέχιση της εποικοδομητικής συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης.
Ο Dr. Kourosh Vahdati, έχει εξειδίκευση στον πολλαπλασιασμό και στα διάφορα υποκείμενα της καρυδιάς και είναι από το 2011 πρόεδρος στην «Ομάδα Εργασίας για την Καρυδιά», στην “ International Society for Horticultural Sciences” (ISHS), «Διεθνή Κοινότητα για τις Δενδροκηπευτικές Επιστήμες».
Επισκεφθήκαμε μαζί καλλιέργειες καρυδιάς στην περιοχή της Λάρισας και των Τρικάλων, καθώς και τις σύγχρονες και πρωτοποριακές εγκαταστάσεις στο εργαστήριο «Δενδροκηπευτικών και Εδαφικών Πόρων» του ΤΕΙ/Θ, για την εξελιγμένη τεχνική πολλαπλασιασμού της καρυδιάς με την επιστημονική μέθοδο της «Θερμοσυγκόλλησης» και του δόθηκε η ευκαιρία να δει τα κοινά πειραματικά προγράμματα με τα Φυτώρια Εμβολιασμένης Καρυδιάς, του κ. Βασιλείου Σαργιώτη, όπως αυτό της «Υπέρπυκνης Φύτευσης Καρυδιάς Καλιφόρνιας (Παραγωγικός Τοίχος)».
Το εργαστήριο «Δενδροκηπευτικών» του Τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων του ΤΕΙ Θεσσαλίας, από το 1984 ασχολείται με την καλλιέργεια της εμβολιασμένης καρυδιάς με ποικιλίες Καλιφόρνιας, στην Ελλάδα και έκτοτε είναι πρωτοπόρο στη διάδοση αυτής της καλλιέργειας τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες Βαλκανικές και μη χώρες, καθώς επίσης και στις νέες μεθόδους αναπαραγωγής των εμβολιασμένων δενδρυλλίων».
* Ποια είδη καλλιεργειών λοιπόν έχουν μέλλον;
- «Η φιλοσοφία του Εργαστηρίου «Δενδροκηπευτικών και Εδαφικών Πόρων» είναι πάντα υπέρ των «εντατικών» καλλιεργειών, όπως είναι οι Δενδροκομικές, Θερμοκηπιακές (κηπευτικές – ανθοκομικές), αμπελουργικές, αλλά και αυτές των φαρμακευτικών – αρωματικών φυτών.
Βέβαια θα μου πείτε, στη Θεσσαλία των μεγάλων αγροτεμαχίων και των εκατοντάδων μερικές φορές, αν όχι έστω δεκάδων στρεμμάτων, μιλάμε για εντατική γεωργία και μάλιστα δενδροκομία; Κι όμως, όπως για παράδειγμα στην Καλιφόρνια, ή και στην Ευρωπαϊκή μας Ισπανία, θα δούμε πως με την εκμηχάνιση μπορούμε να στραφούμε σ’αυτό.
Ενδεικτικά θα μπορούσα να αναφέρω και να ξεκινήσω απ’αυτήν, λόγω της σπουδαιότητάς της και του υψηλού εγγυημένου εισοδήματός της, είναι η καλλιέργεια της «Καρυδιάς με ποικιλίες Καλιφόρνιας». Από τη δεκαετία του 1980, είχαμε αρχίσει τις πρώτες προσπάθειες διάδοσης της καλλιέργειας, που τελικά επιβραβεύτηκαν με επιτυχία και που ακόμη και σήμερα παράγουν και δίνουν εισόδημα. Σίγουρες καλλιέργειες είναι όλες αυτές των ξηρών καρπών, όπως της Αμυγδαλιάς, της Φιστικιάς Αιγίνης, αλλά κι αυτή της Καστανιάς για τις ημιορεινές και ορεινές περιοχές της χώρας μας.
Τεράστιο ενδιαφέρον, λόγω παράδοσης και διεθνούς αναγνώρισης και αποδοχής, έχει η καλλιέργεια της Ελιάς, τόσο για καρπό, όσο και για ελαιόλαδο. Θα πρέπει όμως να επισημάνω ότι η καλλιέργεια για παραγωγή ελαιολάδου, έχει περάσει σε πλήρη εκμηχανοποίηση. Αυτό της έδωσε τη δυνατότητα, με τα «Υπέρπυκνα Γραμμικά Συστήματα» φύτευσης, να γίνεται πλήρης μηχανική συγκομιδή, φθάνοντας τους 6 τόνους ελαιοκάρπου την ώρα, ή με άλλα λόγια, 5 στρέμματα ανά ώρα, ή χίλια δέντρα την ώρα!
Αισθανόμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι, που το Εργαστήριό μας, πρωτοστάτησε στη διάδοση στη χώρα μας και τη στήριξε επιστημονικά κι αυτήν την καλλιέργεια.
Άλλες καλλιέργειες που έχουν όχι μόνο παρόν αλλά και μέλλον, είναι η καλλιέργεια της μηλιάς και της αχλαδιάς στις κατάλληλες περιοχές και με σύγχρονες ποικιλίες και υποκείμενα, καθώς και της κερασιάς σε σύγχρονα συστήματα χαμηλής ανάπτυξης.
Μεγάλο ενδιαφέρον για την αναδιάρθρωση όλων των εκτατικών ετήσιων καλλιεργειών, είναι και όσες δενδροκομικές καλλιέργειες μπορούν να προσφέρουν συμβολαιακή γεωργία, όπως του βιομηχανικού ροδάκινου και του βερίκοκου στις κατάλληλες περιοχές. Κι εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε την ανάγκη διαμόρφωσης αυτών των δέντρων σε μοντέρνα σχήματα, που να μπορούν να επιδέχονται μηχανικές καλλιεργητικές επεμβάσεις, όπως αυτές του μηχανικού αραιώματος, ώστε να ρίχνουν σημαντικά το κοστολόγιο παραγωγής.
Βέβαια, εκτός από τις βιομηχανικές ποικιλίες ροδάκινων, υπάρχουν και οι επιτραπέζιες, με τεράστιο ενδιαφέρον καλλιέργειας, με πολλές καινούργιες με τεράστιο ενδιαφέρον, όπως τα «κινέζικα πλακέ» ροδάκινα, αλλά και τα νεκταρίνια.
Και η λίστα με τις δυνατότητες δυναμικών καλλιεργειών στη Θεσσαλία, δεν σταματάει εδώ. Ξεκινώντας από τις παραδοσιακές καλλιέργειες στην περιοχή μας, θα πρέπει να αναφέρω τα αμπέλια, τόσο για επιτραπέζια σταφύλια, με κορυφαία ποικιλία και άσπερμη, την Crimson που έχει κατακτήσει την αγορά, αλλά και τις ποικιλίες οινοποιίας, που δίνουν τα επώνυμα κρασιά της περιοχής μας.
Επίσης στην παραλιακή ζώνη, κυρίως του νομού Λάρισας, έχει επικρατήσει η καλλιέργεια των ακτινιδιών, η οποία πρέπει να επεκταθεί, ώστε να υπάρχουν ποσότητες που να μπορούν να κατακτήσουν νέες αγορές, αλλά να κρατήσουν και τις ήδη υπάρχουσες.
Και μιας και αναφερθήκαμε στην παραλιακή ζώνη, τόσο του νομού Λάρισας αλλά και της Μαγνησίας, όπως και των Σποράδων, οι δυνατότητες για δυναμικές καλλιέργειες , που συνάδουν με τη φυσιογνωμία των μικρών και πολλές φορές άγονων κλήρων είναι πολλές. Θα μπορούσανε να δώσουν ένα ικανό εισόδημα σ’όλους αυτούς τους καλλιεργητές, αλλά και να στηρίξουν τον «τοπικό χαρακτήρα» των γευμάτων στα ξενοδοχεία, ειδικά στις τουριστικές περιοχές. Έχουν γίνει πετυχημένες προσπάθειες από το εργαστήριο μας, για την επέκταση καλλιεργειών κυρίως με «αυτοφυή εδώδιμα φυτά» της χώρας μας (ενδημικά), όπως κάπαρη, κρίταμα κ.ά.
