ΛΑΡΙΣΑ ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ, ΧΙΛΙΕΣ ΛΕΞΕΙΣ...

«Δεν είναι πια η παλιά τουρκόπολη»

Η ΛΑΡΙΣΑ ΤΟΥ 1936

Δημοσίευση: 12 Ιαν 2025 9:49
Επάνω αριστερά στο σχέδιο απεικονίζεται μέρος του «Λούνα Παρκ».  Χαρακτικό του Αγήνορα Αστεριάδη του έτους 1932. Από το λεύκωμα του «Λάρισα». Επάνω αριστερά στο σχέδιο απεικονίζεται μέρος του «Λούνα Παρκ». Χαρακτικό του Αγήνορα Αστεριάδη του έτους 1932. Από το λεύκωμα του «Λάρισα».

Από τον Νίκο Παπαθεοδώρου
nikapap@hotmail.com

Η μετάπλαση της Λάρισας σε μεγαλούπολη επιτεύχθηκε ουσιαστικά κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, κυρίως χάρη στις τρεις δημαρχιακές θητείες του αναμορφωτή δημάρχου της Λάρισας Μιχαήλ Σάπκα.

Μια επιπλέον διαπίστωση του γεγονότος αυτού έχουμε και από τις εντυπώσεις ενός ταξιδιώτη, ονόματι «Ρωσσέτος» (μπορεί να είναι και ψευδώνυμο), ο οποίος επισκέφθηκε την άνοιξη του 1936 την πόλη μας. Εντυπωσιάσθηκε από την ομορφιά και τη μεταλλαγή της, αλλά και από τη ζωντάνια και τη φιλοξενία των κατοίκων της, ώστε θεώρησε υποχρέωση να δημοσιεύσει τις αναμνήσεις του στην τοπική εφημερίδα της Λάρισας «Κήρυξ» [1] στο φύλλο της 16ης Ιουνίου 1936. Το άτομο αυτό προσκλήθηκε από κάποιο συγγενικό του πρόσωπο. Τον φιλοξένησε κατά τη διάρκεια των εορτών του Πάσχα εδώ στη Λάρισα και φαίνεται ότι έφθασε μέχρι τα Τρίκαλα και τα Μετέωρα. Αποτελεί μια περιγραφή της πόλης όπως ήταν πριν ογδόντα εννέα χρόνια, από κάποιον επισκέπτη της και είναι ενδιαφέρουσα. Ήταν η περίοδος που η πόλη μας, έπειτα από 55 χρόνια ελεύθερου βίου, είχε οριστικά αποβάλλει ρυμοτομικά, οικοδομικά και αισθητικά τον τίτλο της τουρκόπολης, αποκτούσε τα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης πολιτείας και η κοινωνία της προσπαθούσε να μιμηθεί κατά το δυνατόν τους εκλεπτυσμένους τρόπους ζωής της ελληνικής πρωτεύουσας.
Το κείμενό του είναι απλό, γλαφυρό και τα συμπεράσματά του αντικειμενικά, καθώς δεν αποφεύγει να καταγράψει με ευγενικό ή και χιουμοριστικό τρόπο όσα κακώς κείμενα υποπίπτουν στην αντίληψή του. Επειδή το κείμενο είναι μεγάλο θα περιοριστούμε στα πιο ενδιαφέροντα σημεία. Γράφει λοιπόν για την πόλη ο ταξιδιώτης μας:
«Η Λάρισα δεν είναι πια η παλιά τουρκόπολη που δεν έβλεπε κανείς παρά μιναρέδες, ξιφολόγχες και ...πελαργούς. Είναι τελείως αλλαγμένη, με δρόμους καλούς, με πλατείες εξωραϊσμένες, με κτίρια καινούρια και προπαντός με κατοίκους φιλόξενους και υποχρεωτικότατους. Νοιώθει κανείς έναν άνεμο πολιτισμού να πνέει εδώ. Αν κρίνω απ’ όσους έτυχε να γνωρίσω, πρέπει το πλείστο των νέων της Λαρίσης νάναι ευγενικοί και μορφωμένοι, όσο δε για τις νέες είναι αφελέστατες, χωρίς σεμνοτυφίες και υποκρισίες, που με τόση επιμονή φύλαγε άλλοτε κατά παράδοσιν η ελληνική επαρχία. Πολλά από τα κορίτσια αυτά, αν και ζουν σε περιορισμένο περιβάλλον, δε διστάζουν να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους εργαζόμενα. Τούτο δείχνει αναμφισβήτητα μια εξέλιξη...
