Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου
Στο φύλλο της περασμένης Κυριακής (21 Αυγούστου 2022), αναφερθήκαμε στις απαρχές της επιχειρηματικής και πολιτικής σταδιοδρομίας του εμπόρου, κτηματία και βουλευτή Λαρίσης (περίοδος 1890-1892), Νικολάου Ριζόπουλου.
Τον Δεκέμβριο του 1906 εκλέχθηκε πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Λαρίσης. Αντιπρόεδρος εκλέχθηκε ο Αθανάσιος Μιχαηλίδης, ταμίας οΒασίλειος Σηλυβρίδης, γραμματέας ο Νικόλαος Κουκουφλής, ενώ ως μέλη εκλέχθηκαν οι Κωνσταντίνος Κουτσίνας, Αντώνιος Μαντζούκας και Αθανάσιος Χαλκιόπουλος [1]. Ο Νικόλαος Ριζόπουλος διατήρησε τη θέση του προέδρου και τα επόμενα χρόνια.
Ελλείπουν πολλές πληροφορίες για την προσωπική ζωή του Νικολάου Ριζόπουλου και των εγγυτέρων συγγενών του. Δεν είναι γνωστή η ημερομηνία θανάτου του. Υποθέτουμε ότι απεβίωσε κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου. Από τον γάμο του με τη Φωτεινή Χρ. Καραστεργίου (αδελφή του δικηγόρου της Λάρισας Νικολάου Καραστεργίου) είχε αποκτήσει δύο παιδιά (ίσως και περισσότερα): τον Χαρίλαο (γεννηθέντα το 1896) [2] και τον Ξενοφώντα (γεννηθέντα το 1899) [3].
Ο πιο γνωστός από τους δύο είναι ασφαλώς ο Ξενοφών Ν. Ριζόπουλος. Μετά από την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο της Λάρισας, εγγράφθηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ’ όπου έλαβε το πτυχίο του στις αρχές της δεκαετίας του 1920.
Το 1925 έλαβε την άδεια να δικηγορεί στα δικαστήρια της Λάρισας και ίδρυσε δικηγορικό γραφείο παραπλεύρως της τότε Α’ Μεραρχίας. Από νωρίς ασχολήθηκε με την πολιτική και πολλές φορές έθεσε υποψηφιότητα ως βουλευτής. Το 1928 στον Τύρναβο (ως ανεξάρτητος), το 1932 στη Λάρισα (ως ανεξάρτητος) και το 1936 εκ νέου στη Λάρισα (με το κόμμα της Γενικής Λαϊκής Ριζοσπαστικής Ένωσης). Και στις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις δεν κατόρθωσε να εκλεγεί.
Στις δημοτικές εκλογές της 11ης Φεβρουαρίου 1934 ο Ξενοφών Ριζόπουλος πολιτεύτηκε με την παράταξη του υποψηφίου δημάρχου της Λάρισας (και νικητή των εκλογών) Στυλιανού Αστεριάδη και εκλέχθηκε δημοτικός σύμβουλος με μεγάλη πλειοψηφία [4].
Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 8ης Απριλίου 1934, κατόπιν μυστικής ψηφοφορίας μεταξύ των συμβούλων, εξελέγη πρόεδρος του σώματος λαβών 14 ψήφους, έναντι 4 του Νικολάου Μανωλάκη. Με δική του εισήγηση, συστάθηκε επιτροπή για τη διαχείριση των πεπραγμένων κατά την θητεία του απελθόντα δημάρχου Μιχαήλ Σάπκα.
Εκτός από τον ίδιο, στην επιτροπή συμμετείχαν οι Γεώργιος Σακελλαρίου, Κωνσταντίνος Γουργιώτης, Σαλβατώρ Αβραάμ, Δημήτριος Μεσσήνης και Ευάγγελος Ξύστρας. Ο Ξενοφών Ριζόπουλος συμμετείχε ενεργά στις διεργασίες για τη δημιουργία της «Εταιρείας Υδρεύσεως και Ηλεκτροφωτισμού Λαρίσης» (πρώην ΕΥΗΛ), ενώ ασχολήθηκε ιδιαίτερα με ζητήματα που αφορούσαν τους ενδεείς συμπολίτες του. Παρέμεινε στη θέση του προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου μέχρι τον Νοέμβριο του 1937 όταν αντικαταστάθηκε από τον Αθανάσιο Ζουναλή.
Ο Ξενοφών Ριζόπουλος διετέλεσε επί σειρά ετών μέλος της «Λαρισαϊκής Λέσχης».«Η λέσχη ήταν κλειστή όσον αφορά τη συμμετοχή των μελών και συγκέντρωνε όλη την αφρόκρεμα της κοινωνίας της Λάρισας. Τα μέλη της ήταν άτομα με μεγάλη οικονομική επιφάνεια και πλούσια περιουσιακά στοιχεία.
Για να γίνει κανείς μέλος της έπρεπε να προταθεί από δύο τουλάχιστον παλιά μέλη, τα οποία ήταν εγγυητές ότι το νέο μέλος θα είχε αξιοπρεπή συμπεριφορά και θα τηρούσε σχολαστικά τον κανονισμό της λέσχης. Όλη η λειτουργία της ήταν μετοχική, με κύριους εκπροσώπους «ηχηρά» ονόματα της πόλης, τα οποία αντιπροσώπευαν όλα τα στρώματα της κοινωνικής ζωής» [5].
Ως μέλος του Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Λαρίσης ασχολήθηκε με ζητήματα που ταλαιπωρούσαν τον Σύλλογο επί σειρά ετών και συμμετείχε σε ειδικές επιτροπές που συστάθηκαν για την επίλυση αυτών. Μετά από τον πόλεμο, στις εκλογές του 1946 εξελέγη με το Λαϊκό Κόμμα βουλευτής Λαρίσης, αλλά δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει τη θητεία του. Απεβίωσε στις 17 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους. Είχε νυμφευθεί τη Γιοχάνα, θυγατέρα του Αχιλλέα Αστεριάδη, αλλά ο γάμος τους δεν είχε μεγάλη διάρκεια.
Ο Νικόλαος Ριζόπουλος είχε ακόμα δύο αδελφές: τη Μαρία η οποία ήταν παντρεμένη με τον Ιωάννη Πανταζίδη και την Ελένη η οποία ήταν παντρεμένη με τον πολιτευτή Καρδίτσας Λεωνίδα Κουκουρίκο. Και οι δύο απεβίωσαν σε σχετικά νεαρή ηλικία: η Μαρία τον Ιούνιο του 1909 και η Ελένη τον Δεκέμβριο του 1913 [6]. Ερευνάται η σχέση του Νικολάου Ριζόπουλου με τον κτηματία Γεώργιο Ριζόπουλο (ίσως αδελφός;).
Ο τελευταίος είχε νυμφευθεί την Ευφροσύνη Δρίτσα, γυναικαδέλφη του φαρμακοποιού Κωνσταντίνου Αστεριάδη και του κτηνιάτρου Δημητρίου Τριγώνη [7].
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 866 (3 Μαρτίου 1906).
[2]. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Λάρισας (ΓΑΚ/ΑΝΛ), Αρχείο Γυμνασίου Λαρίσης, σχολικό έτος 1913-1914.
[3]. Στα αρχεία του Γυμνασίου Λαρίσης, αναφέρεται ως έτος γέννησης το 1898.
[4]. Νικόλαος Παπαθεοδώρου, «Παραλειπόμενα των δημοτικών εκλογών του 1934», Ελευθερία (Λάρισα), 6 Μαΐου 2020. Επίσης βλ. του ιδίου: «Ο Δήμαρχος Στυλιανός Αστεριάδης-Πατόφλας», Ελευθερία (Λάρισα), 2 Νοεμβρίου 2016.
[5]. Νικόλαος Παπαθεοδώρου, «Οι λέσχες της παλιάς Λάρισας», Ελευθερία (Λάρισα), 4 Μαΐου 2022.
[6]. Σάλπιγξ (Λάρισα), φ. 997 (14 Ιουνίου 1909) και Μικρά (Λάρισα), φ. 45/601 (1 Ιανουαρίου 1914).
[7]. Όλυμπος (Λάρισα), φ. 332 (3 Απριλίου 1904).