Κι από την παραλιακή ζώνη μπορούμε να μεταφερθούμε στα ορεινά της περιφέρειάς μας, όπου πέρα από τις καρυδιές και καστανιές, μπορούμε να συμπληρώσουμε το εισόδημα αυτών των περιοχών, με τρούφες και διάφορα αρωματικά φυτά, όπως χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το τσάι του βουνού ή Ολύμπου για αυτήν την περιοχή. Χαρακτηριστική παρέμβαση και πρόταση του Εργαστηρίου, ήταν η δωρεάν μελέτη που διέθεσε, με αποδέκτες την Περιφέρεια Θεσσαλίας, αλλά και τον ορεινό Δήμο Ελασσόνας, για την δημιουργία «Θεματικού Πάρκου Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών».
Τι γίνεται με τα επονομαζόμενα “super foods”, όπως τα ιπποφαή, γκότζι μπέρι, μύρτιλα, αρώνιες κ.ά; Ανέκαθεν η θέση του εργαστηρίου ήταν επιφυλακτική και θα πρέπει πάντα να κοιτάμε τη σχέση κόστους παραγωγής με τα τελικά περιθώρια κέρδους που πραγματικά αφήνουν, αν αφήνουν και σίγουρα σε συνδυασμό πάντα με ομάδες παραγωγών που θα είχαν τη δυνατότητα μηχανικής συγκομιδής, όπου αυτή είναι δυνατόν να γίνει.
Τέλος να αναφερθώ στην καλλιέργεια της δαμασκηνιάς, που είτε με παραδοσιακές ποικιλίες, όπως τα δαμάσκηνα Σκοπέλου, είτε με εμπορικές ποικιλίες (π.χ. τις συνήθως λεγόμενες Βανίλιες), θα μπορούσαν αν αποτελέσουν ακόμη μια εναλλακτική καλλιέργεια.
Θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Η άποψη του εργαστηρίου είναι ότι δεν νοείται επιχειρηματίας αγρότης χωρίς να έχει τουλάχιστον πέντε με δέκα στρέμματα θερμοκήπια κυρίως με κηπευτικά. Η Θεσσαλία θα έπρεπε από μόνη της να είχε τουλάχιστον μερικές χιλιάδες στρέμματα θερμοκήπια! Κι εδώ, η παρουσία του εργαστηρίου Δενδροκηπευτικών του ΤΕΙ/Θ μαζί με τους συνεργαζόμενους φορείς, ήταν όχι μόνο πρωτοπόρα, αλλά και σημαντική. Ήταν ο Συντονιστής του μεγαλύτερου Περιβαλλοντικού προγράμματος LIFE για την Ελλάδα, με ακρωνύμιο “Adapt2Change” και αντικείμενο έρευνας, την προσαρμογή των θερμοκηπιακών καλλιεργειών στην «κλιματική αλλαγή και την περιορισμένη χρήση νερού».
Έτσι πετύχαμε όχι μόνο τη μείωση κατανάλωσης ενέργειας κατά 30 με 40%, αλλά και τη μείωση κατανάλωσης νερού κατά 90%, με ταυτόχρονη αύξηση της παραγωγής, στην τομάτα θερμοκηπίου, για παράδειγμα, στους 30 τόνους το στρέμμα και ανά έτος!
Μέσα από τις ημερίδες ενημέρωσης που διοργανώσαμε σ’όλη την Ελλάδα, όπου παρουσιάσαμε τη χρήση της «αβαθούς γεωθερμίας», ακόμη και εκμεταλλευόμενοι των γεωτρήσεων άρδευσης που έχουν οι αγρότες μας, σαν πηγή ενέργειας!».
* Το εργαστήριό σας τα τελευταία χρόνια έχει να παρουσιάσει ένα σημαντικό και σοβαρό επιστημονικό, ερευνητικό έργο. Μπορείτε εν συντομία να αναφερθείτε σε αυτό;
- «Είναι αλήθεια ότι το Εργαστήριο «Δενδροκηπευτικών και Εδαφικών Πόρων» (HortLab, the Horticultural Laboratory), του ΤΕΙ Θεσσαλίας για πολλά χρόνια βρίσκεται δίπλα σε κάθε αγρότη, αλλά και σε μεγάλες αγροτικές εταιρείες και βιομηχανίες, τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε χώρες του εξωτερικού. Πρωτοστάτησε σε Προγράμματα Αναδιάρθρωσης Καλλιεργειών σε πάρα πολλές χώρες (Αζερμπαϊτζάν, Ιράν, Λιβύη, Βουλγαρία, Ρουμανία, κ.ά.).
Έχει, μεταξύ άλλων, ως σκοπό α)την παροχή ολοκληρωμένων επιστημονικών λύσεων σε γεωπονικά και περιβαλλοντικά προγράμματα διαχείρισης εδάφους, λίπανσης, β) τον προγραμματισμό εγκατάστασης και διαχείρισης οπωρώνων, αμπελώνων, ελαιώνων και κηπευτικών καλλιεργειών και γ) την καταμέτρηση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων σε φρούτα και λαχανικά.
Με τους Επιστημονικούς Ερευνητές που έχει στο δυναμικό του και τον υπερσύγχρονο εξοπλισμό του, εγγυάται την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων του και την πλήρη και σωστή καθοδήγηση των αγροτών και των κάθε μορφής αγροτικών τους εκμεταλλεύσεων, σε σύγχρονες προσοδοφόρες καλλιέργειες.
Ήδη όπως αναφέρθηκα στην προηγούμενη παράγραφο, το εργαστήριο έτρεξε το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό πρόγραμμα LIFE, διαρκείας έξι ετών, στην Ελλάδα.
Να επισημάνω εδώ ότι το Εργαστήριο εδώ και δύο χρόνια, από το 2015 διαθέτει για τις παρεχόμενες υπηρεσίες του και αναλύσεις του, ISO 9001από κορυφαίο διεθνή οίκο πιστοποιήσεων του Καναδά, ενώ από τον Μάιο του 2016, είναι πλέον το μοναδικό «θεσμοθετημένο» στην Ελλάδα, σ’ αυτά τα αντικείμενα, με ΦΕΚ (1271/4.6.2016)! (http://teilar.gr/tmimata/show_lab.php?lid=17) και https://www.facebook.com/hortlab/.
* Τι καινούργιο θα πρέπει να αναμένουμε;
- «Μοντέλα καλλιεργειών, προσαρμοσμένα στην κλιματική αλλαγή και στην περιορισμένη χρήση νερού, για τα επόμενα χρόνια. Στα υπερσύγχρονα θερμοκήπια που διαθέτει, μπορούν να δημιουργηθούν τεχνητές συνθήκες για το πώς θα είναι το κλίμα της Θεσσαλίας μετά από κάποιες δεκαετίες, με την κλιματική αλλαγή, η οποία επέρχεται. Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες, μπορούμε να δοκιμάσουμε κυρίως ενδημικά φυτά και δεντρώδεις καλλιέργειες που θα μπορούσαν να προσαρμοστούν και να επιβιώσουν παράγοντας ικανοποιητικά, με μειωμένη χρήση νερού για άρδευση.
-Rainfed agriculture. Συμπληρωματικά στις προσπάθειες της προηγούμενης παραγράφου, δοκιμάζοντας φυτά που θα μπορούσαν να παράξουν, αρδευόμενα μόνο με βροχοπτώσεις και όχι με τεχνητή άρδευση.
