Ενήλικος Ασπροπάρης βρέθηκε την Πέμπτη 16 Ιουλίου από ερευνητές της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας δηλητηριασμένος στη φωλιά του στην περιοχή των Μετεώρων. Παραμένει άγνωστο τι έχει απογίνει το ταίρι του το οποίο απουσιάζει από την επικράτεια του ζευγαριού από τις 13 Ιουλίου. Για τρεις συνεχόμενες ημέρες δεν είχε παρατηρηθεί το ζευγάρι στην περιοχή, οπότε και έγινε καταρρίχηση στη φωλιά όπου βρέθηκε δηλητηριασμένο, όπως δείχνουν όλα τα μέχρι τώρα στοιχεία, το ένα από τα δύο μέλη του ζευγαριού.
Πρόκειται για ένα από τα τρία εναπομείναντα ζευγάρια Ασπροπάρη των Μετεώρων, τα
οποία παρακολουθούνται στενά, σε καθημερινή βάση, από την Ορνιθολογική στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού Προγράμματος Ι.ΙΡΕ+ «Η επιστροφή του Ασπροπάρη».
Το περιστατικό αυτό δηλητηρίασης είναι πολύ σοβαρό, λόγω του εξαιρετικά μικρού πληθυσμού του μικρού αυτού γύπα, τόσο στην περιοχή των Μετεώρων όσο και στην Ελλάδα γενικότερα, με μόλις 10 ζευγάρια να απομένουν στη χώρα. Το περιστατικό αυτό συνεπάγεται απώλεια του 1/3 του αναπαραγωγικού πληθυσμού Ασπροπάρη της Θεσσαλίας και σχεδόν του 10% του αναπαραγόμενου πληθυσμού του είδους στην Ελλάδα.
Πρόκειται για το δεύτερο περιστατικό δηλητηρίασης Ασπροπάρη στην περιοχή των Μετεώρων την τελευταία τετραετία. Έτσι, μέσα σε μόλις 4 χρόνια η Ελλάδα έχει χάσει από δηλητηριασμένα δολώματα 5 άτομα από το πιο απειλούμενο είδος πουλιού της χώρας και ένα από τα πιο απειλούμενα αρπακτικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το πρόσφατο αυτό περιστατικό δηλητηρίασης έρχεται να προστεθεί στα ουκ ολίγα περιστατικά δηλητηρίασης (26 φόλες και 8 δηλητηριασμένα ζώα) που έχουν καταγραφεί από τις αρχές του 2015 στα Μετέωρα και την ευρύτερη περιοχή τους από την Ομάδα Ανίχνευσης δηλητηριασμένων δολωμάτων με ειδικά εκπαιδευμένο σκύλο που δραστηριοποιείται από την Ορνιθολογική στην περιοχή.
Την ίδια στιγμή που η ελληνική κοινωνία βιώνει σοβαρές πολιτικές και οικονομικές ανακατατάξεις, ένα σπάνιο είδος πουλιού δίνει τον δικό του αγώνα επιβίωσης στη χώρα, οδεύοντας ταχέως προς την εξαφάνιση. Κι όμως πριν λίγα μόλις χρόνια, οι Ασπροπάρηδες αποτελούσαν κοινό θέαμα στην ελληνική ύπαιθρο, ενώ η περιοχή των Μετεώρων φιλοξενούσε τη μεγαλύτερη συγκέντρωση αναπαραγόμενων Ασπροπάρηδων στην Ελλάδα, πιθανόν και στα Βαλκάνια. Κύρια αιτία για τη δραματική αυτή μείωση είναι η παράνομη, αλλά ωστόσο ευρεία χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων στην ελληνική ύπαιθρο.
«Οι προσπάθειες της Ορνιθολογικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος των δηλητηριασμένων δολωμάτων με την καταγγελία σοβαρών περιστατικών τόσο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και στον Συνήγορο του Πολίτη, καθώς και μέσω πίεσης προς τα κέντρα λήψης αποφάσεων έχουν σχεδόν εξαντληθεί. Ένα εμβληματικό είδος πουλιού χάνεται μπροστά στα μάτια μας και η ώρα για την κοινωνία και τις αρχές να σταματήσουν να αδιαφορούν και να αναλάβουν δράση έχει φτάσει προ πολλού» δηλώνει η Μαλαμώ Κορμπέτη, Υπεύθυνη Πολιτικής Περιβάλλοντος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας.
Η Κεντρική Διοίκηση πρέπει άμεσα να κινητοποιηθεί και να παράσχει στις σχετικές περιφερειακές και τοπικές αρχές, όπως τα Δασαρχεία και τους Δήμους, τους απαιτούμενους πόρους και εργαλεία για την καταπολέμηση της μάστιγας των δηλητηριασμένων δολωμάτων και την επιβολή του νόμου. Η κοινωνία με τη σειρά της θα πρέπει να αφυπνιστεί και να έρθει αντιμέτωπη με τις ευθύνες της, καθώς τις περισσότερες φορές οι δράστες είναι γνωστοί.
Στο μεταξύ, ο χρόνος για τους Ασπροπάρηδες τελειώνει...
Ο Ασπροπάρης
Μικρότερος από τους άλλους γύπες, ο Ασπροπάρης έχει υποστεί μείωση μεγαλύτερη από 80% στην Ελλάδα τα τελευταία 30 χρόνια, αριθμώντας πλέον λιγότερα από 10 ζευγάρια. Πρόκειται για ένα είδος που ενώ πριν λίγες δεκαετίες ήταν κοινό στην ελληνική ύπαιθρο, σήμερα βρίσκεται στο χείλος της εξαφάνισης. Η μείωση του πληθυσμού του είναι ραγδαία σε παγκόσμιο επίπεδο και γι' αυτό αποτελεί είδος παγκοσμίως απειλούμενο με εξαφάνιση. Είχε πάντα στενή σχέση με τον άνθρωπο και ιδιαίτερα με την κτηνοτροφία, γι' αυτό και εμφανίζεται σε πολλούς μύθους, θρύλους και παραδόσεις στις ορεινές κοινότητες της χώρας μας, αλλά και σε λαϊκές παραδόσεις πολλών άλλων χωρών. Είναι ο μοναδικός γύπας που μεταναστεύει και κάθε χρόνο διανύει περισσότερα από 5.000 χιλιόμετρα για να φτάσει στους τόπους διαχείμασής του στην Αφρική, επιστρέφοντας και πάλι στην Ελλάδα την άνοιξη.
Το Πρόγραμμα ΙΙΡΕ+ νια την προστασία του Ασπροπάρη
Στο Πρόγραμμα ί!ΡΕ+ «Η επιστροφή του Ασπροπάρη» ενώνουν τις δυνάμεις τους τέσσερις Περιβαλλοντικές Οργανώσεις από τρεις χώρες με σκοπό τη διάσωση των τελευταίων ζευγαριών Ασπροπάρη στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία.
Το Πρόγραμμα υλοποιείται από τη Βουλγαρική Ορνιθολογική Εταιρεία (Β5ΡΒ), την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, το ΜΜΡ Ελλάς και τη Βρετανική Ορνιθολογική Εταιρεία (Η5ΡΒ) με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τη συγχρηματοδότηση του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη.
