Το αρχαιότερο δείγμα λουλουδιών σε τάφο ανακαλύφθηκαν στο Ισραήλ και χρονολογούνται πριν από σχεδόν 14.000 χρόνια. Η ανακάλυψη έγινε στο σπήλαιο Ρακεφέτ στις πλαγιές του Κάρμηλου όρους.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αρχαιολόγο Ντάνι Ναντέλ του πανεπιστημίου της Χάιφα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το "Science", βρήκαν σαφείς ενδείξεις ότι τέσσερις άνθρωποι που πιθανότατα ανήκαν στον προϊστορικό Νατούφιο πολιτισμό, ο οποίος ήταν εξαπλωμένος στις μεσογειακές περιοχές της Μέσης Ανατολής, είχαν ταφεί πάνω σε μια κλίνη από λουλούδια.
Η χρονολόγηση με την μέθοδο του ραδιενεργού άνθρακα έδειξε ότι οι σκελετοί ήσαν ηλικίας 11.700 έως 13.700 ετών. Οι Νατούφιοι, που ήσαν κυνηγοί-συλλέκτες και πιθανώς υπήρξαν οι πρόγονοι των πρώτων γεωργών της περιοχής, αποκτούν πλέον τον χαρακτηρισμό και των πρώτων γνωστών ανθρώπων που έθαβαν τους νεκρούς τους με λουλούδια. Οι Νατούφιοι επίσης κατασκεύαζαν έπιπλα για τους χώρους διαμονής τους, είχαν εξημερώσει το λύκο -κάνοντάς τον σκύλο και πειραματίζονταν με την καλλιέργεια του σιταριού και του κριθαριού.
Εδώ και χρόνια, οι επιστήμονες διαφωνούν για το πότε οι άνθρωποι άρχισαν να χρησιμοποιούν λουλούδια στα ταφικά έθιμά τους. Οι Νατούφιοι είναι οι αρχαιότεροι προϊστορικοί άνθρωποι που είναι γνωστό ότι συστηματικά έθαβαν τους νεκρούς τους σε κοιμητήρια κοντά στις καλύβες τους, παρά σε διάσπαρτα απομονωμένα μέρη. Οι τάφοι τους έχουν βρεθεί να περιέχουν χάντρες, πέτρινα εργαλεία και άλλα ενθύμια που συνόδευαν το νεκρό. Σε αυτά έρχονται τώρα να προστεθούν και τα λουλούδια.
Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στον τάφο του σπηλαίου Ρακεφέτ τα αποτυπώματα διαφόρων φυτών σε ένα στρώμα ξεραμένης λάσπης, πάνω στο οποίο είχαν εναποτεθεί οι νεκροί. Ορισμένα φυτά αναγνωρίστηκαν ως αρωματικά είδη που βγάζουν όμορφα άνθη και ακόμα φύονται στις γύρω πλαγιές του βουνού. Επίσης στον τάφο βρέθηκαν σε μεγάλη αφθονία οι λεγόμενοι φυτόλιθοι, χιλιάδες μικροσκοπικά φυτικά απολιθώματα, που προέρχονται από ποικίλα μη ανθοφόρα φυτά, όπως σπαθόχορτα, θάμνους, καλάμια κ.α. Οι αρχαιολόγοι συμπέραναν ότι οι Νατούφιοι, εκτός από λουλούδια, στόλιζαν τους τάφους και με πολλά άλλα φυτά.
Το ερώτημα είναι αν τα άνθη στους τάφους είχαν για εκείνους τους προϊστορικούς ανθρώπους την ίδια συμβολική σημασία που έχουν για τους σημερινούς. Ακριβώς αυτό πιστεύει ο Ναντέλ, θεωρώντας ότι, μεταξύ άλλων, η χρήση λουλουδιών ως ταφικό έθιμο ήταν ένα μέσο για τη βελτίωση της ταυτότητας και της αλληλεγγύης μεταξύ των μελών της κοινότητας, ιδίως σε μια μεταβατική εποχή, όταν οι κυνηγοί-συλλέκτες άρχιζαν να δημιουργούν πιο μόνιμους οικισμούς, καθ' οδόν για την επινόηση της γεωργίας.
Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία (με συνδρομή) στη διεύθυνση: http://www.pnas.org/content/early/2013/06/26/1302277110