-Πανεπιστημιακά προγράμματα σπουδών ακαδημαϊκού επιπέδου σε αγροτόπαιδες και για όσους ασχολούνται με τη γεωργία, είτε αυτά είναι Σεμινάρια για επίκαιρες καλλιέργειες, είτε ακόμη επιπέδου 3ετούς, ή 4ετούς Bachelor.
-Διεθνή Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών, για την προσέλκυση όχι μόνο Ελλήνων, αλλά και ξένων σπουδαστών, όπως επίσης και Διδακτορικών και μεταδιδακτορικών ερευνητικών προγραμμάτων.
-Από το προσεχές καλοκαίρι ξεκινούν μέσω του Ινστιτούτου Διά Βίου Μάθησης του ΤΕΙ/Θ, τα ήδη εγκεκριμένα προγράμματα για διεθνή Summer schools (καλοκαιρινά σχολεία), πάνω σε θέματα που άπτονται των αντικειμένων του Εργαστηρίου.
-Σε όλα αυτά βέβαια, θα συμβάλουν και όλες οι ενέργειες που γίνονται από πλευράς διοίκησης του Ιδρύματος για την επικείμενη μετονομασία μας από ΤΕΙ, σε «Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών» (University of Applied Sciences of Thessaly)!».
* Ποια προβλήματα αντιμετωπίζετε;
- «Όπως και σε κάθε επιχείρηση, έτσι και σε κάθε Πανεπιστήμιο στην Ελλάδα, το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης, είναι αυτό που φρενάρει όχι μόνο το να κάνουμε πρωτοπόρα έρευνα, αλλά και το να δοκιμάσουμε και να εφαρμόσουμε τις ήδη καινούργιες καλλιέργειες και ποικιλίες στην χώρα μας, ώστε να προτείνουμε έγκυρα, έγκαιρα και υπεύθυνα μία ρεαλιστική αναδιάρθρωση καλλιεργειών.
Παρ’όλα αυτά, είτε με τα πενιχρά κονδύλια που διαθέτουμε, είτε με τις χρηματοδοτήσεις από ιδιώτες αλλά και τα διεθνή ερευνητικά και τις διεθνείς συνεργασίες μας, καταφέρνουμε με τα αναμενόμενα αξιόπιστα αποτελέσματα, να ολοκληρώσουμε την αξιολόγηση των προτεινόμενων από εμάς καλλιεργειών.
Το ξέρετε ότι σαν κλάδος δημοσίων λειτουργών, οι Πανεπιστημιακοί, είμαστε ο μόνος δημοσιοϋπαλληλικός κλάδος που φέρνει συνάλλαγμα στη χώρα μας και ζεστό χρήμα από τα διεθνή προγράμματα συνεργασίας και χρηματοδότησης που έχουμε και υλοποιούμε;
Αναγκαία προϋπόθεση για την επιτυχή πορεία του Εργαστηρίου και της αποστολής του, είναι, το τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων, να ενισχυθεί με τους καθηγητές των ειδικοτήτων της κατεύθυνσης του Φυτικής Παραγωγής, που λείπουν λόγω συνταξιοδότησης. Κυρίως δε, των ειδικοτήτων Λαχανοκομίας και Ανθοκομίας ώστε να μπορούν να καλύπτουν όλο αυτό το ευρύ αντικείμενο του εργαστηρίου».
* Πώς βλέπετε το μέλλον του θεσσαλικού κάμπου; Υπήρξαν λάθη και παραλείψεις στη μέχρι τώρα χάραξη της αγροτικής πολιτικής; Τι απαιτείται για το άμεσο μέλλον;
- «Θα ήθελα να ξεκινήσω από τα λάθη, ή μάλλον επί το επιεικέστερο, να πω από τις παραλείψεις που έγιναν και συνεχίζονται να γίνονται κατά τη γνώμη μου.
Όπως κατ’επανάληψη έχω τονίσει, σε όλες μου τις ομιλίες μου και τις συνεντεύξεις, δεν μπορεί να συνεχιστεί η αγροτική πολιτική και ο σχεδιασμός, να γίνεται Αθηνοκεντρικά!
