Πιλοτικό πρόγραμμα εθελοντών, που θα συμμετέχουν σε δραστηριότητες και εργασίες προστασίας, αναβάθμισης και ενημέρωσης στον οικότοπο του εθνικού πάρκου της Ροδόπης, υλοποιεί, για πρώτη φορά φέτος, ο Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης, προκειμένου να υποστηρίξει το συνολικό έργο του για την προστασία, διατήρηση και ανάπτυξη του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας της περιοχής.
Στο πρόγραμμα θα συμμετέχουν συνολικά 60 οικο-εθελοντές από όλη την Ελλάδα και τις τοπικές κοινωνίες και οι δραστηριότητές τους θα διαρκέσουν από την 1η Αυγούστου έως τις 17 Οκτωβρίου. Θα εναλλάσσονται κάθε εβδομάδα σε ομάδες 4- 10 ατόμων και θα συντονίζονται από μέλη του Φορέα Διαχείρισης σε διάφορες εργασίες, όπως η πυροπροστασία, η καταγραφή παράνομων δραστηριοτήτων, η καταγραφή, καθαρισμός και συντήρηση μονοπατιών, οι βελτιωτικές εργασίες σε εγκαταλελειμμένους οπωρώνες, η ενημέρωση των επισκεπτών και η συμμετοχή τους σε εκδηλώσεις που υλοποιούνται στην περιοχή.
Ήδη, η συμμετοχή ενδιαφερομένων στο πρόγραμμα είναι μεγάλη, έχοντας καλύψει τις ανάγκες για τις πρώτες περιόδους υλοποίησης του προγράμματος. Οι εθελοντές θα φιλοξενούνται σε σπίτι στο Μεσοχώρι Δράμας, ενώ το κόστος για την φιλοξενία τους, τις μετακινήσεις και τις δραστηριότητες καλύπτεται από το πρόγραμμα. Πριν από την έναρξη του προγράμματος και κατά τη διάρκειά του, οι συμμετέχοντες θα εκπαιδεύονται και θα καταρτίζονται μέσα από σεμινάρια.
Η εναρκτήρια εκδήλωση θα γίνει το Σάββατο, 1 Αυγούστου, στις 19.00, στο Παρανέστι, όπου θα παρουσιαστούν οι στόχοι και οι δραστηριότητες του προγράμματος, παρουσία των εθελοντών και τοπικών φορέων, ενώ θα ακολουθήσει βραδιά γνωριμίας.
Τα δύο τελευταία χρόνια, ο Φορέας υλοποιεί πρόγραμμα παρακολούθησης και καταμέτρησης (monitoring) της βιοποικιλότητας του Εθνικού Πάρκου, με στόχο την ενημέρωση της λίστας Natura 2000 για τα είδη υπό εξαφάνιση, υπό απειλή ή πίεση, έτσι ώστε να εκπονήσει ένα μακροπρόθεσμο διαχειριστικό σχέδιο για τους οικοτόπους που δέχονται πίεση είτε από τη φυσική διαδοχή της αλλαγής του περιβάλλοντος είτε από την όχληση και υποβάθμιση από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και παρεμβάσεις.
Όπως ανέφερε η Ελένη Χατζηαναστασίου από τον Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης, τα τελευταία χρόνια οι παράνομες δραστηριότητες στην περιοχή αφορούν κυρίως την εναπόθεση σκουπιδιών, τη λαθροθηρία σε καταφύγια άγριων ζώων, τη λαθρο- υλοτόμηση, τις φωτιές και τις παράνομες εκσκαφές.
Η παρακολούθηση της χλωρίδας και πανίδας στην οροσειρά Ροδόπης γίνεται από ομάδες ειδικών επιστημόνων που πραγματοποιούν δειγματοληψίες, καταγράφουν και παρακολουθούν τα είδη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η δράση βελτιωτικών εργασιών σε εγκαταλελειμμένους οπωρώνες (ανήκουν σε μεγάλο αριθμό οικισμών - κυρίως προσφυγικών - που εγκαταλείφθηκαν τη δεκαετία του 1960 και έπειτα, εξαιτίας της μετανάστευσης), οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν για την τροφή των αρκούδων, ώστε να μην κατεβαίνουν σε κατοικημένα χωριά και προκαλούν καταστροφές.
Το Εθνικό Πάρκο Ροδόπης
Το Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης (ΕΠΟΡ) περιλαμβάνει το κεντρικό και δυτικό τμήμα του ορεινού συγκροτήματος της Ροδόπης, από τις βορειοανατολικές πλαγιές του όρους Φαλακρού και βόρεια τού ποταμού Νέστου μέχρι τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και την ορεινή περιοχή της Ξάνθης.
Έχει συνολική έκταση 1.731.150 στρεμμάτων και συνθέτει πολύτιμα οικοσυστήματα της Βαλκανικής χερσονήσου, αποτελώντας μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες οικολογικά περιοχές της Ευρώπης, εξαιτίας της μεγάλης βιοποικιλότητας που παρουσιάζει (σχεδόν το 60% των ειδών που απαντώνται σε όλη την Ευρώπη).
Σε αυτό συνετέλεσε η γεωγραφική της θέση, η γεωλογική σύσταση και γεωμορφολογία της, καθώς και το γεγονός ότι δεν καλύφθηκε από παγετώνες την τελευταία εποχή των παγετώνων. Ως αποτέλεσμα, πολλά είδη της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης βρήκαν καταφύγιο στη Ροδόπη.
Το Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης φιλοξενεί τα εκτενέστερα και παραγωγικότερα δάση της Ελλάδας και ορισμένα από τα λιγότερο αλλοιωμένα φυσικά οικοσυστήματα της Ευρώπης, ενώ παρέχει καταφύγιο σε μεγάλο αριθμό ζώων τα οποία χρήζουν ειδικής διαχείρισης λόγω της ιδιαιτερότητας τους, όπως η καφέ αρκούδα, το αγριόγιδο, ο αγριόκουρκος, η αγριόκοτα κ.ά.
