τρία κόκκινα γράμματα...
Πολύ πονέσαμε σύντροφοι,
πολύ ξαγρυπνήσαμε
πολύ μακριά κοιτάξαμε
από κανέναν δεν το δανειστήκαμε το κόκκινο.
- δικό μας αίμα
τρία κόκκινα γράμματα
σεμνή υπογραφή του λαού μας
στις λεωφόρους του μέλλοντος
ο δρόμος φεύγει γρήγορα
η Ιστορία δεν γυρίζει πίσω..."
Οι στίχοι του Γιάννη Ρίτσου συμπυκνώνουν την Ιστορία των 100 χρόνων του ΚΚΕ. Μία Ιστορία με αγώνες, φυλακίσεις, απεργίες, διεκδίκηση δικαιωμάτων, εξορίες, αντίσταση και προσφορά, που γράφτηκε από την αρχή μέχρι το τέλος με το αίμα του λαού, για τον λαό.
Από την ίδρυσή του το 1918 ως Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ) το ΚΚΕ βρίσκεται στο στόχαστρο της κυβέρνησης Βενιζέλου, της δικτατορίας του Μεταξά, αλλά και των μεταπολεμικών κυβερνήσεων. Η Συμφωνία της Βάρκιζας και ο Εμφύλιος ακολουθούν, ενώ και μετά τη συνθηκολόγηση, οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν κυνήγησαν με μένος το ΚΚΕ, το οποίο βρέθηκε και στο στόχαστρο της Χούντας των Συνταγματαρχών. Νομιμοποιήθηκε το 1974 από την κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Στέφανος Σαράφης: Ο αρχηγός του ΕΛΑΣ
Στις μορφές του κόμματος που ξεχώρισαν ανήκει ο Στέφανος Σαράφης, καπετάνιος του ΕΛΑΣ στην Εθνική Αντίσταση. Γεννήθηκε στα Τρίκαλα, στις 23 Οκτωβρίου 1890. Το 1908 μπαίνει στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά εγκαταλείπει τις σπουδές του για να καταταχθεί εθελοντικά στον Ελληνικό Στρατό, επηρεασμένος από τους εθνικούς και κοινωνικούς αγώνες της εποχής. Συμμετέχει στους Βαλκανικούς Πολέμους, και στη συνέχεια φοιτά στη Σχολή Υπαξιωματικών. Το 1916 υποστηρίζοντας το βενιζελικό κίνημα που εκδηλώθηκε στη Θεσσαλονίκη, και στην προσπάθειά του να μεταβεί κρυφά εκεί, συλλαμβάνεται και φυλακίζεται στις στρατιωτικές φυλακές της Αθήνας. Δραπετεύει και μπαίνει στο κίνημα. Το 1917, στη Θεσσαλονίκη, ονομάστηκε κατ΄ επιλογή λοχαγός, και στη συνέχεια, το 1918, τοποθετήθηκε στο Υπουργείο Στρατιωτικών. Το 1919, ως ταγματάρχης πλέον, πήρε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία στο επιτελείο της Μεραρχίας Κυδωνιών. Μετά την ήττα του Βενιζέλου εκτοπίζεται και επανέρχεται στο στράτευμα μετά το Κίνημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1922 υπό τους Νικόλαο Πλαστήρα και Στυλιανό Γονατά. Το 1925-26 φοιτά στη Σχολή Πολέμου. Το 1930 γίνεται συνταγματάρχης και τοποθετείται στρατιωτικός ακόλουθος στην ελληνική πρεσβεία στο Παρίσι. Το 1933, η τότε ελληνική κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος τον ανακαλεί κατηγορώντας τον για επαφές με τον Βενιζέλο, τον Πλαστήρα και άλλους παράγοντες του βενιζελικού χώρου.
Το 1935 έχει ιδιαίτερα πρωταγωνιστικό ρόλο στο βενιζελικό στρατιωτικό Κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935. Συλαμβάνεται και εξορίζεται το 1938 από τη δικτατορία του Μεταξά, η οποία και στη συνέχεια με την έκρηξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου απορρίπτει την αίτησή του να συμμετάσχει.
Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής, ο Σαράφης κινητοποιήθηκε αμέσως ούτως ώστε να συγκροτηθεί άμεσα αντιστασιακό-αντιφασιστικό κίνημα. Προσχωρεί στον ΕΛ.ΑΣ. και αναλαμβάνει Στρατιωτικός Αρχηγός, ο Άρης Βελουχιώτης Γενικός Καπετάνιος και ο Ανδρέας Τζήμας (Σαμαρινιώτης) Πολιτικός Εκπρόσωπος του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ). Με τη θέση του αυτή απευθύνθηκε στον ελληνικό λαό και τους Έλληνες αξιωματικούς και κάλεσε σε αντιστασιακή συστράτευση και συνεργασία με το ΕΑΜ. Τότε ο Σαράφης εντάσσεται στο ΚΚΕ.
Μετά την Απελευθέρωση ο Στέφανος Σαράφης προάγεται σε υποστράτηγο. Μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας και το ξέσπασμα της Λευκής Τρομοκρατίας, από τις κρατικές δυνάμεις προς τους αντάρτες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ο Σαράφης και άλλοι στρατιωτικοί συλλαμβάνονται και εξορίζονται. Επιστρέφει από την εξορία όταν εκλέγεται βουλευτής με το ψηφοδέλτιο της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς το 1951, αλλά τελικά η εκλογή του ακυρώνεται. Στα τέλη του ίδιου χρόνου εκλέγεται αναπληρωματικό μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, το οποίο βρίσκεται στην παρανομία και το 1952 εκλέγεται στη Διοικούσα Επιτροπή της ΕΔΑ. Το 1956 εξελέγη πάλι στη Βουλή με την ΕΔΑ.
Ο Στέφανος Σαράφης δολοφονήθηκε το 1957, στον Άλιμο, όταν αυτοκίνητο της αμερικανικής στρατιωτικής αποστολής που οδηγούσε ο αεροπόρος Μάριο Μουζάλι, τον χτύπησε θανάσιμα και τραυμάτισε τη σύζυγό του, Μάριον Σαράφη-Πάσκοου. Το περιστατικό που επιχειρήθηκε να φανεί ως τροχαίο καταγγέλθηκε ως στοχευμένη δολοφονία. Ωστόσο η είδηση του θανάτου του στρατηγού έγινε πολύ γρήγορα γνωστή. Γίνεται θέμα συζήτησης στην Αθήνα και την είδηση ανακοινώνει στη Βουλή, ο βουλευτής της ΕΔΑ, Ηλίας Ηλιού.
Κώστας Λουλές: Η Εθνική Αντίσταση θα αναγνωριστεί και θα είναι ντάλα μεσημέρι
Ο Κώστας Λουλές υπήρξε μία ξεχωριστή προσωπικότητα στις τάξεις του ΚΚΕ. Γεννήθηκε το 1906 στον Τύρναβο της Λάρισας. Σπουδάζει Νομική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, ενώ οργανώνεται στην ΟΚΝΕ το 1924. Το 1945 εκλέγεται μέλος της Κ.Ε. ενώ από το 1970 ως το 1982 είναι μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ.
Ο Κώστας Λουλές πέρασε συνολικά 28 χρόνια στη φυλακή και στην εξορία και ακόμα 12 στην προσφυγιά και στην παρανομία.
Εξελέγη βουλευτής Λάρισας με το ΚΚΕ στις εκλογές του 1977 και επανεξελέγη στις εκλογές του 1981. Την 1η Ιανουαρίου 1981 διορίστηκε ως ο πρώτος ευρωβουλευτής του ΚΚΕ.
Σ' αυτό τον δρόμο, τον δρόμο της τιμής και του αγώνα, του αλτρουισμού, της αυταπάρνησης και της αυτοθυσίας, βάδισε από τα νεανικά του χρόνια ο γνωστός μπάρμπα - Κώστας. Και έμεινε στητός και αψηλομέτωπος. "Ορθοστατών και ορθοβαδίζων", όπως πολύ χαρακτηριστικά και παραστατικά έλεγε. Δε λύγισε μπροστά στις ακατάπαυστες διώξεις, θύελλες και κακοδρομές, στις κακουχίες και τις πολύχρονες ταλαιπωρίες και στερήσεις. Δεν κάμφθηκε ούτε μπροστά στην απειλή της εκτέλεσής του με τη βρώμικη κατηγορία της κατασκοπίας. Δεν υποχώρησε και δε λοξοδρόμησε. Σφυρηλατημένος μέσα στο καμίνι της σκληρής επαναστατικής πάλης με το πιο ανθεκτικό ατσάλι, το ατσάλι του πραγματικού κομμουνιστή και επαναστάτη, γαλουχημένος και εξοπλισμένος με τη διδασκαλία του μαρξισμού - λενινισμού, άντεξε και στις πιο δύσκολες δοκιμασίες. Τα 'βγαλε πέρα και στις πιο δύσκολες καμπές του αγώνα. Και αναδείχτηκε, με το σπαθί του, σε ηγετική μορφή του Κόμματός μας.
Σε όποιον τομέα και αν δούλεψε, εντυπωσίασε με την κοχλάζουσα ενεργητικότητα και την εκπληκτική εργατικότητά του, την πραγματικά νεανική αντοχή του, την ανησυχία για τα προβλήματα του λαού και ιδιαίτερα της αγροτιάς, την απαιτητικότητα πρώτ' απ' όλα από τον εαυτό του και μετά και από τους συνεργάτες του, την αυστηρή στάση του απέναντι στις ελλείψεις και αδυναμίες, την απόλυτη συνέπεια λόγων και έργων. Ως ηθική μορφή επαναστάτη, κέρδισε την αναγνώριση και τον σεβασμό, όχι μόνο των κομμουνιστών, αλλά και πολιτικών του αντιπάλων.
Ο μπάρμπα Κώστας άφησε εποχή και στη Βουλή με την ιστορική απάντησή του στις 4 Απρίλη 1978, στον τότε υπουργό Άμυνας Ευάγγελο Αβέρωφ, στον οποίο είπε: «Η Εθνική Αντίσταση θ' αναγνωριστεί και θα 'ναι ντάλα μεσημέρι».
Χαρίλαος Φλωράκης: Οι ζευγάδες φεύγουν μωρέ, η σπορά μένει...
Ο Χαρίλαος Φλωράκης διετέλεσε ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ από το 1972 μέχρι το 1989. Αποτελεί μία από τις ηγετικές μορφές της ελληνικής πολιτικής σκηνής την περίοδο της Μεταπολίτευσης και όχι μόνο. Η ζωή του ταυτίστηκε με την ιστορία του ΚΚΕ. Παιδί των θεσσαλικών Αγράφων γεννιέται στο χωριό Παλιοζογλώπι του Δήμου Ιτάμου στα Αγραφα της Καρδίτσας.
Είναι 15 ετών όταν συνδέεται για πρώτη φορά με το κομμουνιστικό κίνημα, διαβάζοντας το Αλφάβητο του Κομμουνισμού. Οταν ο Βενιζέλος θεσπίζει το «ιδιώνυμο» και καταδιώκει τους κομμουνιστές οργανώνεται στις Ομάδες Πρωτοπόρων μαθητών της ΟΚΝΕ. Συμμετέχει σε δράσεις ενάντια στη δικτατορία του Μεταξά μέσα από τις τάξεις του πανίσχυρου συνδικάτου των ΤΤΤ.
Μετά την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, ο Χ. Φλωράκης στέλνεται στο μέτωπο. Τη νύχτα της 27ης προς 28η του Οκτώβρη είναι βάρδια στο κεντρικό τηλεγραφείο. Από τις μηχανές που δούλευε πέρασαν τα πρώτα τηλεγραφήματα για την κήρυξη του πολέμου. Το 1941 γίνεται μέλος του ΚΚΕ, τον Μάη του 1942 περνάει στην παρανομία και τον Δεκέμβρη του ίδιου έτους ανεβαίνει στο βουνό. Από το 1943 έως το 1945 προάγεται διαδοχικά, σε λοχαγό και ταγματάρχη του ΕΛΑΣ, παίρνει μέρος στα Δεκεμβριανά του 1944 και τον Οκτώβρη του 1945 συλλαμβάνεται.
Τον Γενάρη του 1946 αμνηστεύεται από την κυβέρνηση Σοφούλη και τον Δεκέμβρη ανεβαίνει στο βουνό, στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Την άνοιξη του 1949 αναδεικνύεται αναπληρωματικό και στη συνέχεια τακτικό μέλος της ΚΕ του Κόμματος. Τον Σεπτέμβρη περνάει στην ΕΣΣΔ, όπου φοιτά και ολοκληρώνει τις σπουδές του στη Στρατιωτική Ακαδημία Φρούνζε.
Στις 5 του Απρίλη του 1954 επιστρέφει παράνομα στην Ελλάδα. Συλλαμβάνεται στις 27 του Ιούλη, ενώ τον Μάη του 1960 ξεκινά η μεγάλη δίκη του στο στρατοδικείο. Στις 20 του Απρίλη 1966 αποφυλακίζεται με όρους. Συλλαμβάνεται και πάλι ανήμερα του Απριλιανού πραξικοπήματος το 1967 και εξορίζεται μέχρι και την άνοιξη του 1971.
Πρώτη φορά εξελέγη βουλευτής με την Ενωμένη Αριστερά στις εκλογές στις 17 Νοεμβρίου 1974. Από το 1977 μέχρι και το 1990 εκλεγόταν βουλευτής με το ΚΚΕ.
Η συμβολή του, το 1990, στην ευρεία Ολομέλεια της ΚΕ, στο 13ο Συνέδριο το 1991 για την υπεράσπιση του Κομμουνιστικού Κόμματος, των αρχών και της κοσμοθεωρίας του, όταν οι βολές για την εγκατάλειψή τους έπεφταν προκειμένου να το αφανίσουν, ήταν αποφασιστική, ενώ ποτέ δεν εγκατέλειψε τη στέρεα πεποίθησή του ότι ο κόσμος θα αλλάξει, ο σοσιαλισμός θα νικήσει, ακόμα και στις πιο δύσκολες και σκοτεινές στιγμές.
Είναι 22 Μαΐου 2005 όταν ο Χαρίλαος «φεύγει», μετά από ανακοπή καρδιάς, στο σπίτι του στο Χαλάνδρι. Ο αποχαιρετισμός του, ένα σημείωμα που έχει γράψει πάνω από 10 χρόνια πριν: «Δεν το ονοματίζω τούτο το χαρτί διαθήκη για το λόγο ότι δεν έχω τίποτα να διαθέσω. Ό,τι βιος είχα το έχω δώσει στο Κόμμα, στο Κόμμα στο ΚΚΕ με τα γνωστά σύμβολά του, τη Μαρξιστική - Λενινιστική ιδεολογία του, το πρόγραμμά του και τις αρχές του. Πολιτικά δεν έχω επίσης τίποτα να αφήσω. Ό,τι είχα το έδωσα με τη συγκεκριμένη δράση μου. Να αφήσω πολιτικές ορμήνιες δεν το θεωρώ σοβαρό.
Θέλω να επιστρέψω, και να ταφώ στον τόπο που γεννήθηκα στο Παλιοζογλώπι και συγκεκριμένα στον Αηλιά για νάχω αγνάντιο. Ο τάφος να είναι απλός, μόνο να φραχτεί για να μην με ξεχώσουν τα αγρίμια. Δεν θέλω λόγους και στεφάνια. Αυτά να εκφραστούν με βοήθεια στο Κόμμα. Σεπτέμβρης 1994. Γεια σας. Χαρίλαος Φλωράκης».
Στα αυτιά όσων τον γνώρισαν αντηχούν ακόμα και σήμερα τα λόγια του και η αγάπη του στους νέους: «Οι ζευγάδες φεύγουν, μωρέ! Η σπορά μένει. Και φουντώνει. Και μεγαλώνει. Και καρπίζει. Και ρίχνει νέους σπόρους στη γη. Και οι κύκλοι επαναλαμβάνονται. Ετσι νόμιζε και η γενιά του 1912-1913 ότι είναι η τελευταία ηρωική γενιά. Και τι θα γίνει ο τόπος μόλις φύγει. Μα ήρθε η γενιά του '40, η νέα σπορά, και ανέβασε πιο ψηλά τη σημαία του αγώνα. Ετσι λέει κάθε γενιά - ταυτίζοντας τον εαυτό της με την ιστορία. Και λησμονά τη σπορά. Που έρχεται πολύ βαθιά από το παρελθόν και πηγαίνει πολύ βαθιά στο μέλλον. Βλέπεις, μωρέ, αυτά τα νιάτα γύρω σου, που νομίζεις πως είναι ξεστρατισμένα και συμβιβασμένα; Κούνια που σε κούναγε. Μόλις υπάρξει μια σπίθα, αυτά τα νιάτα θα γίνουν πυρκαγιά, θα γίνουν ηφαίστειο. Και θα αποδειχθούν καλύτερα από τη γενιά των πατεράδων τους και των παππούδων τους. Και θα σηκώσουν τη σημαία του αγώνα μέχρι τον ήλιο. Είναι η σπορά, σου λέω...».
Επιμέλεια: Αλεξάνδρα Φωτάκη
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Κουτσούμπας στην «Ε»:
Όλα αλλάζουν αρκεί να το αποφασίσει ο λαός
Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, μιλώντας στην «Ε» για τα 100 χρόνια του ΚΚΕ σημειώνει: «Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ίδρυση του κόμματος της εργατικής τάξης στη χώρα μας, του ΚΚΕ, “τέκνου της Ανάγκης κι ώριμου τέκνου της Οργής”. Αυτή τη σημαντική επέτειο -όχι μόνο για το Κόμμα μας, αλλά συνολικότερα για το λαό, τη νεολαία, την ιστορία της χώρας μας- τη γιορτάζουμε με την τιμή που της αξίζει. Ένας τεράστιος “ιστορικός φάκελος” αγώνων, θυσιών, νικών και ηττών, συμπληρώνεται, αλλά ταυτόχρονα εγκαινιάζεται ο νέος αιώνας στην Ιστορία του ΚΚΕ, με το βλέμμα στραμμένο στο σήμερα και το αύριο, πιο δυνατοί, πιο αποφασισμένοι, βάζοντας τον πήχη ακόμα πιο ψηλά, οπλισμένοι από την πείρα και τα συμπεράσματα του χτες.
Το ΚΚΕ όλα αυτά τα χρόνια διέθεσε τον ανθό του στον αγώνα ενάντια στο σύστημα της εκμετάλλευσης των πολλών για τα κέρδη των λίγων. Δεν υπάρχει μικρή ή μεγαλύτερη διεκδίκηση και κατάκτηση του λαού μας, που να μην βρίσκει στο ΚΚΕ τον πιο γνήσιο εκφραστή της. Το ΚΚΕ δεν μάσησε τα λόγια του, δεν χάιδεψε ποτέ αυτιά για να κλέψει ψήφους. Γι’ αυτό και μπορεί σήμερα να κοιτά στα μάτια τους εργαζόμενους και να αποκαλύπτει τη μεγάλη εικόνα, να προβάλει το μόνο ελπιδοφόρο δρόμο για τη διέξοδο υπέρ των εργατικών συμφερόντων ενάντια στα μονοπώλια και την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Το ΚΚΕ έχει πρόγραμμα, οργάνωση και σχέδιο που οδηγεί σε έναν ανώτερο τύπο οργάνωσης της οικονομίας και της κοινωνίας για την εξασφάλιση της λαϊκής ευημερίας, των σύγχρονων δικαιωμάτων κι αναγκών του λαού μας, που θυσιάζονται εναλλάξ από παλιούς και νέους κυβερνώντες, στον ίδιο όμως πάντα δρόμο του ιστορικά πλέον ξεπερασμένου καπιταλιστικού συστήματος.
Το μήνυμα του ΚΚΕ, γερά πατημένο στην εκατονταετία της ηρωικής δράσης του, είναι ένα: Όλα αλλάζουν, όλα μπορούν να αλλάξουν. Όλα γίνονται, αρκεί να το αποφασίσει αυτός που πρέπει να το αλλάξει, ο λαός. Και σε αυτόν απευθυνόμαστε με συνέπεια, καθαρότητα, εντιμότητα και εμπιστοσύνη».