Τι σημαίνει αυτό; Απλούστατα, δεν μπορεί η λήψη των αποφάσεων για τις προτεινόμενες και προωθούμενες καλλιέργειες, να γίνεται αποκλειστικά από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και από χαρτογιακάδες και καρεκλοκένταυρους που δεν έχουν την επαφή και δεν αφουγκράζονται τη γεωργική παραγωγή! Αν δεν λασπώσεις τα παπούτσια σου και δεν γίνεις «πεζικάριος» των χωραφιών, δεν μπορείς να έχεις γνώμη για τις καλλιέργειες, ειδικά μόνο από το ίντερνετ! Κυρίως δε, δεν μπορεί ο Θεσσαλός αγρότης, να έχει τις ίδιες δυνατότητες και προβλήματα καλλιέργειας, με τον Πελοποννήσιο, ας πούμε, ή με τον Κρητικό, όπως και με όλους τους άλλους αγρότες στις υπόλοιπες Περιφέρειες της χώρας μας! Πολλές φορές, τα συμφέροντα από περιφέρεια σε περιφέρεια της χώρας μας, είναι αντικρουόμενα κι ανάλογα, ποιος είναι εκείνη τη στιγμή ο υπουργός Γεωργίας, να προωθεί, ή να μπλοκάρει κατά περίπτωση, ορισμένες καλλιέργειες, που θα θίγανε κατά περίπτωση τα συμφέροντα των ψηφοφόρων του, όπως για παράδειγμα από τις δυνατότητες των μεγάλων εκτάσεων της Θεσσαλίας στα «χωραφάκια» της νότιας και νησιωτικής Ελλάδας. Χαρακτηριστικό δε παράδειγμα, είναι αυτό της «‘Υπέρπυκνης καλλιέργειας της Ελιάς», που τόσο με τις κατάλληλες ποικιλίες, όσο και με τις καινούργιες τεχνικές, φύτευσης σε γραμμική υπέρπυκνη και πλήρως εκμηχανοποιημένη καλλιέργεια, ακόμη και στη συγκομιδή, όχι μόνο κατέβηκε στον κάμπο, αλλά κατάφερε να ρίξει το κόστος παραγωγής, εδώ στη βαμβακοκρατούμενη Θεσσαλία, στα 0,65 ευρώ το λίτρο, αντί για τα περίπου 2 ευρώ της παραδοσιακής ελαιοκαλλιέργειας!
Άρα τι πρέπει να γίνει; Κατά τη γνώμη μου, όλα αυτά θα πρέπει να σχεδιάζονται, να χαράζονται και να προτείνονται στην Αθήνα, στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, από την Περιφέρεια Θεσσαλίας και μόνο!
Θα πρέπει κατ’εμέ, να υπάρξει ένα Συμβούλιο Αγροτικής Πολιτικής και Σχεδιασμού, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, κάτι που ακόμη δεν έχει συσταθεί, από ανθρώπους που εμπλέκονται στον Αγροτικό τομέα με κάθε αρμοδιότητα. Είτε είναι Αγροτοσυνδικαλιστές, είτε Γεωπόνοι επιχειρηματίες και Γεωργικοί Σύμβουλοι, αλλά και κυρίως Καθηγητές Γεωπονίας, που θα μπορέσουν να προτείνουν, αναδιαρθρώσεις καλλιεργειών και νέες δυναμικές και ρεαλιστικές καλλιέργειες που θα αποφέρουν κέρδος και όχι μόνο έξοδα στην ήδη άδεια τσέπη του άλλοτε ευημερούντα αγρότη!
Εμπρός λοιπόν, να εργαστούμε όλοι μαζί γι’αυτόν τον «παροπλισμένο» γίγαντα, τον θεσσαλικό κάμπο, ώστε να τον ξανακάνουμε τον παραγωγικότερο κάμπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης!».
