Αποσπάσματα από αυτό το ταξίδι δημοσιεύθηκαν στο προαναφερθέν περιοδικό από το 1844 έως το 1863 [1]. Οι προετοιμασίες για το ταξίδι, η άφιξη στην Αθήνα και οι περιηγήσεις του στην Αττική, στην Πελοπόννησο και στη Θεσσαλία καλύπτουν το πρώτο μέρος του χρονικού [τ. 1 (1844), σελ. 29-36, 173-179]. Η αναχώρηση από τα Μετέωρα, η επίσκεψη στη Λάρισα, η διάβαση της Κοιλάδας των Τεμπών και η άφιξη στη Μακεδονία περιλαμβάνονται στο δεύτερο μέρος [τ. 4 (1846), σελ. 69-86], ενώ οι περιηγήσεις του στη Μακεδονία και στο Άγιο Όρος στις συνέχειες που ακολουθούν.
Ο Didron επισκέφθηκε τη Θεσσαλία στα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου του 1839. Συνοδευόταν από τον κόμη Anatole de Sainte-Aldegonde (1808-1848), τον αρχαιολόγο και σχεδιαστή Paul Durand (1806-1882) και τον διερμηνέα Παναγιώτη Καραγιαννόπουλο. Ο αρχαιολόγος Hippolyte Parfait, που τον είχε ακολουθήσει στην Αττική και στην Πελοπόννησο, προτίμησε να παραμείνει στην Αθήνα. Θα παραλείψουμε τις εντυπώσεις του από την Καρδίτσα, τα Τρίκαλα και τα Μετέωρα, τις οποίες είχαμε δημοσιεύσει στο «Θεσσαλικό Ημερολόγιο» [2] και θα επιλέξουμε μόνον εκείνες που αφορούν τη Λάρισα και τα Τέμπη:
(...) Αφήσαμε τα Μετέωρα και διασχίσαμε για άλλη μία φορά την εύφορη πεδιάδα των Τρικάλων. Σε δύο ημέρες φθάσαμε στη Λάρισα, την πόλη όπου ο Περσέας σκότωσε τον παππού του [= τον Ακρίσιο], την πόλη στην οποία βασίλευσε ο πύρινος Αχιλλέας [3], στην πόλη όπου βρήκε καταφύγιο ο Πομπήιος μετά την ήττα του στα Φάρσαλα [= 48 π.Χ.]. Είναι κτισμένη στη δεξιά όχθη του Πηνειού και αποτελεί έδρα μητροπολίτη. Ο καθεδρικός ναός (μητρόπολη), ο οποίος είναι ο μοναδικός ναός που υπάρχει στην πόλη, δεν παρουσιάζει κάτι το αξιοσημείωτο. Κτίστηκε το 1795 [4] και έχει μεγάλο μήκος, χωρίς όμως θόλους και παράθυρα, ενώ τα τρία κλίτη της χωρίζονται με ξύλινες κολόνες. Σ’ αυτήν την αρχαία πρωτεύουσα του ομηρικού Αχιλλέα γεννήθηκε και ο Αχίλλιος [5], ο οποίος αργότερα διετέλεσε και μητροπολίτης της πόλης. Επισκεφθήκαμε τον Νετζήμπεη, απόγονο του Αλή πασά. Έπρεπε να ήταν 40 περίπου ετών, αλλά κουρασμένος όπως ένας πλούσιος και φιλήδων Τούρκος, έδειχνε πάνω από 50. Μας ρώτησε από πού ερχόμαστε, πού πηγαίνουμε και με τι ασχολούμαστε. Ρωτούσε να μάθει εάν γνωρίζαμε πού βρισκόταν στην πραγματικότητα ο τάφος του Ιπποκράτη. Μας ενημέρωσε ότι είχε βρεθεί τις προάλλες κοντά στη Λάρισα ένα μαρμάρινο λιοντάρι από το οποίο έλειπαν τα κάτω άκρα. Όπως μας είπε, σχεδίαζε να το τοποθετήσει σε ένα μουσείο μαζί με τα άλλα ευρήματα από ανασκαφές αρχαίων τάφων κοντά στην πόλη: ένα γυάλινο βάζο, ένα χρυσό αντικείμενο και ένα δακτυλίδι. Για έναν απόγονο της οικογένειας του τρομερού Αλή πασά των Ιωαννίνων, δεν έδειχνε και τόσο βάρβαρος. Αλλά διακατεχόμενος από μία επιθυμία ισχυρότερη από αυτά που πίστευε, εντοίχισε το λιοντάρι σε κάποιο σημείο του τείχους και πούλησε τα αντικείμενα σε Γάλλους ταξιδιώτες.
Στις τέσσερις το απόγευμα, της ίδιας ημέρας (11 Οκτωβρίου 1839), φθάσαμε στο μικρό χωριό Μπαμπά [= σημ. Τέμπη], όπου, ανάμεσα στην Όσσα και τον Όλυμπο, αρχίζει η στενή, αλλά γοητευτική Κοιλάδα των Τεμπών. Προσεγγίσαμε το πορθμείο του Πηνειού, διασχίσαμε το ποτάμι και βρεθήκαμε στη Μακεδονία (...) [6].
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Adolphe Napoléon Didron, «Voyage archéologique dans la Grèce chrétienne, aux Métèores et au Mont Athos», Annales archéologiques (Paris), τ. 1 (1844), σελ. 29-36, 173-179, τ. 4 (1846), σελ. 69-86, 133-147, 223-237, τ. 5 (1846), σελ. 148-165, τ. 18 (1858), σελ. 72-80, 109-124, 197-205, τ. 20 (1860), σελ. 275-283, τ. 21 (1861), σελ. 27-38, 80-93, 126-136, τ. 23 (1863), σελ. 249-263.
[2]. Αλέξανδρος Χ. Γρηγορίου, «Το ταξίδι του Adolphe Napoléon Didron στη Θεσσαλία (1839)», Θεσσαλικό Ημερολόγιο (Λάρισα), τ. 59 (2011), σελ. 305-320.
[3]. Η Λάρισα δεν ανήκε στο βασίλειο του Αχιλλέα.
[4]. Το σωστό είναι 1794. Βλ. Κώστας Σπανός, «Οι περιπέτειες του ναού του Αγίου Αχιλλίου της Λάρισας. 1769/1770-1827», Θεσσαλικά Σύμμικτα. Πρακτικά Α’ Επιστημονικής Ημερίδας, Βόλος 8 Δεκεμβρίου 2001, Τρίκαλα-Βόλος 2004, σελ. 197-203.
[5]. Ο Άγιος Αχίλλιος δε γεννήθηκε στη Λάρισα.
[6]. Didron, «Voyage», τ. 4 (1846), σελ. 69-86.
Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου
