Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου
O Stephen Crane [1] υπήρξε Αμερικανός ποιητής, δημοσιογράφος και συγγραφέας γεννημένος στο New Jersey των Ηνωμένων Πολιτειών την 1η Νοεμβρίου 1871. Στα πρώτα του βήματα διετέλεσε εκδότης μίας τοπικής εφημερίδας της γενέτειράς του, ενώ αργότερα εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη και εντάχθηκε στο δυναμικό της εφημερίδας «New York Journal». Το 1896 κατά τη διάρκεια ενός επαγγελματικού ταξιδιού του στην Κούβα πραγματοποίησε μία στάση στο Jacksonville της Φλώριδας. Κατά τη διάρκεια της εκεί διαμονής του, γνωρίστηκε με την εκπάγλου καλλονής ιδιοκτήτρια του πολυτελούς οίκου ανοχής «Hôtel de Dream», Cora Ethel Eaton Howarth (ή Cora Taylor όπως ήταν γνωστή). Η τελευταία είχε γεννηθεί στη Βοστώνη των Ηνωμένων Πολιτειών στις 12 Ιουλίου 1868 και ήταν συγγραφέας και επιχειρηματίας. Σε νεαρή ηλικία εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, όπου πραγματοποίησε δύο γάμους, αλλά με άδοξο τέλος: τον πρώτο με τον Αμερικανό επιχειρηματία Thomas Vinton Murphy (1886) και τον δεύτερο με τον Άγγλο αριστοκράτη και αξιωματικό Donald William Stewart (1889). Απογοητευμένη από τις εξελίξεις της προσωπικής της ζωής, ίδρυσε το 1895 στο Jacksonville της Φλώριδας την προαναφερθείσα επιχείρηση [2].
Ο έρωτας ανάμεσα στον 24χρονο Stephen Crane και την 27χρονη Cora Taylor ήταν αμοιβαίος και κεραυνοβόλος. Παρόλο που δεν πραγματοποίησαν ποτέ νόμιμο γάμο, η Cora αιτήθηκε την αλλαγή του επιθέτου της με αυτό του συντρόφου της. Για χάρη του πούλησε την επιχείρηση και τον ακολούθησε στις ανά τον κόσμο ανταποκρίσεις του, ξεκινώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη δική της δημοσιογραφική καριέρα.
Ως ανταποκριτής της «New York Journal», ο Stephen Crane επιβιβάστηκε στις 3 Απριλίου 1897 με τη σύντροφό του Cora στο γαλλικό ατμόπλοιο «Guadiana» που έφυγε από τη Μασσαλία με προορισμό την Ελλάδα. Από τη σύνταξη της εφημερίδας που εργαζόταν, του είχε ανατεθεί η κάλυψη του Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897 [3]. Από τον Πειραιά μπάρκαρε για τον Βόλο και στις 30 Απριλίου 1897 βρέθηκε στις θεσσαλικές πεδιάδες. Το πρώτο του άρθρο «An Impression of the Concert» προκάλεσε μεγάλη αίσθηση στο αναγνωστικό κοινό, αλλά υπήρξε και η αιτία να κατηγορηθεί από άλλους συναδέλφους του. Στις 11 Μαΐου 1897 δημοσιεύθηκε στη «New York Journal» το άρθρο «Stephen Crane at Velestino», στο οποίο περιγράφονται αναλυτικά τα γεγονότα της μάχης του Βελεστίνου. Κατά τη διάρκεια των ανταποκρίσεών του από το Βελεστίνο αρρώστησε από δυσεντερία.
Η σύντροφός του Cora ήταν η πρώτη γυναίκα-ρεπόρτερ που εργάστηκε στην Ελλάδα την περίοδο εκείνη και υπέγραφε τις ανταποκρίσεις της, αρχικά από την Αθήνα και αργότερα από τη Θεσσαλία, με το ψευδώνυμο Imogene Carter. Το πρώτο της άρθρο με τίτλο «War Seen Through a Woman’s Eyes» δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα στις 14 Μαΐου 1897. Οι ανταποκρίσεις και των δύο δημοσιεύθηκαν και σε άλλες Αμερικανικές εφημερίδες, ενώ τμήματα αυτών μεταφράστηκαν και δημοσιεύθηκαν από τον Αθηναϊκό Τύπο της εποχής. Διαβάζοντας κανείς τα κείμενά τους, παρατηρεί ότι περιγράφουν τα πολεμικά γεγονότα με μία διαφορετική οπτική από αυτήν των περισσοτέρων Ευρωπαίων συναδέλφων τους, οι οποίοι επεδείκνυαν απροκάλυπτα μία φιλοτουρκική στάση. Η γραφή τους είναι περισσότερο φιλολογική, ίσως και μυθιστορηματική, που εν τούτοις ανταποκρίνεται στα πραγματικά γεγονότα. Τον ίδιο τρόπο γραφής χρησιμοποίησε ο Crane λίγο αργότερα και στα μυθιστορήματά του. Η φανταστική ιστορία του νεαρού Ιταλού δημοσιογράφου Peza, στο μυθιστόρημά του «Death and the Child», είναι εμπνευσμένη από τα θεσσαλικά πεδία των μαχών και ιδιαίτερα από τη μάχη του Βελεστίνου.
Μετά από τον πόλεμο του 1897, ο Stephen Crane και η σύντροφός του Cora εγκαταστάθηκαν στην Αγγλία, όπου η τελευταία προσπάθησε, αλλά χωρίς επιτυχία, να εισέλθει στους λογοτεχνικούς κύκλους του Λονδίνου. Το 1900 ο Crane προσβλήθηκε από φυματίωση. Μετέβη σε θεραπευτήριο της πόλης Badenweller της Γερμανίας, αλλά ήδη η κατάσταση της υγείας του ήταν μη αναστρέψιμη. Απεβίωσε την ίδια χρονιά σε ηλικία μόλις 29 ετών. Η Cora μετέφερε και ενταφίασε τη σορό του στο New Jersey των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 1905 πραγματοποίησε ακόμα έναν γάμο (μικρής διάρκειας), με τον Hammond P. McNeill, αλλά και πάλι διατήρησε το επίθετο του αποβιώσαντα συντρόφου της. Περί το 1908 επέστρεψε στο Jacksonville, όπου άνοιξε έναν νέο οίκο ανοχής, τον οποίο διατήρησε μέχρι τον θάνατό της (1910).
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Για τη ζωή και το έργο του Stephen Crane βλ. John Berryman, Stephen Crane. New York: Meridian, 1962· Bettina L. Knapp, Stephen Crane. New York: Ungar Publishing Co., 1987· Christopher Benfey, The Double Life of Stephen Crane. New York: Knopf, 1992· Stanley Wertheim & Paul Sorrentino, The Crane Log: A Documentary Life of Stephen Crane, 1871-1900. New York: G. K. Hall & Co., 1994.
[2]. Stanley Wertheim, A Stephen Crane Encyclopedia, Greenwood Publishing Group, Westport (USA), 1997, σελ. 67.
[3]. Νίκος Μπακουνάκης (καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου), «Ένας Αμερικανός συγγραφέας στην πεδιάδα της Θεσσαλίας: Ο Στίβεν Κρέιν στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 και πώς ένας πόλεμος γίνεται για πρώτη φορά μιντιακό φαινόμενο» (διάλεξη), Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος (7 Φεβρουαρίου 2019).