Όσο για τα σπίτια, όλα σχεδόν έχουν τον κήπο τους, πλημμυρισμένο αυτή την εποχή από ανθισμένες πασχαλιές που μοσχοβολούν όπου περάσεις. Και επειδή περάσαμε το πρωί του Πάσχα, το άρωμα τούτο ανακατευόταν με την τσίκνα του οβελία. Όλη η πόλη είχε μεταβληθεί σε μια μεγάλη ψησταριά. Απ’ όλες τις αυλές ο καπνός υψωνόταν αλλά δεν πρόφταινε να σκορπισθεί γιατί οι ρώθωνες των διαβατών αμέσως τον απορροφούσαν λαίμαργα. Κατά τη συνήθεια του τόπου αλλάζουν την ημέρα αυτή επισκέψεις για να ευχηθούν τα χρόνια πολλά, να τσουγκρίσουν το κόκκινο αυγό, να γευτούν το τσουρέκι, να δοκιμάσουν το κοκορέτσι και τα γλυκαδάκια...
Εντελώς ιδιαίτερη χάρη στην πόλη δίνει και ο Πηνειός, που κάποτε όμως γίνεται η αιτία να πλημμυρίζουν οι χαμηλές συνοικίες. Η γέφυρα προς το Αλκαζάρ είναι μεγάλη και γραφικότατη και η θέα απ’ αυτήν προς τον άγιο Αχίλλιο, τη Μητρόπολη, μεγαλοπρεπής. Αμέσως μετά τη γέφυρα είναι το Αλκαζάρ, το Ζάππειο να πούμε της Λαρίσης, με δενδροστοιχίες και πανύψηλα πεύκα, λεύκες, πλατάνια, κυπαρίσσια, κλπ., όλα όμως εντελώς απεριποίητα και εγκαταλελειμμένα στη φροντίδα της φύσεως. Αν προχωρήσετε περί τα τρία τέταρτα μετά το Αλκαζάρ και πάντα στην αριστερή όχθη του ποταμού από δρομάκι γραφικό και ευχάριστο, ανάμεσα στις βατομουριές και στα πράσινα χωράφια γεμάτα από αγριολούλουδα, όπου αναπνέεται διάχυτο παντού το λεπτό τους άρωμα και πλάι στο ήρεμο θέαμα του ποταμού που κυλάει ήσυχα και αθόρυβα τα θολά νερά του, θα βγείτε σε μια όμορφη τοποθεσία με ψηλά πλατάνια και αφάνταστα πλούσια βλάστηση. Λούνα Παρκ [2] το λένε... Ωστόσο θα αγαπούσα τη Λάρισα και μόνο για τούτο το όμορφο κομμάτι της.
Γυρίζοντας από τα Τρίκαλα και λίγο πριν μπούμε στη Λάρισα αντικρίσαμε ένα φωτεινό ρολόι. Μάθαμε πως ήταν η Γεωργική Σχολή. Την επομένη την επισκεφθήκαμε. Δεν πήγε χαμένη η ώρα, γιατί εκτός που είδαμε τις διάφορες ράτσες όλως των ειδών ζώων και πουλερικών... ικανοποιηθήκαμε και από τα φροντισμένα καλαίσθητα παρτέρια με τα όμορφα άνθη, φυτεμένα συμμετρικά, που συμπληρώνουν αρμονικά τα κτίρια των Σχολών, τα διαμονητήρια, εργαστήρια, κλπ.
Ένα άλλο συνηθισμένο και χαρακτηριστικό θέαμα στη Λάρισα και γενικά στη Θεσσαλία, είναι οι πελαργοί, οι πρώτοι αυτοί κάτοικοι της Θεσσαλίας. Τα συμπαθητικά και ωφέλιμα τούτα πουλιά - τα λελέκια αλλιώς καλούμενα από τους αρχαίους Λέλεκας - δίνουν μια νότα γραφική στο θεσσαλικό κάμπο. Τα βλέπει κανείς στις στέγες των σπιτιών και των εκκλησιών να στέκονται πάνω στο ένα πόδι τους πλάι στη φωλιά τους ή τα συναντά στα χωράφια να κυνηγούν σκουλήκια. Λένε πως σε ορισμένη ημέρα - της Μεταμορφώσεως - μαζεύονται οι πελαργοί της Θεσσαλίας σε ένα χωριό, το Καζακλάρ, και από εκεί παραλαμβάνοντας στα δυνατά φτερά τους όσα άλλα μικρά μεταναστευτικά πουλιά νοιώθουν αδύναμο τον εαυτό τους για ταξίδι, ξεκινούν εν σώματι πάνω από θάλασσες και πολιτείες για χώρες μακρινές, θερμές, ώσπου νάρθει πάλι η άνοιξη και να ξαναγυρίσουν στην παλιά φωλιά τους...».

 

[1]. Παπαθεοδώρου Νικόλαος, Η εφημερίδα «Κήρυξ», Εκδότης-Διευθυντής: Αδαμάντιος Νικολαΐδης, Διευθυντής Συντάξεως: Κώστας Περραιβός, εφ. «Ελευθερία», Λάρισα, φύλλο της 29ης Μαΐου 2018.
[2]. Βρισκόταν στην αριστερή όχθη του Πηνειού, στο ύψος των παλαιών Σφαγείων. Τα Σφαγεία δεν υπάρχουν πλέον, διατηρήθηκαν όμως αρκετά από τα παλιά στοιχεία του κτίσματος και σήμερα στεγάζεται στη θέση τους το Δημοτικό Ραδιόφωνο.

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass