Του Δημήτρη Βάλλα
Τον… διάσημο Ντόναλντ Ντακ που γεννήθηκε από το σχεδιαστικό πενάκι του Walt Disney, μάλλον δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην τον γνωρίζει, αυτός με τα τρία του ανίψια, τον Χιούι, τον Ντιούι, τον Λιούι, αλλά και τον επίσης φιλάργυρο θειο του Σκρουτζ Μακ Ντακ, μεγάλωσαν ολόκληρες γενιές παιδιών χαρίζοντας το γέλιο την περιπέτεια, αλλά –και γιατί όχι τις γνώσεις με ένα τρόπο μοναδικό!
Θα διερωτηθείτε, και δικαίως, τι να γυρεύει σήμερα αυτή… η άσπρη πάπια στις ιχνηλασίες του Σαββάτου, όμως, η απορία σας θα λυθεί σύντομα!
Πριν όμως φθάσουμε εκεί, ένα σύντομο βιογραφικό της λευκής πάπιας, κρίνεται απαραίτητο…
Ο Ντόναλντ λοιπόν δημιουργήθηκε από το πενάκι του Ντίσνεϊ το 1934 κι έκανε το κινηματογραφικό ντεμπούτο του στις 9 Ιουνίου του ίδιου χρόνου, στην ταινία κινουμένων σχεδίων The Wise Little Hen (Η μικρή σοφή πουλάδα). Τα επόμενα δύο χρόνια συμμετείχε σε διάφορα κόμικ-στριπ και ταινίες κινουμένων σχεδίων, με τον Μίκυ Μάους, τη Μίνι, τον Γκούφι και τον Πλούτο. Το 1936 ξανασχεδιάστηκε και πρωταγωνίστησε στην πρώτη δική του ταινία. Αργότερα, το 1938 απέκτησε και τη δική του καθημερινή σειρά κόμικς σε εφημερίδα.
Λόγω του ανατρεπτικού χιούμορ και της φλογερής ιδιοσυγκρασίας του, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η δημοτικότητα του Ντόναλντ Ντακ άρχισε ν' ανεβαίνει... Ως το τέλος της δεκαετίας του '40 είχε γίνει ο πιο δημοφιλής ήρωας της Ντίσνεϊ, ξεπερνώντας ακόμη και τον Μίκυ Μάους!
…Σήμερα λοιπόν θα δούμε μια άλλη πλευρά του διάσημου ήρωα του Ντίσνεϋ, αυτήν που για τις ανάγκες του πολέμου τότε, κάπου στο 1942 ο δημιουργός του τον έντυσε με την χαριστική φαιά στολή των ναζί, του έβαλε περιβραχιόνιο με τον αγκυλωτό σταυρό και τον έκανε να διαβάζει ακόμα και το βιβλίο του Χίτλερ Mein Kampf (Ο Αγών Μου) αλλά και να χαιρετά ναζιστικά με τεντωμένη τη δεξιά παλάμη!
Μια ιστορία, άγνωστη στους πολλούς που σκαλίζουμε σήμερα και που έχει σχέση με τα κόμικς του πολέμου εκείνης της εποχής που χρησιμοποιήθηκαν για προπαγανδιστικούς λόγους, δίνοντας και αυτά τον δικό τους παράξενο πόλεμο:
«Χάιλ Χίτλερ!»λοιπόν, φωνάζει ο Ντόναλντ στο «Der Fuehrer΄s face» (1943), στη πιο διάσημη και γνωστή ταινία κινουμένων σχεδίων που γυρίστηκε τότε. Ο Ντόναλντ, με το χαρακτηριστικό περιβραχιόνιο της σβάστικας στον ώμο, είναι κάτοικος της Νutzi Land- όπου οι Νutzi έχουν δώσει ακόμη και στα δέντρα της περιοχής σχήμα σβάστικας-, σηκώνει το χέρι του ψηλά σαν να χαιρετίζει τον Χίτλερ ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να συγχρονίσει τη δουλειά του στο εργοστάσιο πολεμικής βιομηχανίας. Εν τω μεταξύ η περιοχή λιμοκτονεί, ελευθερία δεν υπάρχει, όλα μοιάζουν με πολύ κακό όνειρο. Και είναι. Ο Ντόναλντ ξυπνά από τον εφιάλτη και κάνει τον σταυρό του που τελικά είναι πολίτης των ΗΠΑ. Το φιλμ τελειώνει με μια ντομάτα στο πρόσωπο του Χίτλερ.
Το «Der Fuehrer΄s face», που δημιουργήθηκε για λογαριασμό της αμερικανικής κυβέρνησης, παίχθηκε στις αίθουσες το 1942 και απέσπασε το Οσκαρ καλύτερης ταινίας μικρού μήκους
O Ντόναλντ όμως δεν ήταν ο μόνος χαρακτήρας της Ντίσνεϊ που επρόκειτο να λάβει μέρος στην αντιναζιστική εκστρατεία της αμερικανικής πολεμικής μηχανής. Τα ίχνη του ακολούθησαν ο σκύλος Πλούτο, ο ποντικός Μίκι Μάους στο «Μickey Μouse on the Ηome Front», ακόμη και το ελαφάκι Μπάμπι, το οποίο υπήρξε εθελοντής σωτήρας του αμερικανικού στρατού στο «Volunteer army». Το παράδειγμα της Disney πολύ σύντομα μιμήθηκαν ανταγωνιστικά στούντιο, όπως η Warner Βros, που σατίρισε τον Χίτλερ στο «Τhe ducktators», ενώ το κατάμαυρο παπί Ντάφι Ντακ πρωταγωνίστησε στο «Daffy: Τhe commando», ένα από τα πιο γνωστά καρτούν της Warner, με τη χαρακτηριστική σκηνή της εκτόξευσής του με κανόνι στη Γερμανία- όπου καταλήγει στο …κεφάλι του Χίτλερ. Και στο «Scrap Ηappy Daffy» τα νεύρα του Αδόλφου γίνονται ρετάλια επειδή ο Ντάφι έχει στην κατοχή του ένα βουνό μετάλλου... Στο παιχνίδι μπήκε και η Μetro Goldwyn Μayer με το «Βlitz Wolf», όπου ο κακός λύκος με μουστάκι α λα Χίτλερ αποτυγχάνει στην «επιχείρηση» καταβρόχθισης των τριών μικρών γουρουνιών.
ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
Αλλά, μια που φθάσαμε ως εδώ, ας μάθουμε λοιπόν και λίγα πράγματα για το σενάριο της ταινίας στο οποίο τελικά για να μην παρεξηγήσουμε τον ήρωα των παιδικών μας χρόνων, έβλεπε απλά ένα όνειρο…
Η ταινία “Der Fuehrer’s Face,” που γυρίζεται το 1942, πρόκειται ουσιαστικά για μία αντιναζιστική προπαγάνδα που όπως έιπαμε και πριν, τελικά κέρδισε το Όσκαρ της «Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους Κινουμένων Σχεδίων».
Η σκηνοθεσία είναι του Jack Kinney και βγήκε στις αίθουσες την πρωτοχρονιά του 1943.
Εκει, μεταξύ άλλων ο Ντόναλντ υποχρεώνετε να δουλεύει 48άωρες βάρδιες στο εργοστάσιο και να χαιρετάει Ναζιστικά κάθε φορά που εμφανίζετε το πορτρέτο του Χίτλερ.
Ο εξαναγκασμός του Ντόναλντ απ’ τις κοφτερές λόγχες που τον οδηγούν στη γραμμή παραγωγής του εργοστασίου περνούσε το μήνυμα ξεκάθαρα της έλλειψης της ελευθερίας της θέλησης, που αποτελεί και ένα από ένα από τα κυρίαρχα ιδεώδη του Αμερικάνικου τρόπου ζωής…
Καταπληκτική ιστορία και τελικά ως …από μηχανής θεός έρχεται και το μεγάλο φινάλε…
Επρόκειτο απλά για έναν εφιάλτη στον ύπνο, που τελειώνει, και ό Ντόναλντ ξυπνάει ντυμένος με… αμερικάνικη πιζάμα και «πανηγυρίζει» αγκαλιά με το άγαλμα της ελευθερίας!!
Ο Ντόναλντ και τα αντιπολεμικά κατορθώματά του έγιναν νοσταλγική ανάμνηση ως το 1984, όταν 50 χρόνια μετά τη λήξη του πολέμου ο Ντόναλντ τιμήθηκε με ειδικό βραβείο για τις υπηρεσίες του προς την πατρίδα. Μάλιστα, για να δείξει την ευγνωμοσύνη του, ο στρατός τον προήγαγε σε λοχία και στη συνέχεια τον απάλλαξε από τα καθήκοντά του….
Ήταν τελικά, η πρώτη και τελευταία πάπια που έγινε λοχίας!
Βλέπετε, ο πόλεμος τελείωσε, οι συνήθεις άλλαξαν, το Μίκυ Μάους σταμάτησε τη έκδοσή του και οι απόγονοι του ήρωά μας κατέληξαν στην …κατσαρόλα!
